Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2016

Β ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ


ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΠΟ  ΤΗΝ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΚΑΡΛΟΒΙΤΣ 1698

ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

 

ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΣΤΡΟΦΗΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΡΩΣΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

 

            Μετά την συνθήκη του Κάρλοβιτς οι Ενετοί  και οι Δυτικοί Ευρωπαίοι, έπαψαν πια να είναι η ελπίδα των Ελλήνων για την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού, στην στροφή αυτή των ραγιάδων πέρα από την απογοήτευση για την συμπεριφορά της Ευρώπης στους δυόμιση αιώνες που μεσολάβησαν από την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως μέχρι το Κάρλοβιτς , συντελέσαν και   οι πιο κάτω λόγοι:

 

Α)  Στροφή προς ομοθρήσκους

Β)  Ενθάρρυνση από την Ρωσική στάση.

 

Α. Οι Ρώσοι σαν ομόδοξοι   δημιούργησαν την πεποίθηση ότι δεν μπορεί παρά να βοηθήσουν ομόδοξους Βαλκάνιους να ελευθερωθούν, σε αυτό βοηθούσαν και οι σχετικές προφητείες που έδειχναν καθαρά η λευτεριά των Ελλήνων  να πραγματοποιείται από τους «Ρος» ή όπως έλεγε άλλη προφητεία  από το έθνος που το όνομά του αρχίζει από το 17ο γράμμα, δηλαδή το «Ρ», αλλά και οι προφητείες του Αγαθαγγέλου που μιλούσαν για το «ξανθό γένος» καθώς και άλλες βοηθούσαν προς αυτή την κατεύθυνση.

 

Β. Οι Ρώσοι είχαν φιλοδοξίες να κατέβουν στην ζεστή θάλασσα του Αιγαίου, έτσι η Ρωσική διπλωματία εξέθρεψε ελπίδες στους σκλάβους Έλληνες:

 

α) Ο Μ Πέτρος είχε χαράξει σε εικόνα του την πομπώδη φράση  «Πέτρος Πρώτος Ρωσο – Γραικών Αυτοκράτωρ» και αυτή η εικόνα μοιράστηκε στους χριστιανούς της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

β) Στη  Ρωσική σημαία χαράχτηκαν «Εν τούτω Νίκα».

γ)  Ο Αυτοκράτωρ στην Ρίγα είπε για την Ελλάδα «Οι επιστήμες και οι τέχνες από την Ελλάδαδιαδόθηκανκάποτε στην οικουμένη.  Η πορεία τους μοιάζει με την κυκλοφορία του αίματος στο ανθρώπινο σώμα. Έτσι θα μείνουν για λίγο στην Ρωσία κα από εδώ  θα πάνε πάλι στην παλιά τους πατρίδα». Ο Χαν μάλιστα της Κριμαίας διαμείνησε αυτά τα λόγια στη Υψηλή Πύλη προειδοποιώντας την για τις βλέψεις του Τσάρου.

δ)  Το 1711 ο «Τσαρής της Μοσχοβίας», έτσι υπέγραφε, έστειλε προκήρυξη προς τους Χριστιανούς, τι δεν έγραφε εκεί μέσα για την  «…αγάπην Θεού, δια την οποίαν εμπήκα υποκάτω εις το μεγάλο βάρος της βασιλείας του Τούρκου δια να πολεμήσω…», για «…όποιος αγαπά και ακουμπήσεν εις τον Θεόν, και επιθυμεί να μπει εις τον  παράδεισον …διότι οι Τούρκοι ετσαλαπάτησαν την πίστην μας…», υποσχέσεις ότι η «…Η βασιλεία μου δεν είναι μικρή…»,  καθαρές προσκλήσεις όπως «…Εγώ σας κράζω εις το ασκέρι μου…»,  τι επαίνους τα πάντα έγραψε προς τους χριστιανούς της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

ε) Αλλά και αυτοκράτειρα Άννα τα ίδια, έστειλε προκηρύξεις και μάλιστα διακύρητε ότι  «Οι Έλληνες θεωρούν την αυτοκράτειρα ως νόμιμη κυρίαρχό τους…» .

ζ) Οι Τσάροι και οι τσαρίνες έστελναν δώρα στις εκκλησίες και τα μοναστήρια της Ελλάδος και του Άθωνα , οι Ρώσοι ιερείς περιέτρεχαν την Ρωμαίικη επικράτεια και υποσχόντουσαν αλλά και βολιδοσκοπούσαν τις διαθέσεις των Ελλήνων.

 

ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΣΕΚΟΥΡΑ

 

            Οι υπαινιγμοί του Μ Πέτρου και  μόνο ήταν αρκετοί να παρουσιαστεί μεγάλη επαναστατική αναταραχή, οι αρματολοί της Ακαρνανίας με επικεφαλής τον Τσεκούρα, πραγματοποίησαν πραγματικό λουτρό αίματος σε μια νύκτα στους Τούρκους που κοιμόνταν αμέριμνοι . Ένας Σικελικός Εσπερινός στα χρόνια της τουρκοκρατίας.

 

ΟΡΛΩΦΙΚΑ

 

            Η Αικατερίνη ευθύς μόλις ανέβηκε στον θρόνο της Ρωσίας, έλαβε πολύ σοβαρά υπόψη της το σχέδιο του Μύνιχ, που προέβλεπε τον προσεταιρισμό των Ελλήνων και την κάθοδο των Ρώσων στο Αιγαίο , αντικατάσταση δηλαδή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας από τους Ρώσους και αναγέννηση υπό ρωσικό μανδύα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.

            Την περίοδο αυτή ο τυχοδιώκτης Γ Παπαζώλης ήρθε στην Πετρούπολη και κατατάχτηκε στο πυροβολικό με τον βαθμό του λοχαγού, στο ίδιο σώμα υπηρετούσε και ο Ορλόφ, μετά την δολοφονία του Πέτρου Γ (συζύγου της Αικατερίνης), ο Ορλόφ διορίστηκε διοικητής του πυροβολικού, ο Ορλόφ συνδεόταν ερωτικά με την Τσαρίνα

            Ο Γ Παπαζώλης πρότεινε την δημιουργία επαναστάσεως στην Ελλάδα, την άποψη αυτή υποστήριξε και ο Ορλόφ υποσχόμενος στην Αικατερίνη τον θρόνο του Βυζαντίου, αντίθετος σε αυτές τις προτάσεις ήταν ο πρωθυπουργός Πανίνιν.

            Πρώτη κίνηση έκανε ο μητροπολίτης Μαυροβουνίου Σάββας το 1765 που διακήρυττε ότι ήρθε ο καιρός για την απελευθέρωση των Χριστιανών από τους Τούρκους, στην υπόθεση αυτών των επαναστατικών κινήσεων έπαιξαν ρόλο ο τυχοδιώκτης Γ Παπαζώλης και κάποιος καλόγερος ο πατήρ Στέφανος, η εκμετάλλευση της επαναστατικής επιθυμίας των Μαυροβουνίων, έφτασε σε σημεία αγυρτείας. Η πολιτική της Αικατερίνης υπήρξε δόλια, από την μια έστελνε όπλα και ανθρώπους της στο Μαυροβούνιο και από την άλλη παρότρυνε τον Σουλτάνο να τσακίσει τους ατίθασους που αυτή όπλιζε! Στην υπόθεση αυτή ενεπλάκησαν και οι Χιμαριώτες. Όταν ο Σουλτάνος έστειλε τους πασάδες των Σκόρδων, της Ρούμελης και της Βοσνίας για να καταστείλουν τις επαναστατικές αυτές κινήσεις οι Χειμαριώτες αποσύρθηκαν στους απρόσιτους βράχους των και το στρατόπεδο των Μαυροβουνίων παραβιάστηκε από τους Τούρκους, ο Στέφανος διέφυγε περιπλανώμενος στα βουνά.

            Η δράση όμως του  τυχοδιώκτη Γ Παπαζώλη δεν περιορίστηκε μόνο στο Μαυροβούνιο και την Β Ήπειρο αλλά και στην Ακαρνανία όπου συνεννοήθηκε με τους αρματολούς Χ Γρίβα, Σταθά Γεροδήμο, Λαχούδη  κα  αλλά και στην Δωρίδα, Πελοπόννησο  και την Παρνασίδα. Μάλιστα μετάφρασε κατά την παραμονή του στην Ιταλία τον Ρωσικό στρατιωτικό κανονισμό γράφοντας στην αρχή «Χάριν των δυστυχισμένων Ελλήνων οι οποίοι έχουν αποξενωθεί πολύ από την επιστήμη του πολέμου», τα βιβλία αυτά μοιράστηκαν στην Ελλάδα.

            Οι Μαυρομιχαλαίοι ξεκαθάρισαν στον Γ Παπαζώλη, ότι αν δεν εμφανιστούν οι Ρώσοι δεν επαναστατούν. Ο Γ Παπαζώλη μετά από την ολοκλήρωση των περιοδειών του έφυγε στην Τεργέστη και συνέταξε  υπόμνημα για την  Πετρούπολη.

Τον Οκτώβριο του  1768  ξέσπασε ο Ρώσο - τουρκικός πόλεμος, στα πλαίσια αυτού του πολέμου οι αδελφοί Ορλόφ (Αλέξιος και Θεόδωρος) αφού πήραν οδηγίες από την αυτοκράτειρα πήγαν στην Βενετία για να ετοιμάσουν την Ελληνική επανάσταση. Στους Ορλόφ άρχισε να δίνεται οικονομική βοήθεια από τους Έλληνες του εξωτερικού, ολόκληρες περιουσίες διατέθηκαν από τους ομογενείς, πιο ενδεικτικά ονόματα που προσέφεραν την περιουσία τους είναι οι Ι Μαρούτσης, Α Αδαμοπούλου, Ι Παλατιανού και άλλοι που είδαν την ευκαιρία για λευτεριά και δεν δίστασαν να κάνουν το χρέος τους προς το Έθνος. Οι Ορλόφ απευθύνθηκαν με επιστολή προς τους Μανιάτες στην οποία επιστολή συμπεριλάμβανε την προσβλητική φράση  «Η αυτοκράτειρα ευδόκησε να σας θεωρήσει υπηκόους της».

Τον Νοέμβριο του 1769 τέσσερα της Ρωσικής μοίρας μπήκαν στην Μεσόγειο, ο Ρωσικός στόλος  αγκυροβόλησε στο νησάκι Στροφάδες και αυτό δημιούργησε φόβο στους Τούρκους που άρχισαν αν κλείνονται σε οχυρά σημεία και κάστρα. 28/2/1770 ο Ρωσικός στόλος έφτασε στο Οίτυλο  και οι Μαυρομιχαλαίοι ήρθαν  σε συζητήσει με τον Θεόδωρο Ορλόφ , ο οποίος τους μίλησε με τρόπο απότομο και οι Μανιάτες δεν δέχτηκαν καμιά σύμπραξη με τους Ορλόφ, ο Ορλόφ είχε στα χέρια του το συμφωνητικό  του Παπαζώλη στο οποίο φαινόντουσαν οι υπογραφές των οπλαρχηγών για σύμπραξη, το συμφωνητικό αυτό θεωρήθηκε πλαστό και μετά από έντονη συζήτηση, συντάχτηκε άλλο που συνομολογούντο και από τις δύο πλευρές πολλά, μετά από αυτό οι Μανιάτες υποσχέθηκαν σύμπραξη με τους Ορλόφ.

            Σχηματίστηκαν λοιπόν δύο Λεγεώνες που ονομάστηκαν Ανατολική και Δυτική Λεγεώνα της Σπάρτης.

10/3/1770 οι Ρώσοι, οι Μανιάτες  και  οι Μαυροβούνιοι υπό τον Θεόδωρο Ορλόφ  παρουσιάστηκε στην Κορώνη, η πολιορκία αυτήλύθηκε μετά από άτυχες ενέργειες του Θεόδωρου, οι δε κάτοικοι  των γύρω περιοχών εγκαταλείπονται στην λυσσά των Τούρκων. Η δυτική λεγεώνα με 12 Ρώσους αξιωματικούς πέρασε στην Καλαμάτα. Και οι Τούρκοι της Κυπαρισίας παραδόθηκαν στην λεγεώνα. Η ανατολική λεγεώνα υπό τον Μυκονιάτη Α Ψαρό βάδισε προς την Σπάρτη, οι Τούρκοι ετράπησαν σε φυγή  φωνάζοντας «δεν είναι Ρωμαίοι, είναι Μόσκοβοι» και κλείστηκαν στο φρούριο. Ο Ψαρός 5/3/1770 κατέλαβε τον Μιστρά. Οι Μανιάτες ξεχύθηκαν στην Σπάρτη λεηλατώντας και μόνο κάτω από τις επικλήσεις  της εκκλησίας την σταμάτησαν, έγιναν τέρατα από τους Μανιάτες 400 Τούρκοι σφαγιάστηκαν, πετούσαν τα βρέφη από την κορηφή των μιναρέδων στο λιθόστρωτο, και ο Ψαρός αυτοονομάστηκε διοικητής της Σπάρτης και  των περιχώροων, σχημάτισε πολιτοφυλακή από 3.000 Μανιάτες. Τα γεγονότα στην Σπάρτη διαδόθηκαν στην υπόλοιπη Ελλάδα και ηλέκτρισε τους; Υποδούλους. Σηκώθηκε η σημαία της επανάστασης στο Αίγιο από τον μητροπολίτη Παρθένιο, στην Κόρινθο από τον Γ Νοταρά και τον γιό του μητροπολίτη Μακάριο, στην επαρχία Φαναρίου από τον μητροπολίτη Ανδρίτσαινας  Αναστάσιο Χριστόπουλο,  στην Καλαμάτα από τον Μπενάκη, στο Βάλτο Σταθά Γεροδήμο, στην Βόνιτσα και το Ξηρόμερο από τον Χ Γρίβα, στο Αγγελόκαστρο από τον Γ Λαχούρη, στο Μεσολόγγι από τον Π Παλαμά, στο Κραββαρά από τον Κ Σουσμάνη , στο Λιδορίκι από τον Λωρή, στην Παρνασίδα από τον Κομνηνό Τράκα, στην Λιβαδειά από τον Ι Καλπούζο, στην Μεγαρίδα από τον Μητροτρομάρα, αλλά και στην Θεσσαλία 10.000 προσχώρησαν στην επανάσταση, στην Κρήτης Δασκαλογιάννης κήρυξε την επανάσταση, ενώ τα νησιά του Αιγαίου διέτρεχε η Ρωσική σημαία . Στα Επτάνησα υπήρξε απερίγραπτος ενθουσιασμός, πολλοί Επτανήσιοι εξοπλίστηκαν και πέρασαν στην Πελοπόννησο.

Οι Ενετοί λειτούργησαν κατασταλτικά κατά της επαναστατικής ορμής των Επτανησίων με δημεύσεις περιουσιών, απειλές και φυλακίσεις. Παρ όλα αυτά 2.000 Ζακυνθινοί υπό τον Μακρή, Κλαδή, Φουρτούνη, Ξανθόπουλο, Ηρακλείωτη και Σερρά εισέβαλαν στην Ηλεία καταλαμβάνονταν τον Πύργο. 3.000 Κεφαλλονίτες υπό την αρχηγία των Σ Ι Μεταξά, Γ Πανά, Σ Λυκανδρόπουλο και Ν Φωκάπολιόρκησαν την Πάτρα και οι Τούρκοι δήλωσαν «Ας παρουσιαστεί ένας Ρώσος και αμέσως παραδίνουμε το φρούριο».

Τον Απρίλιο του 1770 οι Έλληνες σε όλη  την νότιο Ελλάδα κατέφαξαν τους Τούρκους, καταλαμβάνουν ειρηνικά το Μεσολόγγι όπου και συνεστάθη η προσωρινή κυβέρνησης από τους Π Παλαμά, Α Καλογεράκη και Α Γουλιμή.

            Ο Λαχούρης κατέσφαξε τους Τούρκους, ομοίως και οι λοιπόι οπλαρχηγοί, ο Λώρης κατέλαβε τα Κράβαρα και την Λομοτινά , Ο Κομνηνός πολιόρκησε την Λιβαδειά, Ο Μητροτρομάρας παρέδωσε στην φωτιά την Μεγαρίδα και την Αττική χωρίς να λυπηθεί μήτε τους Χριστιανούς, οι Νοταράδες κατέλαβαν τον Ισθμό, ο Αννίβας πολιόρκησε και κατέλαβε την Πύλο (εκεί οι Μανιάτες κατέφαξαν τους Τούρκους), ο Ψαρός εξεστράτευσε κατά της Τρίπολης, οι Μανιάτες ακολούθησαν με τις γυναίκες που κουβαλούσαν άδεια σακιά για συναποκομίσουν τα λάφυρα.  Οι Τούρκοι συγκέντρωσαν μεγάλες δυνάμεις , ο Νιμετιζαδές από τα Τρίκαλα, ο Οσμάν από την Λάρισα, ο Αλής από την Αττάλεια και οι Βειζαδές από την Θήβα ετάχθηκαν υπό την αρχηγία του μουτεσελίμη της Τρίπολης της Συρίας, αυτοί με την εμφάνιση των επαναστατικών δυνάμεων έσφαξαν Έλληνες της πόλης της Τριπόλεως και έβαψαν τα κεφάλια των αλόγων τουςκαι τα χέρια καιόρμηξαν κατά των Ελλήνων αλαλάζοντας, οι Έλληνες αντιστάθηκαν αλλά στο τέλος τράπηκαν σε φυγή, αφήνοντας την κανονιοστοιχία στα χέρια των Τούρκων, μετά από την νίκη τους οι Τούρκοι έσφαξαν 3.000 Έλληνες της Τρίπολης χωρίς διάκριση φύλλου και ηλικίας και τα πτώματα τα έκαψαν. Οι Τούρκοι προέβησαν και σε άλλες ωμότητες όπως η Τρίκκη πυρπολήθηκε και λεηλατήθηκε, ομοίως και στην Μοσχόπολη, την Λήμνο, την Σμύρνη και την Φιλιππούπολη πραγματοποιήθηκαν σφαγές και καταστροφές. Αλλά εκεί που γίνηκαν μεγάλες ζημιές ήταν στην Λάρισα, όπου οι γενίτσαροι τουφέκιζαν κάθε μέρα 10 με 12 Λαρισαίους. Σε όλη αυτή την συμφορά εμφανίστηκαν και οι Αλβανοί , μαζί τους ο Γεροδήμος έκανε ειρήνη, το ίδιο έκανε και ο Γρίβας, αυτοί πέρασαν τον Αχελώο και ενώθηκαν με τους Τούρκους στο Βραχώρι, οι μάχες που ακολούθησαν για να τους ανακόψουν ήταν επικές και αιματηρές, όσοι οπλαρχηγοί έπεσαν υψώθηκαν σε δοκάρια στην διασταύρωση του δρόμου του Αγγελοκάστρου. (η θέση που έπεσαν οι οπλαρχηγοί ονομάζεται σήμερα «των Γριβαίων τα κόκαλα» ).

Στο Μεσολόγγι οι κάτοικοι επιβιβάστηκαν σε 30 πλοιάριά τους κα πήγαν στα Δουλχινιώτικα, εκεί επί μια βδομάδα ναυμαχούσαν κατά των Αλβανών πειρατών, ακολούθως πήγαν στα Επτάνησα και άλλοι στο Αιτωλικό εκεί τους έσφαξαν οι  Αλβανοί. Οι Αλβανοί λεηλάτησαν την Φθιώτιδα και την Λειβαδιά, ο Μητρομάρας νίκησε ένα σώμα Αλβανών στην Κακή Σκάλα και μετά πήγε στην Σαλαμίνα, οι Αλβανοί έφτασαν στην Κόρινθο, όπου οι Κορίνθιοι για να τους καλοπιάσουν βγήκαν να τους υποδεχτούν. Ο Ψαρός μετά την ήττα στην Τρίπολη αντιστεκόταν σε διάσελα περιμένοντας ενισχύσεις. Ο Αλβανός Χατζή Οσμάν με 8.000 εξόρμησε προς την Μεσσηνία, πολέμησε εναντίον τους ο Ιωάννης Μαυρομιχάλης και τέλος αφού έμεινε με 24 άνδρες οχυρώθηκε σε ένα σπίτι και πολέμησε για 3 μέρες, αφού έβαλαν φωτιά στο σπίτι οι Αλβανοί είδαν να βγαίνει ένας γέροντας με ένα νέο ήταν που δεν ήταν άλλος από τον  Μαυρομιχάλης με τον γιό του που εκεί σκοτώθηκαν από τους Αλβανούς. Στην συνέχεια οι Αλβανοί νίκησαν τους Ρώσους και ο Αλέξιος Ορλόφ κλείστηκε με τους Ρώσους στο φρούριο της Πύλου μη δεχόμενοι Έλληνες οι οποίοι τους έλεγαν  «Μας υποσχεθήκατε λευτεριά … Τώρα μόνο άσυλο ζητάμε» το τι σφαγή ακολούθησε υπό τα όματα των Ρώσων αυτών των ανθρώπων δεν λέγεται, το τραγικό είναι ότι οι Ρώσοι παρακολουθούσαν το θέαμα της σφαγής με ειρωνεία από τους προμαχώνες.

Ο Ορλόφ φοβισμένος διέταξε την αναχώρηση των στρατευμάτων, ο Παπαζώλης και ο Μπενάκης του έλεγαν ότι τίποτα δεν χάθηκε αλλά ο θρασύδειλος Αλέξιος διέταξε να επιβιβαστούν στα πλοία.



