Σάββατο 31 Αυγούστου 2013

ΔΕΝ ΧΑΡΙΖΟΥΜΕ ΚΑΣΤΑΝΑ



Οι επιχειρήσεις του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο μετά το πρώτο ξάφνιασμα βάλτωσαν, εμπόδιο αποτελούσε μεταξύ των άλλων και η Μάνη. 



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η μάχη της Βέργας απεικόνισή από Peter von Hess.



Σκέφτηκε λοιπόν την πονηριά να στείλει κατασκόπους προκειμένου να μάθει μυστικά που αφορούσαν την στρατιωτική άμυνα της περιοχής, αλλά και να υποσκάψει το ηθικό μέσα από δικούς του ανθρώπους.


Οι κατάσκοποι αυτοί μπήκαν στην Μάνη σαν έμποροι κάστανων, στην πρεμούρα τους να έρθουν πιο κοντά με τον πληθυσμό άρχισαν να πουλούν φτηνά τα κάστανα που εμπορευόντουσαν και σε πολλές περιπτώσεις να τα χαρίζουν, αυτό έβαλε σε σκέψεις τους Μανιάτες.


Τους έπιασαν τους «ανάκριναν» (τώρα η ανάκριση τι περιλάμβανε δεν αναφέρει η ιστορία, πάντως απ ότι φαίνεται δεν καλοπέρασαν οι καστανάδες) και διαπίστωσαν ότι δεν είχαν να κάνουν με καστανάδες, αλλά με κατασκόπους του Ιμπραήμ, οι «καστανάδες»   μετά την αποκάλυψη της πραγματικής τους ιδιότητας άρχισαν να ανησυχούν για την τύχη τους και ρώτησαν τους Μανιάτες τι θα γίνει με την ζωή τους, προς μεγάλη τους λύπη πήραν την λακωνική απάντηση «Εμείς δεν χαρίζουμε κάστανα».








ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Έλληνας πολεμιστής στην περίοδο της Επανάστασης απεικόνιση από τον Richard Parkes Bonington (ελαιογραφία, 1825-1826, Μουσείο Μπενάκη).


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 
ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΛΕΜΕ ΕΤΣΙ της Αλεξίας Κιουρτσίδου εκδόσεις ΤΟ ΒΗΜΑ.

Τρίτη 27 Αυγούστου 2013

ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΤΗΣΗ




            Αμέσως μετά την κατάληψη της Ελλάδος από τον Γερμανικό στρατό το 1941, υπό κατοχή περιήλθε και το Άγιο Όρος.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Οι Βούλγαρόφωνοι πανηγύρησαν την στρατιωτική νίκη του Γ Ράιχ επί της Γιουγκοσλαβίας και της Ελλάδος. Μακεδονία, Απρίλιος 1941 αυτοί οι εν όπλοις σύμμαχοι των Γερμανών στο τέλος έγιναν με τα μαγικά τερτίπια της διεθνούς διπλωματίας αντιαξονικοί! 

            Προ του κινδύνου να περάσει το Άγιο Όρος στην Βουλγαρική διοίκηση, όπως εντονότατα επιδίωκαν  και διέδιδαν οι Βούλγαροι, πράγμα που πρώτοι το έμαθαν οι Βούλγαροι μοναχοί, και μετά την συνάντηση του Βασιλιά Βόρις με τον Χίτλερ την 19/4/1941 προκειμένου να συνεννοηθούν τον διαμελισμό των Βαλκανίων  προς όφελος της Βουλγαρίας.

            Η ηγεσία του Αγίου Όρους κλήθηκε να λάβει μέτρα για τον περιορισμό της απειλής.
            Στις 22/4/1941 πέντε αξιωματικοί του γερμανικού στρατού με επικεφαλής τον ταγματάρχη στρατιωτικό διοικητή Ν Μαδύτου επισκέφτηκαν τις Καρυές  και την ιερά κοινότητα. Οι Γερμανοί βεβαίωσαν ότι δεν θα θιγούν τα προνόμια του Αγίου Όρους.

            Την ίδια ημέρα συγκλήθηκε η Έκτακτη Διπλή Ιερά Σύναξη (ΕΔΙΣ), η οποία πήρε απόφαση για αποστολή επιστολής προς τον Αδόλφο Χίτλερ με την οποία ζητούσαν να αναλάβει «υπό την υψηλήν προστασίαν και κηδεμονίαν» του το Άγιο Όρος. Την επιστολή παρέλαβαν  με επισημότητα έξη αξιωματικοί του Γερμανικού στρατού στις 29/4/1941 προκειμένου να προωθηθεί προς το Βερολίνο. Ο Χίτλερ ανταποκρίθηκε αμέσως θετικά στα αιτήματα των μοναχών και ο Γερμανικός στρατός απαγόρευσε την είσοδο των Βουλγάρων στο Άγιο Όρος που ήδη είχαν στρατοπεδεύσει στην Ιερισσό.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Αντίγραφο της  σωτήριας επιστολής της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους προς τον Α Χίτλερ εστάλει στις 26 4 1941 .

            Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επιστολή υπήρξε σωτήρια για το Άγιο Όρος και αποτέλεσε δείγμα υψηλής διπλωματικής ευελιξίας, αλλά θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή η επιστολή δεν συντάχθηκε χωρίς προβλήματα.

            Αντιδράσεις υπήρξαν από την Ι Μ Γρηγορίου και τον Γέροντα Βαρλαάμ, τους εκπροσώπους των σλαβοφώνων μονών Παντελεήμονος (Ρώσικο), Ζωγράφου (Βουλγάρικο) και η υπογραφή γίνηκε μετά από αμοιβαίες παραχωρήσεις, παράλληλα όμως συνέταξαν υπόμνημα που ζητούσε Διεθνοποίηση του Αγίου Όρους και ο αντιπρόσωπος της Παντελεήμονος  Βασίλειος Κριβοσέιν, ο οποίος γνώριζε άριστα την γερμανική γλώσσα αναχώρησε με προορισμό το Βερολίνο και Σόφια για να επιδώσει το υπόμνημα, ενεργούσαν με στόχο την εγκατάσταση γερμανικού και βουλγαρικού στρατού στο Άγιο Όρος ή την Διεθνοποίηση. Στην όλη αυτή προσπάθεια βοήθησε και ο μοναχός Βενιαμίν της Παντελεήμονος και οι βουλγάρικής καταγωγής μοναχοί Μιχαήλοφ  (του κελιού «Άξιον Εστί» )  και Ευθύμιος της Ζωγράφου. 
   
            Το σχέδιο τους αυτό είχε δύο σκέλη
1ον Δημιουργία προϋποθέσεων και συνθηκών που θα υποχρέωναν τον γερμανικό στρατό να εισβάλει.
2ον Η αποστολή μονάδων του Βουλγάρικου στρατού και τελική κατάληψη του Αγίου Όρους από τους Βουλγάρους.










ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο πατέρας Παντελεήμων συνομιλεί με Γερμανό στρατιώτη, κάπου στις Καρυές.






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο ίδιος μοναχός πολύ αργότερα επιδεικνύει την φωτογραφία της νιότης του. 


            Για την εκπλήρωση αυτών των στόχων εκμεταλλευόντουσαν και το παραμικρότερο περιστατικό για να τονίσουν την ανεπάρκεια της Ελληνικής Χωροφυλακής ή τον Κομμουνιστικό κίνδυνο. Στην συνέχεια τόνισαν την ευθύνη των Αγιορειτών για την προστασία των κειμηλίων και πάντα κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι το Άγιο Όρος πρέπει να περάσει επίσημα στον γερμανικό στρατό.

            Την επιστολή του Αγίου Όρους προς τον Χίτλερ την έμαθε η Ελληνική κυβέρνηση τον Μάρτιο του 1942, το  Υπουργείο των Εξωτερικών από τον νομικό σύμβουλο Κ Τενεκίδη στα 15/5/1942 απάντησε ότι το πρακτικό της συνεδρίας ΝΔ της ΕΔΙΣ και η επιστολή προς τον Χίτλερ δεν μπορούν   να μεταβάλουν το καθεστώς του Αγίου Όρους και ότι το ΕΔΙΣ κινήθηκε στα όρια της δικαιοδοσίας του.

