Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2019

ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΡΟΥΧΗΣ Η «Παναγίας της Νίκης»



 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Επιχρωματισμένη φωτογραφία, Χρήστος Καπλάνης: Past in Color- Χρώμα στο Παρελθόν. Ο Τσαρούχης με τη θαυματουργή εικόνα που ζωγράφισε στο Αλβανικό μέτωπο, 1940-41.

Ο Γιάννης Τσαρούχης στρατεύθηκε το 1939 και υπηρέτησε στο Κούτσι, στην Αλβανία.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου είχε αναλάβει τη δημιουργία καμουφλάζ στρατιωτικών εγκαταστάσεων και στολών, ενώ δεν σταμάτησε ούτε τότε να ζωγραφίζει, δημιουργώντας προσωπογραφίες των φαντάρων που πολεμούσαν με σθένος τους Ιταλούς.

Την ιστορία της «Παναγίας της Νίκης» είχε αφηγηθεί στο βιβλίο «Μαρτυρίες ’40-’41» του Κ. Χατζηπατέρα.

Όπως είχε αποκαλύψει, η ιδέα του πίνακα προήλθε όταν άκουσε κατά τη διάρκεια του συσσιτίου έναν φαντάρο να περιγράφει ότι είχε δει όραμα με την Παναγία.

Ο ανθυπασπιστής Νίκος Γκάτζαρος είχε βγει για ένα περίπατο και περιγράφει την ασυνήθιστη εικόνα που αντίκρισε: «ο αήρ είχε πάψει να φυσά, ο ουρανός ήταν αστεροειδής και κατά την επιστροφή, ούτε 10 βήματα δεν είχε κάνει, του εμφανίζεται και του κόβει το δρόμο μια γυμνή μαυροφόρα, έχουσα σεμνή την εμφάνισή της».

Το πρόσωπο της διακρινόταν στο ημίφως. Εκείνος αιφνιδιάστηκε από το θέαμα και έπεσε στα γόνατα στο έδαφος. Πήγε να την ασπαστεί, ενώ τα μάτια του ήταν συγκινημένα, τα πόδια και τα χέρια του έτρεμαν. Τότε άκουσε φωνές:  «Είμαι η Παναγία. Μη φόβισε παιδί μου. Εγώ ενεμφανίσθη να σου είπω τρεις λόγους. Τους οποίους να μη λησμονήσεις». Του είπε ότι πρώτον η Ελλάδα θα βγει νικηφόρα από τον πόλεμο, δεύτερον ότι ο πόλεμος κηρύχθηκε εναντίον της Ελλάδος για να γνωρίσει ο κόσμος ότι αφορμή είναι η απομάκρυνσή του από την χριστιανική θρησκεία και τρίτον ότι το δίκαιο πάντα υπερισχύει της βίας.

Αρχικά ο ανθυπασπιστής ανέφερε ότι πέρασε την παρουσία για κάποια Αλβανή κατάσκοπο και ύψωσε το ρεβόλβερ του για να την πυροβολήσει, όμως τότε η γυναίκα ύψωσε την παλάμη της και του είπε: «Μη χτυπάς, έχω να σου πω κάτι: τη Λαμπρή θα είσαστε σπίτι σας».

Ο στρατιώτης κατευθύνθηκε προς τη σκηνή του, το αναφέρει στον στρατηγό Κατσιμήτρο και ο ανθυπασπιστής Νίκος Γκάτζαρος διέταξε αμέσως να γίνει έρανος γιατί θέωρησε ότι στο σημείο που εμφανίστηκε η Παναγία της θα πρέπει να γίνει μικρός ναός.




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Έντονη ήταν η αίσθηση στους μαχητές του 40 η προστασία της Παναγιάς.