 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :  Η Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας, η επονομαζόμενη «Μεγάλη» (Ρωσικά: Екатерина II Великая, Yekaterina II Velikaya, μεταγραφή Γιεκατερίνα ΙΙ Βελίκαγια 2/5/1729  - 17/11/1796  ).



ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ

 

Ο καπουδάν πασάς Χοζαμεδίν έφυγε από το Ναύπλιο το βράδυ της 30ης Μαρτίου. Ο Ρωσικός στόλος τον καταδίωξε και ο δειλός αρχιναύαρχος φυγομάχησε περιπλανώμενος στο Αιγαίο, το γεγονός αυτό στεναχώρησε τον πλοίαρχο Τζεζαιλη Χασάν και αντέδρασε στην ανέντιμη διαρκή υποχώρηση. Υπό τις πιέσεις του Χασάν ο Οθωμανικός στόλος αποφάσισε να πιάσει στο λιμάνι της Σμύρνης, πράγμα που δεν επιτεύχθηκε λόγω ενάντιων ανέμων και απειρίας των τούρκων ναυτικών . Ο Οθωμανικός στόλος λοιπόν αναγκάστηκε να πιάσει στον κόλπο του Τσεσμέ. Η θέση λόγω των αμμωδών  και αβαθών του κόλπου και των παρακτίων πυροβόλων, ήταν ευνοϊκή για τους Τούρκους. Ο Ρώσος ναύαρχος Έλφινστον υπό την πίεση του Ορλόφ που έλεγε ότι «η εθνική τιμή απαιτεί νίκη» κατευθύνθηκε προς την Χίο. Η νίκη στο Τσεσμέ ήταν επική και οριστική, οι  Ρώσοι κατέστρεψαν τον Οθωμανικό στόλο, ένα μόνο οθωμανικό πλοίο 60 πυροβόλων και 5 γαλιότες γλίτωσαν την καταστροφή αλλά και αυτά αιχμαλωτίστηκαν από τους Ρώσους.

 

Στην Κωνσταντινούπολη το αποτέλεσμα της ναυμαχίας του Τσεσμέ έφερε πανικό, αλλά τα Ρωσικά πλοία είχαν πάθει πάρα πολλές ζημιές, και τα Ρωσικά πληρώματα αποτελούντα από Ρώσους αξιωματικούς και Μανιάτες, Επτανήσιους, Μαυροβούνιους και άλλους Έλληνες ήταν κατάκοπα και χτυπημένα από αρρώστιες και ως εκ τούτου δεν ήταν ετοιμοπόλεμα. Παρ όλα αυτά ο Σκοτζέζος ναύαρχος Έλφινστον επέμενε στην συνέχιση της εκστρατείας, αντίθετος ήταν ο Αλέξιος Ορλόφ από μίσος ή από δειλία αρνήθηκε να δεχτεί την πρόταση του Έλφινστον, έτσι οι Ρώσοι για 10 μέρες περιέπλεαν στις ακτές του Τσεσμέ πραγματοποιώντας λεηλασίες. Τέλος απεφάσισαν να επιτεθούν στην Χίο, αλλά λόγω ύπαρξης μεγάλων τουρκικών δυνάμεων, σκέφτηκαν να καταλάβουν την Σμύρνη, όπου είχαν καταφύγει  οι ναυαγοί τούρκοι ναύτες του Τσεσμέ  και φυσικά ξέσπασαν την οργή τους στους Σμυνιούς σφάζοντας 1.000 πολίτες, οι Σμυρνιοί επιβιβάστηκαν σε βάρκες και πήγαν στον Ορλόφ για προστασία. Οι θρασύδειλοι τούρκοι που έσφαζαν αμάχους μόλις έμαθαν τις προθέσεις των Ρώσων έστειλαν πρεσβεία στον Ορλώφ με την παράκληση να μη επιτεθεί στην πόλη. Οι παρακλήσεις τους αυτές εισακούστηκαν από τον Ορλόφ.

Ο Έλφινστον  στις 26 Ιουλίου μπήκε στον Ελλήσποντο και έριξε άγκυρα στην μέση του Πορθμού και υπό τυμπανοκρουσίες και σαλπισμούς ήπιε το τσάι του εις υγεία των Τούρκων, βρίζοντας τους άνανδρους λοιπούς Ρώσους που δεν τόλμησαν να τον ακολουθήσουν, μετά σήκωσε άγκυρες και βγήκε πάλι προς συνάντηση των υπολοίπων Ρώσων.

Ο Ορλόφ κατέλαβε τα νησιά γύρω από τον Ελλήσποντο και ξεχειμώνιασε στην Λήμνο.

 

Ο ΑΘΩΣ

 

Στον Άθω μόναζαν τρεις πατριάρχες οι Κύριλλος Ε, Σεραφείμ Β και ο Σαμουήλ Α, ο Σεραφείμ Β πήγε λοιπόν στον ρωσικό στόλο και άρχισε να εκδίδει εγκυκλίους που παρακινούσε τους Έλληνες σε επαναστατικές πράξεις. Τις προκηρύξεις αυτές έστειλε ο Ευρίπου Γεδεών στον Πατριάρχης Θεοδόσιο Β και ο Πατριάρχης τα έδωσε στον μεγάλο λογοθέτη. Ο Θεοδόσιος κάτω από την πίεση του Σουλτάνου εξέδωσε σιγίλια που νουθετούσε τον λαό να μείνει ήσυχος.

Τον Σεραφείμ αποκαλούσαν «αποστάτη, ταραχοποιοό, άνδρα που του άρεσαν τα αίματα», ταυτόχρονα τον απογύμνωνε από κάθε ιερατική αξία.

Ο Σουλτάνος έστειλε στρατό στον Άθω για κατάσχεση της περιουσίας του Σεραφείμ και επέβαλε πρόστιμο στην στα εκεί μοναστήρια.

 

 

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ

 

Ο Αλέξιος Ορλόφ έχασε την  Λήμνο και ντροπιασμένα έφυγε στην Ιταλία, αλλά και ο Έλφινστον μετά από μια άτυχη προσπάθεια να είσδυση στον Ελλήσποντο πήγε στην Πετρούπολη και απομακρύνθηκε από την αυτοκράτειρα.

27 Οκτωβρίου οι Ρώσοι προσπάθησαν να καταλάβουν την Μυτιλήνη, μετά την αποχώρησή τους οι Τούρκοι ξέσπασαν στους Έλληνες.

Ο Μητρομάρας τώρα από την Σαλαμίνα συγκέντρωσε αντάρτες που είχαν γλυτώσει από τους Τούρκους και συγκρότησε πειρατικό στολίσκο, έτσι λοιπόν μετατράπηκε σε ένα από τους τρομερότερους πειρατές, έφτασε στο σημείο να πολιορκήσει την Αθήνα, νίκησε δε τον προστρέχοντα σε βοήθεια μπουλούκμπαση στον Κερατόπυργο, λήστεψε το δημόσιο Οθωμανικό ταμείο , προκειμένου δε να μη ξεσπάσουν αντίποινα στους Χριστιανούς επέστρεψε το ποσό στους Τούρκους. Ο τρομερός αυτός άνδρας πέθανε μετά τραύμα που δέχτηκε σε μάχη στις 15/2/1772.

Αλλά και άλλος στολίσκος πειρατικός εμφανίστηκε από Μανιάτες, Ψαριανούς  και Σφακιανούς, αυτοί έκοψαν τις εμπορευματικές μεταφορές στο Αιγαίο.

Εδώ πρέπει να πούμε ότι οι Έλληνες χρωστούν χάρη στον φιλέλληνα Χασάν Τζεζαιρλή, διότι μετά την απομάκρυνση των Ρώσων οι Τούρκοι διέταξαν γενική σφαγή των Ελλήνων και όλοι οι σύμβουλοι του Σουλτάνου συμφώνησαν, ο μόνος που αντέστη ήταν ο Χασάν με τελικό επιχείρημα «Αν φονευτούν οι Έλληνες, ποιος θα πληρώνει το χαράτσι;».

Βέβαια η συνθήκη του Κουτσούκ Καναιρτζή (10/7/1774) έβρισκε το Αιγαίο στα χέρια των Ρώσων, η οθωμανική αυτοκρατορία δέχτηκε μεγάλο πλήγμα στρατιωτικό και κυρίως εμπορικό και πολιτικό, ενώ ο Ελληνισμός παρά τις συμφορές που θρήνησε από τους πλατσικολόγους Αλβανούς, βγήκε μακρόχρονα κερδισμένος

 

ΟΙ ΑΛΒΑΝΟΙ

 

Στην Πελοπόννησο μετά το τέλος των επαναστατικών κινημάτων, έμειναν  «οι γιοι της λαφυραγώγησης» οι Αλβανοί ….. οι οποίοι διέπραξαν φρικαλεότητες και κακουργήματα και αφού εξάντλησαν την μανία τους στους Έλληνες ρημάζοντας τον τόπο για εννιά χρόνια 1770 με 1779 και τέλος αποφάσισαν να μείνουν στην Πελοπόννησο. Αυτή η κατάσταση όμως δεν συνέφερε μήτε στην Πύλη και στην αρχή με προτροπές και απειλές προσπαθούσε να φέρει πειθαρχία , αυτοί όμως ποδοπατούσαν τις τα θρησκευτικά σύμβολα και τα σουλτανικά φιρμάνια και μάλιστα άρχισαν να παρενοχλούν και τους Τούρκους. Ο Σουλτάνος τώρα πια διέταξε την εξόντωσή τους. Εκτελεστής αυτής της απόφασης ήταν ο φιλέλληνας  Χασάν Τζεζαιρλής. Με 30.000 ένοπλους κινήθηκε κατά τους, οι Αλβανοί μόλις έμαθαν τις κινήσεις των Τούρκων έσπευσαν να δηλώσουν «πιστοί υπήκοοι του Σουλτάνου και το μόνο που ζήταγαν ήταν δικαιοσύνη, και εφ όσον τους πλήρωναν τα χρήματα που τους όφειλαν νόμιμα οι Πελοποννήσιοι, αμέσως θα εκκένωναν την χώρα».

Ο Σουλτάνος έστειλε ένα νομοδιδάσκαλο να δει τι είδους απαιτήσεις είχαν οι Αλβανοί και ταυτόχρονα ο Χασάν έπλευσε στα νερά της Πελοποννήσου. Ο νομοδιδάσκαλος διαπίστωσε το άδικο των αλβανικών απαιτήσεων, αλλά από φόβο δεν εξέδωσαν απόφαση.

 

Τις διαθέσεις των Ελλήνων και των Τούρκων έναντι των Αλβανών εκφράζει παραστατικά το ακόλουθο δημοτικό:

Να κάνουμε το ένα μας
και τούρκοι και ραγιάδες
τον τόπο να παστρέψουμε
από τους αρβανιτάδες.

Οι Αλβανοί σαν έμαθαν ότι θα συμπράξουν εναντίον τους και η Μοραΐτικη κλεφτουριά τους έστειλαν την πιο κάτω επιστολή:

Κλεφτοκαπεταναῖοι Μωραϊτες,

Δεν εκάματε καλά να σμίξετε με τούς Τούρκους και να 'ρθήτε να μας βαρέσετε. Ναῖσκε ὀρέ, δεν το παντέχομε ετούτο το πράμα και σαν εσείς είχατε αιτίγια μαζί μας, τότενες να 'ρχούσασταν παλικαρίσια να τα βάζαμε ὀρὲ τα πράματα στην καλή την στράτα. Μα  το Θεό, δε σας λέμε ψέματα, ακούστε ταις γραφαὶς και ταις ορμήνειές μας, γιατί το ταχὺ οι Τούρκοι θὲ να βαρέσουνε και σας όλους, και θα σας σκοτώσουνε. Ελάτε σαν καλά παλικάρια που είσαστε να τα συμφωνήσουμε, μην καρτερείτε.

Τριπολιτζὰ στη 8 Ιουλίου 1779 

οι γενικοὶ αρχηγοί,

Αλὴ Χατζὴ Ὀσμάν Μπέης καὶ Σουλεϊμάν Μπέη

 

Οι Έλληνες απάντησαν με την πιο κάτω επιστολή:

 

"Αρβανίτες,

Το γράμμα σας το ελάβαμε και σας γράφομεν και ημεῖς ότι ποτέ δεν είχαμεν σκοπὸ για να ανταμωθῶμεν με τους Τούρκους, διότι και αυτοὺς τους θεωρούμεν κακοὺς εχθρούς μας, και νάρθουμε να σας χτυπήσουμε. Τα θέλατε εσείς, γιατί από τον καιρό που γίνηκε το σεφέρι [σήμ: η επανάσταση] το Μάρτι το έτος 1769 και εμβήκατε στο Μωριὰ για να βοηθήσετε τους Τούρκους και να χτυπήσετε εμάς τους Μοραΐτες, δέκα χρόνια γένουνται από καιρὸ εκείνον έως σήμερα, πού μας ετυρρανίσατε, μας εγδύσατε εσκοτώσατε τους πατέρες μας, τις μητέρες μας, τα αδέρφια μας, τις γυναίκες μας, τα παιδιά μας, τους συγγενείς και τους πατριώτες μας. Και μας κάματε τέτοια πολλὰ κακὰ που εμείς δεν μπορούμε πλιὰ να σας χωνεύουμε και ούτε να σας συγχωρήσομε, για δαυτὸ μαζωχθήκαμε ούλοι δω πέρα να σας χτυπήσομε και με τη δύναμη του θεού -αν μπορέσωμε- να σας διώξωμε πλιὰ απ' το Μωριά. Αν εσείς θέλετε για να πολεμήσουμε και να σκοτωθούμε, εμείς σας συγχωρούμε για όλα τα χάλια πού μας εκάματε, και ελάτε μερικοί  απὸ όλους σας να μας φέρτε τα άρματα σας, και να μας δώσετε όσα χρήματα έχετε στα κιμέρια σας πού τα μαζώξατε απὸ τους πατριώτες μας, και ύστερα να σας στείλουμε με μεγάλο σιγουρητὸ στην πατρίδα σας. Ελάτε και σας καρτεροῦμε, γιατί πάν' κεῖνα που ξέρατε. Ἐλᾶτε το ταχύ, ἀλλοιῶς θα το μετανοήσετε.

Από Τρίκορφα 10 Ιουλίου έτος 1779

Με την συμφωνία απὸ όλους τους κλέφτες και τους αρματολοὺς του Μωριά, υπογράφουμε εμείς οι πρώτοι αρχηγοί,

Κωνσταντίνος Κολοκοτρώνης και " Αλέξης Δάρας "  

 

 

 

Οι Αλβανοί από 10.000 άνδρες που διοικούντα από δύο Τόσκιδες οχυρώθηκαν στην Τρίπολη. Ο Χασάν από το Άργος έφτασε στην Τρίπολη στις 10/7/1779 και μετά από μια λυσσασμένη μάχη οι Αλβανοί ετράπησαν σε φυγή. Υψώθηκε μια πυραμίδα από 4.000 κεφάλια κτισμένα με άμμο και ασβέστη. Το τρόπαιο αυτό διατηρήθηκε για πολλά χρόνια. Ο Πουκεβίλ όμως που πέρασε από εκεί το 1799 και είδε το κτίσμα που είχε αρχίσει να καταρρέει λόγω της αποκολλήσεως μερικών κρανίων, ονομάζει το κτίσμα «πυραμίδα».
Η πυραμίδα διατηρήθηκε μέχρι το 1806-1807.

 

Οι υπόλοιποι Αλβανοί διασκορπίστηκαν αλλά ο Χασάν τους καταδίωξε και τους αφάνισε . Στην εξολόθρευση αυτή συμμετείχαν και οι Έλληνες, είναι γνωστή η διήγηση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη για την συμμετοχή των Ελλήνων στο ξεπάστρεμα των Αλβανών, ας δούμε ένα μέρος αυτών των διηγήσεων : «Όταν τους επολέμησεν ο πατέρας μου, οι Αλβανοί του έλεγαν: - Κολοκοτρώνη, δεν κάμεις νισάφι; Και τους λέγει ο πατέρας μου; Τι νισάφι να σας κάμω, όπου ήλθετε και εχαλάσατε την Πατρίδα μου, μας επήρατε σκλάβους και μας εκάμετε τόσα κακά; Τα κεφάλια των Αλβανών έφτιασαν πύργο εις Τριπολιτσά».

 

Τρόμος κατέλαβε τους θρασύδειλους Αλβανούς που άλλαζαν γλώσσα  και ρούχα και κρυβόντουσαν.

 

Το 1780 ο Χασάν με διερμηνέα τον Μαυρογένη πήγε στην Μάνη και διόρισε ηγεμόνα τον Τζανέτο Κουτήφαρη και καθιέρωσε φόρο 30.000 γρόσια. Όταν πήγε στην Τρίπολη ο Χασάν προσκάλεσε για συμφιλίωση τον έξαρχο Γρηγοράκη που όμως τον έπιασε και στον σούβλισε μαζί με τους Μανιάτες που τον συνόδευαν, οι συγγενείς του Γρηγοράκη  σε ανταπόδοση της Τουρκικής απιστίας κατέλαβαν το φρούριο Πασαβά και έσφαξαν 700 οικογένειες Τούρκων.





 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο  Γαζή Χασάν Πασάς (Cezayirli Gazi Hasan Paşa, 1713-19/3/1790). 



ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ

 

Η Αικατερίνη ονειρευόταν μια «ΑΡΧΑΙΑ ΓΡΑΙΚΙΚΗ ΜΟΝΑΡΧΙΑ» στο θρόνο της οποίας θα καθόταν ο εγγονός της ο Μέγας δούκας Κωνσταντίνος, μερικά μόνο νησάκια τα ήθελε   Ρώσικα για την «διευκόλυνση του ρωσικού εμπορίου».

Στα σχέδια αυτά του διαμελισμού της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, συμφωνούσε και ο αυτοκράτορας της Αυστρίας Ιωσήφ Β. Συμφωνούσε και στην ανίδρυση του ελληνικού βασιλείου , αλλά ήθελε η Πελοπόννησος, η Κρήτη και κάποια νησάκια να παραδοθούν στην Ενετική Δημοκρατία.

Βέβαια αυτό δεν άρεσε στην Αικατερίνη, η οποία συνέχισε να στέλνεί προκυρήξεις στους Έλληνες για επανάσταση , στα Επτάνησα μάλιστα διορίστηκαν υποπρόξενοι της Ρωσίας Έλληνες, στην Κέρκυρα ο γιος του Μπενάκη,   στην Κεφαλονιά ο αιγαιοπελαγίτης Κομνηνός και στην Ζάκυνθο ο αρματολός Ζαγορίσκης.

 

 

ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΤΣΩΝΗΣ

 

Η Ελληνική κοινότητα της Τεργέστης με εράνους μάζεψε μεγάλ ποσά για να πραγματοποιηθούν τα όνειρα της απελευθέρωσης της Ελλάδος, ένας ομογενής έδωσε 2.000 χρυσά νομίσματα και με αυτά αγόρασε δύο καταδρομικά πλοία, μόλις το έμαθαν οι Τούρκοι σκότωσαν τον αδελφό του και την μητέρα του που ήταν στην Ελλάδα. Τον Ιανουάριο του 1788 ήρθε στην Τεργάστη ο Λοκρό Βοιωτός Λάμπρος Κατσώνης και με τις συνεισφορές των ομογενών αγόρασε ένα αμερικάνικο καταδρομικό με 26 πυροβόλα το ονόμασε «Αθηνά της Άρκτου» με αυτό το πλοίο και τα άλλα που αγόρασε η ορογένεια ήρθε στο Αιγαίο και ξεκίνησε καταδρομές κατά των Τούρκων.

Δυστηχώς τον αγνό πατριωτισμό της ομογένειας εκμεταλλευτήκαν και πατριδοκάπηλοι τυχοδιώκτες όπως ο Μυκονιάτης Αντ Ψαρός που έφτασε στην Σικελία με μεγάλα χρηματικά ποσά εράνων της ομογένειας για την βοήθεια των σκοπών της επανάστασης, αυτός ο άνθρωπος δεν ξόδεψε ούτε ένα γρόσι και σφετερίστηκε όλο το ποσό, ενώ ταυτόχρονα ήθελε να ανακηρυχτεί αρχιστράτηγος.

Απεσταλμένοι στάλθηκαν στην Πετρούπολη και η Αικατερίνη τους δέχτηκε θερμά και τους έδωσε πλήθος υποσχέσεων, δεν παρέλειψε να οδηγήσει, όσους πήγαιναν σαν εκπρόσωποι των Ελλήνων, στα διαμερίσματα των εγγονών της για να ασπαστούν το χέρι του δούκα Αλεξάνδρου, ο οποίος δείχνοντας τον αδελφό του Κωνσταντίνο είπε ότι σε αυτόν πρέπει να δείχνουν τον σεβασμό τους, στο τέλος ο πρίγκηπας είπε στα Ελληνικά «Υπάγετε και όλα θέλουσιν εκτελεστή κατά την επιθυμίαν σας».

 

Ο Κατσώνης τώρα ρήμαζε τους Τούρκους στο Αιγαίο. Ας δούμε μερικές από τις επιτυχίες του :

- Στο Ιόνιο (Ιανουάριος 1788) καταναυμάχησε ένα δουλχινικό πλοίο και το κυρίευσε .

- Στο Αιγαίο αιχμαλώτισε έξι εχθρικά πλοία.

- Πολιόρκησε και κατέλαβε το φρούριο του Καστελόριζου.

- Στην περιοχή της Κύπρου αιχμαλώτισε έξι οθωμανικά πλοία.

-  Στα παράλια της Αιγύπτου λεηλάτησε και κατάστρεψε κάθε τι τούρκικό.