            Την επιστολή αυτή προς τον Χίτλερ επικαλούντο οι Αγιορείται κάθε φορά που επιέζοντο από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής, με θετικά πάντα αποτελέσματα.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Στο Άγιο Όρος υπάρχει  σε κάθε μονή βιβλίο στο οποίο οι επισκέπτες μπορούν να γράφουν σκέψεις τους. Στην πιο πάνω φωτογραφία διαβάζουμε μια προφητική σημείωση Γερμανού στρατιώτη της κατοχής για την Ευρωπαϊκή Ένωση που έγινε μετά εξήντα χρόνια "Η Κοινότητα του Αγίου Όρους  θα γίνει ένα παράδειγμα για μια κοινότητα για όλους τους λαούς της Ευρώπης ......"  .



            Οι Γερμανοί υπήγαγαν στην δικαιοδοσία του γερμανικού Περιφερειακού Φρουραρχείου Λαγκαδά το Άγιο Όρος και ειδικά στον Λοχαγό Γκρίσε (Η Grisse), ο οποίος ενδιαφέρθηκε θετικά για το Άγιο Όρος και βοήθησε τους Αγιορείτες, την ίδια τακτική ακολούθησε ο Ταγματάρχης  Στένγκερ ( G Stenger) μέχρι τον Ιούνιο του 1944. Έκτοτε το Άγιο Όρος μετατέθηκε στην Στρατιωτική Διοίκηση Ελλάδος στην Αθήνα. Και υπεύθυνος ορίστηκε ο Δρ Γιαχερ (Jacher).

            Παράλληλα το ΑΟ λειτουργούσε σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΧ  (Καταστατικός Χάρτης) και η Ελληνική Διοίκηση ΑΟ  (ΔΑΟ) με διοικητή τον Αρ Φωκά (μέχρι 26/6/1941) , Β Κορφιωτάκη  (1/8/1941 – Φεβρουάριο 1943) ο οποίος δέχτηκε πλήθος διαβολές από τα σλαβόφωνα μοναστήρια οι οποίες τον έφεραν σε ευθεία σύγκρουση με τα συμφέροντα τους και τον υποχρέωσαν να εγκαταλείψει το ΑΟ τοποθετώντας προσωρινό διοικητή τον  υπομοίραρχο Αν Πάλμο.







ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Οι Γερμανοί στρατιώτες, ένοιωθαν ευγνωμοσύνη στην τύχη τους που υπηρέτησαν στο κατεχόμενο Άγιο Όρος, πιο πάνω βλέπουμε τον Γερμανό στρατιώτη   Hans Nageler κατά την επίσκεψή του στο Άγιο Όρος το 1968, ο στρατιώτης αυτός πέθανε 100 χρονών στις 9 Ιανουαρίου του 2004.




            Σε επέμβαση του Γερμανού Ταγματάρχης  Στένγκερ μετά από διαβολές των Σλάβων μοναχών προκειμένου να αντικατασταθεί ο , Β Κορφιωτάκης  και σε ερώτηση του αν επιθυμούν οι μοναχοί να μην υπάρχει Έλληνας διοικητής οι μοναχοί έδωσαν την πιο κάτω απάντηση « Το να ερωτάται το ελληνικότατον ΑΟ αν επιθυμεί Έλληνα Διοικητήν της προξενεί εντύπωσιν».

            Φυσικά οι Σλάβοι (Ρώσοι και Βούλγαροι)  διεχώρησαν επιδεικτικά την θέση τους στην πιο πάνω τοποθέτηση των Ελλήνων μοναχών. Στο ενδεχόμενα να τεθεί επικεφαλής Γερμανός ή Βούλγαρος διοικητής η Αθήνα έστειλε τον τμηματάρχη του Υπουργείου Εσωτερικών Δημ Ρωμανό σαν Διευθυντή της Διοικήσεως του ΑΟ .   


Παρασκευή 23 Αυγούστου 2013

ΑΒΔΑΛΩΝΥΜΟΣ



ΑΝ ΕΧΕΙΣ ΤΥΧΗ ΔΙΑΒΑΙΝΕ ΚΑΙ ΡΙΖΙΚΟ ΠΕΡΠΑΤΕΙ


            Ο Μέγας Αλέξανδρος έχει ξεκινήσει την εκστρατεία του στην Ασία, ο βασιλέας της Τύρου Στράτων ήταν φίλος του Δαρείου  και αντέταξε σθεναρή άμυνα για επτά μήνες,  όταν έπεσε η Τύρος η πόλις καταστράφηκε και ο λαός της  - όσος δεν είχε μεταφερθεί στην Καρχηδόνα -  εξανδραποδίστηκε, στα πέριξ επέζησαν κάποιοι κάτοικοι.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Γκραβούρα στην οποία απεικονίζεται ο Αλέξανδρος Γ’ κατά την διάρκεια της πολιορκίας της Τύρου.


Ο Αλέξανδρος ανέθεσε στον Ηφαιστίωνα να διορίσει βασιλιά της Τύρου κάποιο προσωπικό του φίλο. Ο Ηφαιστίων προσέφερε την βασιλεία σε έναν κάτοικο που του είχε προσφέρει φιλοξενία και ευχάριστη διαμονή, ο άνθρωπος αυτός ήταν διακεκριμένη προσωπικότητα με πλούτο και δόξα, αλλά επειδή δεν είχε βασιλικό αίμα δεν δέχτηκε την προσφορά.

Ο Ηφαιστίων του ανάθεσε να βρει κάποιον που είναι από το βασιλικό γένος και πράγματι βρήκε κάποιον ξεπεσμένο συγγενή της βασιλικής οικογένειας, ο οποίος ήταν σώφρων και καλός άνθρωπος αλλά υπερβολικά φτωχός, αυτός ονομαζόταν Αβδαλώνυμος.


Ο Ηφαιστίωνας πήρε τους ανθρώπους του και έσπευσε να βρει τον υποψήφιο βασιλιά, μεταφέροντας μαζί του την βασιλική στολή.






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ηφαιστίωνας και Αλέξανδρος σε κυνήγι.



Τον βρήκε σ ένα κήπο να αντλεί νερό επί πληρωμή, ντυμένος με εργατικά ρούχα «εν τινι κήπω μισθού μεν αντλούντα, ράκεσι δε τοις τυχούσιν εσθήτι χρώμενος», δηλαδή φορούσε ράκη.
Τον πληροφόρησε για την απόφασή του και του φόρεσε την βασιλική στολή και του έδωσε τα σχετικά εμβλήματα του αξιώματός του, έτσι ντυμένο τον οδήγησε στην αγορά και τον αναγόρευσε βασιλιά της Τύρου.


Το πλήθος που γνώριζε την φτώχια και την μιζέρια που ζούσε ο Αβδαλώνυμος θαύμαζε για την αλλαγή της τύχης του «Του δε πλήθους δέξαμένου και το παράδοξον της τύχης  θαυμάσαντος…».
Ο νερουλάς ρακένδυτος Αβδαλώνυμος έγινε φυσικά φίλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και βασίλεψε στην πόλη της Τύρου.


 
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 
ΔΙΟΔΩΡΟΣ Ο ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ τόμος ΙΔ εκδόσεις ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ

Τρίτη 20 Αυγούστου 2013

ΤΑΒΑΝ ΤΑΜΠΟΥΡΟΥ



Απόσπασμα από  το βιβλίο «Ματωμένα Χώματα»
της Διδώς Σωτηρίου

 
Στους καφενέδες γινότανε κάθε βράδυ πρωτοφανέρωτος συνωστισμός, μαζεύονταν ρεσπέρηδες, μαστόροι, επαγγελματίες, δημογερόντοι, παπάδες και σιγοκουβεντιάζανε. Άσκημα τα νέα. Το τούρκικο γκουβέρνο δεν είχε μπιστοσύνη –σου λέει– στους χριστιανούς, τους στράτευε όλους, μα όπλο δεν τους έδινε, μ’ ούδε στολή. Σκάρωσε επί
τούτο κάτι Τάγματα πού τα βάφτισε Αμελέ Ταμπουρού (Τάγματα Εργασίας) μα πιο σωστό θε να ’τανε να τα πει Τάγματα θανάτου.

