Τρίτη 29 Μαΐου 2012

Λατινισμοί






- τα "έπεα πτερόεντα" δηλαδή τα φτερωτά λόγια της λατινικής γλώσσας.



 Μερικά εκλεκτά λατινικά "έπεα πτερόεντα" από τη γλώσσα των διανοούμενων και της επιστήμης.
Είσαι άξεστος και ανόητος και θέλεις να παραπλανήσεις τον κόσμο; Το μόνο που χρειάζεται είναι να μάθεις απ' έξω τρεις ή τέσσερις λατινικές εκφράσεις.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Λατίνος Κικέρων είπε: «Οι Λατίνοι λαός αγροτικός ξεκίνησαν με 250 λέξεις αντλώντας με το τσουβάλι λεξιλόγιο από την Ελληνική» (Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι), ενώ ο διάσημος Γάλλος Γλωσσολόγος MEILLET είπε «μόνο τον καιρό του Αυτοκράτορος Αυγούστου, διολίσθησαν από τα Ελληνικά στα Λατινικά 10,000 λέξεις ».


Ab abusu ad usum non valet consequentia  b αbούσου αd ούζουμ νον βάλετ κονσεκβέντια)  - Η κατάχρηση δεν αίρει τη χρήση.
Ad turpia nemo obligatur  d τούρπια νέμο οbλιγκάτουρ) - Σε επαίσχυντη πράξη κανέναν δεν υποχρεώνουν.
Aetas parentum peior avis tulit nos nequiores  (έτας παρέντουμ πέγιορ άβις τούλιτ νος νεκβιόρες) -  Η γενιά των πατεράδων χειρότερη απ' την γενιά των παππούδων γέννησε εμάς περισσότερο χειρότερους. (Οράτιος)
Anguis in herba  (άνγκουις ιν χέρμπα) -  Φίδι κάτω απ' το χόρτο (τα ωραία πράγματα κρύβουν κίνδυνους).
Aquila non captat muscas  (άκβιλα νον κάπτατ μούσκας) -  Ο αετός μύγες δεν πιάνει . (Λατινική ρήση)
Argumentum ad crumenam  (αργκουμέντουμ αd κρουμέναμ) -  Επιχείρημα με το βαλάντιο (η δύναμη του χρήματος).
Artes molliunt mores  (άρτες μόλιουντ μόρες) -  Οι τέχνες μετριάζουν τα πάθη. (Οβίδιος)
Audiatur et altera pars  (αουdιάτουρ ετ άλτερα πάρς) -  Ας ακουστεί και η άλλη πλευρά. (Ελληνική ρήση)
Aut prodesse volunt aut delectare poetae  (άουτ προdέσε βόλουντ άουτ dελεκτάρε ποέτε) -  Οι ποιητές επιθυμούν να είναι είτε ωφέλιμοι είτε ευχάριστοι. (Οράτιος)
Alter ego (άλτερ έγκο) – Άλλος εαυτός
Aetas parentum peior avis tulit nos nequiores (έτας παρέντουμ πέγιορ άβις τούλιτ νος νεκβιόρες) - Η γενιά των πατεράδων χειρότερη απ' την γενιά των παππούδων γέννησε εμάς περισσότερο χειρότερους. (Οράτιος)
Ab irato (αb ίρατο) – Εν βρασμό ψυχής.
Ad augusta per angusta (αd αυγούστα περ ανγκούστα) – Στο θρίαμβο μέσα από στενωχώριες.
Ad captandum vulgus (αb καπτάντουμ βούλγκους) – Λόγια για να πάρω με το μέρος το λαό.
Annuit coeptis (άνουιτ κοέπτις) – Ο Θεός ευνοεί τις επιχειρήσεις μας.
Arcanum arcanorum (αρκάνουμ αρκανόρουμ) – Το μυστικό των μυστικών.
Ars amatoria (αρς αματόρια) – Ερωτική τέχνη.
Ars est celare artem (αρς εστ κελάρε άρτεμ) – Είναι τέχνη να αποκρύπτεις την τέχνη.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ρωμαίοι από παράσταση που βρέθηκε στην Πομπηία


Bene qui latuit, bene vixit  (bένε κβι λάτοθιτ bένε βίξιτ) -  Καλά έζησε εκείνος που έζησε απαρατήρητος. (Οβίδιος)
Boni pastoris est tondere pecus, non deglubere  (bόνι παστόρις εστ τoνdέρε πέκους, νον dεγκλούbερε) -  Ο καλός τσοπάνος προτιμά να κουρεύει τα πρόβατα και όχι να τα γδέρνει.
Beneficium accipere liberstatem est vendere (bενεφίτσιουμ ακκίπερε λιbερστάτεμ εστ βένdερε) – Όταν δέχεται κανείς μια χάρη (δώρο), πουλάει την ελευθερία του.

Cane che abbala non morde (Ital.)  (κάνε τσε αbάλα νον μόρdε)-  Σκύλος που γαβγίζει, δε δαγκώνει.
Cantabit vacuus coram latrone viator  (καντάbιτ βάκουους κόραμ λατρόνε βιάτορ) -  Ο οδοιπόρος που τίποτα δεν έχει, μπορεί να τραγουδάει όταν βλέπει τους ληστές (Ιουβενάλιος)
Castigo te non quod odio habeam, sed quod amem  (καστίγκο τε νον κβοd όdιο χάbεαμ, σεd κβοd άμεμ) -  Τιμωρώ, όχι γιατί μισώ, αλλά διότι αγαπώ.
Casus belli  (κάζους bέλι) -  Αφορμή πολέμου.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το περίφημο ρωμαϊκό μωσαϊκό των Τεσσάρων Εποχών: από τα εκθέματα στο Εθνικό Μουσείο «αλ-Τζαμαχιρίγια» της Λιβύης



Caudan jactare popello (Ital.)  (κάουdαν τζεκτάρε ποπέλο) -  Κουνάει την ουρά του στον όχλο (κολακεύει τον όχλο).
Chi va piano, va sano (Ital.)  (τσι βα πιάνο, βα σάνο)-  Ο βαδίζων σιγά, προχωράει ασφαλώς.
Cibus, onus et virga asino  (κίbους, όνους ετ βίργκα αζίνο) -  Ο γάιδαρος χρειάζεται τροφή, φορτίο και μαστίγιο. (Μαρτίνος Λούθηρος)
Copia ciborum subtilitas animi impeditur  (κόπια κιbόρουμ σουbτίλιτας άνιμι ιμπεdίτουρ) -  Το περιττό φαΐ εμποδίζει την λεπτότητα του νου. (Σενέκας)
Cui prodest? (κούι πρόdεστ?) -  Σε ποιόν συμφέρει;
Cum rem animus occupavit, verba ambiunt  (κουμ ρεμ άνιμους οκουπάβιτ, βέρbα άμbιουντ) -  Όταν ο νους έπιασε την ουσία της υπόθεσης, τα λόγια έρχονται από μόνα τους. (Σενέκας)
Cum tacent, clamant  (κουμ τάκεντ, κλάμαντ) -  Με τη σιωπή τους φωνάζουν. (Κικέρων)
Credo quia absurdum (κρεντο κβια αμπσουρντουμ) - Πιστεύω, επειδή είναι παράλογο
Convenienter naturae vivere (κονβενιέντερ νατούρε βίβερε) – Να ζει κανείς σύμφωνα με τη φύση. (Κικέρων)
Cum tacent, clamant (κουμ τάκεντ κλάμαντ) – Ενώ σιωπούν, κραυγάζουν.