Η ιστορία του στρατιώτη διαδόθηκε γρήγορα στο στράτευμα. Ένας λοχαγός φώναξε κάποιον φαντάρο που ήξερε να ζωγραφίζει. Ήθελε μια εικόνα που θα κοσμούσε το εκκλησάκι που θα χτιζόταν στο Γκολέμι. Εκεί, δηλαδή που ο ανθυπασπιστής ανέφερε, ότι είχε δει την Παναγία.

Ο Διοικητής αποφάσισε να χτίσει μια εκκλησία για την Παναγιά στο σημείο που του υπέδειξε ο φαντάρος και ζήτησε από τον Τσαρούχη να ζωγραφίσει τις τοιχογραφίες.

Ωστόσο, το κτίριο όπου θα χτιζόταν η εκκλησία, ένας παλιός μύλος, ήταν επικίνδυνο και στόχος των Ιταλών, γι’αυτό ο Τσαρούχης έφτιαξε εικόνες ως τέμπλο πάνω σε τέσσερις σανίδες.

Καμβά για να ζωγραφίσει δεν είχε και έψαχνε ο Τσαρούχης  να βρει απεγνωσμένα. Σε γράμμα του, μαρτυρεί ο ίδιος, βρήκε ένα καπάκι από ένα κιβώτιο ρέγκας, το οποίο μύριζε έντονα. Πάνω σε αυτό ζωγράφισε την περίφημη «Παναγιά της Νίκης». Ως πρότυπο είχε μια κακοζωγραφισμένη Παναγία που κυκλοφορούσε σε δελτάρια.

 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Φωτογραφία του ζωγράφου Διαμαντή Διαμαντόπουλο (1914 –1995) και δεξιά τον Γιάννη Τσαρούχη από το Αρχείο Ιδρύματος «Γιάννης Τσαρούχης».


Ο Τσαρούχης περιγράφει την ιστορία της Παναγίας:

 

Το μέρος αυτό εβάλλετο πολύ από τους Ιταλούς και εφοβόμουν.

Δέχτηκα όμως να κάνω τέσσερις εικόνες για το τέμπλο, αν βρουν τέσσερις σανίδες.

Μπογιές είχε μαζί του ο λοχαγός μου, ο μακαρίτης Γεωργόπουλος, με την ελπίδα ότι θα μπορέσω να κάνω σκηνές από μάχες.

Αυτές οι μπογιές εχρησίμευσαν στην αρχή του πολέμου για να καμουφλαριστούν τα νίκελ του αυτοκινήτου του διοικητού.

Κι αργότερα, για να κάνω μερικά πορτραίτα του λοχαγού αυτού, που ήταν φιλότεχνος και βιβλιόφιλος. Ύστερα από πολλές έρευνες βρέθηκε ένα καπάκι από κιβώτιο.

Εκεί πάνω ζωγράφισα την “Παναγία της Νίκης”, έχοντας ως πρότυπο μια κακοζωγραφισμένη Παναγία που κυκλοφορούσε σε δελτάρια.

Όταν τελείωσε, την εθαύμασαν όλοι οι στρατιώτες, και ένας λοχαγός με παζάρευε να του κάνω μια ίδια για την Κέρκυρα.

Ο διοικητής του τάγματος έμενε μακριά από τα σπίτια που μέναμε εμείς, σε μια σκηνή καμουφλαρισμένη με κούμαρα.

Ήταν μακριά η σκηνή του και έστειλε έναν μοτοσυκλετιστή, εξαιρετικά ωραίο και πολύ μάγκα, για να με κουβαλήσει εκεί που έμενε.

Επήρα την εικόνα μαζί μου και καβάλησα τα καπούλια της μοτοσυκλέτας.

 

Καθώς πηγαίναμε στο διοικητή, έφραξαν σχεδόν το δρόμο στρατιώτες από την Άρτα, που είχαν στρατοπεδεύσει εκεί και είχαν πληροφορηθεί για την ύπαρξη της εικόνας.

Ήδη, το ταπεινό μου έργο, που δεν είχε στεγνώσει ακόμα, είχε αποκτήσει φήμη θαυματουργής εικόνας.