Οι Τούρκοι έστειλαν προς καταδίωξή του ένα πολεμικό με 74 πυροβόλα, ένα καταδρομικό και 55 ακόμα πλοία με 30 πυροβόλα το κάθε ένα.

Στην Κάρπαθο συναντήθηκε με τον καδιωκτικό στόλο των Τούρκων, τον οποίο έτρεψε σε φυγή σκοτώνοντας 500 Τούρκους.

Μετά από αυτές τις επιτυχίες η Αικατερίνη ονόμασε τον με Ελληνικά χρήματα στόλο του Κατσώνη «στόλο της ρωσικής αυτοκρατορίας».

Τον Απρίλιο του 1789  ο Λάμπρος Κατσώνης έφυγε από την Τεργέστη και στις 15/4/1789 συνάντησε τον οθωμανικό στόλο στο Δυρράχιο , η ναυμαχία που ακολούθησε ήταν νικηφόρα για τον Λάμπρος Κατσώνης. Στο Δυράχιο κατέστρεψε τους προμαχώνες έκαψε εχθρικά πλοία και σκόρπισε 12.000 Αλβανούς, πραγματοπ[οίησε δε καταδρομική ενέργεια την νύκτα σκοτώνοντας πλήθος Τούρκων.

Ο σουλτάνος έγραψε επιστολή προς τον   Λάμπρο Κατσώνη στην οποία δεν καταδέχτηκε καν να απαντήσει .

3/6/1789 συνάντησε τον τουρκικό στόλο (14 μεγάλα πλοία) στην Τήνο, μετά από τρίωρη μάχη τα έτρεψε σε φυγή. Ο πλοίαρχος ενός γαλλικού πολεμικού που παρακολούθησε την ναυμαχία έγραψε «Είναι γνωστό σε όλους τους Ευρωπαίους ότι οι απόγονοι των Ελλήνων διασώζουν ακόμη και σήμερα την προγονική αρετή και ανδρεία….» .

3/8/1789 στην περιοχή της Μακρονήσου καταναυμάχησε έξι αλγερινά πλοία.

Τον Φεβρουάριο του 1790 παίρνει τον Ανδρούτσο με 800 παλικάρια του και πλέει στην Τένεδο. Εν τω μεταξύ οι Τούρκοι συγκέντρωσαν δύο στόλους στην Κέα ένα από την Κωνσταντινούπολη και ένα από την Αλγερία. Ο στόλος της Κωνσταντινούπολης (115 μεγάλα πλοία)  στην σύγκρουση του με τον Λάμπρο Κατσώνη, ύστερα από πείσμονα ναυμαχία ετράπη σε φυγή.  Το πρωί φάνηκε ο Αλγερινός στόλος (12 πλοία) και ενώθηκε με τον στόλο της Κωνσταντινούπολης, ο Λάμπρος Κατσώνης είχε μόλις 7 πλοία αλλά δέχτηκε την πρόκληση για ναυμαχία, ο εχθρός μετά από εύστοχες βολές των πλοίων του Λάμπρου Κατσώνη υποχρεώθηκαν να διακόψουν τη μάχη. Η ναυμαχία επαναλήφθηκε μόνο που τώρα οι Τούρκοι την μετέτρεψαν σε πεζομαχία με επιθέσεις στα Ελληνικά πλοία. Επικές μάχες διεξήχθησαν με πλήθος νεκρών και από τις δύο μεριές ενδεικτικά ανφέρω ότι από το πλήρωμα 295 ανδρών της «Αθηνάς της Άρκτου» διασωθήκαν μόνο 5 αξιωματικοί και 55 ναύτες από τους οποίους 38 τραυματισμένοι. Στην ναυμαχία αυτή ο Λάμπρος Κατσώνης έχασε 2 πλοία που αιχμαλωτίστηκαν και 3 που κάηκαν από τους κυβερνήτες τους και έχασε 565 αξιωματικούς και ναύτες, οι απώλειες του εχθρού υπολογίζονται σε 3.000 άνδρες, τα δε πλοία τους εστάλθηκαν για επισκευές στην Κωνσταντινούπολη. 

Όσοι επέζησαν διέφυγαν προς την βορινή ακτή της Άνδρου και μετά πήγαν στην Μήλο. Την ναυμαχία παρακολούθησε ο Γάλλος κόμης Τενίν ο οποίος δεν πίστευε στα μάτια του για τον άθλο των Ελλήνων προ ασυγκρίτως υπέρτερου εχθρού, προσέφερε μάλιστα ιατρική βοήθεια επί της φρεγάτας του στους πολεμιστές του Λ Κατσώνη.

Ο Λάμπρος Κατσώνης μετά ήρθε στην Κύπρο όπου βρήκε τα δύο καταδρομικά των Σπετσιωτών και εξοπλίζοντας άλλα δύο που αιχμαλώτισε και ξανάφτιαξε στολίσκο από εννιά πλοία. Ο στόλος του Λ Κατσώνη συνέχισε την δράση του έκαψε ένα τούρκικο σεμπέκι 32 πυροβόλων στην Ιο, Εν τω μεταξύ από προσφορές των Ελλήνων ο στόλος του πολλαπλασιάστηκε σε 24 πλοία και σχεδίαζε πια να μπει στον Ελλήσποντο και να καταστρέψει τον τούρκικο στόλο. Τότε έφτασε η είδηση ότι οι Ρώσοι έκαναν ειρήνη με τους Τούρκους. Ο Λάμπρος Κατσώνης άρχισε πια να σκέφτεται να επαναστατήσει την Ελλάδα χωρίς την βοήθεια της Ρωσίας και ήρθε σε συνεννόηση με τους Μανιάτες. Χρήματα πιά όμως δεν υπήρχαν και η Ρωσία έκανε το 1792 την συνθήκη του Ιασίου στην οποία δεν θυμήθηκε καθόλου την Ελλάδα. Την στιγμή αυτή ο Λάμπρος Κατσώνης είπε την περίφημη φράση του «Αν η αυτοκράτειρα συνομολόγησε την ειρήνη της, ο Κατσώνης δε συνομολόγησε την δική του». Πήρε τον Ανδρούτσο, κατέβασε την Ρωσική σημαία και ήρθε στο Ταίναρο, η Πύλη έμαθε στις προθέσεις του Λ Κατσώνη και αποφάσισε την εξόντωσή του.  Ο καπουδάν πασάς με 12 μεγάλα πλοία, 6 φρεγάτες και ς μικρότερα και πολύ στρατό βγήκε προς συνάντηση του Λάμπρου Κατσώνη. Με μπαμπεσιά αιχμαλώτισε το πλοίο του Σπετσιώτη  Μήτρου Καρακατσάνη στη Μονεμβάσια., την ίδια μπαμπεσιά προσπάθησε να κάνει και στον Λ Κατσώνη στο ορμητήριό του , συνεπικουρούμενος ο τουρκικός στόλος και από δύο Γαλλικά πολεμικά, αλλά το τούρκικο κόλπο δεν έπιασε. Η πεζο-ναυμαχία που ακολούθησε προξένησε φθορές στους Τούρκους. στην συνέχεια οι Τούρκοι προσπάθησαν να κυριεύσουν τα οχυρώματα με αποβίβαση στρατού ο Ανδρούτσος προξένησε μεγάλες καταστροφές στους Γάλλους και στους τούρκους. Την 3η μέρα των επιχειρήσεων ο καπουδάν πασάς επιχείρησε αποβίβαση ο Ανδρούτσος κατέσφαξε 4.000 Τούρκους και κατάστρεψε 12 βάρκες  κα από το αποβατικό σώμα των Τούρκων μόνο 100 κατόρθωσαν να σωθούν. Ο καπουδάν πασάς με απειλές ζήτησε την βοήθεια του μπέη της Μάνης Τζανέτο Γρηγοράκη , ο οποίος συγκέντρωσε 7.000 Μανιάτες και στράφηκα κατά του Κατσώνη αφού πρώτα μυστικά τον ειδοποίησε με καλόγερο για την δύσκολη θέση που ήταν από την Τουρκική απειλή, ο Λ Κατσώνης με μικρό σώμα στρατού του και μια βάρκα πέρασε ανάμεσα από τον τουρκογαλλικό στόλο και έπλευσε στα Κύθηρα και από εκεί στην Ιθάκη. Ο υπόλοιπος στραατός του Λ Κατσώνη διασκορπίστηκε στην Λακωνία και ο Ανδρούτσος υπό την καταδίωξη 6.000 Τούρκων επί 40 ημέρες και νύκτες πορευόμενος και πολεμώντας πέρασε στην Ρούμελη. Στις μάχες που έδωσε ο Ανδρούτσος σκότωσε 1500 Τούρκους και έχασε 96 και ένα σωματάρχη. Ο καπουδάν πασάς μη γνωρίζοντας την φυγή του Κατσώνη δεν τολμούσε να πλησιάσει το λιμάνι, οι Μανιάτες πλιατσικολόγησαν τα πλοία του Λάμπρου και άφησαν κενά σκαριά, μετά ο Τζανέτος ενημέρωσε τον καπουδάν πασά και τότε μπήκε ο τούρκικος στόλος στο λιμάνι. Στην εκστρατεία αυτή οι Τούρκοι έχασαν 6.000 άνδρες. Οι Ενετοί παρέδωσαν τους Έλληνες άνδρες του Κατσώνη στους Τούρκους ή τους αλυσόδεσαν και τους έστειλαν στα Ενετικά κάτεργα. Ανάμεσα σε αυτούς που παρέδοσαν οι Ενετοί ήταν και ο Ανδρούτσος ο οποίος πέθανε με βασανιστήρια στην Κωνσταντινούπολη. Ο Κατσώνης γλύτωσε. Και πέθανε στην Πετρούπολη σε ηλικία 52 χρονών.

 

 

Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

 

Υπό το πνεύμα της Γαλλικής επαναστάσεως οι Έλληνες ένοιωσαν για μια ακόμα φορά την ελπίδα της ελευθερίας να τους χαμογελά. Οι Γάλλοι κατέλαβαν τα Επτάνησα το 1797. Και τότε συνέβη το αδιανόητο  η Ρωσία υπέρ της οποίας έχυσαν το αίμα τους οι Έλληνες συμμάχησε με την Οθωμανική αυτοκρατορία και ο ενωμένος Ρωσοτουρκικός στόλος βρέθηκε στα Επτάνησα. « Ο σταυρός και η ημισέλινοςαδελφώθηκαν για να αποδιώξουν από τα Επτάνησα τους άθεους και άπιστους Φρατζέζους», σε αυτή την φιλία ενέπλεξαν και το Πατριαρχείο. Οι Οθωμανοί πάτησαν το πόδι τους στην Κέρκυρα και εκεί έκαναν τα αίσχη εις βάρος των Ελλήνων, ο Ρώσος Ουσακόφ στην Ζάκυνθο δεν φέρθηκε καλύτερα το ρωσικό κνουτό (μαστίγιο) ήταν η καθημερινή πραγματικότητα για κάθε παράπτωμα των Ελλήνων.

Όλη αυτή η υπόθεση είχε και το καλό της δημιουργήθηκε η πρώτη Ελληνική πολιτεία στις 21/3/1800 αυτή ήταν η ΙΟΝΙΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑ. Η ανεξάρτητη αυτή Ελληνική γωνιά ήταν η πρώτη Ελληνική γη που επιτέλους είχε έστω και κατ όνομα Ελληνική διοίκηση μετά το 1453.

Η φιλία Ρώσων και Τούρκων κράτησε μέχρι το Αούστερλιτς, οι οποίοι λόγω της Γαλλικής νίκης άρχισαν να αλλάζουν πολιτική.

Το 1807 επενέβη ο Αγγλικός παράγοντας στέλνοντας στόλο ο οποίος αγκυροβόλησε μπροστά στην Κωνσταντινούπολη που ούτε λίγο ούτε πολύ ζήτησε ο Σουλτάνος να συμμαχήσει με την Ρωσία και την Αγγλία. κατά του Ναπολέοντα.

Βέβαια μετά την αποχώρηση των του ρωσικού στόλου ο Αλή πασάς προσπάθησε να καταλάβει την Ιόνιο πολιτεία. 5000 Αλβανοί  στις αρχές του Μαίου του 1807 υπό τον Βελή πασά επιτέθηκαν στην Πρέβεζα και την Βόνιτσα, μετά επιτέθηκαν κατά της Λευκάδος, οι κάτοικοι του νησιού μαζί με αρματολούς και Ρώσους και με επικεφαλής τον Ιωάννη Καποδίστρια απέκρουσαν τα αλβανικά στίφη. Η Ιόνιος πολιτεία κάλεσε τους πλοιάρχους « στο όνομα της Ελληνικής φιλοτιμίας» να προστατέψουν την Λευκάδα, στην προσπάθεια αυτή έλαβαν μέρος ο Κατσώνης και ο Κίτσος; Μπότσαρης.




 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Λάμπρος Κατσώνης.  
 

ΝΙΚΟΣ ΤΣΑΡΑΣ

 

Ο Κλέφτης  αυτός  την περίοδο αυτή διέτρεχε την Θεσσαλία καταστρέφοντας τα πάντα Συγκρότησε μάλιστα και σύνοδο στον Όλυμπο και στολίσκο στον Πλαταμώνα και παρενοχλούσε τα παράλια της Θεσσαλίας, ο κόσμος αγανάκτησε και έστειλε παράπονα κατά του Αλή πασά που ήταν αδύναμος να επιβάλει τάξη και ησυχία.

Ο Αλής φριαξε για τις επαναστατικές κινήσεις του Νικοτσάρα και απείλησε να πνίξει στο αίμα τον Όλυμπο, έστελνε λοιπόν στίφη από Αλβανούς στην Θεσσαλία, οι αρματολοί πολέμησαν με γενναιότητα, στο τέλος όμως προ υπερτέρων δυνάμεων έφυγαν στην Σκιάθο, σχημάτισαν πειρατικό στόλο και αιχμαλώτιζαν τα τουρκικά πλοία.

 Ο Νικοτσάρας από την Σκιάθο και την Σκόπελο αιχμαλώτιζε πλοία και ενεργούσε μέχρι τον Ελλήσποντο, ο αριθμός των πειρατικών πλοίων έφτασε στα 70 και χωρίστηκε σε νταιφάδες, ο κάθε ταιφάς έφερε το όνομα της πατρίδας του αρχηγού του όπως Βάλτος, Μοριάς, Ρούμελη , Όλυμπος, Άσπρη Θάλασσα, Σκιάθος, κασάντρα κλπ πρώτος καπετάνιος ορίστηκε ο Σταθάς και υποστόλαρχος ο Νικοτσάρας.

Το 1806 ο Νικοτσάρας καταδιώχτηκε από τον Οθωμανικό στόλο και πήγε στην Ύδρα παίρνοντας από τον εκεί πρόξενο υπηκοότητα της Ιονίου Πολιτείας. Η δράση του ήταν εκπληκτική και οι Ευρωπαϊκές δυνάμεις ήθελαν να την χρησιμοποιήσουν σαν αντιπερισπασμό στην Τουρκία. 

Με τους Ρώσους σχεδίαζε μια παράτολμη επιχείρηση που στόχο είχε την ένωση μέσω Μακεδονίας με τους Ρώσους της Μολδαβλαχίας  και με την βοήθεια του Καραγιώργη να μπει στην  Σερβία. Αυτό έκανε γνωστό ο Νικοτσάρας στους αρματολούς της Στερεάς Ελλάδος, στο σχέδιο τάχθηκαν 250 Στερεοελλαδίτες και ισάριθμοι Θεσσαλοί και Μακεδόνες, όλους τους όρκισε στο ευαγγέλιο και ύψωσε τρεις σημαίες που είχε στείλει ο Βενιαμίν ο Λέσβιος .

Εκστρατεύει  λοιπόν με  550 άνδρες από Σκόπελο και αποβιβάζεται στην Αικατερίνη. Στη μάχη που ακολούθησε στον Αξιό με τον Σερδάρη του πασά της Θεσσαλονίκης, ο Νικοτσάρας προξένησε μεγάλες ζημιές στους Τούρκους και προχώρησε μέχρι Κονιαροχώρι και ακολούθως έφτασε στο Δεμίρ Χισσάρ. Οι Τούρκοι αφού ενισχύθηκαν από γιουρούκους και Βούλγαρους περίμεναν τον Νικοτσάρα στο Δεμίρ Χισσάρ οχυρωμένοι. Η  παρουσία του όμως τους έτρεψε σε φυγή. Έτσι πιά κατευθύνθηκε προς το Νευροκόπι.Η πορεία του όμως με τις λιγοστές του δυνάμεις ήταν αδύνατη και γύρισε και προχώρησε προς τον Αίμο. Στο βουνό Μενοικέος πολιορκήθηκε από 4.000 Τούρκους, Αλβανούς και Γιουρούκους, τρία μερόνυκτα κράτησαν οι μάχες, τέλος με έξοδο διέφυγε προς Ζιχνα. Οι Τούρκοι ενισχύθηκαν από 5.000 του ναζίρη της Δράμας και 3.000 του μπέη των Σερρών. Ο Νικοτσάρας οχυρώθηκε στις κλεισούρες της Ζίχνας και προξένησε μεγάλες φθορές στους Τούρκους.

Περίφημο είναι το τραγούδι του Νικοτσάρα, ένα μικρό απόσπασμα παραθέτω πιο κάτω:

Τι έχουν της Ζίχνας τα βουνά και στέκουν μαραμμένα;
Μήνα χαλάζι τα βαρεί, μήνα βαρύς χειμώνας;
Ουδέ χαλάζι τα βαρεί, ουδέ βαρύς χειμώνας,
ο Νικοτσάρας πολεμάει, με τρία βιλαέτια….

 

15.000 Τούρκοι πολεμούσαν τον Νικοτσάρα και είχαν υποστεί μεγάλες απώλειες, έφτασε στο σημείο λόγω ελλείψεως πολεμοφοδίων οι Έλληνες να πυροβολούν μόνο τους αρχηγούς των Τούρκων. Συνέχισε την πορεία του για να συναντήσει του Ρώσους οι οποίοι ήταν άφαντοι φυσικά, έτσι κατευθύνθηκε στον Άθω απ όπου με πλοία γύρισε στην Σκόπελο. Η εκστρατεία αυτή κράτησε δύο μήνες με διαρκείς μάχες. Ο Νικοτσάρας έχασε  370 άνδρες, ενώ ο ίδιος και όλοι οι επιζήσαντες ήταν γεμάτοι πληγές. Και οι Ρώσοι τι έκαναν όταν πολεμούσε ο Νικοτσάρας;  Μα έκαναν συνθήκη με τους Τούρκους 12/8/1807. Τέτοιο δούλεμα οι ομόδοξοι Ρώσοι εις βάρος των Ελλήνων.  Και ο Νικοτσάρας συνέχισε μετά από λίγο τον αγώνα κατά των Τούρκων έπεσε σε μάχη στη χερσόνησο Κασσάνδρα, στις 10 Ιουλίου του 1807.

 

ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΥΔΡΑΣ

 

Ο Γ Βούλγαρης μετά την επικράτηση του Ρωσικού κόμματος στο νησί πήγε στον πόρο, το μεμπτό για αυτό τον έξοχο άνδρα ήταν η συμμετοχή του στα σουλτανικά στρατεύματα της Πελοποννήσου. Συγκράτησε τον Βεζίρη Βελή να αποβιαβαστή στην Ύδρα. Προδομένοι οι επαναστάτες της Ύδρας από τους Ρώσους αποφάσισαν μετανάστευση , σαν ημέρα ορίστηκε η 24/6/1807. Ο Βούλγαρης έστειλε τον Α Μιαούλη να ματαιώσει το καταστροφικά αυτό σχέδιο, ο Μιαούλης την 24/6/1807 αφαίρεσε τα πηδάλια των πλοίων, πήρε την διοίκηση του νησιού στα χέρια του και απαγόρευσε την φυγή. Μόνο οι πρόκριτοι μπήκαν στο πλοίο του Κυριάκου Σκούρτη και ακολούθησαν τον Ρωσικό στόλο. Τελικά εκδόθηκε φερμάνι που τους συγχωρούσε αφού πληρώσουν 2.000 δίστηλα και τον Νοέμβριο ξαναγύρισαν στην Ύδρα.

 

 

ΣΟΥΛΙΩΤΕΣ

 

Η πρώτη επίθεση κατά του  Σουλίου έγινε το 1772, στο πλαίσιο του Α' Ρωσοτουρκικού Πολέμου, διότι θεωρήθηκε το Σούλι από την Πύλη ως κέντρο φυγόδικων και στασιαστών.