De asini umbra disceptare  (dε αζίνι ούμbρα dισκεπτάρε) -  Συζήτηση περί ονού σκιάς. (Δημοσθένης)
De mortuis aut bene, aut nihil  (de μόρτουις άουτ bένε, άουτ νίχιλ) -  Για τους νεκρούς ή καλά λόγια ή τίποτα. (Χείλων)
Dente lupus, cornu taurus petit  (dέντε λούπους, κόρνου τάουρους πέτιτ) -  Με τα δόντια ο λύκος και με τα κέρατα ο ταύρος επιτίθεται.
Dentibus albis  (dέντιbους άλbις) -  Με λευκά δόντια (οι σατιρικοί ποιητές δαγκώνουν με λευκά δόντια).
Dixi et animam meam salvavi  (dίξι ετ άνιμαμ μέαμ σαλβάβι) -  Τα είπα και έσωσα τη ψυχή μου. (Βίβλος)
Docendo discimus  (dοκένdο dίσκιμους) -  Μαθαίνοντας τους άλλους, μαθαίνουμε και οι ίδιοι. (Σενέκα)
Ducunt volentem fata, nolentem trahunt  (dούκουντ βολέντεμ φάτα, νολέντεμ τράχουντ) -  Εκείνον που επιθυμεί να προχωράει η μοίρα των συνοδεύει, εκείνον που δεν επιθυμεί τον σέρνει. (Κλέανθης)
Dulce laudari a laudato viro  (dούλκε λαουdάρι α λαουdάτο βίρο) -  Ευχάριστο να δέχεσαι έπαινο από τον άνθρωπο που είναι αξιέπαινος.
Dubito ergo sum  (dούbιτο έργκο σουμ) -  Αμφιβάλλω, άρα υπάρχω
Damnant quod non intelligunt (dάμωναντ κβοd νον ιντέλιγκουντ) – Καταδικάζουν ό, τι δεν καταλαβαίνουν.
Ex cathedra (εκς κάθεdρα) – Από του ύψους της αυθεντίας που παρέχει μια θέση
Ex more (εκς μόρε) – Σύμφωνα με τα ήθη
Epicuri de grege porcus (επικούρι dε γκρέγκε πόρκους) – Χοίρος από την αγέλη του Επικούρου (για αυτούς που επιδιώκουν τις απολαύσεις)

Facit indignatio versum   (φάκιτ ινdιγκνάτιο βέρσουμ) -  Η αγανάκτηση κάνει το στίχο (Ιουβενάλιος)
Festina lente  (φεστίνα λέντε) -  Σπεύδε βραδέως. (Θέογνις από τα Μέγαρα)
Fiat lux  (φίατ λουξ) -  Ας λάμπει το φως. (Βίβλος)
Flagrante delicto (φλαγκράντε dελίκτο) – Επ’ αυτοφώρου
Fronti nulla fides (φρόντι νούλα φίdες) – Καμιά εμπιστοσύνη στο πρόσωπο, στην εμφάνιση.
Furor loquenti (φουρόρ λοκβέντι) – Μανία για ομιλία.
Furor scribendi (φουρόρ σκριbένdι) – Μανία για γράψημο.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το Ρωμαικό δίκαιο, υπήρξε η βάση και της σημερινού δικονομικού δικαίου. ("Corrupt Legislation", 1896. Mural by Elihu Vedder. Lobby to Main Reading Room, Library of Congress Thomas Jefferson Building, Washington, D.C.)



Genus irritabile vatum  (γκένους ιριτάbιλε βάτουμ) -  Η ευέξαπτη φυλή των ποιητών. (Οράτιος)
Gutta cavat lapidem non vi sed saepe cadendo  (γκούτα κάβατ λάπιdεμ νον βι σενd σέπε καdένdο) -  Η σταγόνα τρυπώνει την πέτρα, όχι με τη δύναμή της, αλλά με αλλεπάλληλες πτώσεις. (Οβίδιος)
Gallina scripsit (γκαλίνα σκρίπσιτ) – Η κότα έγραψε, δηλαδή ορνιθοσκαλίσματα 

Honestus rumor alterum est patrimonium  (χονέστους ρούμορ άλτερουμ εστ πατριμόνιουμ) -  Η καλή φήμη είναι καλή κληρονομιά.
Homo clausus  (χόμο κλάουσους) -  Κλειστός άνθρωπος.
Homo consumens  (χόμο κονσούμενς) -  Καταναλωτικός άνθρωπος.

Ignoti nulla cupido  (ιγκνότι νούλλα κούπιdο) -  Καμιά επιθυμία του αγνοούμενου. (Οβίδιος)

Labor est etiam ipse voluptas  (λάbορ εστ έτιαμ ίπσε βόλουπτας) -  Η εργασία από μόνη της είναι απόλαυση.
Labor quasi callum quoddam obducit dolori  (λάbορ κβάζι κάλουμ κβόdαμ οbdούκιτ dολόρι) -  Η δουλειά σαν να δημιουργεί κάποιο ροζιάρικο φραγμό ενάντια στον πόνο. (Κικέρων)
Lapsus calami  (λάπσους κάλαμι) -  Λάθος, αμάρτημα της πένας (παραδρομή της γραφίδας).
Leve fit, quod bene fertur onus  (λέβε φιτ κβοd bένε φέρτουρ όνους) -  Το βάρος γίνεται πιο ελαφρό όταν το κουβαλάς με υπακοή. (Οβίδιος)
Longum iter est per praecepta  (λόνγκουμ ίτερ εστ περ πρεκέπτα) -  Είναι μακρόχρονος ο δρόμος της διδαχής. (Σενέκα).




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Μέχρι το 174 π.Χ. δεν υπήρχαν στη Ρώμη επαγγελματίες μάγειρες. Μετά τους πολέμους άρχισαν να αγοράζουν σκλάβους που ήταν μάγειρες, ζαχαροπλάστες και φουρνάρηδες οι οποίοι πωλούνταν σε πολύ ψηλές τιμές, ταυτόχρονα άρχισαν και να επηρεάζονται από τους Έλληνες και τις συνήθειές τους σχετικά με την κατανάλωση κρασιού και τελετουργίας στο φαγητό.


Maior e longinquo reverentia  (μάγιορ ε λονγκίνκβο ρεβερέντια) -  Καλύτερα από μακριά ο σεβασμός (το γόητρο, η γοητεία, η επιβολή του άγνωστου). (Τάκιτος)
Majore pennas nido  (ματζόρε πένας νίdο) -  Τα φτερά μεγαλύτερα από τη φωλιά (για τις φιλοδοξίες μεγαλύτερες από τις δυνατότητες).
Medice, cura te ipsum!  (μεδίκε κούρα τε ίπσουμ) -  Γιατρέ! γιάτρεψε τον εαυτό σου. (Βίβλος)
Memento mori  (μεμέντο μόρι) -  Να θυμάσαι το θάνατο.
Multa paucis (μούλτα πάουκις) -  Πολλά δια ολίγων.
Mens sana in corpore sano (μενς σάνα ιν κόρπορε σάνο) – Νους υγιής εν σώματι υγιεί
(Ιουβενάλιος).
Major e longinquo reverential (μάτζορ ε λονγκίνκυο ρεβερέντιαλ) – Μεγαλύτερος ο σεβασμός εξ αποστάσεως (η γνωριμία, η οικειότητα και η καθημερινή επικοινωνία απομυθοποιεί πρόσωπα και γεγονότα).






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η ζωή των γυναικών στην Ρωμαϊκή κοινωνία.


Natura sanat, medicus curat morbos  (νατούρα σάνατ, μέdικους κούρατ μόρbος) -  Ασχολείται με τις αρρώστιες ο γιατρός, αλλά γιατρεύει η φύση. (Ιπποκράτης)
Nihil habeo, nihil timeo  (νίχιλ χάbεο, νίχιλ τίμεο) -  Τίποτα δεν έχω, τίποτα δε φοβάμαι (Ιουβενάλιος)
Nosce te ipsum  (νόσκε τε ίπσουμ) -  Γνώθι σαυτόν. (Θαλής)
Nulla placida quies est, nisi quam ratio composuit  (νούλλα πλάκιdα κβίες εστ, νίζι κβαμ ράτιο κομπόζουιτ) -  Μόνο το μυαλό μπορεί να εξασφαλίσει τη γαλήνη. (Σενέκας)
Natura non vincitur, nisi parendo  (νατούρα νον βίνκιτουρ νίζι παρένdο) -  Η Φύση δεν υποτάσσεται, παρά μόνον σ' όποιον την υπακούει.
Non multa possidentem vocaberis beatum (νον μούλτα ποσιdέντεμ bεάτουμ) – Ποτέ σου δε θα ‘λεγες ευτυχισμένο τον κάτοχο πολλών αγαθών.
Non omnia possumus omnes (νον όμνια ποσούμους όμνες) ¬– Δεν μπορούμε όλοι όλα (κανείς δεν μπορεί να είναι ειδικός σε όλα).
Omne tulit punctum, qui miscuit utile dulci  (όμνε τούλιτ πούνκτουμ κβι μίσκουιτ ούτιλε dούλκι) -  Αξίζει επιδοκιμασία εκείνος που συνδυάζει το τερπνόν με ωφέλιμο. (Οράτιος)
Omnia mea mecum porto  (ομνια μέα μέκουμ πόρτο) -  Όλα τα δικά μου τα έχω μαζί μου. (Βίας)
Optat ephippia bos piger, optat arare caballus  (όπτατ εφίπια bος πίγκερ, όπταν αράρε καbάλους) -  Το οκνηρό βόδι θέλει τη σέλλα, αλλά το οκνηρό άτι θέλει να οργώνει. (Οράτιος)
O tempora! O mores!  (Ο τέμπορα, ο μόρες) -  Ω καιροί! Ω ήθη! (Κικέρων)
Odi profanum vulgus et arceo (όdι προφάνουμ βούλγκους ετ άρκεο) – Μισώ τον όχλο και μένω μακριά του. (Οράτιος)