Εκείνη την ώρα βάρεσε συναγερμός.

Δηλαδή ένας στρατιώτης με μια σάλπιγγα τυλιγμένη σε ιμάντες από γκέτες από χακί ύφασμα, εσάλπισε.

Εγώ και ο μοτοσυκλετιστής πέσαμε μπρούμυτα, σύμφωνα με τις διαταγές που είχαμε.

Κανένας Αρτινός δεν έκανε το ίδιο.

“Βρε συνάδελφε”, μου είπε ένας, “βαστάς την Παρθένα και φοβάσαι;”

 “Όχι, φίλε”, του απάντησα, “αλλά είμαι στρατιώτης και υπακούω στις διαταγές των ανωτέρων”.

Όταν με είδε ο διοικητής με γένια και κακοτυλιγμένες γκέτες, μου είπε:

“Έλληνας στρατιώτης είσαι εσύ ή Βούλγαρος αιχμάλωτος;

Για να δούμε την εικόνα.

Την έχεις κάνει άγρια την Παναγία, σαν Αρβανίτισσα.

Και ο Χριστός είναι κι αυτός αγριωπός”.

Για να τον θαμπώσω τού είπα κάτι από τους Ψαλμούς του Δαβίδ:

“Ευλογητός ει Κύριε ο διδάσκων τας χείρας μου εις πόλεμον, τους δακτύλους μου εις παράταξιν”.

“Βλέπω είσαι και θεοφοβούμενος”, μου απάντησε.

Φώναξε τον κουρέα να με ξουρίσει και ένας στρατιώτης με βοήθησε να τυλίξω καλά τις γκέτες μου.

Αισθανόμουνα σαν ηθοποιός του κινηματογράφου που τον ετοιμάζουν για γύρισμα.

Και ο διοικητής είπε σε έναν ανθυπολοχαγό να μου βγάλει μια φωτογραφία με την εικόνα μαζί.

“Τώρα που είναι αξιοπρεπής Έλληνας στρατιώτης”.

Όταν γύρισα μετά τον πόλεμο στην Αθήνα, μου παραδώσανε αυτή τη φωτογραφία και την έχω ακόμα.

Η εικόνα παρίστανε την Παναγία με το Χριστό και στο κάτω μέρος τα θαύματά της.

Αριστερά τον ανθυπασπιστή που πάει να πυροβολήσει την Παναγία και δεξιά τους στρατιώτες που πάνε να χτίσουν το μύλο για να τον κάνουνε εκκλησία.

 

H φωτογραφία του 1940-1941 επιχρωματίστηκε από τον γραφίστα Χρήστο Καπλάνη και δημοσιεύτηκε στη σελίδα του στο Facebook Past in Color- Χρώμα στο παρελθόν.








Η εκκλησία χτίστηκε στο Γκολεμί, στο σημείο που ο στρατιώτης είδε το όραμα με την Παναγία, η οποία όπως έχουν καταθέσει μάρτυρες καταστράφηκε επί Χότζα.

 

Ο μεγάλος Έλληνας ζωγράφος είχε περιγράψει για τις τελευταίες ημέρες του πολέμου:

 

«Στο δρόμο στα χωριά, στο Κριεκούκι, στην Κάζα, στη Μάνδρα, κοιτούσαν οι γέροι του χωριού τ’ αυτοκίνητα και μας χειροκροτούσαν.

Ένας είπε, για τα χάλια μας μάς χειροκροτάτε;

Και οι γέροι απαντούσαν:

«Είσαστε ήρωες, είσαστε λεβεντόπαιδα».

Ο Τσαρούχης επέστρεψε στην Ελλάδα και όπως οι υπόλοιποι Έλληνες έζησε από πρώτο χέρι την πείνα και τις κακουχίες της κατοχής:

«Για ένα διάστημα, έπαιρνα συσσίτιο στο Αρχαιολογικό Μουσείο, στη μεγάλη αίθουσα των Μυκηνών.