Στ’ Αμελέ Ταμπούρια, σου λέει, τους βασανίζουνε χειρότερα κι απ’ το χειρότερον οχτρό. Οι αιχμάλωτοι μπροστά τους είναι μπέηδες! Πείνα, ψείρα, βρόμα, δουλειά βαριά, να μη σηκώνεις κεφάλι δεκάξι με δεκοχτώ ώρες και σα  λιποθυμάς ή αντιστέκεσαι, καμτσίκι και βασανιστήρια! Το μόνο που τους δίνει το κράτος είναι ένα συσσίτιο κι αυτό δεν κάνει, σου λέει, μήτε για σκυλιά. Δέκα είκοσι νοματαίοι τρώνε μαζί, μέσα στη βρόμικη λεγένη όπου πλένουνε τσι ψείρες και τα σώβρακά τους. Και τι τρώνε; Μαυροζούμια σιχαμερά και ψοφίμια. «Όσοι προκάνουμε, πατέρα, μου ’γραψε το παιδί μου, κουταλίζουμε, ειδέ και σε πιάσει σιχασά πας χαμένος, λιμάζεις και τότε σου ’ρχεται να σκοτώσεις το διπλανό σου για να τ’ αρπάξεις απ’ το στόμα την μπουκιά που σιχαινόσουνα!».



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : υποχρεωτική κατάταξη Ελλήνων στα τάγματα εργασίας amele taburları [σκαπανέων] του τουρκικού στρατού.



– Τ’ Αμελέ Ταμπούρια, είπε ο παπα-Ζήσης είναι σύνεργα του διαβόλου. Στον πόλεμο του 12 δεν ηγινήκανε τέτοια αίσχη. Ποιός τον πονήρεψε τον Τούρκο;
– Το συμφέρο του κι ο Γερμανός, αποκρίθηκε ο Γιάκωβος ο φαναρτζής.


.............................................................


Όσοι φτάνανε απ’ τα αμελέ Ταμπούρια, σκαστοί ή με άδειες, διηγόντανε ιστορίες που δύσκολα τις πίστευε άνθρωπος. Χωριά και πολιτείες γεμίσανε φυγόστρατους και λιποτάχτες. Η λιποταξία ήτανε μια λύση απελπισίας. Κανείς δε θα μπορέσει να περιγράψει πόσο σκληρή ήταν η ζωή των κρυμμένων παλικαριών. Φκιάχνανε κρυψώνες κάτω από τη γη, μέσα σε πηγάδια, σ’ οχετούς και σε ταβάνια. Ταβάν Ταμπουρού τα λέγανε. Μένανε χρόνια κλεισμένοι ακόμα και χτισμένοι σε τοίχους.
Μόλις έπιανε να σουρουπώσει, ένας γυναικείος στρατός έδινε μάχη στο χωριό: Ήταν οι μανάδες που είχαν κρυμμένα τα παλικάρια και τους άντρες τους. Τέσσερα χρόνια οι γυναίκες αυτές ύπνο δε χορτάσανε, ψωμί ήσυχο δε φάγανε. Πολλές περνούσανε τις νύχτες τους στην καρέκλα με τ’ αφτί τεντωμένο, με την ψυχή αλαφιασμένη. Αφτιάζονταν κάθε λεφτό: «Έρχουνται! Έρχουνται!».
Έτσι τρελάθηκε η γυναίκα του τελάλη, του Κοσμά Σαράπογλου. Έκρυβε τρεις λεβέντες, ψηλούς ίσαμε το ταβάνι. Που να καταχωνιάσεις τέτοια ντερέκια, μέσα σε μια μπουκιά σπίτι! Κι όμως έπρεπε, γατί ’χε άλλα δυό παιδιά στ’ Αμελέ Ταμπούρια κι είδηση δεν έλαβε αν ζούσαν ή αν πέθαναν. Τα βράδια, όταν γίνονταν μπλόκα, οι τρείς γιοί του Κοσμά σερνόντανε από λαγούμια και υπονόμους και ξεφεύγανε τη σύλληψη. Η μάνα τους, τότε, άνοιγε την πόρτα, σταύρωνε τα χέρια στο στήθος, μη λάχει και χοροπηδήσουν από τρεμούλα, και περίμενε τους αστυνόμους.






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η εξόντωση του Ελληνικού πληθυσμού της Μ Ασίας έγινε μεθοδικά και με κρατική μέριμνα.


– Ψάχτε όπου θέλετε, έκανε ψύχραιμα και αδιάφορα.
– Που κρύβονται οι γιοί σου;
– Σάματις ξέρω; Λόγο θα μου δώσουνε!
– Θα τους πιάσουμε! Που θα μας πάνε; Και τότε, να, μπροστά στα μάτια σου θα τους σφάξουμε! Να το ξέρεις...
Ύστερα φεύγανε οι τζανταρμάδες βρίζοντας. Η καρδιά της χτυπούσε να σπάσει, ίδρωνε, πάγωνε. Όταν έβλεπε τα παιδιά της να ξαναγυρίζουνε στο σπίτι, την έπιανε το παράπονο, σιγόκλαιγε, γονάτιζε κι έκανε την προσευχή της. Μια νύχτα όμως, αντί να την πιάσει κλάμα, την έπιασε γέλιο. Τ’ αγόρια στην αρχή τα ’χασαν. Κοιτάχτηκαν στον καθρέφτη, είδαν λάσπες στο πρόσωπό τους και ματωμένες γρατζουνιές, χαμογέλασαν, πλύθηκαν, κάθισαν στο τραπέζι για φαγητό. Μα η μάνα τους δεν έλεγε να σωπάσει. Χαχάνιζε όλο και πιο φωναχτά, έτσι που σ’ έπιανε φόβος να την ακούς. 




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Μεταφορά πληθυσμών με βαγόνια για μεταφορά ζώων.


Ο άντρας της έχασε την υπομονή του:
– Σκάσε, π’ αναθεματισμένη! ούρλιαξε κι έδωσε μια γροθιά στο τραπέζι! Τι διάολο σ’ έπιασε, μωρή, και σκούζεις έτσι! Δεν καταλαβαίνεις πως θα γυρίσουν πίσω οι τζανταρμάδες;
Εκείνη τίποτα. Δεν άκουγε, δεν καταλάβαινε• είχε χάσει τα λογικά της κι αναγκαστήκανε να τήνε δέσουνε για να μην πάει στο Καρακόλι και προδώσει τους γιούς της!
Τα βράδια με τα μπλόκα ήταν όλο τρόμο. Όταν οι χωροφυλάκοι και οι σουβαρήδες πιάνανε λιποτάχτη, τον δέρνανε, τον βασανίζανε και καμιά φορά τον σκοτώνανε. Τότε, μέσα στη νύχτα, ακούγονταν θρήνοι κι αλυχτίσματα σκυλιών. Όλα τα σπίτια αγρυπνούσανε και περιμένανε...


ΒΙΒΙΟΓΡΑΦΙΑ




ΜΑΤΩΜΕΝΑ ΧΩΜΑΤΑ της Διδώς Σωτηρίου εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ

Σάββατο 17 Αυγούστου 2013

ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ




Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΤΟΥ 20 ΑΙΩΝΑ


Ο Κορνήλιος Καστοριάδης γεννήθηκε στις 11 Μαρτίου 1922 στην Κωνσταντινούπολη. Την ίδια χρονιά εγκαταστάθηκε με τους γονείς του στην Αθήνα. Ο πατέρας του Καίσαρας Καστοριάδης τον ανέθρεψε σύμφωνα με τα γαλλικά πρότυπα μόρφωσης, ενώ η μητέρα του Σοφία τού μετέδωσε την αγάπη της για τις τέχνες και το πιάνο. Σε ηλικία μόλις 13 ετών ο Καστοριάδης ήλθε σε επαφή με τη μαρξιστική σκέψη μέσα από τις σελίδες ενός βιβλίου που αγόρασε σε υπαίθριο βιβλιοπωλείο. Στη συνέχεια σπούδασε νομικά, φιλοσοφία και οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, σπουδές τις οποίες συμπλήρωσε αργότερα στο Παρίσι με υποτροφία του Γαλλικού Ινστιτούτου.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Κωνσταντινουπολίτης μαρξιστής και στην συνέχεια αντιμαρξιστής Καστοριάδης.

ΔΙΚΤΑΚΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΞΑ


Επί δικτατορίας Μεταξά (1937) προσχώρησε στην Κομμουνιστική Νεολαία, από το 1938 πρωτοετής φοιτητής της Νομικής Σχολής Αθηνών ανέπτυξε δράση και στην ομάδα τους προσχώρησε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο οποίος τον χειμώνα του 1938-1939, αφού είχε συνδεθεί με μια ομάδα της δεξιάς πτέρυγας του τροτσκισμού στην Ελλάδα, προσπάθησε να στρατολογήσει τα μέλη αυτής της συντροφιάς στην ομάδα του, αλλά το μόνο που κατόρθωσε ήταν να τους πουλήσει μερικά αντίτυπα του εντύπου που αυτή έβγαζε σημειώνοντας τα ονόματα των αγοραστών και τα ποσά που εισέπραξε απ' αυτούς σε "τεφτεράκια" τα οποία ο διεξάγων την προανάκριση ανθυπομοίραρχος της Ειδικής Ασφάλειας Γιαννακός επέδειξε στον κρατούμενο Καστοριάδη μαζί με την έγγραφη ομολογία του Α. Παπανδρέου, ώστε να τον αναγκάσει να παραδεχθεί εκ των υστέρων ότι πράγματι τα είχε αγοράσει. Η επιστολή αυτή δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα "Βήμα" στις 10 Αυγούστου 1986).







ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το έργο του «φιλοσόφου της αυτονομίας», Κ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗ, με το ασυνήθιστα πολύπλευρο εύρος του, τον καθιστά  έναν από τους μεγαλύτερους στοχαστές του 20ου αιώνα. Αντιπαρατιθέμενος στις κύριες σχολές σκέψης ανέδειξε τον παράγοντα του φαντασιακού στον πυρήνα της ανθρώπινης κοινωνίας.


ΚΑΤΟΧΗ


            Το 1941 ενεγράφη στο κομμουνιστικό κόμμα της κατοχικής Ελλάδας, από το οποίο όμως αποχώρησε ένα χρόνο αργότερα για να γίνει μέλος τροτσκιστικής ομάδας. Η ενεργή συμμετοχή του στην Αντίσταση συνοδεύθηκε από καταδίωξη τόσο από την πλευρά των κομμουνιστών όσο και από τους συνεργάτες των Γερμανών.
     

      
ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ


Μετά τα Δεκεμβριανά, και αφού αποδοκίμασε τη στάση του ΚΚΕ, εγκατέλειψε την Ελλάδα με πλοίο και εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Παρίσι, όπου άσκησε το επάγγελμα του στατιστικού οικονομολόγου. Στη συνέχεια έγινε μέλος της τροτσκιστικής Τετάρτης Διεθνούς και του Διεθνιστικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Από το 1948 εργάστηκε ως διευθυντής κλάδου της Στατιστικής Εθνικών Λογαριασμών και Μελετών Ανάπτυξης στον Οργανισμό Οικονομικής Ανάπτυξης και Συνεργασίας (ΟΟΣΑ), μια θέση την οποία διατήρησε ως και το 1970. Τη νέα του απασχόληση συνόδευσαν η απομάκρυνσή του από τα τροτσκιστικά κόμματα και η γνωριμία του με τον διανοούμενο Κλοντ Λεφόρτ, με τον οποίο ξεκίνησαν την έκδοση του περιοδικού «Socialisme ou Barbarie» («Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα»). Το εν λόγω έντυπο συγκέντρωσε επί δεκαετίες τις αντιφρονούσες τροτσκιστικές φωνές εξεχουσών προσωπικοτήτων των γραμμάτων, όπως ο Λιοτάρ και ο Γκιγιόμ, οι οποίοι έβαλαν διά των κειμένων τους κατά του υπαρκτού σοσιαλισμού.






ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΗ ΔΡΑΣΗ



Το 1958 ο Καστοριάδης δημιούργησε άλλο ένα περιοδικό, το «Pouvoir Ouvrier» (1958-1965), καθώς και ομάδες συζητήσεων σε ολόκληρη τη γαλλική επικράτεια, αλλά και στη Βρετανία και στις ΗΠΑ. Το 1967 η ομάδα του Καστοριάδη διαλύεται, η σκέψη του ωστόσο γίνεται σημαία των εξεγερμένων φοιτητών τον Μάη του 1968. Το 1970 αποτέλεσε έτος-σταθμό στη ζωή του Έλληνα διανοουμένου. Μετά την απόκτηση της γαλλικής υπηκοότητας (ως τότε κινδύνευε να απελαθεί ανά πάσα στιγμή) απορροφήθηκε στη μελέτη της ψυχανάλυσης, ενώ διετέλεσε και εκδότης του περιοδικού «Textures» από το 1971 ως το 1975. Στο μεταξύ ο Καστοριάδης, ψυχαναλυτής πλέον, έλαβε μέρος στην Τέταρτη Ομάδα, όπως ονομάστηκε το κίνημα διαφωνούντων μέσα στη σχολή του Λακάν. Στο πλάι του η πρώτη σύζυγός του και ψυχαναλύτρια Πιέρα Ολινιέ. Εν συνεχεία διετέλεσε εκδότης του περιοδικού εντύπου «Libre» ως το 1980, οπότε και εξελέγη διευθυντής σπουδών στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, όπου διοργάνωσε σεμινάριο με τίτλο «Η θέσμιση της κοινωνίας και η ιστορική δημιουργία».



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Καστοριάδης έγινε θύμα κατάδοσης από τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο αρνήθηκε να συναντήσει όταν ο Ανδρέας ήταν πρωθυπουργός.



Στα σημαντικότερα έργα του που έχουν μεταφραστεί στην ελληνική γλώσσα συγκαταλέγονται: «Η γραφειοκρατική κοινωνία», «Η πείρα του εργατικού κινήματος», «Υπάρχει σοσιαλιστικό μοντέλο ανάπτυξης; Σκέψεις πάνω στην ανάπτυξη και την ορθολογικότητα», «Ουγγρική επανάσταση 1956», «Λαϊκές εξεγέρσεις στην Ανατολική Ευρώπη», «Η γαλλική κοινωνία», «Μπροστά στον πόλεμο», «Σύγχρονος καπιταλισμός και επανάσταση», «Χώροι του ανθρώπου», «Από την οικολογία στην αυτονομία», «Το επαναστατικό πρόβλημα σήμερα», «Η αρχαία ελληνική δημοκρατία και η σημασία της για μας σήμερα», «Πρώτες δοκιμές», «Καιρός», «Οι ομιλίες στην Ελλάδα», «Τα σταυροδρόμια του λαβύρινθου», «Ο θρυμματισμένος κόσμος», «Ανθρωπολογία, πολιτική, φιλοσοφία», «Η ορθολογικότητα του καπιταλισμού», «η φανταστική θέσμιση της κοινωνίας», «Η άνοδος της σημαντότητας», «Διάλογοι», «Ο πολιτικός του Πλάτωνα». Μερικά από τα θέματα με τα οποία επανειλημμένα καταπιάστηκε ο Καστοριάδης είναι ο ρόλος των διανοουμένων και των πολιτών στις παρηκμασμένες δυτικές κοινωνίες του καπιταλισμού, η θέση των σύγχρονων ΜΜΕ, καθώς και η ανάπτυξη μιας δικής του θεωρίας για την εγκαθίδρυση μιας νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας η οποία πηγάζει απευθείας από την αυτόνομη δράση του προλεταριάτου χωρίς την παρεμβολή γραφειοκρατικών μηχανισμών.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Επίκαιρος όσο ποτέ ο Κορνήλιος Καστοριάδης.



ΤΙ ΗΤΑΝ ΛΟΙΠΟΝ Ο ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ;
ΜΑΡΞΙΣΤΗΣ Ή ΦΑΣΙΣΤΑΣ;



            Για να καταλάβουμε τι υποστήριξε αυτός φιλόσοφος Καστοριάδης ας δούμε μερικά αποσπάσματα από τις συνεντεύξεις του:

“Tο τέλος της φιλοσοφίας θα σήμαινε το τέλος της ελευθερίας. Η ελευθερία δεν απειλείται μόνο από ολοκληρωτικά και αυταρχικά καθεστώτα. Με πιο ύπουλο και ίσως πιο επικίνδυνο τρόπο η ελευθερία απειλείται από την εξαφάνιση της κριτικής, της σύγκρουσης, απειλείται από την εξάπλωση της αμνησίας, της ασημαντότητας και την αυξανόμενη ανικανότητα αμφισβήτησης του παρόντος και των θεσμών που υπάρχουν.” (Oμιλίες στην Ελλάδα).