Panem et circenses  (πάνεμ ετ κίρκενσες) -  Άρτων και θεάματα (Ιουβενάλιος)
Per aspera ad astra  (περ άσπερα αd άστρα) -  Μες απ' τα αγκάθια στ' άστρα. (Σενέκας)
Primum vivere deinde philosophari  (πρίμουμ βίβερε dέινdε φιλοσοφάρι) -  Πρώτα να ζεις και ύστερα να φιλοσοφείς.
Primus in orbe deos fecit timor  (πρίμους ιν όρbε dέος φέκιτ τίμορ) -  Τους θεούς πρώτος δημιούργησε ο φόβος.
Primus inter pares (πρίμους ίντερ πάρες) – Πρώτος μεταξύ ίσων
Piscem nature doces (πίσκεμ νατούρε dόκες) – Διδάσκεις το ψάρι να κολυμπά.
Pulvis et umbra sumus (πούλβις ετ ούμbρα) – Είμαστε σκόνη και σκιά (Οράτιος).
Quo vadis?  (κβο βάdις) -  Πού πας; (Βίβλος)
Quis custodier ipsos custodes? (κβις κουστοdιερ ίπσος κουστόdες) – Ποιος ελέγχει τους ελέγχοντες;
Quas tu edes colubras? (κβας του έdες κολούbρας) – Τι φίδια θα βγάλεις απ’ το στόμα σου;
Qui bene amat bene castigat (κβι bένε άματ bένε κάστιγκατ) – Όποιος αγαπά, παιδεύει.
Qui scribt bis legit (κβι σκριbτ bις λέγκιτ) – Όποιος γράφει, δυο φορές διαβάζει.

Radix malorum est cupiditas  (ράdιξ μαλόρουμ εστ κουπίdίτας) -  Η ρίζα του κακού είναι η επιθυμία.
Recte facti fecisse merces est  (ρέκτε φάκτι φέκισε μέρκες εστ) -  Η ανταμοιβή για την καλή πράξη είναι η πραγματοποίησή της. (Σενέκας)

Sapienti sat  (σαπιέντι σατ) -  Για εκείνον που καταλαβαίνει αρκεί.
Sine ira et studio  (σίνε ίρα ετ στούdιο) -  Χωρίς οργή και εύνοια. (Τάκιτος).



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ρωμαία η οποία ανήκει στην άρχουσα τάξη.



Traduttore, traditore (Ital.) (τραdουτόρε, τραdιτόρε) -  Μεταφραστής, προδότης (για τις μεταφράσεις που αδυνατούν να αποδώσουν απόλυτα και πιστά το πνεύμα και την πρόθεση του συγγραφέα).
Tantum possumus, quantum scimus  (τάντουμ πόσουμους κβάντουμ σκίμους) -  Τόσο μπορούμε, όσο γνωρίζουμε.
Tabula rasa (τάbουλα ράσα) – Αποξασμένος πίνακας (λευκό χαρτί).
Timeo hominem unius libri (τίμαιο χόμινεμ ούνιους λίbρι) – Φοβούμαι τον άνθρωπο του ενός βιβλίου. (Θ. Ακινάτης)

Urbi et orbi (ούρμπι ετ όρbι) – Στην πόλη και στην οικουμένη, παντού.
Ultima verba (ούλτίμα βέρbα) – Τελευταία λόγια (προ του θανάτου)
Ubi bene ibi patria (ούbι bένε ίbι πάτρια) – Όπου καλώς, εκεί πατριδα.

Varietas delectat  (βαρίετας dελέκτατ) -  Η ποικιλία δίνει απόλαυση.
Veni, vidi, vici  (βένι βίdι βίκι) -  Ήρθα, είδα, ενίκησα. (Ιούλιος Καίσαρας)
Verba volant scripta manent  (βέρbα βόλαντ σκρίπτα μάνεντ) -  Τα λόγια πετούν, τα γραπτά μένουν.
Vanitas vanitatum (βάνιτας βανιτάτουμ) – Ματαιότης ματαιοτήτων (τα πάντα ματαιότης).





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ρωμαίοι Μονομάχοι



  • felix qui potuit rerum cognoscere causas. (Virg. georg.) Ευτυχής όποιος μπόρεσε να μάθει τις αιτίες των πραγμάτων.
  • Non omnia possumus omnes (Verg. Ecl.) Δεν μπορούμε όλα όλοι.
  • rem tene, verba sequentur. (Cato.) Γίνε κύριος του θέματος, τα λόγια θα έρθουν μόνα τους.
  • quod agas, id agas. (Plaut.) Ό,τι αποφασίζεις να κάνεις, να το κάνεις .
  • Sunt nobis nulla profecto numina: cum caeco rapiantur saecula cursu,mentimur regnare Iovem. ( Λουκανός) Στ' αλήθεια δεν υπάρχουνε θεοί· οι αιώνες στα τυφλά κινούνται, ψεύδος ότι μας κυβερνά ο Δίας.
  • Una salus victis, nullam srectare salutem (Veerg. Ae.) Μία σωτηρία απομένει σους νικημένους, να μην ελπίζουν σε καμιά σωτηρία.

Παρασκευή 25 Μαΐου 2012

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ













Την αρχή έκανε ο Τσιγγιρίδης, στα τέλη της δεκαετίας το ’20, με έναν μικρό πομπό στο χώρο της τότε εμποροπανήγυρης, σημερινής Διεθνούς Έκθεσης. Ο κόσμος τότε πρωτόβλεπε το μαγικό κουτί που ονομάστηκε ραδιόφωνο.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Χρίστος Τσιγγιρίδης στο εργαστήριο του Πολυτεχνείου, τέταρτος από αριστερά.


            Στην Ελλάδα ήδη από το 1923 άρχισε μια προσπάθεια εγκατάστασης ραδιοφωνικού πομπού. Οι πειραματισμοί κράτησαν αρκετά χρόνια. Ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός εξέπεμψε στη Θεσσαλονίκη με ιδιωτική πρωτοβουλία από το ραδιοηλεκτρολόγο Χρήστο Τσιγγιρίδη το 1928, και 20 ολόκληρα χρόνια λειτούργησε στην πόλη, μεταδίδοντας τακτικά εκπομπές. Ο πρώτος όμως εθνικός ραδιοφωνικός σταθμός ιδρύθηκε και λειτούργησε στην περιοχή Αθηνών , αφού στις 25 Μαρτίου του 1938 εγκαινιάστηκε από τον τότε βασιλιά Γεώργιο Β΄, ενώ το 1945 ιδρύθηκε το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.) που ανέλαβε την ευθύνη λειτουργίας του σταθμού.



            Έτσι πιο αναλυτικά έχουμε :




1936 Η εκμετάλλευση της ραδιοφωνίας ανατίθεται στην «Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκπομπών - ΥΠΕ» που ιδρύεται με τον ΑΝ 95 και έχει διευθυντή τον Γεώργιο Κυριάκη.



1938 25 Ιανουαρίου: Μονογράφεται η τελική συμφωνία μεταξύ Telefunken και κράτους για την εγκατάσταση ραδιοφωνικού σταθμού.

25 Μαρτίου: Ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄ εγκαινιάζει τον πομπό των 15 kW στα Ν. Λιόσια.



1939 Την εποπτεία της ραδιοφωνίας αναλαμβάνει το Υπουργείο Τύπου. Δημιουργείται η «Διεύθυνση Τύπου και Ραδιοφωνίας» με Διευθυντή τον Δ. Σβολόπουλο και τεχνικό διευθυντή τον Σπ. Ζήση.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Χρίστος Τσιγγιρίδης, φοιτητής το 1909 στο Πολυτεχνειο της Στουτγάρδης.