Εκεί μπορούσες να συναντήσεις τον Σικελιανό με τη μακριά του μαύρη πελερίνα, την Μαρίκα Παλαίστη, τον Γιάννη Ρίτσο – που συνήθως τον συνόδευα ως το σπίτι του απ’ το Μουσείο, συζητώντας πολιτικά και θέματα σχετικά με το αρχαίο θέατρο, την όπερα ή το μπαλέτο»…

Γράφει ο Τσαρούχης για τον εμφύλιο: «Ολα αυτά τα έργα έχουν γίνει την εποχή του εμφυλίου πολέμου που οι δρόμοι ήταν γεμάτοι στρατιώτες και έβλεπα συνεχώς κηδείες και μνημόσυνα. Εχουν γίνει με ένα πνεύμα ερωτικό. Ηθελα να κάνω μια σειρά έργων με τίτλο “Η φρίκη του πολέμου”. Ασχέτως με το θέμα, ήταν και μια δοκιμή να κάνω μια ζωγραφική σε άσπρο εξωτερικό τοίχο, που φωτιζόταν από τον ήλιο».

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Μαρτυρίες '40-'41 του Κ. Χατζηπατέρα.

ΜΑΤΗΝ ΩΝΕΙΔΙΣΑΝ ΤΗΝ ΨΥΧΗΝ ΜΟΥ, του Γιάννη Τσαρούχη Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ.

Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2019

Αυτοκτονίες Στρατιωτικών μετά την ήττα από τους Γερμανούς


Δεν θα πρέπει βέβαια να λησμονούμε την αυτοκτονία του πρωθυπουργού Αλ.  Κορυζή, ο οποίος υπό το βάρος της επέρχόμενης κατοχής αυτοκτόνησε.
 

 

 

Όπως και την αυτοκτονία της Π Δέλτα ευθύς με την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα.
 

 

Ο φρουρός Κων. Κουκίδης φέρει βαρέως την υποστολή της σημαίας μας στην Ακρόπολη και τα πατριωτικά του συναισθήματα τον σπρώχνουν στην αυτοκτονία που θα τρομάξει τον εχθρό. Τυλίγεται την γαλανόλευκη και πέφτει απο τον Ιερό βράχο προς την πλευρά της Πλάκας και σκοτώνεται.

 

Στην Ύψαλα της Τουρκίας, ανατολικά του Έβρου, αυτοκτονεί ο υποστράτηγος Ιωάννης Ζήσης, επικεφαλής Συντάγματος. Πέρασε στο τουρκικό έδαφος κατόπιν κυβερνητικής συμφωνίας Ελλάδος – Τουρκίας. Οι Τούρκοι, μετά την γερμανική επικράτηση, αθέτησαν τη συμφωνία και αφόπλισαν το Σύνταγμα. Ο Ζήσης φέρων βαρέως την εξέλιξη αυτή, μπαίνει στη σκηνή του το μεσημέρι της 9ης Απριλίου και αυτοκτονεί.
 

 

Το ίδιο διάστημα, αυτοκτονεί στο Ριζό Μακεδονίας ο λοχαγός Ευάγγελος Νομικός από τις Κυκλάδες, για να αποφύγει την αιχμαλωσία από τους Γερμανούς.

 
 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Αλέξανδρος Διάκος: Αξιωματικός του Πεζικού, ο πρώτος πεσών Έλληνας αξιωματικός κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου.
 

Αυτοκτονεί επίσης έξω από το νοσοκομείο στα Καμμένα Βούρλα ο ανθυπολοχαγός Νικόλαος Πάππης από τη Χίο όταν είδε να πλησιάζουν τα γερμανικά στρατεύματα και ήταν σίγουρη η αιχμαλωσία του.