“Το φαντασιακό για το οποίο ομιλώ δεν είναι εικόνα τινός. Είναι δημιουργία ex nihilo. Eίναι δημιουργία ακατάπαυστη μορφών και εικόνων, βάσει των οποίων και μόνο μπορεί να τεθεί θέμα τινός… Η ιστορία είναι ουσιαστικά ποίησις και όχι μιμητικό ποίημα. Είναι δημιουργία και γένεση οντολογική… Κάθε ανθρώπινο πράττειν είναι (βεβαιότατα) συνειδητό, αλλα κανένα ανθρώπινο πράττειν δεν θα μπορούσε να συνεχισθεί ούτε δευτερόλεπτο αν του επιβάλλαμε την απαίτηση μιας προηγούμενης εξαντλητικής γνώσης.” (Φαντασιακή θεσμιση της κοινωνίας)

Στην Αντιγόνη στους τελευταίους στίχους ο χορός εγκωμιάζει το φρονείν. Η καταστροφή, όπως γνωρίζουμε, πραγματοποιείται γιατί και ο Κρέων και η Αντιγόνη γαντζώνονται ο καθένας στους λόγους του (στα δίκαια του), δίχως να ακούν τους λόγους του άλλου. “Η απόφαση του Κρέοντος είναι πολιτική απόφαση, παρμένη πάνω σε πολύ στέρεες βάσεις. Αλλα και οι πιο στέρεες πολιτικές βάσεις μπορεί να αποδειχθούν σαθρές…Τίποτα δεν μπορεί να εγγυηθεί εκ των προτέρων την ορθότητα μιας πράξης, ούτε η λογική!” (Χώροι του ανθρώπου)






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Kορνήλιος Kαστοριάδης: Tο είχα προβλέψει στο πρώτο άρθρο που έγραψα για τον Γκορμπατσόφ, το 1987, στο οποίο ανέφερα ότι είτε ο Γκορμπατσόφ θα βάλει πολύ νερό στο κρασί του είτε η γραφειοκρατία θα τον απομακρύνει είτε θα επέμβει ο στρατός, και από κείνη τη στιγμή τα πράγματα γίνονται τελείως απρόβλεπτα, διότι δεν ξέρουμε – και αυτή τη στιγμή δεν το ξέρουμε ακόμα – εάν ο ρωσικός λαός, έστω και στα χάλια που βρίσκεται, θα παραδεχθεί αυτό το πραξικόπημα ή αν θα αντιδράσει. Aυτό μένει ανοιχτό.



Δες τώρα μερικές αναλύσεις έργων του:

Στο βιβλίο του, π.χ., "Μπροστά στον πόλεμο" (εκδ. IMAGO), μπορεί κανείς να εκτιμήσει τόσο την απόλυτη υποταγή του στο σταλινισμό, όσο και το ποιόν των συμπερασμάτων του. Ο σταλινισμός, για τον Καστοριάδη, ήταν ένα ακλόνητο και παντοδύναμο σύστημα, που είχε κατορθώσεi να αποχαυνώσει την εργατική τάξη σε τέτοιο βαθμό, που να "μπορεί τώρα να παρασκευαστεί στην Ρωσία ικανός βαθμός κοινωνικής υποταγής καταναλίσκοντας ένα σχεδόν αμελητέο αριθμό πτωμάτων" ("Μπροστά στον Πόλεμο", σελ. 122).

Στο 1ο τεύχος του περιοδικού "Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα" δημοσίευσε άρθρο με τίτλο: "Στο επαναστατικό πρόβλημα σήμερα" στο οποίο αναφέρει: "Όλα σχεδόν τα ζητήματα αυτά σχετίζονται με το γεγονός ότι ο Μαρξ είναι βαθιά βυθισμένος στο καπιταλιστικό φαντασιακό, τις κεντρικές σημασίες του οποίου ουδέποτε αμφισβητεί. Ουδέποτε διαχωρίζει τη θέση του από τον ορθολογιστικό επιστημονισμό της εποχής του. Πιστεύει ότι έχει δημιουργήσει μια στεγανή επιστημονική θεωρία της κοινωνίας, της ιστορίας και της οικονομίας. Αυτό αμαυρώνει ακόμη και τα καλύτερα επιτεύγματά του. Έτσι η οικονομική οικονομική θεωρία του που διατηρεί την αξία της, ως κοινωνιολογική έρευνα των καπιταλιστικών μηχανισμών είναι αβάσιμη ως οικονομική καθαυτή. Ουδέποτε επικρίνει την καπιταλιστική τεχνολογία, ούτε την καπιταλιστική οργάνωση της εργασίας, αλλά επικρίνει μόνο τη χρήση της για καπιταλιστικούς σκοπούς. Όλα αυτά είχαν σοβαρές και καταστροφικές επιπτώσεις στο εργατικό κίνημα. Η ιδέα της μοναδικής αληθινής θεωρίας γεννά την πολιτικά τερατώδη ιδέα της ορθοδοξίας. Η ορθοδοξία απαιτεί και φυλακές της, δηλαδή μια εκκλησία στρατευμένη στην ορθοδοξία χρειάζεται Ιερά Εξέταση, οι δε αιρετικοί πρέπει να καούν ή να σταλούν στα Γκουλάγκ..."




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Διαμετρικά αντίθετες οι απόψεις σε σχέση με τις θεωρίες του υπαρκτού σοσιαλισμού.


Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ



Το 1989 ο Καστοριάδης επισκέφθηκε την Ελλάδα, όπου έδωσε σειρά διαλέξεων στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (το οποίο τον αναγόρευσε επίτιμο διδάκτορα), στον Βόλο, στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 75 ετών στο νοσοκομείο Λαενέκ του Παρισιού, στις 26 Δεκεμβρίου 1997, ύστερα από εγχείρηση ανοικτής καρδιάς. Σύμφωνα με δική του επιθυμία, στην κηδεία του δεν ακουστήκαν θρησκευτικοί ψαλμοί, παρά μόνον μια σονάτα του Μπετόβεν, και οι μνείες από τους φίλους και μαθητές του. Η σωρός του ετάφη παρουσία της δεύτερης συζύγου του Ζωής και των δύο θυγατέρων του Κυβέλης και Σπάρτης, στο Κοιμητήριο του Μονπαρνάς. Κηδεύτηκε χωρίς την παρουσία ιερέων. 

Δευτέρα 12 Αυγούστου 2013

Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ



ΕΝΑ ΕΓΚΛΗΜΑ ΕΡΩΤΙΚΟΥ ΠΑΘΟΥΣ



Η δολοφονία του Φιλίππου είναι μια σκοτεινή υπόθεση αλαζονείας, ομοφυλοφιλικού έρωτα που διαδραματίζεται την στιγμή που γίνονται δύο   πράγματα, πρώτον εορτασμός για γάμο και δεύτερον εντατική προετοιμασία στρατιωτική και πολιτική για τον πόλεμο κατά των Περσών που ήδη είχε αποφασιστεί.




 


Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, ο Φίλιππος έχει ήδη νικήσει στην Χαιρώνεια η τελευταία δυνατή αντίσταση στην ηγεμονία του από τους Έλληνες έχει καμφθεί, στην Σικελία σκοτώθηκε ο Αρχίδαμος  ο βασιλιάς της Σπάρτης σε μάχες (εμφυλιακές) μεταξύ Ταραντινών και Λευκανών (ο Αρχίδαμος πολεμούσε μαζί με τους Ταραντινούς), Ο Τιμολέων πέθανε δοξασμένα στις Συρακούσες και ο Φίλιππος στην Κόρινθο συγκάλεσε συνέδριο των Ελλήνων όπου τον εξέλεξαν στρατηγό των Ελλήνων με πλήρη εξουσία για την εκστρατεία κατά των Περσών.


ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ



Οι πρώτες ενδείξεις φάνηκαν από την αρχή, στα πλαίσια της εκστρατείας ο Φίλιππος ρώτησε τους Δελφούς και πήρε των πιο κάτω χρησμό:


«Έστεπαι μεν ο ταύρος, έχει τέλος, έστιν ο θύσων» δηλαδή: « Ο ταύρος είναι στεφανωμένος. Όλα είναι τελειωμένα κι υπάρχει αυτός που θα τον θυσιάσει».