Με αφορμή την ανάμειξη των Σουλιωτών σε κινητοποιήσεις υπέρ των ρωσικών σχεδίων στην περιοχή, ο Τσαπάρης παίρνει  έγκριση της Πύλης για εκστρατεία. Στις 6 Απριλίου 1772, πέντε χιλιάδες Τουρκαλβανοί συγκεντρώνονται, υπό τις διαταγές Μαργαριτιωτών και Παραμυθιωτών αγάδων, του μπουλούκμπαση των Ιωαννίνων και του σπαχή του Σουλίου, στην Παραμυθιά. Στόχος τους είναι το Σούλι. "Ίνα αναγκάσουν", όπως αναφέρουν οι πληροφοριοδότες στις βενετικές αρχές της Κέρκυρας, "τους ατιθάσσους Σουλιώτας να επανέλθουν εις την προτέραν υποταγήν προς αυτούς, από την οποίαν απεμακρύνθησαν προ ετών στασιάσαντες...". Τα μονοπάτια από τη χαράδρα του Αχέροντα στο σουλιωτικό οροπέδιο καθώς και τα άλλα περάσματα από και προς τους οικισμούς δεν ευνοούσαν μαζικές στρατιωτικές διεισδύσεις. Ακόμη και αν ένα σώμα στρατού κατόρθωνε να παρεισφρήσει στην περιοχή - το Σούλι ήταν ευάλωτο από τη βόρεια πλευρά του, από τη μεριά της Παραμυθιάς - οι σουλιωτικές φάρες, ταμπουρωμένες στα λιθόκτιστα σπίτια τους ή στα φυσικά οχυρά τους, τους απόκρημνους λόφους του Κουγκιού και της Κιάφας, μπορούσαν να υπερασπιστούν τους οικισμούς τους. Οι Τουρκαλβανοί, χωρισμένοι σε τρία σώματα, διείσδυσαν στην περιοχή και πολιόρκησαν το Σούλι επί πέντε ημέρες, καίγοντας σπίτια και εκκλησίες. Μετά, όμως, από έξοδο και νυκτερινή μάχη των Σουλιωτών αναγκάστηκαν να τραπούν σε άτακτη φυγή.

Ας δούμε ένα χρονολόγιο των Σουλιώτικων πολεμικών ενεργειών:

1731-1733: Πολεμική κινητοποίηση οθωμανικών αρχών κατά του  Σουλίου. Συμμετοχή του πασά των Ιωαννίνων, Χατζή πασά Ασλάν ζαδέ.

1754: Εκστρατεία Μουσταφά πασά Ιωαννίνων εναντίον Σουλίου.

1771, 5 Απριλίου: Έγγραφη υπόσχεση Σουλιωτών προς Αλέξιο Ορλώφ για παροχή βοήθειας.

1772: Ευρεία πολεμική κινητοποίηση των οθωμανικών αρχών Ιωαννίνων, εναντίον του Σουλίου. Η επιχείρηση γίνεται με πρόσχημα την καταστολή ενός κέντρου αντιοθωμανικών ενεργειών, στο πλαίσιο του Α' Ρωσοτουρκικού Πολέμου, και ήττα τουρκαλβανικών δυνάμεων.

1777-1778 (ή 1782): Σύγκρουση Σουλιωτών με Κουρτ Αχμέτ πασά.

1780: Πόλεμος με Μπεκίρ πασά Ιωαννίνων.

1782: Συμμαχία Σουλιωτών με Αλήμπεη Τεπελενλή εναντίον Κουρτ Αχμέτ πασά Μπερατίου.

1774-1783: Σύγκρουση Σουλιωτών με Μουσταφά πασά Κόκα, Μουτεσαρίφ Δελβίνου.

1780-1790: Συγκρούσεις με αγάδες Μαργαριτιού.

1789-1792: Πρώτη σύγκρουση Σουλιωτών με Αλή πασά Ιωαννίνων στο πλαίσιο του Β' Ρωσοτουρκικού Πολέμου. Σύμπραξη Σουλιωτών με ταγματάρχη Λ. Σωτήρη, συντονιστή των ρωσικών σχεδίων στην περιοχή, με έδρα τη βενετοκρατούμενη Πρέβεζα.

1789, Φεβρουάριος: Έναρξη εχθροπραξιών Αλή πασά - Σουλιωτών.

Το Σεπτέμβριο του 1788 κινήθηκαν οι Σουλίωτες κατά του Αλή με αρχηγούς τους Γ Μπότσαρη, Λ Τζαβέλα, Ν Ζέρβα, Χ Φωτομάρα και άλλους, τον Μάρτιο του 1789 ο Γιουσούφ αγάς διέλυσε τα κλέφτικα σώματα της Ηπείρου και μετά ο Αλής με 10.000 άνδρες βάδισε κατά των Σουλιωτών, η εκστρατεία αυτή κράτησε 4 μήνες και τον Ιούνιο του 1789 λόγω των τεραστίων απωλειών του υπέγραψε ανακωχή , οι Σουλιώτες δέχτηκαν αυτή την ανακωχή παρότι δεν είχαν απώλειες οι ίδιοι διότι αρκετοί Σουλιώτες σθυμμετείχαν σαν ναύτες στις επιχειρήσεις του Λ Κατσώνη. Ο Αλής υποχρεώθηκε να πληρώνει μισθούς στους αρχηγούς των Σουλιωτών και σαν εγγύηση πήρε πέντε παιδιά από τις πιο γνωστές σουλιώτικες οικογένειες.

Την Άνοιξη του 1791 (πριν την έναρξη του Ρωσο - τουρκικού πολέμου) , οι Σουλιώτες άρχισαν εχθοπραξίες κατά του Αλή, ο Αλής με δόλο συνέλαβε 70 άνδρες με επικεφαλής τον Λάμπρο Τζαβέλα και τον γιό του Φώτο που πήγαν να τον βοηθήσουν στις επιχειρήσεις κατά του Αργυρόκαστρου. Με όμηρους αυτούς έστειλε τον Λάμπρο Τζαβέλλα στο Σούλι ζητώντας την παράδοσή του. Ο ίδιος ο Λάμπρος αφού πήγε στο Σούλι ζήτησε την απόρριψη της πρότασης του Αλή.

Το Μάιο του 1792 10.000 άνδρες βάδισαν κατά του Σουλίου  και ο γιος του Αλή Μουχτάρ χτύπησε την Κιάφα, η μάχη έφερε μεγάλες απώλειες στο στρατό του Μουχτάρ και οι Σουλιώτες τους απώθησαν. Η αποτυχία του Αλή τον υποχρέωσε σε ταπεινωτική ανακωχή, απελευθέρωσε του ομήρους, κατέβαλε 100.000 πιάστρα και επιστροφή των χωριών στους Σουλιώτες.

Το 1800 ο Αλή κινήθηκε πάλι κατά των Σουλιωτών, οι πρώτες συγκρούσεις ήταν καταστροφικές για τον Αλή, έτσι επέλεξε την πολιορκία  του Σουλίου και ταυτόχρονα έσπειρε διχόνοια στις Σουλιώτικες φάρες. Με προδοσιά του Πήλιου Γούση κατέλαβε το χωριό Αβαρίκο. Η πείνα και οι αρρώστιες ανάγκασε τους Σουλιώτες να κάνουν έξοδο, αρκετοί τα κατάφεραν.

12/12/1803 αποφάσισαν να παραδοθούν, ο Καλόγερος Σαμουήλ με πέντε μοναχούς ανατίναξε το Κούγκι σκοτώνοντας πολλούς Αλβανούς. Μια ομάδα έφτασε στην Πάργαπολεμόντας, 100 οικογένειες στο Ζάλογγο αποκλείστηκαν, ο Κίτσος Μπότσαρης διέφυγε, όλοι οι υπόλοιποι σκοτώθηκαν από τις δυνάμεις του Αλή. Στο Ζάλογγο 22 γυναίκες πήδηξαν στην χαράδρα προκειμένου να μη πέσουν στα χέρια των Αλβανών.

 

Βέβαια είναι αδύνατη η λεπτομερής καταγραφή των Σουλιώτικων πολεμικών ενεργειών, και πολύ περισσότερο η λεπτομερής εξιστόρηση των ανδραγαθημάτων που πραγματοποίησαν στον υπέρ της ελευθερίας αγώνες τους.

 

 

 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο χορός του Ζαλόγγου.
 

 

 ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΑΘΑΣ

 

Ο Σταθάς είδαμε ότι στην Σκιάθο ορίστηκε πρώτος καπετάνιος, αυτός λοιπόν κατέβασε την Ρώσικη σημαία από τα πλοία  και σήκωσε την σημαία των Ελλήνων (Γαλάζια με λευκό σταυρό στην μέση). Ο Σταθάς με τον ταϊφά του έπλεε στον κόλπο της Θεσσαλονίκης, κυρίεψε κομωπόλεις, μια τουρκική κορβέτα  και τα ανδραγαθήματα του τελειωμό δεν έχουν. Η λαϊκή μούσα ύμνησε τα κατορθώματά του:

Μαύρο καράβ' αρμένιζ 'ς τα μερη της Κασάντρας.
Μαύρα παννιά το σκέπαζαν και τουρανού σημαία.
Κι’ ομπρός κορβέττα μ' άλικη σημαία του προβγαίνει.
"Μάινα, φωνάζει, τα παννιά, ρήξε τοις γάμπιαις κάτου.
-Δεν τα μαϊνάρω τα παννιά κι' ουδέ τα ρήχνω κάτω.
Μη με θαρρείτε νιόνυφη, νύφη να προσκυνήσω;
Εγώ είμαι ο Γιάννης του Σταθά, γαμπρός του Μπουκουβάλα
Τράκο, λεβένταις, δώσετε, απίστους μη φοβάστε. "
Κ' οι Τούρκοι βόλτα έρρηξαν κ' εγύρισαν την πλώρη.
Πρώτος ο Γιάννης πέταξε με το σπαθί 'ς το χέρι.
'Σ τα μπούνια τρέχουν αίματα, το πέλαο κοκκινίζει,
κι' αλλά! αλλάχ οι άπιστοι κράζοντας προσκυνούνε.

 

Η δράση του Σταθά έφτασε από την Εύβοια μέχρι την Μ Ασία και από τον Ελλήσποντο μέχρι την Κρήτη. Τα διβάνι έστειλε δύο κορβέτες και μια φρεγάτα να τον πιάσουν, στην σκιάθο οι πειρατές με την βοήθεια των Άγγλων βύθισαν τις κορβέτες και αιχμαλώτισαν την φρεγάτα. Η Πύλη αναγκάστηκε να ζητήσει από τον Αλη να αποσύρει τους Αλβανούς από την Θεσσαλία και τον Όλυμπο.  Για να φύγουν οι αρματολοί από την θάλασσα και να γυρίσουν στους τόπους τους, το πατριαρχείο συγχώρησε τα εγκλήματά τους  και έτσι γύρισαν στα σπίτια τους με την υπόσχεση ότι αν βρεθεί κάποιος σε κίνδυνο να τρέξουν όλοι να τον βοηθήσουν. Οι Ρώσοι ξαναπαρουσιάστηκαν βέβαια μετά από λίγο με υποσχέσεις για να επαναστατήσουν οι Έλληνες , οι οποίοι πια δεν τους εμπιστευόντουσαν.

 

ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΠΑΠΑ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΒΛΑΧΑΒΑ

 

Ο αρματολός των Χασίων παπα Ευθύμιος Βλαχάβας συγκάλεσε σύνοδο καπεταναίων, η οποία τον έχρισε αρχηγό. Η σύνοδο που συνήλθε στον Όλυμπο όρισε αν ημέρα έναρξης της επανάστασης την 29/5/ 1808 που ήταν η επαίτειος της άλωσης της Κωνσταντινουπόλεως πριν 355 χρόνια. Όλα πήγαινα πολύ καλά τότε όμως ο αρματολός του Μετσόβου Δεληγιάννης πρόδωσε στον Αλή το σχέδιο και τις διακλαδώσεις της επαναστάσεως που είχε μάθει με όρκο. Ο Βλαχάβας ειδοποιήθηκε και ύψωσε  την σημαία της επαναστάσεως στα Χάσια την 5/5/1808και με 600 άνδρες κατέλαβε την καλαμπάκα.

 

Ο Δημήτριος Βλαχάβας κατέλαβε με 300 παλικάρια τη γέφυρα του Μπάρμανικώντας τον δερβέναγα Γιουσούφ αγά.

Ο Αλής έστειλε στις 7/5/1808  τον Μουχτάρ με 5.000 τουρκαλβανούς και τον Δεληγιάννη και προχώρησε προς την Καλαμπάκα που ήταν 600 Έλληνες. Οι μπροστοφυλακές του Μουχτάρ κατασφάχτηκαν, ύστερα από 18 ώρες μάχης οι επαναστάτες χωρίς πολεμοφόδια, έκαναν έξοδο με τα σπαθιά τους, και καταφάγησαν, ο παπαθύμιος έφτασε σε δύο ώρες μετά το κακό με 500 άνδρες, αλλά μαθαίνοντας την σφαγή τόσων συγγενών του υποχώρησε στον Όλυμπο. Η νίκη του Μουχτάρ ήταν πύρρειος, παρ όλα αυτά μπήκε στα τρίκαλα πυρπολώντας χριστιανικά χωριά και σφάζοντας, μετά ο Μουχτάε έγραρε τα κεφάλι των σκοτωμένων επαναστατών και αφού τα αλάτισε τα έστειλε στα Ιωάννινα , με τα κορμιά τους έκτισε πυραμίδα. Ο Βλαχάβας πέρασε στην Σκόπελο και αποφάσισε να συνεχίσει το έργο του στην θάλασσα. Συγκρότησε πειρατικό στόλο και άρχισε να χτυπά τούρκικα πλοία κα να κάνει αποβάσεις και να πραγματοποιεί απάνθρωπες σφαγές. Ο Βλαχάβας δεν λογάριασε μήτε τον οθωμανικό στόλο, η πύλη για να τον αντιμετωπίσει επιστράτευσε το πατριαρχείο, δημοσιεύτηκε φιρμάνι που έδινε αμνηστεία στον παπά Ευθύμιο και σε όλους τους επαναστάτες, ο Αλής διέταξε να σταματήσει κάθε εχθρική πράξη στην Θεσσαλία, ο πατριάρχης έγραψε συμβουλεύτικά γράμματα και τον εξόρκιζε σαν ιερέα του Υψίστου να σταματήσει τις επιχειρήσεις του.

Ο Βλαχάβας πείστηκε και διέλυσε τον στολίσκο του, ο Αλής άφησε να γυρίσουν ανενόχλητοι στα σπίτια τους οι επαναστάτες και μετά ζήτησε να του παραδώσουν τον Βλαχάβα. Με μπαμπεσιά συνελήφθηκε ο Βλαχάβας και οδηγήθηκε στα Ιωάννινα, δέθηκε σε πάσαλα για δύο μέρες  ύστερα από μαρτύρια ημερών τον σκότωσαν.

Η λαϊκή μούσα πολύ-ύμνησε τον προδομένο Βλαχάβα:

 

«Αηδόνια μου περήφανα,

πεύκα καμαρωμένα φέτο

να μη λαλήσετε, φέτο να μαραθήτε.

Τον Παπαθύμιο πιάσανε, τον καπετάν Βλαχάβα…».

 

Έτσι περιγράφει το μαρτύριο του Βλαχάβα ο Σπύρος Μελάς: "Τον ξαπλώσανε πάνω στο μακρύ πάγκο, τον δέσανε μάνι-μάνι με τις αλυσίδες απ' το στήθος, τη μέση, του περάσανε τα σιδερένια βραχιόλια, χέρια και πόδια. Τους είχανε κάνει μαστόρους, ειδικούς και σπουδαίους στην τέχνη, αυτούς τούς γύφτους, τους ατσίγγανους μπόγηδες. Κι' αρχίζουνε, με τα χαντζάρια, να τον λιανίζουνε σαν το κριάρι. Και δε βιάζονται - δε βιάζονται καθόλου. Μία πρώτη χαντζαριά του κόβει τα δάχτυλα των ποδιών. Το αίμα τινάζεται, άλικα, μικρά συντριβάνια. Και δεύτερη χαντζαριά και τρίτη και τέταρτη. Του λιανίζουνε τα χέρια, του ανοίγουνε τα σπλάχνα.
- Μαρτύρα ορέ Βλαχάβα!
Μα ο παπα-Θύμιος δεν μίλησε….".

 

ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΟΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΝ

 

Αυτό που έκανα οι Ενετοί, οι Φράγκοι, οι Ρώσοι  και όλοι οι αυτόκλητοι προστάτες μας, αυτό ακριβώς σκέφτηκε ο Μ Ναπολέων, να χρησιμοποιήσει δηλαδή τους Έλληνες σαν όπλο αντιπερισπασμού κατά των Τούρκων.

Έλεγε ο Μ Ναπολέων όταν ήταν εξορία στην Αγία Ελένη « Είχα την δύναμη να διαμοιράσω  το τουρκικό κράτος με την Ρωσία. Αλλά η Κωνσταντινούπολη το διέσωσε…..  Όποιος κατέχει την Κωνσταντινούπολη μπορεί να κυβερνήσει τον κόσμο»., στον δε στρατηγό Γκεντιλί έγραψε « Αν οι κάτοικοι αυτών των μερών θέλουν ανεξαρτησία, κολάκευσέ την επιθυμία τους και να μην παραλείψεις στις προκηρύξεις σου να μιλάς για Ελλάδα, Αθήνα και Σπάρτη» αλλού έγραψε «…η Ελλάδα ίσως να αναγεννηθεί από την στάχτη της»,  και αλλού « …Η Ελλάδα , η Πελοπόννησος, τουλάχιστον , πρέπει να ανήκει στην ευρωπαική δύναμηπου κατέλαβε την Αίγυπτο. Δική μας πρέπει να είναι . Και έπειτα προς βορρά ένα ανεξάρτητο βασίλειο η Κωνσταντινούπολη με τις επαρχίες της , για να χρησιμεύει ως φραγμός στην ρωσική δύναμη». Αυτές ήταν οι σκέψεις εν ολίγοις των Γάλλων κυνικές και μακριά από τα εθνικά συμφέροντα των Ελλήνων.

Οι Έλληνες όμως είχαν τις δικές τους σκέψεις για την όλη υπόθεση.

 Το 1809 στο Παρίσι ιδρύθηκε  "Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον" από το Θεσσαλονικιό λόγιο και διπλωματικό εκπρόσωπο του ηγεμόνα της Βλαχίας Καλλιμάχη, Γρηγόριο Ζαλύκη, μέλη του ήταν ο κόμης Σουαζέλ Γκουφιέ σαν πρόεδρος, ο Στέφανος Χαλίας Μόσκος σαν γενικός γραμματέας και ταμίας, ο  Γρηγόριος Ζαλύκης  ήταν αντιπρόσωπος του προέδρου και ονομαζόταν «ξενοδόχος». Σε κάθε ένα που μυημένο έδιναν ένα δακτυλίδι  με χαραγμένα δύο χέρια συνδεδεμένα μεταξύ τους κυκλικά τα γράμματα ΦΕΔΑ  (Φιλίας Ελληνικής Δεσμός  Άλυτος), μέλος της ήταν και ο Τσακάλωφ και ο συνεργάτης του Ν Σκουφάς. Μετά την πτώση του Ναπολέοντα η εταιρεία χάνει τους Γάλλους υποστηρικτές της και μεταφέρεται στην Μόσχα με την ονομασία ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ.

 

 

 

 

 

 

Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2016

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ ΜΕΡΟΣ Δ


ΣΥΝΘΗΚΗ ΣΕΒΡΩΝ

 

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συνθήκη των Σεβρών είναι η σημαντικότερη στιγμή της Ελληνικής ιστορίας.  Την 28 Ιουλίου 1920 (10 Αυγούστου με το νέο ημερολόγιο) 21 μήνες μετά την ανακωχή του Μούνδου στην μεγάλη αίθουσα του Δημαρχείου της πόλης των Σεβρών, οι αντιπρόσωποι των Συμμάχων και των Συνασπισμένων δυνάμεων και οι εκπρόσωποι της Οθωμανικής αυτοκρατορίας υπέγραφαν συνθήκη ειρήνης.

            Τον  εναρκτήριο  λόγο της συνεδρίασης εκφώνησε ο Γάλλος πρόεδρος Μιλλεράν που επισήμανε «την βάρβαρη ιστορία της Τουρκίας και την εχθρότητα της απέναντι σε κράτη που επανειλημμένα την είχαν σώσει στο παρελθόν από βέβαιους διαμελισμούς» .

            Την συνθήκη υπέγραψαν ο Ε Βενιζέλος και ο πρέσβης Άθως Ρωμανός και από μέρους της Τουρκίας οι γερουσιαστές Χαμντή πασάς, Ριζά Τεβφίκ μπέης και Ρεσάτ Χαλίλ μπέης. Τα 13  μέρη της συνθήκης ρύθμιζαν κάθε ζήτημα που αφορούσε την πρώην Οθωμανική αυτοκρατορία.

            Με την συνθήκη αυτή τέθηκε τέλος στις αιματηρές κτήσεις των Τούρκων και την αυγή της ελευθερίας των καταπιεσμένων λαών της επικράτειας του αιμοσταγούς κράτους των Τούρκων.

 

Έτσι η Τουρκία έχανε :

 

v Όλα τα αραβικά εδάφη.

v Την περιοχή του Πόντου.

v Την περιοχή της Αρμενίας .

v Το Κουρδιστάν.

v Την Κιλικία.

v Την περιοχή της Αττάλειας.

v Την περιοχή Σμύρνης.

v Την Ανατολική Θράκη.

v Την Δωδεκάνησο.

v Την Ίμβρο και τη Τένεδο.

v Αναγνώριζε την προσάρτηση της Κύπρου στην Αγγλία.

v Ο Τουρκικός στρατός περιορίζεται σε 50.000

 

Η Ελλάς προσαρτούσε:

 

Ø  Την Ανατολική Θράκη (μέχρι την γραμμή Πόδημα – Καλλικράτεια), η Κωνσταντινούπολη και τα στενά παρέμεναν τύποις υπό τον Σουλτάνο (ανοχύρωτα και υπό διεθνή έλεγχο).

Ø  Επισημοποιείτο η κυριαρχία σ’ όλο το Αιγαίο.

Ø  Προσαρτώντο Ίμβρος και Τένεδος.

Ø  Στα άρθρα 65 – 83 ορίστηκε το καθεστώς στην περιοχή Σμύρνης ( πέντε χρόνια μετά την Ελληνική διοίκηση θα διενεργείτο δημοψήφισμα για ένωση με την Ελλάδα).