 

Στην Πεδινή Ιωαννίνων, ο διοικητής της 8ης Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού ταγματάρχης Κων. Βερσής, μετά την συνθηκολόγηση του Τσολάκογλου, καλεί τους στρατιώτες του και τους λέει. «Πολεμήσαμε γενναία τους Ιταλούς και τους νικήσαμε. Μια άλλη ξένη δύναμη δεν μας επιτρέπει να χαρούμε τη νίκη και να απολαύσουμε το αγαθό της ελευθερίας… Επετεύχθη συνθηκολόγησις που μας υποχρεώνει να παραδώσουμε τα όπλα τα ιερά που τόσο αγαπήσαμε και μας χάρισαν νίκες. Και τώρα τους ζυγούς λύσατε. Ζήτω η αιωνία Ελλάς». Και ο τότε στρατιώτης Ανδρέας Δαλακάκης λέει τα μετέπειτα: «Ψάλαμε μετά συγκινημένοι τον εθνικό ύμνο και αρχίσαμε να αποχωρούμε. Ο Βερσής, αποτραβήχτηκε παράμερα πίσω από ένα πυροβόλο και αυτοκτόνησε, γιατί δεν ήθελε να παραδώσει τα όπλα!..».

 

Ευαισθησίες που σήμερα για οτιδήποτε όσο φρικτό και αν γίνεται,  υπάρχει μία παχυδερμική αδιαφορία  ...

Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2019

Η ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ Γ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ ΓΙΑ ΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ



 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ο Γ Καφαντάρης ( 1873-1946) Βενιζελικός αρχηγός του Κόμματος των Προοδευτικών Φιλελευθερων. Κατά την περίοδο της 4ης Αυγούστου εξορίστηκε στη Ζάκυνθο.

Ο μαχητικότερος πολιτικός αρχηγός Γ Καφαντάρης είχε την πιό άτω άποψη για την 28η Οκτωβρίου κια την Αντίσταση κατά την Κατοχή, μετά την είσοδο των Γερμανών στην  Αθήνα:

 

«.... ότι η εσφαλμένη πολιτική του Ιωάννου Μεταξά ωδήγησεν εις την πολεμικήν εμπλοκήν της Ελλάδος. Το είπεν εις εμέ τον ίδιον και είμαι βέβαιος, ότι θα το είχαν ακούσει από τα χείλη του και άλλοι.

Ο Καφαντάρης υποστήριζεν, ότι η 28η Οκτωβρίου, θα ήτο ίσως δυνατόν να είχε, δια καλυτέρων χειρισμών αποτραπή, και ότι η επίθεσις του Χίτλερ την 6ην Απριλίου 1941 θαήτο οπωσδήποτε δυνατόν να είχε προληφθή.... Φυσικά δεν ήτο διόλου γερμανόφιλος, και ομιλούσε ως γνήσιος Έλλην πατριώτης.

Αλλά εθεώει και αυτήν την <σώφρονα> (μέχρι της 28ης Οκτωβρίου έναντι Γερμανίας και Ιταλίας, μέχρι δε του Μαρτίου 1941 έναντι της Γερμανίας) πολιτική του Ιωάννου Μεταξά και των διαδόχων του ως υπερβολικά απερίσκεπτον!».

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

Τα χρονικά του Μεγάλου Πολέμου του Π Κανελλόπουλου

Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας 1941-1974 του Σ Ν Γρηγοριάδη εκδόσεις Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία.

Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2019

Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΣΟΦΙΑ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ Η ΙΔΙΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ «ΑΠΟΡΟΥΣ»



 


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :  Οικογενειακή φωτογραφία, με τον Εμμ.Μπενάκη στο κέντρο και την Πηνελόπη Δέλτα να διακρίνεται στην πρώτη σειρά



Η ιστορία αυτή διαδραματίστηκε κατά την περίοδο του Διχασμού κατλα τον Α ΠΠ, στην Ελλάδα υπήρχε η κυβερνηση Βασιλικιά των Αθηνών και κυβέρνηση τριανδρίας στην Θεσσαλονίκη.