1939 Εκδίδεται το «Εβδομαδιαίον Πρόγραμμα Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών» από το Υπουργείο Τύπου.



1941 27 Απριλίου: Οι Γερμανοί μπαίνουν στην Αθήνα και παίρνουν τον έλεγχο του Ραδιοφωνικού Σταθμού των Αθηνών.

Απρίλιος: Την εποπτεία της ραδιοφωνίας αναλαμβάνει ο Υπουργός ΤΤΤ με απόφαση της κυβέρνησης Τσολάκογλου.

Μάιος: Ιδρύεται η «Ανώνυμος Εταιρία Ραδιοφωνικών Εκπομπών - ΑΕΡΕ» με διευθυντή τον Ιωάννη Βουλπιώτη που αναλαμβάνει την αποκλειστική εκμετάλλευση των ραδιοφωνικών εκπομπών στην Ελλάδα.



1943 17 Μαΐου: Δημοσιεύεται στην εφημερίδα της κυβερνήσεως ο πρώτος «Ραδιοφωνικός κανονισμός».

22 Ιουνίου: Δημοσιεύεται στις εφημερίδες των Αθηνών η διαταγή του Μουσολίνι που απαγορεύει την εγκατάσταση και την χρήση κεραιών.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Χρίστος Τσιγγιρίδης, ως αντιπρόσωπος της γερμανικής εταιρίας SIEMENS-HALSKE.                 


14 Οκτωβρίου: Δημοσιεύεται η διαταγή των Γερμανών για το σφράγισμα των ραδιοφώνων ώστε να πιάνουν μόνο το σταθμό των Αθηνών. Σφραγίζονται περίπου 43.000 ραδιόφωνα.



1944 20 Οκτωβρίου: Οι Γερμανοί φεύγουν από την Αθήνα. Ο πομπός των Λιοσίων γλιτώνει την πλήρη καταστροφή, καταστρέφονται όμως οι κεραίες και η εκπομπή σταματάει.



1945 16 Ιουλίου: Αρχίζει να λειτουργεί το «Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας» που ιδρύθηκε με τη ΣΠ 54 με πρώτο διευθυντή τον Ηρ. Πετμεζά.



1946 25 Μαρτίου: Εγκαινιάζεται ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Θεσσαλονίκης με πομπό φορητό πάνω σε αυτοκίνητο. Μετά από λίγο καιρό διακόπτει τη λειτουργία του για να εγκατασταθεί μόνιμα το Μάρτιο του 1947.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Στην φωτογραφία αυτή βλέπουμε το εξωτερικό του
στούντιο, που ήταν στην κυριολεξία
μια παράγκα. Εμπρός στην είσοδο είναι
ο Χ. Τσιγγιρίδης (κέντρο) με μερικούς συνεργάτες του.





1948 25 Μαρτίου: Εγκαινιάζεται από τον βασιλέα Παύλο ο πομπός βραχέων κυμάτων που εγκαταστάθηκε στα Ν. Λιόσια.

Μάιος: Ίδρυση του πρώτου Ελληνικού Στρατιωτικού Ραδιοσταθμού.

12 Ιουνίου: Εγκαινιάζεται ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Βόλου.


 
Αύγουστος: Αρχίζει να εκπέμπει ο Ραδιοσταθμός Ενόπλων Δυνάμεων της Λάρισας (Κεντρικής Ελλάδος).

Νοέμβριος: Αρχίζει να εκπέμπει στρατιωτικός σταθμός στην Μακρόνησο.

Δεκέμβριος: Αρχίζει να εκπέμπει ο επίσημος σταθμός των Ενόπλων Δυνάμεων στην Αθήνα από τα μεσαία και τα βραχέα.



1950 Εκδίδεται το «Εβδομαδιαίο Πρόγραμμα Ραδιοφωνικών Σταθμών» από το Ε.Ι.P.



1949 Ιανουάριος: Αρχίζει να εκπέμπει ο Ραδιοσταθμός Ενόπλων Δυνάμεων Ιωαννίνων (Ηπείρου).




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το εσωτερικό του στούντιο
Στο πιάνο η καλλιτέχνης Βεσσέλη Λουίζα-Μαρία



Ιούλιος: Αρχίζει να εκπέμπει ο Ραδιοσταθμός Ενόπλων Δυνάμεων Θεσσαλονίκης (Κεντρικής Μακεδονίας). Το Σεπτέμβριο βγαίνει και στα βραχέα.

Αύγουστος: Αρχίζει να εκπέμπει ο Ραδιοσταθμός Ενόπλων Δυνάμεων Τριπόλεως (Πελοποννήσου).

Νοέμβριος: Αρχίζει να εκπέμπει ο Ραδιοσταθμός Ενόπλων Δυνάμεων Καβάλας (Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης).



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :  Η αναγγελία από τον τύπο ενός "ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΥ ΓΕΓΟΝΟΤΟΣ", η έναρξη λειτουργίας του ΡΑΔΙΩΦΩΝΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΑΘΗΝΩΝ.




1950 Ιανουάριος: Αρχίζει να εκπέμπει ο Ραδιοσταθμός Ενόπλων Δυνάμεων Κοζάνης (Δυτικής Μακεδονίας).

24 Ιουλίου: Εγκαινιάζεται ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Πατρών. Αρχίζει η έκδοση του εβδομαδιαίου «Ραδιοπρογράμματος» από το Ε.Ι.Ρ.



1951 9 Απριλίου: Ο βασιλιάς Παύλος Α΄ εγκαινιάζει τον επί ενοικίω πομπό των 50 kW που τοποθετήθηκε στα Ν. Λιόσια.

21 Απριλίου: Δημοσιεύεται στην εφημερίδα της κυβερνήσεως ο ΑΝ 1775 περί «Οργανώσεως και Λειτουργίας της Εθνικής Ραδιοφωνίας της Ελλάδος».

Ιούνιος: Εγκαινιάζεται και δεύτερη συχνότητα εκπομπής για το σταθμό Ενόπλων Δυνάμεων της Αθήνας.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Διαφημιστική αφίσα του "Ράδιο Τσιγγιρίδη".




1952 Αρχίζει να εκπέμπει το Δεύτερο Πρόγραμμα.



1954 Αρχίζει να εκπέμπει το Τρίτο Πρόγραμμα.



1957 Αρχίζει να λειτουργεί ο Ραδιοσταθμός Κέρκυρας.



1972 Αρχίζει να λειτουργεί ο Ραδιοσταθμός Ηρακλείου.



1988 Ενιαίος φορέας Ραδιοφωνίας-Τηλεόρασης. Δημιουργία της ΕΡΑ.






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Χρίστος Τσιγγιρίδης με τον εκφωνητή Νίκο Καρμοίρη, έξω από το στούντιο.



ΡΑΔΙΟ ΝΕΣΤΩΡ



Μια ιδιαίτερη περίπτωση λειτουργίας ιδιωτικού ραδιοσταθμού ήταν το ΡΑΔΙΟ ΝΕΣΤΩΡ Θεσσαλονίκης, του ομώνυμου Αθλητικού Μορφωτικού Συλλόγου της πόλης. Εξέπεμψε την δεκαετία του '60 από την οροφή του Αγίου Δημητρίου.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο εκφωνητής του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος μετέδιδε με τη χαρακτηριστική ένρινη φωνή του τις τελευταίες ελεύθερες φράσεις που μπορούσαν να ακουσθούν:Εδώ ελεύθεραι ακόμα Αθήναι…
Έλληνες! Οι Γερμανοί εισβολείς ευρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών.
Αδέλφια! Κρατήστε καλά μέσα στην ψυχή σας το πνεύμα του μετώπου.
Ο εισβολεύς εισέρχεται με όλας τας προφυλάξεις εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια.
Έλληνες! Ψηλά τις καρδιές!







ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΣΙΓΓΙΡΙΔΗΣ





Ο Χρίστος Τσιγγιρίδης (1877-1947) ο «Μαρκόνι των Βαλκανίων», γεννιέται στη Φιλιππούπολη της Ανατολικής Ρωμυλίας (Βόρεια Θράκη, το σημερινό Πλόβντιφ της Βουλγαρίας). Η άλλοτε πλούσια και αριστοκρατική οικογένεια του Γεώργιου Τσιγγιρίδη περνά δύσκολες ώρες, που επιδεινώνονται με τον θάνατό του. Στις αρχές του 20ου αιώνα τα μέτρα κατά του Ελληνισμού γίνονται πιο πιεστικά. Έτσι εξαναγκάζονται σε φυγή και καταλήγουν στην Στουτγάρδη της Γερμανίας. Στη Γερμανία ιδρύουν μικρό εργαστήριο παραγωγής χειροποίητων σιγαρέτων που αποφέρει αρκετά έσοδα κι έτσι, ο Χρίστος μπορεί να σπουδάσει.