Ø  Τα Δωδεκάνησα θα παραδίδοντο στην Ελλάδα από τους Ιταλούς πλην της Ρόδου  που θα υπήρχε μια τοπική αυτονομία  και σε περίπτωση που παραχωρείτο η Κύπρος θα δινεργείτο δημοψήφισμα ( όχι πριν περάσουν 15 χρόνια).

 
ΤΟ ΜΟΙΡΑΣΜΑ

 

            Η συνθήκη αυτή δημιουργούσε μέγα αριθμό ελεύθερων κρατών:

 

ü  Αρμενία  που ένα μέρος του Πόντου το προσαρτούσε.

ü  Αραβία

ü  Χατζάζη

ü  Μεσοποταμία υπό την κηδεμονία της Κοινωνίας των Εθνών.

ü  Συρία υπό την κηδεμονία της Κοινωνία των Εθνών

ü  Παλαιστίνη υπό την κηδεμονία της Κοινωνίας των Εθνών.

ü  Κουρδιστάν αυτόνομο.

 

Σφαίρες επιρροής:

 

·       Η Γαλλία λάμβανε την Κιλικία

·       Η Ιταλία την ΝΔ Μικρά Ασία.

·       Η Αγγλία την πετρελαιοπηγή της Μουσούλης.

 

 

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

 

 

            Η Τουρκία μετά την συνθήκη έπαψε ουσιαστικά να υπάρχει και ήδη σπαρασσόταν από εμφύλιο Σουλτανικών και Κεμαλικών .

            Η Γαλλία με τον πληρεξούσιο της Ταρντιέ, ο οποίος συμμετείχε στην σύνταξη της συνθήκης, άρχισε συμπράττει με την Ελλάδα. Ο στρατηγός Φοςς υπεδείκνυε Μικρασιατική εκστρατεία και προς τούτο έστειλε τον υπαρχηγό του επιτελείου του Ζωρζ στο Ελληνικό στρατηγείο.

            Η Ιταλία έπαυσε να αντιδρά φανερά κατά της Ελλάδος.

            Στην Ελλάδα ο διχασμός είχε δημιουργήσει και επικριτές της συνθήκης !!! Οι πολιτικοί αντίπαλοι του Βενιζέλου, οι μαρξιστές, οι πνευματικά αδύναμοι, οι καλοπερασάκηδες κοσμοπολίτες ο τύπος «ο Ριζοσπάστης» « η Καθημερινή» έλεγαν τα δικά τους λες και είχαμε υποστεί ήττα!!!!  Με την συνθήκη αυτή η Ελλάδα αποκτούσε μια άλλη δυναμική δες τα συγκριτικά στοιχεία:

 

 
                Ελλάδα 1910          Ελλάδα 1920      ΖΩΝΗ ΣΜΥΡΝΗΣ
 
 
ΕΚΤΑΣΗ:       64.679 τχ         173.779 τχ                   17.452 τχ
 
ΠΛ/ΣΜΟΣ:  2.632.000           7.156.000                  550.000
 

 

            Ένα ακμαίο Ελληνισμό γεννούσε αυτή η συνθήκη και οι Έλληνες τι έκαναν ;

 

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η απόπειρα δολοφονίας του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου στο Παρίσι (30 Ιουλίου 1920) από βασιλόφρονες αξιωματικούς.
 

ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΦΑΙΡΕΣ


Όλο το έθνος των Ελλήνων και όχι μόνο έβγαινε από αυτή την συνθήκη ικανοποιημένο, ο Βενιζέλος τηλεγραφούσε από το Παρίσι « Προς τον Ελληνικό λαό. Είμαι ευτυχής αγγέλων προς υμάς ότι σήμερον εβδόμη επέτειο της υπογραφής της συνθήκης του Βουκουρεστίου υπεγράφη η συνθήκη ειρήνης μετά της Τουρκίας…. Η δική μου υπηρηφάνεια είναι ότι είχον την τιμήν να ηγηθώ τοιούτου λαού εγκλείοντας ζωπυρά αισθήματα …» .


            Ήταν υπερήφανος και έστελνε τηλεγράφημα θριάμβου προς τον Ελληνικό λαό πλέκοντας του το εγκώμιο , ε λοιπόν 28/7/1920 υπεγράφη η συνθήκη της πραγματοποιήσεως των πόθων 500 ετών του Ελληνικού  έθνους, δύο μόλις ημέρες μετά  30/7/1920  τον περίμεναν στον Παρισινό σταθμό της Λυών  δύο απότακτοι Έλληνες αξιωματικοί, όργανα αθλίων κύκλων, με περίστροφα, πυροβόλησαν 10 φορές και τον τραυμάτισαν ελαφριά, η πρώτη αυτή απόπειρα είχε οργανωθεί από παλαιοκομματικούς κύκλους, το γκρι κουστούμι του Κυβερνήτη βάφτηκε με αίμα, ειδεχθές κακούργημα στίγμα τα εθνικής μας ιστορίας. Μήπως ήταν η μοναδική παράλογη άδικη και σχιζοφρενική πράξη των Ελλήνων προς τον μέγα αυτόν άνδρα , την 1/11/1920 στις εκλογές που γίνηκαν 4 μόλις μήνες μετά την συνθήκη των Σεβρών ο Βενιζέλος ηττάται και φεύγει στο εξωτερικό .

Και στην Μικρά Ασία ο λαός σιγοτραγουδά: «Και πώς να κλείσω μάτι πια, πού’ σαι  Λευτέρη μακριά, από την Σμύρνη την χρυσή,   που την λευτέρωσες εσύ…» .

Έτσι είναι οι Έλληνες τον Κολοκοτρώνη την επαύριον  της νίκης στα Δερβενάκια τον έκλεισαν φυλακή , και τον Ε Βενιζέλο  την ειπωμένη της συνθήκης των Σερβών προσπάθησαν να τον δολοφονήσουν.

 

            Ποια ήταν άραγε η γνώμη των προσωπικοτήτων για αυτή την συνθήκη που δικαίωνε τους αδικούμενους λαούς της περιοχής;

 

ΠΟΥΑΝΚΑΡΕ « …πιο εύθραυστη κι από τις πορσελάνες Σεβρών» .

ΤΣΟΡΤΣΙΛ: «Η αξία των όρων της Συνθήκης Εξηρτάτο από ένα μοναδικό στοιχείο, τον ελληνικό στρατό. Αν ο Ελ. Βενιζέλος και οι στρατιώτες του κατόρθωναν να επιβληθούν επί του Κεμάλ, έχει καλώς. Εάν όχι, τότε έπρεπε να αναζητήσουμε καλύτερες λύσεις. Την ειρήνη με την Τουρκία, έπρεπε, δια να την επιβάλουμε, να κάνουμε πόλεμο. Τη φορά αυτή οι Σύμμαχοι θα τον διεξήγαγον δι΄εντολοδόχου» .

 
 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Αβέρωφ στην Κωνσταντινούπολη.
 
 
 
Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ


            Μετά την μάχη του Τσιφτλίκ ήταν δυνατή η  απελευθέρωση της Ανδριανούπολης, οι εύζωνοι του 3/40 το μεσημέρι της 12/7/1920 μπήκαν στην πόλη, την επόμενη ο Βασιλιάς Αλέξανδρος συμμετείχε σε δοξολογία που γίνηκε στην γιορτάζουσα πόλη, και ο στρατός μας μετά  μια μέρα σύλλαβε  ύστερα από δραματική καταδίωξη σε σταροχώραφα τον διοικητή των τουρκικών δυνάμεων Τζαφέρ Ταγιάρ.





Στην Κωνσταντινούπολη οι Έλληνες ζούσαν ένα απρόσμενο παραμύθι, έβλεπαν κάθε μέρα να πλησιάζει ο Ελληνικός στρατός, δεν χόρταιναν να βλέπουν το ΑΒΕΡΩΦ αγκυροβολημένο στον Βόσπορο, στην Μεγάλη οδό του Πέραν στο κτήριο της Ελληνικής στρατιωτικής αποστολής γίνεται έπαρση και υποστολή της Ελληνικής σημαίας με ανάκρουση του Εθνικού ύμνου, την στιγμή εκείνη στο εμπορικότατο αυτό σημείο οι πάντες κοκαλώνουν, πλησιάζει λοιπόν η ώρα….

            Νύκτα 19/7/1920 από σπίτι σε σπίτι διαδίδεται μια φήμη « Αύριο μπαίνει ένα τάγμα Ελληνικού στρατού στην Κωνσταντινούπολη» … την άλλη μέρα πλήθος κόσμου  πλημμυρίζει τον σιδηροδρομικό σταθμό.

9.30 πμ  πλησιάζει η ατμομηχανή, το τραίνο σταματά και οι σκλάβοι βλέπουν Έλληνες φαντάρους, το πλήθος ξεσπά :

«Ζήτω η Ελλάς»

«Ζήτω ο Βενιζέλος»

« Στα χέρια στα χέρια»

            Ο Διοικητής ταγματάρχης Μίμης Βλαχόπουλος  και οι άντρες του βουρκώνουν, έτσι σ’ αυτή την συγκινησιακή κατάσταση αποβιβάζονται, οι Έλληνες της Πόλης  τους αγκαλιάζουν τους φιλούν, μερικούς τους παίρνουν στα χέρια. Δες τώρα πως διηγείται το θέμα ο ίδιος ο ταγματάρχης Μίμης Βλαχόπουλος:

«Δεν μπορούσα να καταλάβω το συναίσθημα των αντρών μου όταν μπήκαν στα βαγόνια που θα μας έφερναν στην Πόλη. Συγκίνησις; Όχι δεν ήταν συγκίνησις. Τρέλλα ; Ούτε. Θάμβος ; Αυτό ίσως νάνε. Λες και δεν μπορούσαν να πιστέψουν την ευτυχία, ευτυχία που περνούσε τα όρια των πιο τρελλών ονείρων μας. Όταν πια ξεκίνησε  το τραίνο, ξέσπασαν όλα αυτά τα εσώτατα συναισθήματα των αντρών μου σ’ ένα τραγούδι. Κι έσμιξε το τραγούδι των φαντάρων με τις ζητωκραυγές των Ελλήνων των προαστίων, από τον Αη Στέφανο ως το Σιρκετζή , που παρατάχθηκαν δεξιά και αριστερά της σιδηροδρομικής γραμμής.  Όταν περνούσαμε τα τείχη της Πόλης ο νους μας ανέτρεξε στις μαύρες εκείνες μέρες που τα στίφη του Πορθητή έσφιγγαν την Θεοφύλακτο Πόλη. Άξαφνα τα τραγούδια έπαψαν. Περνούσαμε μπροστά από την Αγία Σοφία . Καμμιά φωνή λες και κόπηκαν κι οι ανάσες ακόμα. Και μονάχα ο θόρυβος της ατμομηχανής ακουγόταν. Όλο το τάγμα βρέθηκε όρθιο μέσα στα βαγόνια. Και τα χέρια που κατέβαιναν από τα υγρά μάτια διέγραφαν πάνω στο στήθος των πολεμιστών το σημείο του σταυρού. Ποιος θα με πείσει πως εκείνη τη στιγμή δεν άκουγα από τα στήθια όλων μας βγαλμένο τον Ύμνο της Υπερμάχου Στρατηγού;……» .

Ο Διοικητής και οι Αξιωματικοί του τάγματος, μπήκαν στο εστιατόριο του σταθμού να φάνε. Πανδαιμόνιο, τα πιάτα από χέρι σε χέρι για να φτάσουν στα τραπεζάκια τους, ένας γέρος Πολίτης στάθηκε σε μια άκρη και έβλεπε, δεν μιλούσε, δεν ζητωκραύγαζε, λες και μαρμάρωσε. Ο Βλαχόπουλος τον πρόσεξε και τον προσκάλεσε κοντά του να πιει ένα ποτήρι σαμπάνια. Ο γέρος, πήρε το ποτήρι και φέρνοντας το στα χείλη του, ψιθύρισε: «Νυν απολύοις τον δούλον σου Δέσπ…», δεν πρόφτασε να τελειώσει και σωριάστηκε αναίσθητος…

Τον Ελληνικό στρατό εγκατέστησε με αίτηση του Ε Βενιζέλου στην Ανατολική Θράκη ο Άγγλος βαύαρχος επιβαίωνων του θωρηκτού «Iron Duke», η απόβαση έγινε στην Ραιδεστό με εθωρακισμένες σχεδίες του αγγλικού στόλου.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Ελληνικός στρατός παρελαύνει στην Σμύρνη.




Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ



Ήταν μια γλυκεία  ιωνική μαγιάτικη νύχτα όταν στην όμορφη Ελληνική πόλη την «Γκιούρ Ιζμίρ» όπως την έλεγαν οι Τούρκοι ψιθυριζόταν από στόμα σε αυτή και από σπίτι σε σπίτι ή είδηση :

            «Έρχονται ! Αύριο έρχονται»

 

            Χιλιάδες λαού αγρύπνησε εκείνη την νύχτα στην προκυμαία, στην Αγία Φωτεινή τελέστηκε  εσπερινός και οι Σμυρνιοί δοξολογούσαν με την χαρά ζωγραφισμένη στα πρόσωπα για την λευτεριά που έφτανε….

            Ο Τούρκοι σκύβουν το κεφάλι και μουρμουρίζουν « Κισμέτ … ξαναγυρίζουν στον τόπο τους οι γιουνάνηδες….». Μάταια κάποιοι δερβίσηδες στις τουρκογειτονιές του Μπαχρή Μπαμπά  φανατίζουν τους ομοφύλους τους, ο μακελάρης Νουρεντίν και ο αιμοδιψής νομάρχης Ραχμή έχουν εξαφανιστεί, οι Νεότουρκοι όμως μοιράζουν όπλα και μαχαίρια σ’ όσους στρατολογούν, από κοντά και οι Ιταλοί, συμβουλεύουν καθοδηγούν, εμψυχώνουν όσους θέλουν να προκαλέσουν, και όπως γίνεται σ’ αυτές τις στιγμές τα κατάλληλα χέρια άνοιξαν τις φυλακές και πλήθος κακοποιών ξεχύνονται για να ενισχύσουν τους Νεότουρκους. Οι πληροφορίες αυτές φτάνουν στον πλοίαρχο Μαυρούδη που βρίσκεται ήδη στην « Καραντίνα» και κάνει διορθώσεις στο δρομολόγιο  της μονάδος που θα αποβιβαζόταν.
 
 
Καθώς η νύχτα αρχίζει να φεύγει η νηοπομπή που οι Σμυρναίοι την είχαν ονομάσει «ΙΕΡΗ ΘΕΩΡΙΑ» πλησιάζει το λιμάνι της μεγαλύτερης Ελληνικής πόλης τότε, τα μεταγωγικά « Θεμιστοκλής», «Πατρίς», « Συρία», «Αθηνά», «Ατρόμητος», «  Καλουτάς», « Ρέπουλης», «Αντιγόνη», « Άρης», «Ξενία», «Ουρανία», «Αργολίς», « Δελφίν», « Έλδα» και τα αντιτορπιλικά «Σφενδόνη», «Λόγχη», « Αλκιών» και « Αίγλη» προσεγγίζουν, πλησιάζουν τα πλοία της λευτεριάς.
 
 
Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ Ο ΑΠΟΣΤΑΛΕΙΣ ΕΙΣ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΩΝ ΣΕΒΡΩΝ
 
 

Α' ΣΩΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ (3/6/1919 -31/5/1920)

Διοικητής:
υποστράτηγος Κώστας Νίδερ
Έδρες:
Από 3 Ιουνίου 1919 έως 16 Δεκεμβρίου 1919 Σμύρνη
από 17 Δεκεμβρίου 1919 έως 31 Μαΐου 1920 Σεβδί κιοϊ
Μονάδες οργανικές:
1η Μεραρχία
2η Μεραρχία
13η Μεραρχία
Μη Μεραρχιακές Ομάδες
Μονάδες μη οργανικές:
Μεραρχία Αρχιπελάγους
Μεραρχία Σμύρνης
3ο Σύνταγμα Ιππικού
9ο Σύνταγμα Πεδινού Πυροβολικού
1η Μοίρα
2η Μοίρα
1 Μοίρα Βαρέως Πυροβολικού
Τάγμα Χωροφυλακής
Τάγμα Ασφαλείας Σμύρνης
533 Μοίρα Αεροπλάνων
1ο Μεραρχιακό Τάγμα Μετόπισθεν
4ο Μεραρχιακό Τάγμα Μετόπισθεν (από τον Νοέμβριο 1919)
2ο Τάγμα Μηχανικού Μετόπισθεν (από τον Νοέμβριο 1919)
Παρατηρήσεις: Το Α' Σ.Σ. αναλαμβάνει τη διοίκηση όλων των μονάδων του Στρατού Κατοχής Μικρασίας στις 3/6/19, ενώ μέχρι τότε τη διοίκηση είχε η 1η Μεραρχία, η οποία προορίζετο για την Ουκρανία, αλλά τελικά διετέθη, πρώτη αυτή, για την κατάληψη της Σμύρνης ή γενικότερα για τη Μικρασιατική εκστρατεία.


ΣΩΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ (27/11/1919 - 31/5/1920)

Διοικητής:
αντιστράτηγος Δημήτρης Ιωάννου
Έδρα:
Μαγνησία
Μονάδες:
Μεραρχία Αρχιπελάγους
Μεραρχία Σμύρνης
Παρατηρήσεις: Στις 13/12/1919, το Σ.Σ.Σ. υπάγεται στη συγκροτηθείσα Στρατιά Κατοχής Μικρασίας


ΣΤΡΑΤΙΑ ΚΑΤΟΧΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ (12/12/1919 - 15/2/1920)

Διοικητής:
αντιστράτηγος Κ. Μηλιώτης Κομνηνός
Έδρα:
Σμύρνη
Μονάδες
Α' ΣΩΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ
1η Μεραρχία
2η Μεραρχία
13η Μεραρχία
ΣΩΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ
Μεραρχία Αρχιπελάγους
Μεραρχία Σμύρνης
Σύνταγμα Βαρέως Πυροβολικού
3ο Σύνταγμα Ιππικού
533 Μοίρα Αεροπλάνων
1ο Μεραρχιακό Τάγμα Μετόπισθεν
4ο Μεραρχιακό Τάγμα Μετόπισθεν
2ο Τάγμα Μηχανικού Μετόπισθεν

1η ΜΕΡΑΡΧΙΑ
Διοικητής:
Συνταγματάρχης Πυροβολικού Νίκος Ζαφειρίου
Έδρες:
Σμύρνη
Κασαμπά
Αϊδίνιο
Κύριες μονάδες:
4ο Σύνταγμα Πεζικού
5ο Σύνταγμα Πεζικού
1/38 Σύνταγμα Ευζώνων
2η ΜΕΡΑΡΧΙΑ
Διοικητές:
Υποστράτηγος Νίκος Βλαχόπουλος
Κατά καιρούς ο Συνταγματάρχης Πεζικού Παναγιώτης Γαργαλίδης
Έδρες:
Σμύρνη
Τουρμπανλί
Βαϊνδήριο
Οδεμήσιο
Κύριες μονάδες:
1ο Σύνταγμα Πεζικού
7ο Σύνταγμα Πεζικού
34ο Σύνταγμα Πεζικού
13η ΜΕΡΑΡΧΙΑ
Διοικητές:
Υποστράτηγος Ιάκωβος Νεγρεπόντης
Από τον Δεκέμβριο ο Συνταγματάρχης Πεζικού Κώστας Μανέττας
Έδρες:
Σμύρνη
Μαγνησία
Κασαμπά
Κύριες μονάδες:
2ο Σύνταγμα Πεζικού
3ο Σύνταγμα Πεζικού
5/42 Σύνταγμα Ευζώνων
ΜΕΡΑΡΧΙΑ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ
Διοικητής:
Συνταγματάρχης Πεζικού Χαράλαμπος Τσερούλης
Έδρα:
Πέργαμος
Κύριες μονάδες:
4ο Σύνταγμα Πεζικού Αρχιπελάγους
5ο Σύνταγμα Πεζικού Αρχιπελάγους
6ο Σύνταγμα Πεζικού Αρχιπελάγους

ΜΕΡΑΡΧΙΑ ΣΜΥΡΝΗΣ
Διοικητής:
Υποστράτηγος Αλέξανδρος Μαζαράκης
Έδρες:
Σμύρνη
Βουτζάς
Μαγνησία
Κύριες μονάδες:
27ο Σύνταγμα Πεζικού
8ο Σύνταγμα Κρητών (αρχικά)
27ο Σύνταγμα Πεζικού τον Οκτώβριο
28ο Σύνταγμα Πεζικού τον Οκτώβριο
29ο Σύνταγμα Πεζικού τον Νοέμβριο
30ο Σύνταγμα Πεζικού το Νοέμβριο

3ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Μεταφέρεται από την Ρουμανία στην Σμύρνη στις 15/6/1919 και συμμετέχει στην καταδίωξη των Τούρκων νότια του ποταμού Μαιάνδρου, σε καταλήψεις και σ' εκκαθαρίσεις.

4ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ

Συμμετέχει στην κατάληψη της Σμύρνης (2/5/1919) και μετά καταλαμβάνει:
στις 4/5 το Σεβδί κιοϊ
στις 14 το Αϊδίνιο
στις 19 το Ομερλού
στις 20 Τσιφτέ Χαν
στις 21 το Ναζλί
στις 20/6 συμμετέχει στην ανακατάληψη του Αϊδινίου, ενώ εκτελεί πολλές αποστολές προφυλακών
.

5ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Συμμετέχει στην κατάληψη της Σμύρνης και καταλαμβάνει:
στις 3/5/1919 το Μπουρνόβα
στις 6 τη στενωπό Μπελ Καβέ
στις 9 τη Μενεμένη
στις 11 το Νυμφαίο
στις 12 τη Μαγνησία
στις 15 το Σαμπαλάρ
στις 16 τον Κασαμπά και το Μιχαηλί
στις 18 τα χωριά Αχμετλί και Αραπλί
στις 20 το Καϊσλάρ και το Τσιφλίκ
στις 23 το Αξάριο
Στις 25/5 εξάλλου εγκαταλείπει το Αχμετλί και το Αραπλί και στις 28 το Αξάριο, ενώ στις 14/6 ανακαταλαμβάνει το Αχμετλί, κι από τότε εκτελεί διάφορες αποστολές απόκρουσης επιθέσεων, προφυλακής, εξερευνήσεων και αντικαταστάσεων, ενώ στις 4/7/1919 συμμετέχει και στην κατάληψη του Ομερλού.

7ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Μεταφέρεται από τη Ρουμανία στη Σμύρνη στις 30/6/19, κι εκτελεί εκκαθαρίσεις (Μπεστανμί, Τσερελί, Αγιασουλούκ, Τσερκές κιοϊ, Καραδογάν, Ταπάι Ουζουνγί, Ορεινό όγκο Μπολ νταγ ), αποκρούσεις επιθέσεων, καταλήψεις (αυχένα 862) στο Κιούρε, γραμμή Σεμίτ- Μπουτζάκ- Γκιούρτζόβα- Καϊμακτσί, λόφο Σημαίας, υψώματα δυτικά Μπαντεμνίων και αποστολές προφυλακών.

27ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Συγκροτείτε στις 17-29/6/1919 στη Σμύρνη, κι αφού εκτελεί διάφορες αποστολές καταδιώξεων και αναλαμβάνει την υπηρεσία φρουρών της Σμύρνης, αποχωρεί στις 9/5/1920 για την Θεσσαλονίκη.

28ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Συγκεντρώνεται στη Σμύρνη στις 7/7/1919 κι εκτελεί αποστολές φρουρήσεως σιδηροδρομικών γραμμών.

30ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Ανασυγκροτείται στη Θεσσαλονίκη και μεταφέρεται το Νοέμβριο του 1919 στη Σμύρνη, απ' όπου στέλνεται σε διάφορες αποστολές υποστηρίξεως.

31ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Μεταφέρεται από την Θεσσαλονίκη στην Σμύρνη στις 10/2/1920 και αναλαμβάνει την επιτήρηση των εξόδων της πόλεως.

32ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Μεταφέρεται από την Πρέβεζα στην Σμύρνη από Φεβρουάριο μέχρι τα μέσα Μαρτίου του 1920, και είναι συμπληρωματικό.

33ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Ονομασία την οποία παίρνει από τις 7/2/1920 το σύνταγμα Φρουράς Σμύρνης, έχει αποστολές φρουρήσεως.

34ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ
Μεταφέρεται από τη Ρουμανία στη Σμύρνη στις 25/6/1919 και στη συνέχεια συμμετέχει στην κατάληψη του Ομερλού (3-4/7), των υψωμάτων βόρεια του Καϊμακτσί (8/11), των υψωμάτων δυτικά του Κέλες και του Κεμέρ (17/12), ενώ το 1920 εκτελεί αποστολές εκκαθαρίσεων και προφυλακών.

4ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ
Αποβιβάζεται από τη Ρουμανία στο Ντικελί στις 16/6/1919 και συμμετέχει στην εκκαθάριση της περιοχής ΒΑ Περγάμου, στην καταδίωξη και διάλυση τουρκικών ομάδων πέρα από το Καραγάτς και σε διάφορες αναγνωρίσεις.

5ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ
Μεταφέρεται στην Σμύρνη στις 28/5/1919 και συμμετέχει στην ανακατάληψη της Περγάμου, διαλύσεις τουρκικών συγκεντρώσεων, αναγνωρίσεις κι επιτηρήσεις.

6ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ
Αποβιβάζεται στην Σμύρνη στις 5/5/1919 και στις 7/7 ανακαταλαμβάνει την Πέργαμο, ενώ εκτελεί διάφορες άλλες επιθετικές αποστολές.

8ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΡΗΤΩΝ
Μεταφέρεται στις 10/5/1919 από την Αθήνα στη Σμύρνη και 4 μέρες αργότερα παίρνει μέρος στην κατάληψη του Αϊδινίου.
στις 16/5 καταλαμβάνει τις Κυδωνιές
στις 30/5 την Πέργαμο
στις 31/5 το Ντικελί
στις 2/6 εγκαταλείπει την Πέργαμο και στην συνέχεια εκτελεί αποστολές φρουρήσεως σιδηροδρομικών γραμμών, εκκαθαρίσεων και αναγνωρίσεων

1/38 ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΕΥΖΩΝΩΝ
Συμμετέχει στην κατάληψη της Σμύρνης (2/5/1919) και μετά καταλαμβάνει:
στις 3-4/5 τα επάκτια πυροβολεία (Βουρλά, δυτικά της Σμύρνης)
στις 7 το Τουρμπαλί
στις 9 το Βαϊνδήριο και το Σιβρί Χισάρ
στις 11 το Αγιασολούκ
στις 12 το Αζιζιέ
στις 17 τα Θείρα
στις 19 το Οδεμήσιο
στις 20 το Αντιζεντέ, Μπιρτζέ, Αλάτσατα και Τσεσμέ
Τον Ιούνιο αναλαμβάνει τη φρούρηση σιδηροδρομικών γραμμών και στις 16-23 του μήνα συμμετέχει στους αγώνες του Αϊδινίου, στην εγκατάλειψη και ανακατάληψη της πόλης και στην καταδίωξη των τούρκων νότια του Μαιάνδρου(προς τη Τζίνα). Μετά απ' αυτά συμμετέχει στην κατάληψη του Ομερλού (4/7) κι εκτελεί αποστολές προφυλακών.

5/42 ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΕΥΖΩΝΩΝ
Μεταφέρεται από τη Ρουμανία στη Σμύρνη στις 16-19/5/1919 κι αποκρούει τουρκικές επιθέσεις στο Παπαζλί, ενώ συμμετέχει και σ' επιθετικές αποστολές.

1ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΙΠΠΙΚΟΥ
Αποβιβάζεται στη Σμύρνη στις 2/2/1920.

3ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΙΠΠΙΚΟΥ
Μεταφέρεται από το λιμάνι των Ελευθερών στη Σμύρνη στις 18/5/1919, συμμετέχει στην ανακατάληψη της Περγάμου (3-6/6/1919) και του Αχμετλί (14/6), σε διαλύσεις τουρκικών συγκεντρώσεων στις Σάρδεις και Γενί Τσιφτ ενώ εκτελεί ακόμα αποστολές εκκαθαρίσεων, ασφάλειας και επιτήρησης.

ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
Συγκροτείται στις 4-21/5/1920 από το Τάγμα Εθελοντών Ποντίων, το 1ο Μεραρχιακό Τάγμα και το 5ο Μεραρχιακό Τάγμα. Μετονομάζεται τον Ιούνιο σε 17ο Σύνταγμα Πεζικού.

Συνολικά, στο τέλος Ιουνίου 1919 υπάρχουν στη Σμύρνη:
39 Τάγματα
48 ορειβατικά Πυροβόλα
24 Πεδινά Πυροβόλα,
700 σπάθες
4 αεροπλάνα
Στα τέλη Ιουλίου 1919 η δύναμη του Α' Σ.Σ. είναι
1.189 αξιωματικοί
34.542 οπλίτες
η δύναμη της ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ είναι:
304 αξιωματικοί
10.375 οπλίτες
η δύναμη της ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ είναι:
302 αξιωματικοί
7.628 οπλίτες
 
Οι αριθμοί αυτοί δείχνουν ότι η δύναμη του ελληνικού στρατού στη Μικρασία το καλοκαίρι του 1919 είναι 1795 αξιωματικοί και 52.545 οπλίτες
 
 
 
 
2 Μαΐου 1919  ο ήλιος της λευτεριάς φωτίζει την θάλασσα του Ερμαίου κόλπου, από ψηλά τα Μαστούσια όρη  που ο θρύλος λέει ότι ήταν δύο αδέλφια που απολιθώθηκαν και έγιναν κορφές μετά την κατάκτηση της πόλης από τους Τούρκους λάμπουν χαμογελούν, όλη η πόλη λάμπει σήμερα….
 
 
7:50 ο σαλπιγκτής του « Πατρίς» σαλπίζει το Ελευθερωτήριο και μέσα σε φρενίτιδα ενθουσιασμού αποβιβάζονται οι εύζωνοι του 1/38, ο πρώτος τσολιάς σκύβει και φιλά το χώμα της ελεύθερης Σμύρνης, αγκαλιές ανοίγουν να υποδεχτούν, δάκρυα, φιλιά, κουνιέται η γη, κτυπούν  οι καμπάνες της Σμύρνης χαρμόσυνα, ο λαός φωνάζει « Ελλάς Ανέστη» και ο Χρυσόστομος , ο άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης γονατίζει με λυγμούς μπροστά στην Λέσχη των Κυνηγών και ευλογεί την σημαία ψάλλοντας « Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου», Χιλιάδες λαού ψάλουν « Υπερμάχω στρατηγώ», ο σειρήνες των πλοίων δονούν την ατμόσφαιρα, πλήθος Ελληνικές σημαίες στα χέρια μικρών και μεγάλων, πως ράφτηκαν τόσες σημαίες σε μια νύχτα;  Οι Σμυρνιωτοπούλες ραίνουν με άνθη και ροδόνερο το τάγμα του Τζαβέλα, οι Σμυρνιοί στολίζουν με λουλούδια τα όπλα των τσολιάδων και η φωτογραφία του Βενιζέλου παντού στα χέρια όλων. Αυτή ήταν η Σμύρνη για τον στρατό που κατέβαινε από τα πλοία μια μεγάλη αγκαλιά, και αφού είδαν τον στρατό μας έτρεξαν στο νεκροταφείο όπου εκτυλισσόντουσαν σκηνές που δεν ξαναείδε ανθρώπινο μάτι: Με στεφάνια όπως στην ανάσταση πήγαν στους κεκοιμημένους προγόνους για να αναγγείλουν  το μεγάλο γεγονός « Σήκω πατέρα, ήρθαν…» « Ήρθαν ξυπνήστε…».
 
            Γι’ αυτό τον λαό που παραληρούσε υπήρχε μόνο η Ελλάδα που έστελνε τα παιδιά της να τους ελευθερώσει, όπως την Μακεδονία, την Κρήτη, τα νησιά  και την Ήπειρο, τον ιερό αυτό πόλεμο αργότερα κάποιοι μικρόψυχοι (Γούναρης, Καλούδης ΚΚΕ κα) τον ονόμασαν αποικιακό!!! Και να σκεφτείς ότι σε κάθε πόλη που έμπαινε ο τσολιάς αυτή την συμπεριφορά του επεφύλασσαν οι Μικρασιατές, όχι από υπολογισμό αλλά γιατί έτσι ένοιωθαν, για τον στρατό μας παντού ανοίχτηκε το καλύτερο δωμάτιο για να τον φιλοξενήσει, παντού του προσέφεραν άδολα πολλές φορές και από το στέρημα, ή Μικρά Ασία υποδεχόταν τον ελευθερωτή αδελφό από την άλλη πλευρά του Αιγαίου, και μετά από λίγο χιλιάδες παιδιά της ανατολής πρόθυμα μπήκαν στις γραμμές αυτού του στρατού για να υπερασπιστούν  την γη των αγίων, μεραρχία Κυδωνιών, μεραρχία Σμύρνης κάθε πόλη και μια μεραρχία και οι άρχοντες ο πλούτος του τόπου άνοιξαν τα κεμέρια τους να ενισχύσουν οικονομικά την προσπάθεια, ένα έθνος ενωμένο μέχρι που η διχόνοια του διχασμού Βενιζελικοί Βασιλικοί μούχλιασαν τον αγέρα σάπισαν τα μυαλά σκλήραναν τα ματιά, αδελφός κατά αδελφού, αλλά τώρα όλα αυτά ήταν μακριά . Τώρα ΗΡΘΑΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΔΕΛΦΙΑ.
 
 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η νηοπομπή που μεταφέρει την Ι Μεραρχία στη Σμύρνη αποπλέει από τις Ελευθερές.
 
 
Και οι Τούρκοι ;
 
            Το τάγμα του Τζαβέλα βαδίζοντας κατά τετράδες μπροστά  από το διοικητήριο και τις φυλακές δέχεται εχθρικά πυρά στις 10:30, δύο εύζωνοι πέφτουν το πλήθος πανικοβάλλεται, μέσα στην σύγχυση ο Τζαβέλας δίνει εντολή για την αντιμετώπιση της εχθρικής ενέδρας, γρήγορα η τουρκική μικροαντίσταση που είχε οργανωθεί, όπως αποδείχτηκε από τους Ιταλούς, διαλύεται.
 
 
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ
 
 
            Οι Ιταλοί από ημέρες είχαν εκπονήσει σχέδιο εκτεταμένων  ταραχών με σκοπό την ματαίωση της κατάληψης της Σμύρνης από τον Ελληνικό στρατό, το σχέδιο αυτό προέβλεπε, ενέδρες στους δρόμους  πυροβολισμούς από ξενοδοχεία ακόμα και από βάρκες κατά την αποβίβαση του στρατού, διάδοση φημών ότι θα τορπίλιζαν τα Ελληνικά πλοία κλπ έτσι θα δημιουργείτο ένα κλίμα αρνητικό για τους Έλληνες  και θα πρότειναν την διοίκηση της πόλης να την αναλάβουν οι ίδιοι, πράγμα που έκαναν προς τον Άγγλο ναύαρχο Κάλθορπ μόλις γίνηκε το επεισόδιο με το τάγμα Τζαβέλα.
            Οι σποραδικές συμπλοκές που σημειώθηκαν είχαν απολογισμό 22 νεκρούς (20 πολίτες και 2 εύζωνοι ), οι ηρωικοί πρωτομάρτυρες εύζωνοι ήταν οι : Βασίλειος Δάλαρης και Γεώργιος Παπακώστας. Οι Έλληνες απεκατέστησαν γρήγορα την τάξη για όλη την υπόλοιπη ημέρα και προέβησαν σε πολυάριθμες συλλήψεις.
 
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΡΟΣ Ε ΒΕΝΙΖΕΛΟ
 
 
            Ο Λόρδος Κώρζον είπε στον Ε Βενιζέλο «Κύριε Βενιζέλε, ημπορείτε να είσθε  βέβαιος , ότι οσάκις και εις το μέλλον ευρεθήτε εις την ανάγκην να επικαλεσθήτε την αγγλικήν υποστήριξιν υπέρ δικαίας ελληνικής αιτήσεως, θα έχετε αυτήν ανεπιφύλακτον, διότι η Αγγλία δεν θα λησμονήση ποτέ ποιος φίλος υπήρξατε δι αυτήν και με ποιάν πίστιν, εις τον αγώνα τον οποίον διεξήγομεν ωδηγήσατε την χώραν σας παρά το πλευρόν μας» .
            Ο δε πρωθυπουργός Λουδ Τζωρτζ γράφει: «εις την  Αγγλίαν κυβέρνησις δεν είναι ο πρωθυπουργός όπως εις την Ελλάδα….Ιδίως εις την εξωτερικήν πολιτικήν επηρεάζει βαθύτατα η υπηρεσία του υπουργείου των εξωτερικών, αποτελουμένη από ικανούς και έμπειρους διπλωματικούς  υπαλλήλους, κατευθύνουσα πολλάκις αυτόν τούτον τον υπουργόν» .
            Την 6/3/1920 Ο Ουίστον Τσώρτζιλ είπε προς του Ε Βενιζέλο: «Ο Πρωθυπουργός (Τζώρτζ) με επιφόρτησε να σας ίδω , δια να σας ερωτήσω εάν είσθε διατεθειμένος εν περιπτώσει αρνήσεως της Τουρκίας να δεχθεί τους όρους της ειρήνης, ν επιβάλετε στρατιωτικώς τους όρους τούτους δια τα εδάφη δια τα οποία ενδιαφέρεστε εν Θράκη και εν Μικρά Ασία ο πρωθυπουργός επιθυμεί να γνωρίζετε ότι αι πολλαπλαί υποχρεώσεις της Αγγλίας δεν της επιτρέπουν να διαθέση στρατόν της ούτε εις Θράκην , ούτε εις τα τμήματα που σας εδόθησαν εν Μ Ασία» .
 
 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Σμύρνη στις αρχές του 20ου αιώνα, ορώμενη από το ύψωμα Μπαχρή Μπαμπά, νοτίως της πόλης.
1. Ελληνική συνοικία 2. Τουρκική συνοικία 3. Αγία Φωτεινή 4. Άγιος Γεώργιος 5. Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος 6. Σχολείο Χωροφυλακής 7. Διοικητήριο 8. Οι στρατώνες 9. Φυλακές 10. Ο δρόμος προς την Καραντίνα.
 
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ
 
 
             Η μεταβίβαση της πόλης από την τουρκική κατοχή στην Ελληνική διοίκηση ολοκληρώθηκε τις επόμενες μέρες, όλα τα προάστια της πόλης απελευθερώθηκαν και διοικητικά οργανώθηκαν. Στον Μπουρνόβα , το Κορδελιό, το Βουτσά το Σεβδίκιοι και τον Κουκλουτζά αποβιβάστηκε πυροβολικό υπό τον ταγματάρχη Σπ Τραυλό και φρούραρχος Σμύρνης ανέλαβε ο Συνταγματάρχης Χ Τσερούλης.
            Στις 3/5/1919 στην Αγία Φωτεινή ο Άγιος Χρυσόστομος τελεί νεκρώσιμη ακολουθία για τους φονευθέντας ευζώνους και ο ανεξίκακος άγιος επισκέπτεται τους συλληφθέντας Τούρκους για να τους παρηγορήσει, πόσοι άραγε από αυτού θα πάρουν ενεργό μέρος μετά τρία χρόνια στο μαρτύριο του; Φροντίζει μάλιστα να μετατρέψει το μητροπολιτικό μέγαρο σε άσυλο για όσους Τούρκους φοβούνται και θέλουν προστασία, τέλος ο πρώτος που στέλνει συγχαρητήριο τηλεγράφημα είναι ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου «Αληθώς Ανέστη ! Εκκλησία και λαός Σμύρνης …» οι υπόδουλοι καταλαβαίνουν καλύτερα από λευτεριά.
 
 
 
        
Την ίδια ημέρα ο αντιπρόεδρος Ρέπουλης  διεξαγάγει ανακρίσεις για τα επεισόδια και καθησυχάζει Τούρκους προκρίτους και ιερωμένους καθώς και προσωπικότητες των μειονοτήτων, επισκέπτεται σημεία της πόλης προκειμένου να καθησυχάζει φόβους αντεκδικήσεων, σε ένα καφενείο μάλιστα δίνει 25 δραχμές για ένα καφέ αντί δίδραχμο και λέει στον έκπληκτο καφετζή όταν του έφερε τα ρέστα: « Κράτησε τα. Που να φανταστώ πως θα ερχόμουν στην Σμύρνη να πιω καφέ».
Ο λαμπρός αυτός άνθρωπος έμεινε στην πόλη μέχρι την άφιξη του Πολιτικού Συμβούλου των Ελληνικών Δυνάμεων Αρ Στεργιάδη, ο οποίος αποδείχθηκε θηριώδης χριστιανομάχος και σατράπης της Ιωνίας, ο «οφθαλμός της Αγγλίας», σκέψου ότι για τα πιο πάνω επεισόδια που προξένησαν οι Τούρκοι διέταξε να δοθούν αποζημιώσεις για τυχόν υλικές ζημίες σε Τουρκικές περιουσίες και να επιβληθούν σκληρές κυρώσεις στους Έλληνες «υπευθύνους»… ο άνθρωπος αυτός δεν τόλμησε να έρθει στην Ελλάδα μετά το 1922, η Ελλάδα δεν τον ανεχόταν μήτε και μετά τον θάνατό του εκεί στα ξένα έμεινε αυτός ο σκληρός άνθρωπος, πεσκέσι στα αφεντικά του…
 
ΟΙ ΜΟΙΡΑΙΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ  ΤΗΣ 1/11/1920
 
 
ΤΟ ΘΑΝΑΣΙΜΟ ΣΦΑΛΜΑ
 
 
 
Ο Ελ Βενιζέλος επέστρεψε στην Ελλάδα  στις 17/8/1920  με το θρυλικό «Αβέρωφ», με νωπά ακόμα τα τραύματα της δολοφονικής απόπειρας. Αμέσως με την άφιξή του δέχθηκε την βίαιη απαίτηση των αντιπάλων του για εκλογές, ο παλαιοκοματισμός θυμήθηκε την δημοκρατία, στις 23/5/1915 ο Βενιζέλος είχε ζητήσει την παράταση της θητείας του λόγω « μήπω αποτερματισθείσης εν πολέμω καταστάσεως» η Βουλή αυτή είχε ονομαστεί από του αντί - βενιζελικούς κοροϊδευτικά «Βουλή των Λαζάρων» διότι την είχε νεκραναστήσει δήθεν ο Βενιζέλος  το 1917, έτσι τώρα η αντί - βενιζελική παράταξη με την υπόδειξη του εξόριστου φίλο - Γερμανού Βασιλέα Κωνσταντίνου θεώρησε ότι με την συνθήκη των Σεβρών περατώθηκε η πολεμική προσπάθεια του έθνους! Στις 10 Σεπτεμβρίου 1920 η Βουλή διαλύθηκε  κάτω από τη   έντονη πίεση της αντιπολίτευσης που τον ονόμαζε «ΤΥΡΑΝΝΟ»  αλλά και από διεθνή πίεση που ζητούσε ανανέωση της λαϊκής εντολής, οι άσπονδοι σύμμαχοι του έλεγαν κάθε τόσο «εσείς ποιόν εκπροσωπείται κύριε Βενιζέλε;» .
   