Η εύπορη οικογένεια της Πινελόπης Δέλτα, ήταν κόρη του επιχειρηματία Εμμανουήλ Μπενάκη ο οποίος διατέλεσς βουλευτής, υπουργός και Δήμαρχος Αθηναίων, ήταν Βενιζελικιά και διέθετε χρήματα για την περίθαλψη προσφύγων, κυρίως Μικρασιατών οι οποίοι είχαν υποστεί τον πρώτο διωγμό.

Ο Εμμανουήλ Μπενάκη το 1914 εξελέγη Δήμαρχος Αθηναίων, κατά την διάρκεια των Νοεμβριανών συνελήφθηκε, διαπομπεύτηκε και φυλακίστηκε από τους Επίστρατους, το σπίτι του κατά την διάρκεια της μεταφοράς του στους στρατώνες του Ιλισσού λεηλατήθηκε από τους Επίστρατους και ο ίδιος σχεδόν λιτζαρίστηκε, μετά την απελευθέρωσή του τέθηκε σε κατ οίκον περιορισμό και στην συνέχεις φυλακίστηκε για 41 ήμέρες στις φυλακές Αβέρωφ. Πραγματοποίησε τεράστιο φιλανθρωπικό έργο και δώρισε τεράστια ποσά για κοινωφελή ιδρύματα.

 

 Στην Αθήνα ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος ΙΒ (ή Α) είχε δημιουργήσει τραμπούκικες ομάδες (σε μορφή πολιτοφυλακής) που ενεργούσαν εγκληματικά κατά των Βενιζελικών και Μικρασιατών προσφύγων, αυτοί ονομαζόντουσαν «Επίστρατοι» (επίσημος τίτλος «Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εφέδρων») και έφτασαν τις 200.000 άνδρες, ήταν δε οργανωμένοι με στρατιωτικό τρόπο από την Ι Μεταξά.

 

Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος είχε αναθέσει την διαχείριση του φιλανθρωπικού έργου στην σύζυγό του Βασίλισσα Σοφία (αδελφή του Κάιζερ).

Έτσι εχόντων των πραγμάτων ας παρακολουθήσουμε ένα πολύ εδιαφέροντα διάλογο μεταξύ του Η. Β. Hill και της Πινελόπης Δέλτα που στόχο είχε την διαχείριση των χρημάτων της οικογένειάς της.

 

«....Μια αποστολή είχε φύγει, όταν ένα απόγεμα παρουσιάστηκε στο σπίτι μας ο Η. Β. Hill, της Αμερικανικής Σχολής. Βρέθηκα στον κήπο σαν ήλθε, και με το πλατύ του ανειλικρινές χαμόγελο, μου άρχισε κουβέντες για τούτα και κείνα, και απαντούσα μετρώντας τα λόγια μου.

Και ξεσκεπάζοντας, τέλος, τους σκοπούς του, μου είπε:

 

 «Έρχομαι εκ μέρους της βασίλισσας Σοφίας. Έμαθε πως διαθέτετε χρήματα και είστε ευδιάθετη να τα ξοδέψετε για τους απόρους. Είναι αλήθεια;»

 

 «Για τους πρόσφυγες», διόρθωσα. «Ναι, είναι αλήθεια, μου έστειλε χρήματα ο πατέρας μου».

 

 «Γνωρίζετε τη διαταγή της βασίλισσας, να της σταλούν όσα χρήματα διαθέτουν όλοι για τους απόρους;»

 «Τη γνωρίζω».

 

 «Της εστείλατε τα χρήματα που διαθέτετε;»

 

  «Όχι».