Ο Χ Τσιγγιρίδης σπουδάζει μηχανολόγος ηλεκτρολόγος στο Πολυτεχνείο της Στουτγάρδης και νεοφερμένος απόδημος στη Θεσσαλονίκη στα 1923 ξεκινάει τα ραδιοπειράματά του με παλιό ασύρματο της Στρατιάς της Ανατολής.

Ο νέος πτυχιούχος επιστήμονας με υπομονή και επιμονή χτίζει το τεχνολογικό του όνειρο: να φτιάξει ραδιόφωνα και ραδιοσταθμό στην πατρίδα. Ο ασύρματος της Αντάντ διασκευασμένος και βελτιωμένος από τον Τσιγγιρίδη γίνεται εξάγγελος της πρώτης ραδιοφωνικής εκπομπής μεσαίων κυμάτων στα Βαλκάνια στην Εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου 1925, μόλις δύο χρόνια μετά την ίδρυση του BBC στην Αγγλία.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Κρατικοί Ραδιοθάλαμοι.


Η εκπομπή αυτή από το σπίτι-εργαστήριο του Τσιγγιρίδη, οδός Δημοκρατίας 20, ακούγεται από το φίλο του καθηγητή Φυσικής Ηλία Αποστόλου στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και στο λιμάνι από τον κυβερνήτη της αγγλικής κορβέτας Κουίν Ανν, Άντονι Ράντισον με δημοσίευση ενθουσιώδους ανταπόκρισης στην εφημερίδα Τηλέγραφος του Λονδίνου.

Στα 1927 οι εκπομπές του σταθμού γίνονται από κεραία του Λευκού Πύργου για να εγκατασταθεί τελικά ο Πρώτος ραδιοφωνικός Σταθμός της Ελλάδος και των Βαλκανίων στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, στα 1928. Τα δύο ξύλινα περίπτερα πομπού και ραδιοθαλάμου με τους δύο ιστούς 36 μέτρων της τετράφυλλης κεραίας Μαρκόνι, στέλνουν την Ελληνική Φωνή στους ραδιοαιθέρες από τη ραδιοφωνική Μητρόπολη των Βαλκανίων Θεσσαλονίκη.Από το Ράδιο-Τσιγγιρίδη περνάει όλη η πνευματική και καλλιτεχνική Ελλάδα της περιόδου 1927-1947.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το ράδιο ήταν ο σύντροφος ψυχαγωγίας και ενημέρωσης της ελληνικής οικογένειας.



Ο πρωτοπόρος ραδιοσταθμός λειτουργεί με ηρωικές περιπέτειες ανάμεσα σε κρατικές άδειες και απαγορεύσεις, ζώντας κυριολεκτικά από την «ψυχή» του ιδρυτή του για είκοσι χρόνια. Επιζεί και μετά την Κατοχή και την απελευθέρωση, αλλά παρά τις ελπίδες σιγεί οριστικά και ο Τσιγγιρίδης πεθαίνει από τη θλίψη στα 1947, αφού τον απαλλοτριώνει αναγκαστικά το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Στα χρόνια του Εμφυλίου πολέμου, μία ομάδα ερασιτεχνών οδηγών του 781 Λόχου Γενικών Μεταφορών, με την έγκριση του Διοικητή τους δημιούργησαν τον πρώτο μη δημόσιο ραδιοφωνικό σταθμό.

Όλα άρχισαν όταν ο τότε Στρατιώτης Διαμαντής Πετρίτσης και οι συνάδελφοί του, άρχισαν να βάζουν δίσκους ελαφράς μουσικής που μεταδίδονταν από τα μεγάφωνα του Στρατοπέδου, για να σπάει η μονοτονία και για να διασκεδάζουν οι στρατιώτες. Ακροατές της μουσικής δεν ήταν μόνο όσοι βρίσκονταν μέσα στο Στρατόπεδο, αλλά και οι ασθενείς που νοσηλεύονταν στο "Σωτηρία" οι οποίοι με χωνιά έστελναν τις παραγγελίες τους. Επειδή όμως η μουσική αντηχούσε κακόηχα, η ομάδα των Στρατιωτών προθυμοποιήθηκε να εγκαταστήσει έναν πομπό στα στρατιωτικά κτίρια που στεγάσθηκε αργότερα η Υπηρεσία Ενημέρωσης Ενόπλων Δυνάμεων (Υ.ΕΝ.Ε.Δ).





ΜΟΥΣΕΙΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ



            Το 2002 άνοιξε τις πόρτες του το Μουσείο Ραδιοφωνίας, λίγα μέτρα από το σημείο που λειτούργησε για αρκετά χρόνια ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός των Βαλκανίων, στον περίβολο της Διεθνούς Έκθεσης, γίνονται πλέον τα πρώτα σταθερά βήματα εκπλήρωσης μιας χρόνιας οφειλής των φίλων του ραδιοφώνου απέναντι στους πρωτοπόρους του μέσου. Η Θεσσαλονίκη, που με τον Ραδιοσταθμό Τσιγγιρίδη καθίσταται πρωτοπόρος στα χρονικά του ραδιοφώνου, αποκτά ένα όνειρο πολλών ετών.  Έναν χώρο που είναι έτοιμος να φιλοξενήσει τις αναμνήσεις των παλαιότερων και να δώσει την ευκαιρία στους πιο νέους να γνωρίσουν μια άλλη διάσταση του παρελθόντος, ξεφυλλίζοντας τις χρυσές σελίδες της ιστορίας του ραδιοφώνου.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Προσωπικό της ΥΡΕ.


Το Μουσείο Ραδιοφωνίας, έχει αντικείμενα και εικόνες των πρώτων χρόνων του ραδιοφώνου. Τα πρώτα μαγνητόφωνα, μεγάλα και δύσχρηστα, υποτυπώδεις μείκτες ήχου, επαγγελματικά πικάπ της εποχής, πομποί και δέκτες, με βαρύ ιστορικό φορτίο στις συχνότητές τους, θυμούνται και θυμίζουν. Το μικρόφωνο και το γραφείο του Χρήστου Τσιγγιρίδη, με το χαρακτηριστικό καμπανάκι "γκονγκ" των ειδήσεων, στερεωμένο στην μια πλευρά.

            Οι άνθρωποι της Μακεδονικής Φωνοθήκης - Φωνομουσείου, που εργάστηκαν μεγάλο χρονικό διάστημα για την πραγματοποίηση ενός τόσο ελπιδοφόρου σκοπού, βρίσκονται καθημερινά στο χώρο για να σας δείξουν τις ιστορικές φωτογραφίες της συλλογής και να λύσουν όποιες απορίες, ενώ αν είστε τυχεροί θα έχετε την ευκαιρία να ακούσετε "παλιούς" ανθρώπους του ραδιοφώνου, να αναπολούν τα παλιά, ανταμώνοντας μετά από πολύ καιρό.











Τρίτη 22 Μαΐου 2012

ΠΕΙΝΑ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ


Ο φοβερός χειμώνας 1941 -1942 άφησε σκελετωμένο αστικό πληθυσμό και τάφους,  τα παιδιά και οι γέροντες ( σε πρώτη φάση) θερίστηκαν από την ασιτία, μέσα σ αυτή την κατάσταση η εκκλησία στάθηκε στο πλευρό των Ελλήνων και όταν κάθε διαθέσιμο χρηματικό ή άλλο μέσο είχε εξαντληθεί, τότε ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός έστειλε στον  Πατριάρχη Αλεξανδρείας την πιό κάτω επιστολή.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Δαμασκηνός Παπανδρέου (1891-1949)Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος.


