ΛΟΓΟΣ ΝΑΥΑΡΧΟΥ ΤΕΛΕΥΤΙΑ ΠΡΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ

Το 389πΧ ο Λακεδεμόνιοι πολεμούν με τους Αθηναίους στην Αίγινα κατά τον Κορινθιακό πόλεμο (395-387πΧ), έχει φονευτεί σε μάχη ο Λακεδαιμόνιος ναύαρχος  Γοργώπας και τον έχει αντικαταστήσει ο Ετεόνικος (για τον στόλο τους στην Αίγινα διότι ο διοικητής όλου του στόλου ήταν ναύαρχος  ο Ανταλκίδας που όμως βρισκόταν στην Μ Ασία), τον οποίο όμως  παρακούν οι κωπηλάτες που  αρνούνται να κωπηλατήσουν διότι δεν τους πλήρωνε, σε αυτή την δεινή θέση οι Λακεδαιμόνιοι καλούν τον επιτυχημένο ναύαρχο  Τελευτία ο οποίος όμως δεν είχε την δυνατότητα να είναι ναύαρχος για δεύτερη φορά σύμφωνα με τον νόμο τους (ίδια περίπτωση με τον Λύσανδρο στους Αιγός Ποταμούς).

Ο ναύαρχος Τελυτίας ανέλαβε λοιπόν την διοίκηση του στόλου (παράτυπα) στην Αίγινα, χωρίς και αυτός να έχει χρήματα να πληρώσει τους μισθούς των στρατιωτών, έβγαλε ένα λόγο που δείχνει με ποιό τρόπο μπορεί να επιρρεάσει ο διοικητής το στρατευμα.

 

 

 

 

ΚΕΙΜΕΝΟ

 

[14] «Ω άνδρες στρατιώται, εγώ χρήματα μεν ουκ έχω ήκω, εάν μέντοι θεός εθέλη και υμείς συμπροθυμήστε, πειράσομαι τα επιτήδεια υμίν ως πλείστα πορίζειν.

Ευ δ ίστε, εγώ, εγώ όταν υμών άρχω, εύχομαι τε ουδέν ήττον ζην υμάς ή και εμαυτόν, να τ επιτήδεια θαυμάσαιτε μεν αν ίσως, ει φαίην βούλεσθαι υμάς μάλλον ή εμέ έχειν,  εγώ δε νη τους θεούς και δεξαίμην αν αυτός μάλλον δύο ημέρας άσιτος ΄γ υνάς μίαν γενέσθαι ή γε μην θύρα ή εμή ανέωκτο μεν δήπου και πρόσθεν εισιέναι τω δεομένω τι εμού, ανεώξεται δε και νυν.

[15] Ώστε όταν υμείς πλήρη έχητε τα επιτήδεια, τότε και εμέ όψεσθαι αφθονώτερον διαιτώμενον αν δε ανεχόμενον με οράτε και ψυχή και θάλπη και αγρυπνίαν, οίεσθε και υμείςταύτα πάντα καρτερείν. Ουδέν γαρ εγώ τούτων κελεύω υμάς ποιείν ίνα ανιάσθε, αλλ ίνα εκ τούτων αγαθόν τι λαμβάνητε.

[16] Και η πόλις τοι, έφη, ω άνδρες στρατιώται, η ημετέρα, ή δοκεί εύδαίμων είναι, ευ ίστε ότι ταγαθά και τα καλά εκτήσατο ου ραθυμούσα, αλλά εθέλουσα και πονείν και κινδυνεύειν, οπότε δέοι.

Και υμείς ουν ήτε μεν και πρότερον, ως εγώ, οίδα, άνδρες αγαθοί, νυν δε πειράσθαι χρη έτι εμείνουςγίνεσθαο, ιν ηδέως μεν συμπόνώμεν, ηδέως δε συνευδαιμονούμεν.

[17] Τι γαρ ήδιον ή μηδένα ανθρώπων κολακεύειν μήτε Έλληνα μήτε βάρβαρον ένεκα μοισθού. Αλλ εαυτοίς ικανούς είναι τα επιτήδειαπορίζεσθαι, και ταύταοθενπερ κάλλιστον ή γαρ τοι πολέμω από των πολεμίων αφθονία ευ ίστε τροφήν τε και εύκλείαν εν πάσιν ανθρώποις παρέχεται»..........