 

 «Νομίζω καλό να της τα στείλετε, θα συγκεντρωθεί η δουλειά σ' ένα ταμείο, σ' ένα χέρι, δε θα σκορπιέται σε άτακτες προσπάθειες όπου πολλοί κάνουν την ίδια δουλειά. Και ξέρετε», πρόσθεσε με το ίδιο διφορούμενο χαμόγελο του, «από διοργάνωση ξέρει η βασίλισσα, και ό,τι κάνει, το κάνει καλά. Δεν θα πάγει στράφι ούτε μια δραχμή...».

 

 «Ούτε όμως και στους πρόσφυγες», διέκοψα, «και βλέπετε, η διαταγή του πατέρα μου είναι να ξοδευτούν τα χρήματα αυτά για τους πρόσφυγες».

Με κοίταζε πάντα με το διπρόσωπο χαμόγελο του που πλάταινε ακόμα το πλατύ του πρόσωπο. Μου άναψε τα αίματα μου.

 


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η βασίλισσα Σοφία όταν ήταν ακόμη πριγκίπισσα, στο «μικρό ανάκτορο» της Ηρώδου του Αττικού η τάξη ήταν το πρώτο και σπουδαιότερο καθήκον της. Φαίνεται μάλιστα ότι δίκαια έλεγαν πολλοί ότι επικρατούσε «σιδηρά πειθαρχία», που την επέβαλλε η αυταρχική οικοδέσποινα. Αργότερα, όταν η Σοφία έγινε βασίλισσα, οι συνθήκες αυτές όχι μόνο δεν άλλαξαν, αλλά και έγιναν πιο αυστηρές.


 «Ακούσετε δω, κύριε Χιλλ», του είπα. «Ξέρω πως τα χρήματα που δίνονται στη βασίλισσα και που ξοδεύει εκείνη, παν όλα στους επιστράτους, που απ' αυτούς περιμένει να την υπερασπίσουν εναντίον της λαϊκής οργής που νιώθει γύρω της. Από μένα δε θα πάρει μια πεντάρα. Ο πατέρας μου μου έστειλε χρήματα να βοηθήσω πρόσφυγες. Δε θα τα δώσω στους δολοφόνους του, τους επιστράτους, που έβγαλε ο Βασιλεύς από τις φυλακές στα Νοεμβριανά για να τον σκοτώσουν. Μ' εμποδίζει η βασίλισσα να εργαστώ. Το κέφι της! Αλλά για να πάρει χρήματα από μένα, ας μην το περιμένει. Και σα θέλετε, πείτε της το, δε θα της δώσω μια πεντάρα. Τα στέλνω πίσω στον πατέρα μου, μα δεν της τα δίνω. Πείτε της το».

Μια στιγμή δεν αποκρίθηκε αυτός. Σάστισε νομίζω. Ύστερα είπε:

 

 «Έχετε άδικο φοβούμαι. Η φτώχια είναι φρικτή, οι ανάγκες μεγάλες».

 

 «θα κάνω ό, τι μπορώ ιδιαιτέρως».

 

 «Ναι... ξέρετε πως αυτό απαγορεύεται;»

 

 «Το ξέρω. Μα για να μου πάρει τα χρήματα η Σοφία με τη βία, δεν υπάρχει τρόπος. Κι εγώ δεν τα δίνω».

Πάλι έγινε σιωπή. Και πάλι την έκοψε ο Χιλλ:

 

 «Πηγαίνω από δω στο Τατόι», μου είπε. «Τελικώς τι θα πω στη βασίλισσα;»

 

 «Πως τα χρήματα του πατέρα μου δεν τα δίνω».

 

 «Είναι ο τελευταίος σας λόγος;»

 

 «Μάλιστα».

 

Και χωριστήκαμε...»

 
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελευθέριος Βενιζέλος, Αρχείο της Π.Σ. Δέλτα.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ

Στο βιβλίο της της Ιζαμπέλλας Παλάσκα αναφέρεται μια άγνωστη και εκπληκτική εξιστόρηση προσπάθειας του Θ Πάγκαλου να δει τον Μουσολίνι, ο ο...