 
 
Ο πρωθυπουργός των δύο Ηπείρων και των πέντε θαλασσών, ο άνθρωπος που μετέτρεψε την Ελλάδα από ένα κράτος μικρό και μίζερο  σε μια περιφερειακή δύναμη υπολογίσιμη και δυνατή σε δέκα μόλις χρόνια, είχε κάθε λόγο να ελπίζει σε μια εκλογική νίκη με δεδομένο ότι δεν αρκέστηκε αυτός ο μεγάλος άνδρας μόνο στην πολεμική προσπάθεια αλλά είχε να επιδείξει σπουδαίο  κοινωνικό έργο κυρίως από το 1917 , έτσι προσέφερε μεγάλες μεταρρυθμίσεις όπως:
 
  • Ο αγροτικός νόμος για απαλλοτρίωση των τσιφλικιών.
  • Νόμος για την αποζημίωση των απολυμένων ιδιωτικών υπαλλήλων.
  • Νόμος για την οκτάωρο εργασία.
  • Νόμος για τα κατώτατα όρια ηλικίας των εργαζομένων.
  • Δια νόμου άδεια τοκετού κλπ
 
Την 14 Σεπτεμβρίου 1920, την ημέρα του σταυρού, στο Στάδιο γιορτάστηκε η νίκη, όπως γιορτάζονταν  και στην Βασιλεύουσα πριν πολλούς αιώνες ο θρίαμβος των Βυζαντινών στρατευμάτων. Την ημέρα εκείνη λοιπόν μεταβλήθηκε ο νικηφόρος στρατός μας σε  κομματικό ψηφοφόρο!
Την 17 Σεπτεμβρίου ο Βασιλιάς Αλέξανδρος τραυματίστηκε από μια μαϊμού και στις 12 Οκτωβρίου πέθανε μετά από γενική μόλυνση ο πιο αγαπητός Βασιλιάς της δυναστείας, μία κάπως περίεργη σύμπτωση ο θάνατός του την κρίσιμη αυτή στιγμή .
 
 
 
ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
 
Ο Αλέξανδρος ανάλαβε τα καθήκοντά του με την πεποίθηση ότι εκτελούσε χρέη τοποτηρητή του θρόνου, και ότι η προσωρινή ηγεμονία του θα έληγε με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την επιστροφή του πατέρα του, καθώς ο Κωνσταντίνος δεν υπέβαλε την παραίτησή του όταν αποχώρησε από την Ελλάδα.
Νυμφεύθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1919 την Ασπασία Μάνου, κόρη του συνταγματάρχη της Χωροφυλακής Πέτρου Μάνου, με μοργανατικό γάμο. Απέκτησαν μία κόρη, την Αλεξάνδρα, την οποία ο Αλέξανδρος δεν πρόλαβε να γνωρίσει, καθώς γεννήθηκε περίπου πέντε μήνες μετά το θάνατό του, στις 25 Μαρτίου 1921.
 
Η σύντομη βασιλεία του ήταν υποδειγματική. Κινούμενος μέσα στα συνταγματικά πλαίσια των καθηκόντων του, απόφυγε να  αναμιχθεί στην ενεργό πολιτική, παρά τις πιέσεις του εξόριστου στην Ελβετία Κωνσταντίνου. Αντιλαμβανόμενος τη ζημία που θα επέφερε στα εθνικά συμφέροντα η πιθανή αναζωπύρωση του εθνικού διχασμού, αλλά και τον ουσιαστικό κίνδυνο που διέτρεχε ο βασιλικός θεσμός, στήριξε όλες τις κοινοβουλευτικές αποφάσεις και τις επιλογές του Πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου. Το γεγονός αυτό, καθώς και το ότι ήταν ο μοναδικός μονάρχης που πήρε Ελληνίδα σύζυγο, των κατέταξε ως τον πλέον συμπαθή, στη μνήμη του λαού, από τους Βασιλείς του σύγχρονου ελληνικού κράτους.
Κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας του η Ελλάδα πήρε μέρος στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Με το τέλος του και ύστερα από την υπογραφή της Συνθήκης του Νεϊγύ, παραχωρήθηκε στην Ελλάδα η ανατολική Μακεδονία και η δυτική Θράκη από τη Βουλγαρία, ενώ με την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, ένα χρόνο αργότερα, προσαρτήθηκε η ανατολική Θράκη, με εξαίρεση την Κωνσταντινούπολη, και η περιοχή της Σμύρνης, από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Πέθανε ξαφνικά, στις 12 Οκτωβρίου 1920 από σηψαιμία, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Ο θάνατος του αποδόθηκε σε δάγκωμα από έναν από τους δύο μακκάκους που είχε για κατοικίδια. Όπως δε ανέφερε  το ιατρικό ανακοινωθέν «μετά βραχείαν αγωνίαν καθ΄ ήν  κατελήφθη υπό σπασμωδικών κινήσεων του  προσώπου εξέπνευσε περί ώραν 4η  και 12 λεπτά  μετά μεσημβρίαν» .
Προς τιμήν του, η πόλη Δεδέαγατς της Θράκης, μετονομάστηκε το 1919 σε Αλεξανδρούπολη.
Οι Έλληνες θρήνησαν τον απλό, ταπεινό και πατριώτη Βασιλιά , δες τι γράφει ο «Κόσμος» της Σμύρνης  «….από τα μαγευτικά ακρογιάλια της Μικράς Ασίας, από την γη της Πανόρμου, όπου αντηχούν ακόμη οι ζητωκραυγές ενός παραληρούντος από ενθουσιασμόν πλήθους, πρώτην φοράν αντικρύζοντος εν μέσω αυτού  το φαιδρόν και γελαστόν πρόσωπον του Βασιλέως, βουβό υψώνεται το μοιρολόι των απελευθερωθέντων Ελλήνων προς τους ελληνικούς  ουρανούς ….»  .
 

 
ΑΘΛΙΑ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ
Η ενωμένη αντιπολίτευση ξεκίνησε την προεκλογική περίοδο  με κατευθυντήριους άξονες το ΨΕΜΑ, την ΔΗΜΑΓΩΓΙΑ, την ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΝΙΚΗ   ΕΝΑΝΤΙ ΟΠΟΙΑΣ ΘΥΣΙΑΣ. Στην πραγματικότητα δύο ήταν οι αντίπαλοι ο Βενιζέλος και ο Κωνσταντίνος και η παράταξη της δυναστείας ήθελε να ξεμπλέξει  με τον Βενιζέλο αδιαφορώντας για την Ελλάδα. Παραθέτω μικρό δείγμα των ενεργειών της σ΄ αυτές τις εκλογές :
v Στο βήμα της Βουλής ξεσκίζονται από τον Βουλευτή Κουμουνδούρο οι χάρτες της Μεγάλης Ελλάδος!
v Κάποιοι Βουλευταί ωρύονται στην Βουλή  «δεν τα θέλομε» εννοούσαν την Ιωνία).
v Ο Βουλευτής Μεσσηνίας Μοσχούλας έλεγε προς τους ψηφοφόρους του: «και που μεγάλωσε η Ελλάδα, μεγάλωσε εσένα το χωράφι σου;».
v Η εφημερίδα Καθημερινή της 26 Οκτωβρίου 1920  αναφέρει τα πιο κάτω συνθήματα :
            Ζήτω ο Κωνσταντίνος                                              
            Ζήτω  ο κουμπάρος
            Ζήτω ο βασιλιάς μας
            Ζήτω το Λιόπεσι
            Ζήτω το Μενίδι
(Δεν υπήρχε νεοαπελευθερωμένη Θράκη και μαχόμενη Μικρά Ασία , υπήρχε Λιόπεσι και Μενίδι και Κωνσταντίνος!)
v Ο Γούναρης  δαπανούσε ώρες για να εκφωνεί φιλιππικούς κατά του Βενιζέλου και ούτε λέξη για τους θριάμβους 10 ετών του Βενιζέλου.
v Η Καθημερινή στο κύριο άρθρο της στις 27/10/1920  παρουσιάζει τον ρόλο του Βενιζέλου, τον θεωρεί υπαίτιο και τον κατηγορεί ότι έβαλε την Ελλάδα στον πόλεμο, χωρίς κανένα αντάλλαγμα!!!!
v Ο Ιωάννης Ευταξίας και ο Γεώργιος Πωπ σε αγορεύσεις τους στην Βουλή  καυτηρίασαν την διοικητική έκφραση της Βενιζελικής παράταξης , αλλά προς τιμή τους (και ήταν οι μόνοι) εγκωμίασαν τις εθνικές επιτυχίες.
v Στο μέτωπο οι στρατιώτες διάβαζαν αντί - Βενιζελικές εφημερίδες και οι Βασιλικοί αξιωματικοί έκαναν προεκλογικές συγκεντρώσεις στους στρατιώτες τους!!! Πήγε και επιτροπή της αντιπολίτευσης στο μέτωπο με πρόεδρο τον Μανουσόπουλο και το Πετμεζά , οι Μικρασιάτες μόλις αποβιβάστηκαν από το πλοίο την αποδοκίμασε και τότε ο ύπατος αρμοστής ο κατάπτυστος  Στεργιάδης επέβαλε την τάξη!!!
v Στο στράτευμα αλλά και στον λαό έπεσε το σύνθημα «οίκαδε», δηλαδή επιστροφή του στρατού από το μέτωπο, ναι είπαν «θα φέρουμε πίσω τα παιδιά σας», αντιλαμβάνεσαι την φουκαριάρα μάνα που είχε γιό στον πόλεμο επί δέκα χρόνια τι σήμαινε αυτό;  Φαντάζεσαι για τον χαροκαμένο και γέρο αγρότη που έλειπαν οι γιοί του στο στρατό και μόνος του χωρίς ζώα (επιταγμένα στο στρατό και αυτά) ζευγάριζε και όργωνε τι σήμαινε αυτό;  Ναι οι προδότες και αυτό χρησιμοποίησαν.
v Οι Κομμουνιστές  συμμάχησαν με τους Βασιλικούς, έτσι εκλέχτηκαν κομμουνιστές όπως ο Σιδέρης και ο Εβραίος Κουριέλ με ψήφους των Λαϊκών και αντιστρόφως. 
 
Αντιλαμβάνεσαι τώρα για τι πλύση εγκεφάλου έγινε στους πληθυσμούς της παλαιάς Ελλάδος που είχαν μάθει να ζουν με Βασιλιάδες και κομματάρχες, στην μίζερη Ελλάδα της Μελούνας με το κακομοίρικο σύνθημα «Η Ελλάς είναι μικρά πλην έντιμος».
 
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ
 
 
            Και οι ξένοι τι έκαναν; Όλοι τάχτηκαν με το στρατόπεδο των αντί – Βενιζελικών :
ü  Οι αλλοεθνείς υπήκοοι (Βούλγαροι, Μουσουλμάνοι, Εβραίοι ) όλοι με τον Κωνσταντίνο.
ü  Ο Κεμάλ  υποστήριζε την απομάκρυνση του Βενιζέλου. Κεμαλικές εφημερίδες στόλιζαν τις σελίδες τους με φωτογραφίες του Γούναρη, του Ράλλη, του Στράτου κ α . Ένα μικρό δείγμα της Κεμαλικής αρθρογραφίας από την εφημερίδα «Ίλερη»  στις 22/ 9/1920  «… Παρά τα λεγόμενα υπό των Βενιζελικών δεν παραχωρήθηκε ακόμα εις τους αντιπολιτευόμενους ελευθερία ενεργείας κατά τας παρούσας εκλογάς. Μετ΄ αγωνίας αναμένεται να γνωσθή 1ον) Αν το Ελληνικόν Έθνος επιδοκιμάζει την γνωστή κατακτητική τακτική του Βενιζέλου, 2ον) αν η άποψις ότι δεν είναι δυνατή η περιφρούρηση εις το μέλλον των εις βάρος άλλων επεκταθέντων ορίων της Ελλάδος συνταυτίζεται προς τας σκέψεις του Ελληνικού λαού. Αι εκλογαί θα αποδείξουν ποίαν πολιτική ζητεί ο λαός της Ελλάδος απέναντί μας ….». Τα άρθρο τα λέει όλα. Η επίσημη εφημερίδα του Κεμάλ  στην Άγκυρα στις 28/10/1920 γράφει:  «Αι Ελληνικαί εκλογαί θα κρίνουν την τύχη του Μικρασιατικού πολέμου, πτώσις δε του Βενιζέλου σημαίνει και πτώσιν της Ελλάδος εις την Μικράν Ασίαν…» Αυτό λοιπόν που έβλεπε ο Κεμάλ, στην παλαιά Ελλάδα  ούτε που το λάμβαναν υπ΄ όψη τους ή μήπως  δεν τους ενδιέφερε η Ελλάδα παρά οι υπουργικοί θώκοι  και τα συμφέροντα του θρόνου;
ü  Γάλλοι, Άγγλοι, Σοβιετικοί και κυρίως Ιταλοί  με αγωνία ελπίζανε την νίκη του Κωνσταντίνου για να μας εγκαταλείψουν και προς τούτο έστελναν ειδοποιήσεις προς τον Ελληνικό λαό που όμως οι πολιτικάντηδες απέκρυβαν τεχνηέντως.
 
ΟΙ ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΟΙ
 

Ήταν αδύνατον να πιστεύει η παράταξη των Φιλελευθέρων ότι μετά τα όσα πέτυχαν κατά την περίοδο που κυβέρνησαν θα υπήρχε λαός που δεν θα τους επιβράβευε.  Ευφορία  για θρίαμβο όταν οι ψεύτες, οι δολοπλόκοι. οι αδίστακτοι, οι λασπολόγοι, οι ασυνείδητοι  ετοίμαζαν την καταστροφή της πατρίδας. Όλοι όχι  κάποιοι έβλεπαν  πχ ο  Κ Ζαβιτσιανός αποχωρεί από το κόμμα των φιλελευθέρων  διότι βλέποντας  και ανησυχώντας για την έκβαση των εκλογών είχε προτείνει : Να γίνει ιδιαίτερη εκλογική περιφέρεια η Αθήνα και ο Πειραιάς  και χωριστή η Αττικοβοιωτία.

            Η πεποίθηση της νίκης για τον Βενιζέλο προερχόταν από τις μεγάλες και ενθουσιώδεις συγκεντρώσεις που  γινόντουσαν όπου πήγαινε, οι επιτελείς του ο Μ Ρέπουλης, όλοι οι Βουλευτές του και οι Υπουργοί του είχαν απόλυτη πεποίθηση στην νίκη.

Ο Βενιζέλος  σαν πατέρας του έθνους, ζώντας μεγάλο διάστημα στο εξωτερικό, υπερασπιζόμενος τα δίκαια της πατρίδας, αιχμάλωτος του μεγάλου οράματος που του είχε γίνει ψύχωση, είχε χάσει σαν πολιτικός την αίσθηση της Ελληνικής πραγματικότητας. Έτσι έκανε εκλογές για να τις χάσει εν τη απλότητα του. Αργότερα κάτω από το βάρος της εθνικής συμφοράς αμετανόητα οι υπεύθυνοι  εμπαθείς Βασιλικοί θα ισχυριστούν ότι δόλια  έχασε ο Βενιζέλος τις εκλογές « ….Το ότι δια της πτώσεως του κυρίου Βενιζέλου θα μετατοπίζετο αι ευθύναι της κατά τον ένα ή τον άλλον τρόπον λύσεως του Μικρασιατικού Ζητήματος επί των διαδόχων του….» αυτά από αυτούς που λύσαξαν να διώξουν τους Φιλελευθέρους….

 

ΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ

 

 

 Απέτυχε και ο Βενιζέλος! Ούτε ο ίδιος δεν εξελέγη!

 

Εν τούτοις, λόγω του εκλογικού συστήματος, οι Φιλελεύθεροι, των οποίων οι ψήφοι, όπως θα δούμε παρακάτω, ήταν περισσότερο συγκεντρωμένες σε ορισμένες περιφέρειες, επί 369 βουλευτικών εδρών, κέρδισαν (όπως σημειώνει ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου στο έργο του «Δημοκρατία και Εκλογικό Σύστημα») μόνο 118, δηλαδή το ένα τρίτο περίπου, το οποίο, μάλιστα, περιορίσθηκε μετά τις ακυρώσεις εκλογών και τις αποσκιρτήσεις Μουσουλμάνων, στο ένα τέταρτο περίπου του όλου αριθμού των βουλευτών. Στην Παλαιά Ελλάδα, δηλαδή την προ του 1912, η Ηνωμένη Αντιπολίτευσις έλαβε συνολικά 255.437 ψήφους και εξέλεξε 177 βουλευτές, οι Φιλελεύθεροι έλαβαν συνολικά 172.717 και δεν κατόρθωσαν να εκλέξουν παρά μόνο επτά βουλευτές, και αυτούς στις μικρές περιφέρειες Ύδρας, Σπετσών και Άρτας. Στις μεγάλες περιφέρειες αποκλείσθηκαν εντελώς οι Φιλελεύθεροι από οποιαδήποτε αντιπροσώπευση, παρ’ όλη τη μεγάλη δύναμη που έδειξαν ότι είχαν. Στην Αττική, για παράδειγμα, η Ηνωμένη Αντιπολίτευσις συγκέντρωσε 46.535 ψήφους και πήρε και τις 22 βουλευτικές έδρες, δηλαδή κάθε 2.128 οπαδοί της εξέλεξαν και ανά έναν φίλο τους βουλευτή. Απεναντίας, οι 36.180 Φιλελεύθεροι της Αττικής δεν εξέλεξαν κανέναν. Μεταξύ των άλλων απέτυχε ―προς αιώνιο όνειδος του ελληνικού λαού― και ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος είχε επιλέξει να εκτεθεί στον νομό Αττικής και έλαβε 39.879 ψήφους. Στην Αχαΐα και στην Ήλιδα σχετικά μικρή πλειοψηφία έδωσε απόλυτη νίκη στους υποψήφιους της Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως. Κάθε 1.369 ψηφοφόροι της εξέλεξαν ανά έναν βουλευτή, ενώ 18.485 Φιλελεύθεροι ψηφοφόροι αποκλείσθηκαν εντελώς από οποιαδήποτε αντιπροσώπευση στη Βουλή. Με τον τρόπο αυτό, χάρη στο πλειοψηφικό σύστημα εκλογής, η μειοψηφία του λαού εισήλθε στη Βουλή ως πλειοψηφία και ρύθμισε την πολιτική του Κράτους, αντίθετα προς τη θέληση της πλειοψηφίας, για να καταλήξει στη μεγάλη εθνική συμφορά.

Έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς τις εκλογές του 1920 στις λεπτομέρειές τους. Το πρώτο, που παρατηρεί είναι ότι στην Ύδρα και στη Θράκη ήταν τόση η παμψηφία των Φιλελευθέρων, ώστε η Ηνωμένη Αντιπολίτευσις δεν παρουσίασε κανέναν υποψήφιο. Κατά τα άλλα, οι ψήφοι κατανεμήθηκαν ως εξής στις εκλογικές περιφέρειες της χώρας:

 

ΠΙΝΑΞ ΕΜΦΑΙΝΩΝ ΤΟΥΣ ΟΠΑΔΟΥΣ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΕΠΙ ΤΗ ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΤΗΣ 1ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1920

 

Ο Πίνακας αυτός είναι εύγλωττος: Στην Ύδρα, όπως και στις περιοχές της Θράκης (Αδριανούπολης ―ναι, Αδριανούπολης, γιατί η Αδριανούπολη, χάρη στην πολιτική του Βενιζέλου, αποτελούσε τότε μέρος της Ελλάδος―, Έβρου, Καλλίπολης, Ραιδεστού, Ροδόπης, Σαράντα Εκκλησιών), δηλαδή στις μόλις απελευθερωθείσες περιοχές, όπου το πατριωτικό αίσθημα ήταν ιδιαιτέρως υψηλό, η Ηνωμένη Αντιπολίτευσις, (δηλαδή οι οπαδοί της «μικράς και εντίμου Ελλάδος») δεν βρήκε καν υποψήφιους για να εκθέσει. Επίσης οι Φιλελεύθεροι πλειοψήφησαν στις περιοχές Άρτης, Δράμας, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Λασηθίου, Λέσβου, Πρεβέζης, Ρεθύμνου, Χανίων, Χίου, Σπετσών, δηλαδή, εν συνόλω, μαζί με τη Θράκη και την Ύδρα σε 18 από τις 40 εκλογικές περιφέρειες της χώρας, δηλαδή στο 45%. Πήραν, όπως είπαμε, 375.803 ψήφους σε όλη την Ελλάδα έναντι 368.678 της Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως, δηλαδή 7.125 περισσότερες ψήφους. Και όμως, εξέλεξαν μόνο 118 βουλευτές, έναντι 251 της Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως, δηλαδή σχεδόν το 32% του συνόλου, το οποίο περιορίσθηκε, όπως είπαμε, σε 25% περίπου, μετά ορισμένες ακυρώσεις εκλογών και αποσκιρτήσεις Μουσουλμάνων βουλευτών από τους Φιλελευθέρους προς την Ηνωμένη Αντιπολίτευσι, που έγινε πλέον κυβέρνηση της χώρας. Και είναι χαρακτηριστικό, ότι τον Βενιζέλο ψήφισαν κυρίως οι απελευθερωθείσες περιοχές, δηλαδή η Θράκη, η Κρήτη, το νησιά του Αιγαίου, η Δράμα, η Ήπειρος, αλλά και τα νησιά της Ύδρας και των Σπετσών. Όταν, το βράδυ των εκλογών, ο Βενιζέλος έμαθε ότι η Ήπειρος (νομοί Ιωαννίνων και Άρτης) του έδινε άνετη πλειοψηφία (11.536 έναντι 7.282 στα Ιωάννινα και 3.605 έναντι 2.989 της Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως στην Άρτα) συγκινήθηκε και είπε: «Οι Ηπειρώται! Οι αιώνιοι Έλληνες!». Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αποτελέσματα της Θεσσαλονίκης, όπου σημειώθηκε συντριπτική νίκη της Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως με 23.375 ψήφους έναντι μόλις 14.580 του Βενιζέλου, ο λόγος είναι ότι σύσσωμοι οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης, που αποτελούσαν τότε πολυάριθμη και ανθούσα κοινότητα, ψήφισαν εναντίον του. Ο λόγος είναι ότι προτιμούσαν να ζουν υπό το Οθωμανικό Κράτος, παρά υπό το Ελληνικό και είχαν πολύ δυσαρεστηθεί που ο Βενιζέλος απελευθέρωσε τη Μακεδονία και ειδικά τη Θεσσαλονίκη και έκαναν ό,τι μπορούσαν για την ανατροπή του.