Τώρα ο με Φίλιππος σαν ταύρο είδε την Περσία και σαν θύτη του τον εαυτό του και χάρηκε, τα γεγονότα έδειξαν ότι ο ταύρος ήταν ο ίδιος και ο θύτης άλλος…







ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η δολοφονία του Φιλίππου Β' της Μακεδονίας, γκραβούρα του 19ου αιώνα.



Στην συνέχεια έκανε μεγάλες εορταστικές εκδηλώσεις στις Αιγές προς τους Θεούς! (το θαυμαστικό το βάζω διότι στην συνέχεια θα δούμε ότι η ευλάβειά του συνοδευόταν με θεϊκή ύβρη), οι εορταστικές αυτές εκδηλώσεις συνδυαζόντουσαν με τους γάμους της κόρης του (από την Ολυμπιάδα) της Κλεοπάτρας με τον βασιλιά των Ηπειρωτών Αλέξανδρο (αδελφός της Ολυμπιάδος), οι θρησκευτικές τελετές και ο βασιλικός γάμος έδινε την αφορμή να συγκεντρώσει φίλους βάρβαρους για να φιλοφρονήσει τους Έλληνες που τον είχαν κάνει γενικό αρχηγό της εκστρατείας κατά των Περσών.


Οι εκδηλώσεις ήταν φαντασμαγορικές, πλήθος προσωπικοτήτων τον στεφάνωσαν με χρυσούς στεφάνους, και ο κήρυκας φώναζε προφητικά: «Αν κανείς επιβουλευθεί την ζωή Φιλίππου και  καταφύγει στην Αθήνα, να παραδοθεί για να τιμωρηθεί», απ ότι ακουγόταν όμως στον λαό ήταν έντονη η φημολογία που προμηνούσε τον θάνατο του βασιλιά.


Στο βασιλικό συμπόσιο ο ηθοποιός Νεοπτόλεμος επέλεξε να πει ένα χαμένο κομμάτι από τραγωδία του Αισχύλου, επίκαιρο με την εκστρατεία του Φιλίππου που επίπληττε την ευδαιμονία του Πέρση βασιλιά, που όμως έδενε τόσο πολύ με τα γεγονότα της δολοφονίας του Φιλίππου που θα ακολουθούσαν. Απήγγειλε ο ηθοποιός:

« Τα μυαλά σας πετούνε τώρα πάνω από τους αιθέρες (φρονείτε νυν αιθέρος υψηλότερον) κι ονειρεύεστε απέραντα χωράφια, κι όλο ψηλότερα να κτίσετε τα σπίτια σας στοχάζεστε, άφρονες που νομίζεται ατελείωτη μπροστά σας η ζωή.
Μα να που φτάνει γρήγορα, έρποντας στου  δρόμου το σκοτάδι κι άξαφνα δίχως να φαίνεται αρπάζει και ξεριζώνει τις τρανές ελπίδες των θνητών, ο Άδης ο πολύμοχθος» και συνέχισε ο ηθοποιός, με τον Φίλιππο καταγοητευμένο να βλέπει στο μήνυμα του ποιήματος την υποταγή του Πέρση βασιλιά και όχι την περιγραφή του δικού του ριζικού.







ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η δολοφονία του Φιλίππου Β΄ από τον Παυσανία, μια ακόμα απεικόνιση από διαφορετική οπτική γωνία.



Η ΥΒΡΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ



Όταν τελείωσε το φαγοπότι, το πλήθος άρχισε να συγκεντρώνεται από την νύχτα στο θέατρο και τα ξημερώματα σχηματίστηκε πομπή με αγάλματα των δώδεκα θεών φιλοτεχνημένα με μεγάλη τέχνη, δίπλα στους δώδεκα θεούς ο Φίλιππος έβαλε και ένα δέκατο τρίτο άγαλμα με την μορφή του, εμφανίζοντας τον εαυτό του σύνθρονο με τους θεούς «σύνθρονον εαυτόν αποδεικνύοντος του βασιλέως τοις δώδεκα θεοίς».
Ύβρις προς τους θεούς τεραστίων διαστάσεων για την οποία όμως ποιος τολμούσε να μιλήσει;


ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΤΗΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ



Όταν γέμισε το θέατρο εμφανίστηκε ο Φίλιππος με λευκό ιμάτιο χωρίς προσωπική φρουρά, για να δείξει ότι τον προστάτευε η αγάπη όλων των Ελλήνων, και εκεί στον κολοφώνα της δόξης του «σύνθρονος» των θεών, καλοτυχιζόμενος από τους ανθρώπους, το κελτικό μαχαίρι εταίρου του  πήρε την ζωή.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η ομοφυλοφιλία στην αρχαία Ελλάδα δεν είχε πάντα την διαστροφική  μορφή που έχει σήμερα.

Ο σωματοφύλακάς του Παυσανίας τοποθέτησε άλογα στις πύλες της πόλης, πήγε στην είσοδο του θεάτρου με ένα κέλτικο μαχαίρι κρυμμένο μέσα από τα ρούχα του και όταν ο Φίλιππος διέταξε τους φίλους του να τον ακολουθήσουν, ενώ οι σωματοφύλακες ήταν σ απόσταση, βλέποντας ο Παυσανίας ότι ο βασιλιάς είναι μόνος του, όρμησε και του τρύπησε τα πλευρά.

Αμέσως έσπευσε προς τις πύλες όπου είχε αφήσει τα άλογα για να διαφύγει, οι σωματοφύλακες άλλοι όρμησαν προς το σώμα του βασιλιά και άλλοι καταδίωξαν τον δολοφόνο, μεταξύ αυτών και ο Λεόννατος, ο Περδίκκας και ο Άτταλος.

Ο Παυσανίας όμως στάθηκε άτυχος διότι λίγο πριν καταφέρει να ανέβει στο άλογο, μπλέχτηκε το υπόδημά του σ ένα κλήμα μ αποτέλεσμα να πέσει κάτω, έτσι ο Περδίκκας και οι άντρες του τον έπιασαν και τον σκότωσαν επί τόπου με κοντάρια, «αν επί τον ίππον αναπηδήσας, ει μη της υποδήσεως περί άμπελον τινά περιπλακείσης έπεσεν».


ΕΓΚΛΗΜΑ ΠΑΘΟΥΣ ΚΑΙ ΔΟΞΟΜΑΝΙΑΣ



Ποιος όμως τον σκότωσε και γιατί;

Ο Φίλιππος είχε στην φρουρά του ένα ομορφόπαιδο τον Παυσανία τον Μακεδόνα από την Ορεστίδα ήταν «δια το κάλος φίλος γεγονώς του Φιλίππου» και ο νοών  νοείτο. Ο Φίλιππος όμως αγάπησε έναν άλλον νέο Παυσανίας (και αυτός), ο Παυσανίας ο πρώτος ζήλεψε και πήγε στον Παυσανία τον δεύτερο και τον έβρισε, του είπε πολλά μεταξύ των οποίων τον αποκάλεσε ερμαφρόδιτο που δέχεται πρόθυμα τον έρωτα του καθένα «φήσας ανδρόγυνον είναι και τους βουλομένων έρωτας ετοίμως προσδέχεσθαι».





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Αττική μελανόμορφη λήκυθος. Ο εραστής συνευρίσκεται με τον ερωμένο στην στάση του "διαμηρίζειν" (500-475 πΧ). Τσιβίτα Καστελλάνα, αρχαιολογικό μουσείο Argo Falisco. Το μικρό ποσοστό απεικόνισης ομοφυλοφιλικών ερώτων σε αρχαία αγγεία δείχνει ότι ναι μεν υφίσταντο οι gay σχέσεις, χωρίς ωστόσο να κυριαρχούν.



Ο Παυσανίας Β δεν μίλησε αλλά το πήρε πολύ βαριά το πράγμα, πήγε στον Άτταλο (ανεψιός της Κλεοπάτρας δεύτερης γυναίκας του Φιλίππου) και του είπε τον πόνο του και στο τέλος του είπε ότι σκέφτεται να αυτοκτονήσει.