«Άγετε, ω άνδρες, δειπνήσατε μὲν άπερ καὶ ως εμέλλετε· προπαράσχεσθε δέ μοι μιας ημέρας σίτον. έπειτα δὲ ήκετε επὶ τας ναυς αυτίκα μάλα, όπως πλεύσωμεν ένθα θεὸς εθέλει, εν καιρώ αφιξόμενοι.».

ΕΡΜΗΝΕΙΑ

«Άνδρες στρατιώτες, εγώ βέβαια έρχομαι χωρίς χρήματα, αν όμως θέλει ο θεός και εσείς συμπαραταχθείτε με προθυμία, θα επιχειρήσω να σας παρέχω με αυθονία τα αναγκαία εφόδια για την ζωή.

Γνωρίζετε ασφαλώς καλά ότι, όταν εγώ σας κυβερνώ, θεωρώ την ζωή σας το ίδιο πολύτιμη με την δική μου.

Εγώ μα τους θεούς, θα προτιμούσα να μείνω χωρίς τροφή για δύο ημέρες, παρά να μείνετε χωρίς τροφή εσείς για μια μέρα.

Η πόρτα μου βέβαια, και πριν ήταν ανοιχτή για να μπαίνει όποιος έχει ανάγκη να μου ζητήσει κάτι, άρα και τώρα θα είναι ανοικτή.

Όταν θα έχετε πολλά τρόφιμα, θα βλέπετε και εμένα να τρέφομαι καλύτερα. Αν όμως βλέπετε εμένα να υπομένω το κρύο και την ζέστη και την αυπνία, να θεωρείτε ότι και εσείς έχετε την υποχρέωση να υπομένετε τα ίδια. Γιατί εγώ τίποτε από αυτά δεν θα σας διατάξω να κάνετε για να ταλαιπωρείστε, αλλά για να ωφελείστε από αυτά.

Γνωρίζετε επίσης καλά, άνδρες στρατιώτες, ότι και η πόλη μας, που θεωρείται ευτυχησμένη, απέκτησε αυτά τα καλά και αγαθά όχι με την τεμπελιά, αλλά με την θέληση να κοπιάζει και να κινδυνεύει, όταν υπάρχει ανάγκη. Και εσείς υπήρξατε στο παρελθόν γενναίοι άνδρες, όπως γνωρίζω.

Τώρα λοιπόν έχετε καθήκον να προσπαθείτε να είστε ακόμη γενναιότεροι, για να βρίσκουμε ευχαρίστηση στις κοινές μας επιδιώξεις και επιτυχίες.

Γιατί τι είναι πιό ευχάριστο να μη κολακεύει κανείς κανένα από τους ανθρώπους, ούτε Έλληνα, ούτε βάρβαρο, για τα χρήματα, αλλά να είναι ικανός να προμηθεύεται τα τρόφιμα μόνος του, και μάλιστα με τον πιό έντιμο τρόπο;

Τα αφθονα λάφυρα που παίρνετε από τους εχθρούς σε καιρό πολέμου, να είστε βέβαιοι, παρέχουν συγχρόνως σε εσάς και τροφή και σας κάνουν ενδόξους σ εόλους τους ανθρώπους.»......

«Πηγαίνετε τώρα, άνδρες, να δειπνήσετε όπως το ᾽χατε σκοπό, κι εφοδιαστείτε με τροφή για μια μέρα. Κατόπιν να πάτε γρήγορα γρήγορα στα καράβια, να τραβήξουμε για κει που θέλει ο θεός και να φτάσουμε στην ώρα μας».

Με αυτά τα λόγια τους τόνωσε και τους οδήγησε εναντίον του Πειραιά.

 

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΙΑ

Ο Τελευτίας ήταν πρίγκηπας της δυναστεία Ευρυποντιδών  και αδελφός του βασιλιά της Σπάρτης Αγησίλαου Β, γιός του Αρχίδαμου Β΄ και  της Ευπολίας, διακρίθηκε κατά τον κορινθιακό πόλεμο σαν ναύαρχος, εκλέχτηκε ναύαρχος για ένα χρόνο το 390 πΧ  μετά τον θάνατο του Γεργώπα το 388πΧ ανέλαβε πάλι την αρχηγία  του στόλου στην Αίγινα και επιτέθηκε στον Πειραιά παίρνοντας άφθονα λάφυρα. Ο ναύαρχος Τελευτίας έπεσε μαχόμενος κατά την πολιορκία της Ολύνθου το 380 πΧ.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΑ του Ξενοφώντα τόμος Β  έκδοση NATIONAL GEIGRAPHIC