Η λεγόμενη «Παλαιά Ελλάς», η προ του 1912, ψήφισε την Ηνωμένη Αντιπολίτευσι και έγινε αιτία της εκλογικής νίκης της. Τυφλωμένοι από το κομματικό πάθος οι Παλαιοελλαδίτες, ανέτρεψαν τον δημιουργό της Μεγάλης Ελλάδος, χωρίς ν’ αναλογίζονται τις συνέπειες. Γιατί είναι δύσκολο να υποθέσει κανείς, ότι διακατέχονταν από διακαή πόθο να υποδεχθούν ενάμισι εκατομμύριο Έλληνες, πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, που τους έφεραν στην Ελλάδα, πεινασμένους και ρακένδυτους, με την ψήφο τους!

   

ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ ΚΑΙ ΧΑΡΕΣ

 

Όλοι πανηγύρισαν εκείνη την ημέρα: Στην Αθήνα  όπως γράφει η Π Δέλτα στο ημερολόγιό της  « σ΄ ένα ξεχείλισμα πρωτοφανούς προστυχιάς και εκβαχισμού». Φώναζε στους δρόμους ο όχλος «Δεν τα θέλομε» με ποιο δικαίωμα;  Οι Εβραίοι τραγουδούσαν «Ελιά και Κώτσο Βασιλιά»,  οι ανεγκέφαλοι  χλεύαζαν «Βενιζελικό πράμα, φαλιμέντο πράμα»,  Τα χωριά της Αττικής και της Βοιωτίας συγκεντρώθηκαν στην Αθήνα με πίπιζες, νταούλια, ζουρνάδες και κλαρίνα και ξεφάντωναν «Ζήτω ο κουμπάρος»,  εξεδόθηκε νομολογία  «ο φονεύων Βενιζελικό δεν φονεύει άνθρωπο», ακούγονται φίλο – Γερμανικά συνθήματα, όταν οι σύμμαχοι φρίκαραν με κάθε τι Γερμανικό και όταν η Ελλάδα πολεμούσε τον Κεμάλ!!!!  Στη Σμύρνη Πελοποννήσιοι στρατιώτες κάνουν διαδήλωση υπέρ του Κωνσταντίνου. Πανηγυρίζουν και οι Τούρκοι, φωταγωγούν τα τζαμιά τους, οι μουφτήδες μοιράζουν καραμέλες, οι Κεμαλικοί αναθαρρούν, ανακουφίζονται οι Οσμανλήδες που αν νικούσε ο Βενιζέλος έχαναν την Κωνσταντινούπολη.

Θρηνούν όμως οι Ίωνες, οι Αιολείς και σιγοψιθυρίζουν : « Και πώς να κλείσω μάτι πια, που σαι Λευτέρη μακριά, από τη Σμύρνη τη χρυσή, που τη λευτέρωσες εσύ…» .

Θρηνούν οι μπαρουτοκαπνισμένοι αξιωματικοί του μετώπου και ετοιμάζουν την «Δημοκρατική Άμυνα».

Θρηνεί κάθε σκεπτόμενος Έλληνας, δες τι γράφει εκείνες τις μαύρες ώρες η Πηνελόπη Δέλτα:
 
 
Τρίτη, 3 Νοεμβρίου 1920
 
Οι εκλογές της 1ης Νοεμβρίου έριξαν το Βενιζέλο. Η Ελλάδα όλη φόρεσε την άγκυρα, φώναξε «Ζήτω ο Βενιζέλος» και ψήφισε μαύρο...
Πήγαμε να τον δούμε. Ίσιος, αλύγιστος, έστεκε σα δέντρο που το δέρνει η φουρτούνα και που δε λυγά. Ήταν όλοι συντριμμένοι...
Μας είδε ο Βενιζέλος και πετάχθηκε απάνω, και ήλθε να μας χαιρετίσει με το συνηθισμένο γρήγορο βήμα του, με τη συνηθισμένη ζωηρή φωνή του. Στα συγκινημένα λόγια του Στεφάνου, αποκρίθηκε διακόβοντάς τον:
-«Όχι, όχι, δε θέλω ούτε επί μια στιγμή να φανταστείτε πως φεύγω επειδή δείλιασα! Ελάτε μέσα, και είμαι έτοιμος να συζητήσω τη γνώμη σας, να σας αποδείξω πως είναι ανάγκη, πως πρέπει να φύγω, για χατήρι αυτού του δυστυχισμένου τόπου».
Και στην τραπεζαρία όπου μας πήγε, κάθησε σε ένα καρεκλάκι και με τη συνηθισμένη του ευφράδεια, αλύγιστος και απτόητος, θλιμμένος ως την ψυχή, συντριμμένος, αλλ' όχι δαμασμένος μας μίλησε.
-«Επλανήθηκα», μας είπε. «Ενόμιζα πως αλήθεια είχα το λαό μαζί μου, πως στο μεγάλο αυτό έργο που γίνηκε, με ακολουθούσε ο λαός. Επλανήθηκα ο λαός κουράστηκε, βαρέθηκε. Δεν κακίζω το λαό, του ζήτησα θυσίες μεγαλύτερες από τις δυνάμεις του. Εγώ δεν υπολόγισα καλά τις δυνάμεις του, τον παρέσυρα σε έργο πολύ βαρύ.
Είμαι συντριμμένος, δεν έχω πια δυνάμεις ν' αντιπαλαίσω' είχα σχηματίσει τ' όνειρο πως ο ελληνικός λαός μ' ακολουθεί στην κατάκτηση των ελληνικών μερών' μα ο ελληνικός λαός δε μ' ακολουθεί' πήγε διά της βίας... Του πήρα το παιδί του για πολλά χρόνια' δεν αντέχει πια στις θυσίες ο κουρασμένος λαός. Και δεν είναι αυτό το χειρότερο' το χειρότερο είναι που ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται. Προ 30 ετών υπήρχε ακόμη η Μεγάλη Ιδέα' τότε ακόμα ο κόσμος θα δέχουνταν τις μεγάλες θυσίες για τη Μεγάλη Πατρίδα. Σήμερα πια την παράτησε τη Μεγάλη Ιδέα. Το ξέρω πως η Ελλάδα κακοδιοικήθηκε' μα τους είπα πως τώρα που τελειώνουν τα εξωτερικά προβλήματα, θα στρέψω στα εσωτερικά. Το ξέρουν πως ποτέ δεν είπα ένα πράμα και δεν το έκανα' πίστευα πως θα μου δώσουν δυο μήνες για να κάνω και την εσωτερική αναδιοργάνωση. Μα δε με πίστωσαν με δυο μήνες, δε με πίστεψαν' ή δεν τους ενδιέφερε αρκετά το εξωτερικό ζήτημα ώστε να δεχθούν την προσωρινή κακή διοίκηση. Δεν τους μέλει' δεν καταλαβαίνουν οι αντίθετοι τι θα πει Σμύρνη! Ακούν Σμύρνη και σου λεν Σύρα, Μύκονος, και το βλέπουν ένα πράμα. Δε βλέπουν, δε βλέπουν τη σημασία της! Δε νιώθουν τι θα πει η κατάκτηση της Μικρασίας! Αυτό του είπαν μερικοί, «Μικρή Ελλάδα, αλλά τίμια», αυτό που έκανε ο Κουμουνδούρος, που έσχισε το χάρτη της Μεγάλης Ελλάδας, δεν ήταν λόγια, σκέψεις, καμώματα ενός ή δύο απάτριδων' είναι η ψυχολογία του λαού ολόκληρου. Δε ζητά μεγάλα όνειρα που να τα πραγματοποιήσει. Ζητά το σπίτι του να καλοδιοικείται, το παιδί του να γυρίσει πίσω, να φύγει από το στρατό.
Και ξέρετε; Έχω ταραγμένη τη συνείδηση' φέρω βαρειά ευθύνη απέναντι της ιστορίας, γιατί το μεγάλο αυτό έργο που επιδίωξα, χρειαζόταν μεγάλες θυσίες, περισσότερες, βαρύτερες από όσες μπορούσε να σηκώσει ο ελληνικός λαός. Δεν υπολόγισα σωστά, του παραφόρτωσα τους ώμους. Δε φταίγει ο λαός, φταίγω εγώ που δεν υπολόγισα σωστά ως πού παν οι δυνάμεις του και η αντοχή του. Και φέρω βαρειά την ευθύνη, γιατί ενώ τώρα τρέχει τον κίνδυνο να χάσει τα κερδισμένα αποτελέσματα, οι θυσίες θα μείνουν.
Φεύγω όχι επειδή δειλιάζω' αλλά, όπως το είπα και πριν γίνουν οι εκλογές, αν με καταψηφίσει ο λαός, θα φύγω και θα αποσυρθώ από τον πολιτικό βίο. Είμαι συντριμμένος. Ο ελληνικός λαός κατεψήφισε την πολιτική μου. Ολόκληρη ιδεολογία κατακρημνίζεται, δεν έχω πια λόγο υπάρξεως εδώ, η διαμονή μου μόνο που θα δυσκολέψει το έργο της νέας Κυβερνήσεως. Και πρέπει να είναι ελευθέρα εντελώς για το δυσχερέστατο έργο της».
Τα είπε όλα ο Λευτεράκης τι να πει άλλο κανεις;
 
 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ  ΑΡΧΗΓΟΣ του Ελληνικού Στρατού από το 1918 και στη συνέχεια αρχιστράτηγος της Στρατιάς της Μικράς Ασίας έως τον Νοέμβριο του 1920. Συνδύαζε τον ικανό στρατιωτικό ηγέτη, τον διορατικό πολιτικό, τον άνθρωπο που εμπνέει με το ίδιο το παράδειγμά του.
 
 
Η ΕΚΘΕΜΕΛΙΩΣΗ
 
 
  Από την πρώτη στιγμή αρχίζουν οι διωγμοί για την «αντιμετώπιση πάντα εσωτερικού εχθρού», ναι σε καιρό πολέμου αντικαθίσταται όλη η στρατιωτική ηγεσία!!!!
7/11 Αντικαθίσταται ο αρχιστράτηγος Λεωνίδας Παρασκευόπουλος, ο υποδειγματικός στρατιώτης των θριάμβων με τον  Αναστάσιο Παπούλα.

 
Αντικαθίστανται οι : Θ Πάγκαλος  (καλύτερος επιτελάρχης της νεότερης ιστορίας), ο Οθωναίος , Χατζημιχάλης, Αλ Μαζαράκης, ο σωματάρχης Κ Νίδερ, Λ Σακελλαροπουλο, Π Μαυρομιχάλη, Δ Ιωάννου, 7 μέραρχοι, πολλοί διοικητές συνταγμάτων και επαναφέρονται 1599 απότακτοι απειροπόλεμοι αξιωματικοί, μετατίθενται εκατοντάδες αξιωματικοί, πολλοί φεύγουν και κρύβονται με κριμένα διακριτικά όπως ο Μαζαράκης, ο Ζυμβρακάκης, ο Γ Κονδύλης, Ν Ζέρβας, κα  (δεχθήκαν όλοι δολοφονικές επιθέσεις!) . Συλλαμβάνεται το 8ο σύνταγμα Κρητών αφού εκτροχιάσθηκε η αμαξοστοιχία που την μετέφερε στην Σμύρνη. Και ο δύσμοιρος Παπούλας (βασιλόφρωνας πατριώτης ) βλέποντας  ποιοι επανήλθαν στο στράτευμα γράφει : « επιζήμια στοιχεία που επανήλθον ως ει ενεργείτο ανάστασις νεκρών» . Μέχρι και τις ονομασίες των στρατιωτικών τμημάτων άλλαξαν  για να εξορκιστεί το παρελθόν, δες τι γράφει ο αντί  - Βενιζελικός Ραγκαβής «Πλείστοι των εξ αποτάξεως αξιωματικών αν και υστερούν λόγω τριετούς παραμονής μακράν του στρατεύματος, δεν επιδιώκουν να συμπληρώσουν τας γνώσεις τους αλλά ασχολούνται με την παρακολούθηση των αντιθέτων φρονημάτων συναδέλφων τους….Η δε σύγκρισις της επαγγελματικής αξίας των εξ αποτάξεως και βενιζελικών αξιωματικών , γενομένη ασυναισθήτως, παρέχει την εντύπωσιν μειώσεως της μαχητικότητος του Στρατεύματος»!!!!!
 
 
ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ
 
 
Οι νικητές των εκλογών πραγματοποιούν διάτρητο δημοψήφισμα την 22/11/1920  για την επάνοδο του Κωνσταντίνου :
ΝΑΙ :  999.960 δηλαδή όλοι ο Βενιζελικοί ψήφισαν υπέρ της επανόδου του Βασιλιά και οι ψηφοφόροι σε 22 ημέρες αυξήθηκαν κατά 33% !!!!
6/12/1920 επέστρεψε ο Κωνσταντίνος  και ο όχλος φώναζε « έτσι θέλαμε και τον εφέραμε».
Στην Αθήνα η κυβέρνηση πραγματοποιεί εκκαθαρίσεις στην δημόσια διοίκηση και πραγματοποιεί παρελάσεις και γιορτές!!!
 
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
 
 
Στις 21/11/1920 οι πρέσβεις των συμμάχων γνωστοποιούν την απόφαση τους για διακοπή κάθε οικονομικής υποστηρίξεως σε περίπτωση επανόδου του Κωνσταντίνου.
Στις 19/11/1920  ο Κεμάλ κλείνει το ανατολικό μέτωπο με την συνθήκη Αλεξανδρόπολ και διαμελίζει την Αρμενία με τους Μπολσεβίκους, έτσι αρχίζουν στενή συνεργασία
Ο Ουίστον Τσώρτσιλ (υπουργός πολέμου) ζητά αναθεώρηση της συνθήκης των Σεβρών.
 
ΜΑΚΙΑΒΕΛΙΣΜΟΣ

Στις 23/12/1920  μόλις 53 ημέρες από τις εκλογές ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος κήρυσσε την έναρξη των εργασιών της νέας Βουλής  και τόνιζε σαν να μη είχε προηγηθεί τίποτα ότι η Ελλάς είναι αφοσιωμένη στους Συμμάχους (που δεν θέλανε να μας ακούσουν) και την απόφαση να προασπίσουμε τους χριστιανούς της Μικράς Ασίας  (δηλαδή συνέχιση του πολέμου )  και το «οίκαδε» τι έγινε ; ‘Όσο αφορά την αγάπη που έτρεφε η δυναστεία για τους Μικρασιάτες σου παραθέτω τι έλεγε για αυτούς ο πρίγκιπας Ανδρέας :
 
«Απόσπασμα επιστολής του Πρίγκηπα Ανδρέα προς τον Ιωάννη Μεταξά
(Ι. Μεταξά, Ημερολόγιο, Παράρτημα 1921-1922, σ. 757-60):
 
Απαίσιοι πραγματικώς είναι οι εδώ Έλληνες, εκτός ελαχίστων. Επικρατεί Βενιζελισμός ογκώδης και κατά την l5ην Δεκεμβρίου [σημ.: εορτή του Αγίου Ελευθερίου] είχον κλείσει σχεδόν όλα τα καταστήματα. Θα ήξιζε πράγματι να παραδώσωμεν την Σμύρνην εις τον Κεμάλ δια να τους πετσοκόψη όλους αυτούς τους αχρείους, οι οποίοι φέρονται ούτω κατόπιν του φοβερού αίματος όπερ εχύσαμεν εδώ».
 
Σιγά πρίγκιπά μου το αίμα που έχυσε η ξενόφερτη οικογένεια σου για την Ελλάδα…. νισάφι πια.
 
 

 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Σμύρνη καίγεται το αποτέλεσμα του Διχασμού... 
 
 
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
 
8 Μαρτίου 1917 Επανάσταση στην Ρωσία.
6 Απριλίου 1917 Έξοδος των ΗΠΑ στον πόλεμο.
7-8 Οι Σύμμαχοι αποφασίζουν στην Μαριέννη την εκθρόνιση του Κωνσταντίνου.
21/5 – 4/51917 Παράιτηση κυβέρνησης Σ Λάμπρου νέος πρωθυπουργός Αλ Ζαίμης,
 26/5 – 8/6/1917 Οι Ιυαλλοί καταλαμβάνουν τα Γίανεννα καιπροχωρούν για Πρέβεζα.
29/6-11/6/1917 Τελεσίγραφο Ζονάρ για παραίτηση Κωνσταντίνου.
30/5 – 11/6/1917 Ο Κωνσταντίνος παραιτείται και αναχωρεί από την Ελλάδα
13/26 Ιουνίου 1917 Ο Βενιζέλος φτάνει στην Αθήνα και την επομένη ορίζεται πρωθυπουργός.
24-26 Οκτωβρίου 1917 πανωλεθρία Ιταλών στο Καπορέτο.
7/11/1917 Οκτωβριανή επανάσταση στην Ρωσία.
16/11/1917 Πρωθυπουργός Γαλλίας ο Κλεμανσώ.
15/12/1917 Η Ρωσία υπογράφει ανακωχή με την Γερμανία.
3/3/1918 Συνθήκη Μπρέστ Λιτόφσκ
17/30 Μαίου 1918 Μάχη του Σκρα
11/91918 Διάσπαση γραμμής Χίντεμπουργκ
189/1918 Νίκη Ελλήνων και Βρετανών στην μάχη Δοιράνης
28/9/1918 Οι Γάλλοι καταλαμβάνουν τα Σκόπια.
30/9/1918 Η Βουλγαρία υπογράφει ανακωχή.
24/10/1918 Νίκη Ιταλών στι Βιττόριο Βένετο
30/10/1918 Η Τουρκία υπογράφει ανακωχή
1/11/1918 Απελευρωση Βελιγραδίου
3/11/1918 Αυστρία υπογράφει ανακωχή
7/11/1918 Η Ουγγαρία υπογράφει ανκωχή
11/11/1918 Η Γερμανία υπογράφει ανακωχή στην Κομπιένη.
2/15 Ιανουαρίου 1919 Ελληνικό εκστρατευτικό σώμα στην Οδησσό.
2/15 Μαίου 1919 Ο Ελληνικός στρατός στην Σμύρνη.
27/11/1919 Συνθήκη Μειγύ
12/25 Ιουλίου 1920 κατάληψη Ανδριανούπολης
10/8/19120 Συνθήκη Σεβρών
12/8/19120 Απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου στο σταθμό της Λυόν στο Παρίσι.
12/25 Οκτωβρίου 19120 Πεθαίνει ο Βασιλιάς Αλέξανδρος.
1/14 Νοεμβρίου 1920 Ήττα των Φιλελευθέρων στις βουλευτικές εκλογές.
6/19 Δεκεμβρίου 1920 επιστροφή Κωνσταντίνου στην Αθήνα.
26/3 – 8 /4 1921 Πρωθυπουργός ο Δ Γούναρης
27/6- 10/7 1921 Εξαπολύεται η μεγάλη επίθεση στην Μ Ασία.
4/17 Αυγούστου 1921  Οι Έλληνες στον Σαγγάριο.
13/26 Αυγούστου 1922 Ο Κεμάλ εξαπολύει γενική επίθεση
27/8-9/9 Ο Κεμάλ κατλαμβάνει την Σμύρνη
11/24 Σεπτεμβρίου 19122 Επανασταση στην Χίο και Μυτιλήνη
14/27 Σεπτε,βρίου 19122 Παραιτείται ο Κωνσταντίνος και εγκαταλείπει την ελλάδα.
29/12/1922-11/1/1923 Πεθαίνει ο Κωνσταντίνος στο Παλέρμο.
  
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
 
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΔΙΧΑΣΜΟΥ αρθρογραφία του Ελ Βενιζέλου και του Ι Μεταξά εκδόσεις ΚΥΡΟΜΑΝΟΣ
 

 
 

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ

Στο βιβλίο της της Ιζαμπέλλας Παλάσκα αναφέρεται μια άγνωστη και εκπληκτική εξιστόρηση προσπάθειας του Θ Πάγκαλου να δει τον Μουσολίνι, ο ο...