Και αυτοκτόνησε ο   Παυσανίας Β με τρόπο θεαματικό, μετά από λίγες ημέρες από την σκηνή μεταξύ των δύο Παυσανίων, ο Φίλιππος πολεμούσε τον Πλευρία τον βασιλιά των Ιλλυρίων, οι Ιλλυριοί τόξευαν να σκοτώσουν τον Φίλιππο και τότε στάθηκε μπροστά στον Φίλιππο ο Παυσανίας Β και δέχτηκε τα βέλη που προοριζόντουσαν για τον Φίλιππο αυτός «διαγωνιζομένου προ του βασιλέως στας απάσας τας φερόμενας επ αυτόν πληγάς ανεδέξατο τω ιδίω σώματι και μετήλλαξεν».



Ο Άτταλος τώρα που ήταν ο καλύτερος στρατηγός του Φιλίππου και μάλιστα του είχε αναθέσει να προετοιμάσει με επιχειρήσεις στην Μ Ασία τον πόλεμο κατά των Περσών, απ ότι φαίνεται συμπαθούσε τον Παυσανία Β και απ ότι φαίνεται ήταν παλιόμουτρο απ τα λίγα.

Ο Άτταλος λοιπόν κάλεσε στην σκηνή του τον Παυσανία Α και αφού τον πότισε άφθονο κρασί, έτσι όπως ήταν αναίσθητος από  την οινοποσία τον παρέδωσε στους μουλαράδες (που μετέφεραν εφόδια για τον στρατό) για να τον … εξευτελίσουν «εκάλεσεν επί δείπνον τον Παυσανίαν και πολύν εμφορήσας άκρατον παρέδωκεν αυτού το σώμα τοις ορεωκόμοις εις ύβριν και παροινίαν εταιρικήν»!





 

Όταν συνήλθε από το μεθύσι ο Παυσανίας και αντελήφθει ότι  είχε γίνει αντικείμενο παρτούζας των μουλαράδων του στρατού «ανανήψας εκ της μέθης και τη του σώματος ύβρει περιαλγής γενόμενος…» έσπευσε στον Φίλιππο και δημόσια κατηγόρησε τον Άτταλο για τον εξευτελισμό που του έκανε.
Ο Φίλιππος δεν πίστευε στα αυτιά του αυτά με αυτά  που άκουσε, αλλά πώς να τιμωρήσει τον συγγενή του Άτταλο που ήταν και στρατηγός της στρατιωτικής δυνάμεως που είχε προ αποσταλεί στην Μ Ασία και ήταν και παληκαράς στον πόλεμο. Ήθελε να συμβιβάσει τα πράγματα και να καταπραΰνει τον Παυσανία και βρήκε την λύση να του δώσει πολλά δώρα και να τον κάνει πάλι σωματοφύλακά   του, δείχνοντάς του αυτή την ιδιαίτερη τιμή πίστευε ότι ούτε γάτα ούτε ζημιά.
Ο Παυσανίας όμως ζητούσε εκδίκηση και τώρα ήθελε να εκδικηθεί και τον δράστη (Άτταλο) και το Φίλιππο που δεν τιμώρησε τον δράστη.

Ο Παυσανίας εκτός των άλλων ήταν και μορφωμένος είχε σπουδάσει δίπλα στον σοφιστή – γραμματικό Ερμοκράτη  που ήταν και δάσκαλος του Καλλίμαχου, απ αυτόν – τον Ερμοκράτη – είχε μάθει ότι για να γίνει κανείς γνωστός και να τον θυμούνται οι επόμενες γενεές πρέπει να σκοτώσει αυτόν που μεγαλούργησε, γιατί μαζί με την μνήμη αυτού θα συμπεριληφθεί και η μνήμη αυτού που τον σκότωσε «πως αν τις γενοίτο επιφανέστατος…. Ει τον τα μέγιστα πράξαντα ανέλοι, τη γαρ περί τούτου μνήμη συμπεριληφθήσεσθαι και τον την αναίρεσιν αυτού ποιησάμενος».

Ο Παυσανίας λοιπόν συνέδεσε την φιλοδοξία του για αναγνωρισημότητα και την οργή του για το πάθημά του και αποφάσισε να σκοτώσει τον Φίλιππο.






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Απεικόνιση κανονικής ομοφυλοφιλικής συνεύρεσης την οποία παρακολουθεί γυναίκα.



Ο Φίλιππος βασίλεψε 24 χρόνια και έγινε ο ισχυρότερος βασιλιάς της Ευρώπης, λένε μάλιστα ότι ο Φίλιππος ήταν υπερήφανος περισσότερο για την στρατηγική του ικανότητα και τις διπλωματικές του επιτυχίες παρά για την ανδρεία του στις μάχες, «σεμνύνεσθαι μάλλον επί τη στρατηγική συνέσει και τοις δια της ομιλίας επιτεύγμασιν ήπερ επί τη κατά τας μάχας ανδρεία».



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ


ΔΙΟΔΩΡΟ Ο ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ τόμος ΙΔ εκδόσεις ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ

Πέμπτη 8 Αυγούστου 2013

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΣΠΑΡΤΗΣ

 Οι σπαρτιάτισσες είδαν για πρώτη φορά καπνό εχθρικού στρατοπέδου στην Λακωνία όταν ο Πελοπίδας έφτασε έξω από την ατείχιστη πόλη, ο Πελοπίδας δεν τόλμησε να επιτεθεί στην πόλη της Σπάρτης, αυτό όμως που δεν έκανε ο Πελοπίδας το έκανε ο Επαμεινώνδας.


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το αρχαίο θέατρο της Σπάρτης.

            Το 363 πχ οι Τεγεάτες έστειλαν πρέσβεις  προς τους Βοιωτούς και τους έπεισαν να πάνε προς βοήθειά τους. Οι Μαντινείς τρομοκρατημένοι από την φήμη που είχε ο Επαμεινώνδας ζήτησαν την βοήθεια από Αθηναίους και Λακεδαιμόνιους, οι οποίοι και ανταποκρίθηκαν.

            Οι Λακεδαιμόνιοι εισέβαλαν στην Αρκαδία, ο Επαμεινώνδας έμαθε ότι οι Λακεδαιμόνιοι λεηλατούσαν την περιοχή της Τεγέας και υπέθεσε ότι η Σπάρτη ήταν χωρίς στρατό, έτσι ξεκίνησε νύκτα με κατεύθυνση την Σπάρτη, Ο βασιλιάς των  Λακεδαιμονίων Άγις εποπτεύθηκε την κίνηση του  Επαμεινώνδα, έστειλε λοιπόν Κρήτες ταχυδρόμους (ημεροδρόμους) και ειδοποιούσε όσους είχαν μείνει στην Σπάρτη ότι οι Βοιωτοί θα φτάσουν σύντομα και να ετοιμαστούν με όποιες δυνάμεις είχαν και ότι ο ίδιος θα κατέφθανε το συντομότερο για να βοηθήσει την πατρίδα.

            Οι Κρήτες εκτέλεσαν την διαταγή και έτσι «παραδόξως οι Λακεδαιμόνιοι  την άλωσιν της πατρίδος εξέφυγον». Είναι να θαυμάζει κανείς τον ελιγμό του Επαμεινώνδα και την συνετή στρατηγική του Άγι.






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ο Επαμεινώνδας (418 πχ - 4 Ιουλίου 362 πχ).

            Ο Επαμεινώνδας πράγματι όλη την νύκτα χωρίς ανάσα διάνυσε όλη την απόσταση και τα ξημερώματα πλησίασε την Σπάρτη. Ο Αγησίλαος που είχε μείνει να φρουρεί την πόλη, μόλις έμαθε από τους Κρήτες το μήνυμα από τον Άγι, δραστήρια οργάνωσε την άμυνα της πόλης, τι είχε όμως στην διάθεσή του; Κυρίως γέροντες και παιδιά.  Τοποθέτησε τα μεγάλα παιδιά και τους ηλικιωμένους πάνω στις στέγες των σπιτιών και από εκεί θα χτυπούσαν τον εχθρό που θα παραβίαζε την πόλη, ενώ ο ίδιος σύνταξε τους ώριμους νέους και τους μοίρασε στα διάφορα φυσικά εμπόδια στην πόλη και στις παρόδους, ταυτόχρονα έφτιαξε οδοφράγματα και έτσι περίμενε τον εχθρό.