Αθήνα 9 Απριλίου 1942



Μακαριότατον Πατριάρχην Αλεξανδρείας

Κύριον Χριστοφορον

Αλεξάνδρειαν



            Εκκλησία της Ελλάδος αγωνιζομένη υπέρ ανακουφίσεως ευσεβούς Ελληνικού Λαού εκ παντοίων υλικών στερήσεων παρούσης στιγμής ποιείται θερμήν έκκλησιν χριστιανικά και εθνικά αισθήματα Υμετέρας Θεοσώστου Μακαριότητος, παρακαλούσα όπως αναλάβει  Αυτή πρωτοβουλίαν ενδεδειγμένων  ενεργειών παρ Αιγυπτιώτη Ελληνισμώ και λοιπαίς αλλαχού ομογενείαις , ως και παντί ετέρω δυναμένω Ελλήνι , προς αγοράν και αποστολήν συντόμως και εν συνεχείαν τροφίμων ελληνικώ πληθυσμώ, στερουμένω μέσων συντηρήσεως περισσότερον άλλων λαών,  συνεπεία ανεπάρκειας παραγωγής και εφοδιασμού χώρας.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Κατοχή, ουρά για συσίτιο (από το αρχείο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας).


            Εκκλησία της Ελλάδος , διαδηλούσα ενεργόν συμμετοχήν αυτής εν πρώτη γραμμή και πάσαις  δυνάμεσιν εις μέγα έργον υπέρ τέκνων αυτής , θέτει από τούδε  Υμετέραν διάθεσιν άπασαν περιουσίαν Ελληνικής Εκκλησίας ως και σύνολον κειμηλίων και ιερών σκευών ναών και μονών  Επικράτειας, έτι δε  σύμπας ο Ελληνικός Κλήρος παντός βαθμού  τιμαλφή αυτού και πολύτιμα ιερά άμφια προς οιανδήποτε  καθ Υμετέραν εκτίμησιν πρόσφορον εν προκειμένω χρήσιν.




            Πρωτοβουλία Υμετέρας Μακαριότητος, μέλλουσα τύχει ως πιστεύομεν ομοθύμου υποστηρίξεως αύτοθι και πανταχού ομογενών, θέλει συμπληρώσει ενδελεχή φιλάνθρωπον υπέρ Ελληνικού Λαού δράσιν ΔΕΣ  και λοιπών παραγόντων προς εξασφάλισιν στοιχειωδών όρων συντηρήσεως αυτού.

            Αρχαί κατοχής παρέσχον ήδη ανεπιφύλακτον συναίνεσιν δι αποστολήν ενταύθα  τροφίμων παντός είδους προς αποκλειστικήν διάθεσιν αυτών μεταξύ πάσχοντος πληθυσμού χώρας.

            Ανάγκη πραγμάτων επιβάλλει τονίσωμεν  Υμετέραν Μακαριότητα θερμήν παράκλησιν αδελφής Ελληνικής Εκκλησίας περί όσον ένεστι ταχεία , ευρείας και συνεχούς επισιτιστικής επικουρίας προς αυτήν.

            Ευχαριστούντες; Επί τούτοις Υμετέρα Μακαριότητι και ασπαζόμενοι  Αυτήν εν Χριστώ Αναστάντι, διατελούμεν αγαπητός εν Χριστώ  αδελφός και όλως πρόθυμος



Ο Αθηνών Δαμασκηνός.







ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : ψάχνοντας για κάτι φαγώσιμο...στα σκουπίδια!


            Η έκκληση αυτή διαβιβάστηκε τηλεγραφικά μέσω της Ιταλικής πρεσβείας………….



            Σε αυτή την δραματική έκκληση του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού που προσέφερε ΟΛΗ την περιουσία της εκκλησίας για την επιβίωση του πεινασμένου Ελληνικού λαού ήρθε η πιο κάτω απάντηση:


 



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Χαράλαμπος Δανιηλίδης γεννήθηκε στη Μάδυτο της Ανατολικής Θράκης στις 17 Ιανουαρίου 1876. Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Τιμίου Σταυρού Ιεροσολύμων το 1900. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1899. Υπηρέτησε ως Γραμματέας του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων (1900-1902). Το 1904 μετέβη στην Αλεξάνδρεια όπου το 1906 τοποθετήθηκε Πρωτοσύγκελος. Στις 3 Αυγούστου 1908 χειροτονήθηκε στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού Αλεξανδρείας Μητροπολίτης Αξώμης. Στις 30 Νοεμβρίου 1914 εξελέγη Μητροπολίτης Λεοντοπόλεως. Στις 21 Ιουνίου 1939 εξελέγη Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Στις 16 Νοεμβρίου 1966 παραιτήθηκε για λόγους υγείας. Εκοιμήθη στις 23 Ιουλίου 1967.

Αυτού Μακαριώτητα Κύριον Δαμασκηνόν

Αρχιεπίσκοπον Αθηνών



Υμετέρα έκκλησις ελήφθη. Θα καταβληθή πάσα προσπάθεια δια τον άμεσον και ικανοποιητικόν επισιτιστικόν ανεφοδιοασμόν του Ελληνικού Λαού.

            Ελπίζομεν ότι θα δυνηθώμεν να υπερπηδήσωμεν τας δυσκολίας δια την προμήθειαν τροφίμων και την μεταφοράν αυτών.

Ουδεμία ανάγκη να διαθέσητε την περιουσίαν της Ελληνικής Εκκλησίας .

Ασπαζόμεθα αδελφικώς.



Πατριάρχης Χριστόφορος.


Και η βοήθεια ήρθε μέσω του ΔΕΕ με τις πιέσεις που άσκησαν και οι Ορθόδοξες εκκλησίες της Ομογένειας. (επιφυλάσσομαι να παρουσιάσω με πιό τρόπο έγινε ο επισιτισμός των Ελλήνων).





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :  Τα θύματα της εξαντλητικής πείνας είναι αμέτρητα.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

- ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ του Δημοσθένη Κούκουνα εκδόσεις  METΡON




Παρασκευή 18 Μαΐου 2012

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΟΒΙΕΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Τον χειμώνα οι Ναζί  έριχναν νερό σε κρατούμενους και τους έκαναν παγωμένα αγάλματα (κλικ στην εικόνα).


            Οι όμηροι την είπαν «Η μεγάλη απόδραση» άλλοι την είπαν «Η μεγάλη σφαγή» και κάποιοι την έλεγαν «Η μεγάλη απόγνωση».

Όλα ξεκίνησαν από την παράγκα 20  στην παράγκα αυτή οι Γερμανοί έχωναν όσοι ήταν «υπό εκκαθάρισιν»  με βάση την «οδηγία κούγκελ»*, η οδηγία αυτή συνιστούσε την μαζική και σε ταχύ ρυθμό εξόντωση των Ρώσων αιχμαλώτων πολέμου, ήταν πρόταση του Κάιτελ, την ασπάστηκε ο ραιχσφύρερ Χίμλερ, την είχε υπογράψει ο υπαρχηγός των Ες Ες γκρούπενφύρερ Καλτενμπρούνερ και τέλος συμφωνούσε ο ίδιος ο Χίτλερ.






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Είσοδος των Αμερικανών στο στρατόπεδο του Mauthausen. 




ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΚΑΣ 20



Η  παράγκα αυτή έβλεπε στο δάσος, αλλά είχε έναν τοίχο τρία μέτρα ψηλό, και στην ράχη υπήρχε ηλεκτροφόρο συρματόπλεγμα, λίγα μέτρα από τον τοίχο , ήταν δύο ξύλινοι πύργοι με πολυβόλα, εκατό μέτρα πιο μακριά ήταν ο πρώτος εξωτερικός φράχτης προς την μεριά του δάσους φτιαγμένος από πυκνό συρματόπλεγμα με σκοπιές κάθε 60 μέτρα, ένα χιλιόμετρο πέρα , μέσα στο δάσος ήταν άλλος φράχτης χωρίς σκοπιές και μετά άρχιζαν τα χωράφια, τα περιβόλια, τα χωριά, τα αγροτόσπιτα, οι εξοχικές μπιραρίες, τα πανδοχεία, οι δημοσιές, τα μονοπάτια, η ελεύθερη χώρα.

 

Η ΑΠΟΔΡΑΣΗ

           

            Ο χειμώνας του 1945 ήταν ιδιαίτερα βαρύς με χιόνια που κράτησαν πολλές ημέρες. Οι 490 μελλοθάνατοι της παράγκας 20 αποφάσισαν ομαδική απόδραση, ήταν που ήταν χαμένοι, όσοι γλυτώσουν. Στην παράγκα 20 ήταν τρεις επιστάτες , όταν η καμπάνα χτύπησε σιωπητήριο και τα φώτα σβήσανε άρχισαν να μεταδίδονται με τα χέρια σιωπηλά μηνύματα, όταν οι επιστάτες κοιμήθηκαν, τρεις ομάδες κρατουμένων ρίχτηκαν η κάθε μια σε ένα επιστάτη και τον καθάρισαν πριν προλάβει να βγάλει άχνα, έπειτα άρχισαν να δρουν με βάση το σχέδιο που είχαν καταστρώσει, έβγαλαν τα στρώματα από τα κρεβάτια, τις σανίδες, τυλίξανε στρωσίδια σε μπόγους και τα έβαλαν κοντά στις πόρτες. Οι 100 που θα έβγαιναν πρώτοι κάνανε τα σακάκια τους ποδιές και βάλανε τα ξυλοπάπουτσα.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Επιθεώρηση της φρουράς του Mauthausen, η φωτογραφία τραβήχτηκε τον Απρίλιο του 1942.


            Άφησαν τον σκοπό που παράλαβε στις 12 να βαρεθεί και μόλις τον είδαν να ακουμπά στο παραπέτο του πολυβολείου, όρμησαν προς τα έξω, με τα ξυλοπάπουτσα που του έριξαν βροχή ο φρουρός χτυπήθηκε απανωτά στο πρόσωπο και κρεμάστηκε λιπόθυμος στο παραπέτο. Με τα στρώματα τους μπόγου και ότι άλλο μπορούσαν να κουβαλήσουν άρχισαν να τρέχουν προς τον τοίχο. Οι σκοπιές κάτι άκουσαν, αλλά δεν  μπορούσαν να καταλάβουν τι γίνεται. Οι κρατούμενοι έριχναν αυτά που κουβαλούσαν και έτρεχαν να φέρουν και άλλα, το σώριασμα αυτών των πραγμάτων έφτασε στην ράχη του τοίχου και άρχισε να γεφυρώνεται με στρώματα το ηλεκτροφόρο συρματόπλεγμα.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Σοβιετικοί στο Ματχάουζεν. Στους Σοβιετικούς αιχμαλώτους, σχεδόν ποτέ οι Γερμανοί δεν τους φέρθηκαν με σεβασμό...


            Τώρα τα πράγματα ήταν φανερά για τους σκοπούς και άρχισαν να πυροβολούν οι κοντινές σκοπιές, κανένας όμως στρατιώτης δεν έτρεξε προς το σημείο της φυγής, έτσι οι σφαίρες που ριχνόντουσαν από τόσο μακριά δεν έκαναν ζημιά, οι κρατούμενοι χύθηκαν όλοι μαζί να βγουν, οι γεροντότεροι τσαλαπατήθηκαν στον συνωστισμό και άλαλοι πέθαναν πάνω στα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα από ηλεκτροπληξία. 400 κρατούμενοι   τρέχανε στο σκοτεινό και αφύλακτο δάσος.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Θάνατος στα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα.


            Εν τω μεταξύ η απόδραση έγινε γνωστή στον αξιωματικό ασφαλείας, ο οποίος σήμανε συναγερμό και οι Ες Ες κύκλωσαν τις παράγκες  από τον φόβο μη αδειάσει όλο το Μαουτχαουζεν, και άλλα τμήματα με μοτοσικλέτες και αυτοκίνητα κυκλώσανε τον περιφερειακό δρόμο και το δάσος. Αναπτύχθηκαν και έκαναν φωτεινό φράχτη και μετά περίμεναν να ξημερώσει, με το πρώτο φως ξεκίνησαν το «μάζεμα» στο δάσος. Οι δεσμοφύλακες καταλάβαιναν ότι αυτό ήταν ο εξευτελισμός των μέτρων και αφαλώςθα γινόταν γνωστό στο Βερολίνο, έπρεπε λοιπόν να αποδείξουν  ότι ήταν σε θέση να διορθώσουν στο ακέραιο το λάθος τους.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Η είσοδος του στρατοπέδου.




ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΥΝΗΓΙ





            Οι δραπέτες δεν είχαν απομακρυνθεί, οι περισσότεροι είχαν προσπαθήσει να κρυφτούν στις ρηχές ρεματιές του λόφου, στους θάμνους, σε λάκκους με σκουπίδια, σε κάποιες βελανιδιές με πυκνό φύλλωμα. Όλες αυτές ήταν μάταιες προσπάθειες το χιόνι πρόδιδε τις θέσεις των φυγάδων, μέχρι το απομεσήμερο είχαν καθαρίσει τους φυγάδες που βρισκόντουσαν στο δάσος. Το κυνήγι συνεχίστηκε με ενισχύσεις από χωροφύλακες και εθελοντές πολίτες, ενώ ένα μέρος των φρουρών επέστρεψαν στο στρατόπεδο. Ο διοικητής τους συνεχάρη και ιδιαίτερα τον ομπερστουρμφύρερ Σπατσενέγκερ  στον οποίο έδωσε σαν αμοιβή μισή ντουζίνα μπουκάλια κρασί από την προσωπική του κάβα και ταυτόχρονα μείωσε τον υποδιοικητή Μπαχμάγερ που βασική αρμοδιότητα είχε την ασφαλή φρούρηση των κρατουμένων και  μετά έσπευσε να στείλει αναφορά στο Βερολίνο ότι είχαν εξοντωθεί όλοι οι φυγάδες. Στο δάσος ανακάλυψαν και τρία τουφέκια που είχαν πάρει από τους Ες Ες που χτύπησαν.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Οι Staff officers  του στρατοπέδου Mauthausen . Οι φρουροί ήταν συνήθως τραυματισμένοι στρατιώτες απο το μέτωπο.




            Ο ομπερστουρμφύρερ Σπατσενέγκερ  σε αυτό το κυνήγι έγινε ο φόβος και ο τρόμος με τους ανθρωποφάγους σκύλους του, ο ίδιος προσωπικά έβαλε την υπογραφή του στο κούτελο  σε 28  δραπέτες με μολύβι μελάνης προκειμένου να επιβεβαιώσει τον αριθμό των επιτυχιών του. Οι δραπέτες στο δάσος εκτελέστηκαν και μεταφέρθηκαν με καμιόνια για το κρεματόριο, επάνω από τους σωρούς των πτωμάτων υπήρχαν επιγραφές όπως « Είναι κακό να βλέπεις, αλλά χειρότερο να λες ότι βλέπεις», όλο αυτό γινόταν μπροστά στα μάτια    των υπολοίπων κρατουμένων προκειμένου να τρομοκρατηθούν ακόμα περισσότερο. Η τρομοκρατία συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες  που οι Ες Ες εκτελούσαν όποιον τους λοξοκοιτούσε για «απόπειρα απόδρασης», σκότωναν γιατί κάποιος πήγε πιο πέρα  με άδεια να κατουρήσει, ο ένας έλεγε πήγαινε και ο άλλος σκότωνε, άλλους τους σκότωσαν επειδή απλά μίλησαν μεταξύ τους.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Αναμνηστική φωτογραφία SS στο Mauthausen  






ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΥΝΗΓΙ





            Σιγά σιγά έμαθαν ότι πέρα των σοβιετικών  φυγάδων στο δάσος, υπήρχαν περίπου 80 που είχαν καταφέρει να περάσουν τον φράχτη του δάσους και των προβολέων και είχαν σκορπίσει στην υπόλοιπη χώρα, αυτό έγινε όταν οι φρουροί είχαν περικυκλώσει το δάσος και περίμεναν να ξημερώσει, έτσι ο διοικητής του Μαουτχαουζεν Τσιράις ζήτησε την συνδρομή του γκαουλάιτερ Αουγκουστ Αιγκρούμπερ του Όμπερντόναου που έδρευε στο Λιντς  (ήταν κομματικός διοικητής στον Άνω Δούναβη), αυτός κινητοποίησε τις μονάδες της χωροφυλακής και της χιτλερικής νεολαίας, διέταξε τους δήμαρχους πόλεων και χωριών να οπλίσουν πολίτες (άντρες και γυναίκες) και να ξεκινήσουν την καταδίωξη τους και φυσικά την εκτέλεσή τους.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Οι Heinrich Himmler, Ziereis ( στη μέση), και  Ernst Kaltenbrunner. Ο Standartenfürhrer του Μαουτχάουζεν Franz Ziereis (ειπώθηκε οτι έδωσε 50 Εβραίους για σκοποβολή σαν δώρο γενεθλίων στον 12χρονο γιό του).