            Ο Επαμεινώνδας χώρισε τον στρατό του σε μικρά τμήματα και διέταξε ταυτόχρονη επίθεση από όλα τα σημεία, αλλά όταν είδε την διάταξη των Σπαρτιατών κατάλαβε ότι είχαν ειδοποιηθεί για το σχέδιό του, δηλαδή είχε χάσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, στο οποίο είχε στηρίξει το εγχείρημά του. Παρ όλα αυτά έκανε επίθεση και παρά το γεγονός ότι βρισκόταν σε δυσμενή θέση γιατί οι Σπαρτιάτες κατείχαν τα φυσικά εμπόδια, έκανε μάχη εκ του συστάδην. Ύστερα από πεισματώδη μάχη δεν εγκατέλειψε την μάχη μέχρι την στιγμή που φάνηκαν οι Λακεδαιμόνιοι του Άγι και τότε μόνο έλυσε την πολιορκία της Σπάρτης, και ο Επαμεινώνδας αποσύρθηκε σε μικρή απόσταση και στρατοπέδευσε, έδωσε εντολή να ετοιμάσουν δείπνο, άφησε κάποιους ιππείς οι οποίοι άναβαν φωτιές ως το πρωί, ενώ ο ίδιος ξεκίνησε με τον στρατό του και πήγε να επιτεθεί αιφνιδιαστικά σε όσους είχαν μείνει στην Μαντινεία.

 

            Η μάχη που έγινε στην Σπάρτη ήταν η μοναδική πραγματική επιχείρηση κατά της ατείχιστης πόλης μέχρι τότε.    


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ


ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ τόμος ΙΓ εκδόσεις ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ

Δευτέρα 5 Αυγούστου 2013

Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

Η ΠΡΩΤΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΝΙΚΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΙΜΠΡΑΗΜ


Το 1826 Ο Ιμπραήμ πασάς βρισκόταν ήδη στην Πελοπόννησο και την ερήμωνε, μια σημαντική μονάδα του στρατού του, που αποτελείτο από 8.000 υπό την ηγεσία του Γάλλου  αρνησίθρησκου στρατηγού, τον Σουλεϊμάν  Πασά επιχειρούσε στην ανατολική Πελοπόννησο, στην πορεία του είχε καταστρέψει τα ορεινά χωρία του Πραστού (τα οποία τα έκαψε), του Αγίου Πέτρου και του Αγίου Ιωάννη και βρισκόταν μπροστά στο κάστρο του παραλίου Άστρους.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :  Το κάστρο του Παραλίου Άστους.  Στην νότια κορυφή του λόφου (νησί) που δεσπόζει του λιμανιού, υπάρχει κάστρο από τα χρόνια της φραγκοκρατίας. Συχνά αναφέρεται και σαν Κάστρο (ή Πύργος) των Ζαφειρόπουλων.
Το έχτισε το 1256 μ.Χ. ο πρίγκιπας Γουλιέλμος Βιλεαρδουινός (Castello della estella όπως το ονόμαζε) και διέμενε σ' αυτό ο Ενετός Διοικητής.
Στα μεταγενέστερα χρόνια της Τουρκοκρατίας το κάστρο διαμορφώθηκε σε ισχυρό αμυντικό συγκρότημα.



Το κάστρο αυτό δεν είναι κάποια ιδιαίτερα ισχυρή τοποθεσία, είχε δύο προβόλους περιμετρικά από τα βράχια της τοποθεσίας που οι ντόπιοι ονομάζουν «νησί», σ αυτή την οχυρωμένη τοποθεσία είχαν καταφύγει 5.000 άμαχοι από τις διάφορες περιοχές της Κυνουρίας, της Σπάρτης, της Καρύταινας, της Τρίπολης, του Άργους και του Ναυπλίου για να γλυτώσουν από τον εμφύλιο που εμαίνετο στην περιοχή.

Το κάστρο του παραλίου Άστρους υπερασπιζόντουσαν 2.000 μαχητές όλων των ηλικιών με επικεφαλής τον στρατηγό Παναγιώτη Ζαφειρόπουλο ή Άκουρο, μαζί του ο Άκουρος είχε τα αδέλφια του, τον Γενναίο Κολοκοτρώνη, τον Χρήστο Κολοκοτρώνη, τον Πλαπούτα,  τον Στάικο Σταϊκόπουλο, τον Τσόκρη, τον Κουτσονίκα, τον Σπηλιάδη τον πρεσβύτερο, τον Ρήγα Παλαμήδη (γερουσιαστής), τον Θεοχαρόπουλο, τον Ανδρέα Μεταξά και τον Γιάννη Πέτα, τέσσερα κανόνια, αλλά και δύο Σπετσιώτικα πλοία.






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Πάνος Ζαφειρόπουλος ο Άκουρος. Το 1824-25 πάνω σε παλαιότερες οχυρώσεις οι Αγιαννίτες αδερφοί Ζαφειρόπουλοι οχύρωσαν την μικρή χερσόνησο ξοδεύοντας το τεράστιο για την εποχή πόσο των 200.000 γροσίων.

Ο Σουλεϊμάν Πασάς με το ιππικό του στις 5 Αυγούστου 1826 ρίχτηκε στην πεδιάδα του Άστρους και εκεί σκότωσε δύο αμάχους τον Γεροχαρμανή και τον Α. Καζάκο, που έτρεχαν να μπουν στο κάστρο, αλλά όταν αυτό το ιππικό πλησίασε στο κάστρο αποκρούστηκε, στην συνέχεια αποκρούστηκε και η εμπροσθοφυλακή του Σουλεϊμάν Πασά, αλλά και η οργανωμένη επίθεση του κυρίου σώματος των αραπάδων. Κατά τις επιθέσεις αυτές «έσκασε» ένα από τα πυροβόλα των αμυνομένων και σκοτώθηκε ένας από τους χειριστές του ο Ζαχαριάς, το τέλος της ημέρας βρήκε τους αμυνόμενους να διατηρούν τις θέσεις τους με ελάχιστες απώλειες και του Αιγύπτιους να θρηνούν πλήθος νεκρών και να αντιλαμβάνονται ότι δεν έχουν πολλές ελπίδες για μια νίκη σ αυτή την περιοχή.






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το Άστρος είναι παράλια κωμόπολη και βρίσκεται στο νοτιανατολικό τμήμα του νομού Αρκαδίας, σε μια πεδινή περιοχή στην ακτή του Αργολικού κόλπου, 44 χιλιόμετρα νοτιανατολικά της πόλης της Τρίπολης. Αποτελεί έδρα του δήμου Βόρειας Κυνουρίας ο οποίος έχει πληθυσμό 10.380 άτομα. Στις 29 Μαρτίου του 1823 συγκροτήθηκε εκεί η Β’ Εθνική Συνέλευση, με την προεδρία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.

Στις 6 Αυγούστου 1826 οι μαχητές του κάστρου έκαναν αντεπίθεση και οι Αιγύπτιοι υποχώρησαν στους αμπελώνες της Ληνούς, μετά από την εξέλιξη αυτή της μάχης ο Ιμπραήμ «λυσσών» κατά τον ιστορικό Σπηλιάδη έδωσε εντολή να εκτελεστούν οι όμηροι που κουβαλούσε μαζί του, προς τιμή τους οι κάτοικοι της Κυνουρίας έφτιαξαν την εκκλησία του Ιωάννη του Προδρόμου στο κοιμητήριο, και να εγκαταλήψουν τα στρατεύματά του την περιοχή .

Στην μάχη του Άστρους οι Έλληνες κατάφεραν την πρώτη νίκη κατά του Ιμπραήμ Πασά και διατήρησαν την εξουσία τους στην Ανατολική Πελοπόννησο.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Ιμπραήμ πασάς ο καβαλιώτης, γιος Ελληνίδας.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ



Απομνημονεύματα Γενναίου Κολοκοτρώνη
Υπόμνημα Λογοθέτη (πρώτος πρόεδρος του Δήμου Θυρέας το 1835)
Κυνουριακά (1930 σελ 64)

Απομνημονεύματα Θ Κολοκοτρώνη

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ

Στο βιβλίο της της Ιζαμπέλλας Παλάσκα αναφέρεται μια άγνωστη και εκπληκτική εξιστόρηση προσπάθειας του Θ Πάγκαλου να δει τον Μουσολίνι, ο ο...