            Ο γκαουλάιτερ Αουγκουστ Αιγκρούμπερ ειδοποίησε ότι «άγνωστος αριθμός ειδεχθών κακούργων και εχθρών της γερμανικής πατρίδας, του Ράιχ και του Φύρερ, δραπέτευσαν τη νύχτα από… είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι για τον πληθυσμό και υπάρχουν πληροφορίες πως κατευθύνονται βορειοδυτικά προς την περιοχή που κατοικούν οι Τσέχοι» φυσικά ενημέρωνε ότι οι Ρώσοι δραπέτες ήταν οπλισμένοι . Ο γκαουλάιτερ ζήτησε να πυροβολείτε ότι κινείται ύποπτα χωρίς δισταγμό κυρίως για την προσωπική τους ασφάλεια. Αυτή η οδηγία οδήγησε στην αλληλοεξόντωση γερμανών από γερμανούς, έτσι ένας ταχυδρομικός διανομές σκότωσε τον δήμαρχο ενός χωριού, ένα αγόρι της χιτλερικής νεολαίας σκότωσε τρεις πολίτες, συνολικά 4 άνδρες και μια γυναίκα ήταν τα θύματα της γερμανικής αλληλοσφαγής.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η δίκη εναντίον των 61 του Μαουτχάουζεν ξεκίνησαν τις 29 Μαρτίου του 1946 και τελείωσαν τις 13 Μαϊου του 1946....... 58 απο τους 61 καταδικάσθηκαν σε θάνατο και κρεμάστηκαν. Οι υπόλοιποι 3 καταδικάστηκαν σε ισόβια.




            Οι γερμανοί πολίτες που ξαπέστειλε ο γκαουλάιτερ Αουγκουστ Αιγκρούμπερ έδειξαν τεράστια αγριότητα αλλά και μη συμμετέχοντες στα γκρουπ καταδίωξης ήταν ανελέητοι …… Ένας φυγάς εξαντλημένος τόλμησε να χτυπήσει την πόρτα ενός αγροκτήματος, ο αγρότης και η γυναίκα του άνοιξαν την πόρτα, ο φυγάς με νοήματα παρακάλεσε ψωμί και τίποτα κουρέλια να τυλίξει τα πόδια του, τον έβαλαν να καθίσει στο τραπέζι, ακούμπησαν κοντά ένα πιάτο φαί , ψωμί και μια κούπα μηλόκρασο και όταν με δάκρυα ευγνωμοσύνης άρχισε να τρώει, του ρίχτηκαν και οι δύο με μαχαίρια και κυριολεκτικά του έκοψαν τον λαιμό.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : 5-6 Μαΐου 1945 απελευθέρωση του ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν (βόρεια Αυστρία), σ αυτή την κατάσταση βρέθηκαν οι άνθρωποι.



Ο Δραπέτης (Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλλης
Μουσική: Μίκη Θεοδωράκη ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ – 1966)





Ο Γιάννος Μπερ απʼ το βοριά
το σύρμα δεν αντέχει.
Κάνει καρδιά, κάνει φτερά,
μες στα χωριά του κάμπου τρέχει.

"Δώσε, κυρά, λίγο ψωμί
και ρούχα για νʼ αλλάξω.
Δρόμο να κάνω έχω μακρύ,
πάνʼ από λίμνες να πετάξω."

Όπου διαβεί κι όπου σταθεί
φόβος και τρόμος πέφτει.
Και μια φωνή, φριχτή φωνή
"κρυφτείτε απʼ τον δραπέτη".

"Φονιάς δεν είμαι, χριστιανοί,
θεριό για να σας φάω.
Έφυγα από τη φυλακή
στο σπίτι μου να πάω."

Α, τι θανάσιμη ερημιά
στου Μπέρτολτ Μπρεχτ τη χώρα.
Δίνουν το Γιάννο στους Ες-Ες,
για σκότωμα τον πάνε τώρα




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Μαουτχάουζεν, καταναγκαστικά έργα. 



            Τελικά από τους 490 φυγάδες ένας μόνο κατάφερε να διαφύγει ο εικοσάχρονος  στρατιώτης Σεμιόν Στσακόβ  ένα κοντό μαυρομάλλης σακάτης, με κομμένο το αριστερό του χέρι από τον καρπό.

 

 



* Κούγκελ στα γερμανικά σημαίνει σφαίρα.



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ



- ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ του Ιάκωβου Καμπανέλλη εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ έκδοση 24η

Τρίτη 15 Μαΐου 2012

Ο ΤΡΙΤΟΣ ΔΡΟΜΟΣ

 


 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Χάρτης του Πόντου.

Στις 7 Ιουνίου 1921 μοίρα πολεμικών  που αποτελείτο από τα

ΑΒΕΡΩΦ θωρηκτό

ΠΑΝΘΗΡ Αντιτορπιλικό

ΙΕΡΑΞ Αντιτορπιλικό

ΝΑΞΟΣ Εύδρομο

ΑΔΡΙΑΤΙΚΗ Εύδρομο


 



Υπό την διοίκηση του ναυάρχου Ηπίτη, φτάνει έξω από την Αμισό (Σαψούντα) και ζητά από τον τούρκο διοικητή την καταστροφή των παρακτίων πυροβολείων.

Μετά την παρέλευση της προθεσμίας που έβαλαν οι ναυτικές μας δυνάμεις, το ναυτικό μας αρχίζει να βομβαρδίζει την περιοχή.

Το θωρηκτό ΑΒΕΡΩΦ κτυπά το διοικητήριο , τις αποθήκες, τον στρατώνα και τα καθαρτήρια.

Οι Έλληνες του πόντου επιτέλους βλέπουν μετά τις σφαγές που υπέστησαν τον άνανδρο τούρκο να χλομιάζει.

Το ΝΑΞΟΣ πλησιάζει στα 200 μέτρα από την ακτή και γκρεμίζει με τα πυροβόλα του κτίρια στο λιμάνι. Στην θέα του ΝΑΞΟΣ οι τούρκοι νομίζουν ότι πραγματοποιείται αποβίβαση και ετοιμάζονται να παραδώσουν την πόλη.

Οι Πόντιοι αντάρτες από την γύρω περιοχή φωνάζουν με τρελή χαρά "Αχά τηράτε ήρθαν!".




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Πόντιοι αντάρτες.


Ο ανταποκριτής της Αγγλικής εφημερίδας “Μόρνινγκ Πόστ” που επέβαινε του αντιτορπιλλικού “Πάνθηρ”, τηλεγράφησε στην εφημερίδα του ότι οι καπνοί και οι φλόγες της καιγόμενης πόλεως της Σαμψούντος “εφαίνοντο εξ αποστάσεως 14 ωρών” !

Κατά τον πλουν της επιστροφής, τρία τουρκικά αεροσκάφη που απογειώθηκαν από το παρακείμενο αεροδρόμιο της Αμασείας επιχείρησαν να προσβάλουν τα πλοία μας, όμως τα εύστοχα αντιαεροπορικά πυρά του “Ιέρακος” κατέρριψαν ένα από τα τρία τουρκικά αεροσκάφη, των ετέρων δύο τραπέντων , μετά ταύτα, εις φυγήν .




..................................

Η πλευροκόπηση του Κεμάλ από τον Πόντο που θα ήταν η λύση στην Μικρασιατική επιχείρηση μόνο το στρατιωτικός νους του "στρατηλάτη " Κωνσταντίνου δεν την έβλεπε.

 

Στα ανάκτορα εις μάτην οι διάφοροι παράγοντες την πρότειναν όπως ο Στεργιάδης, ο Τριανταφυλλάκος ακόμα και ο Χατζηανέστης, ο άτολμος Βασιλιάς συνεπικουρούμενος και από τον Στράτο παρά την αντίθετη γνώμη Γούναρη - Μπαλτατζή ΔΕΝ ΤΟΛΜΟΥΣΕ............

Η επιχείρηση της Αμισού έδειξε ότι η παρουσία του ναυτικού μας στον πόντο θα μπορούσε να δημιουργήσει με την βοήθεια του σκληροτράχηλου και πεισματάρη Ποντίου την  δημιουργία του ανεξάρτητου Πόντου και την πλευροκόπηση του Κεμάλ στην Άγκυρα.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ

Στο βιβλίο της της Ιζαμπέλλας Παλάσκα αναφέρεται μια άγνωστη και εκπληκτική εξιστόρηση προσπάθειας του Θ Πάγκαλου να δει τον Μουσολίνι, ο ο...