ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΠΡΕΣΒΗΣ ΤΟ 1941

            Η γερμανική επίθεση εκδηλώθηκε από τις δυνάμεις  της Βέρμαχτ την 6^η Απριλίου, η επίθεση αυτή  γίνηκε 45 λεπτά πριν από την προβλεπόμενη ώρα που προέβλεπε η γερμανική διακοίνωση, η οποία είχε επιδοθεί νωρίτερα στον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κορυζή από τον γερμανό πρεσβευτή στην Αθήνα πρίγκιπα Έρμπαχ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Ιταλός πρεσβευτής στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι.

Ο Έρμπαχ τόνισε στον Κορυζή ότι ο πόλεμος δεν στρεφόταν κατά της Ελλάδας, αλλά κατά της Αγγλίας, που είχε σπεύσει προς βοήθεια της χώρας μας με 62.000 άνδρες και μεγάλη αεροπορική δύναμη.

Παρ όλα αυτά οι γερμανικές δυνάμεις τον ελληνικό στρατό χτυπούσαν και όχι τους Άγγλους και ως εκ τούτου δεν έπαυε η Ελλάδα να βρίσκεται σε πόλεμο με την Γερμανία και φυσικά ο πρίγκιπας Έρμπαχ και οι λοιποί διπλωματικοί υπάλληλοι θα έπρεπε να εγκαταλείψουν το Ελληνικό έδαφος, με μια ασφαλή μεταφορά σε ουδέτερο έδαφος, αλλά ο διπλωματικός εκπρόσωπος του Χίτλερ παρέμεινε στην έδρα του καθ όλη την διάρκεια της γερμανικής επίθεσης.

Η ελληνική κυβέρνηση δεν θέλησε να μεταχειριστεί βία για την απομάκρυνση των γερμανών διπλωματών (ποιος ξέρει σε τι απέβλεπε αυτή η αδράνεια και αυτή η ευγένεια προς ένα ενόπλοις επιτιθέμενο εχθρό) και έτσι είχαμε ένα τραγελαφικό φαινόμενο που αντίστοιχα δύσκολα μπορεί να βρει κάποιος στα διεθνή διπλωματικά χρονικά.

Κάτι ανάλογο είχε συμβεί και με τον πρεσβευτή της Ιταλίας Γκράτσι, ο οποίος αφού επέδωσε την 28^η Οκτωβρίου 1940 το τελεσίγραφο στον Ι Μεταξά, κλείστηκε στην πρεσβεία του και αρνήθηκε να αποχωρήσει, η δε ελληνική κυβέρνηση είδε και έπαθε για να τον απελάσει μετά από μερικές ημέρες.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο τύπος ανακοινώνει την Γερμανική επίθεση.

Έτσι και τώρα ο γερμανός πρέσβης παρέμενε στην θέση του και μαζί του 100 υπάλληλοι οι περισσότεροι των οποίων ήταν καμουφλαρισμένοι κατάσκοποι. Επί ένα 20ήμερο των επιχειρήσεων οι κατάσκοποι αυτοί ανενόχλητοι κυκλοφορούσαν στην ελληνική πρωτεύουσα. Ο δε στρατιωτικός ακόλουθος συνταγματάρχης Κρίστιαν Φον Κλεμ Χόχενμπεργκ γύριζε με την στρατιωτική στολή και ανοικτό αυτοκίνητο επιδεικτικά στους δρόμους της Αθήνας, προκαλώντας τους Αθηναίους οι οποίοι έβλεπαν τον γερμανό αξιωματικό να κάνει μια άνευ προηγουμένου επίδειξη σε ανθρώπους που τα παιδιά τους έδιναν το αίμα τους αντιμετωπίζοντας τους γερμανούς εισβολείς .

Αυτοί που πραγματικά ενοχλήθηκαν ήταν οι Άγγλοι. Ο Βρετανός πρέσβης Πάλαιρετ ζήτησε να θεωρηθούν τα μέλη της γερμανικής πρεσβείας αιχμάλωτοι και να μεταφερθούν στην Αίγυπτο. Στόχος των Άγγλων ήταν να τους ανταλλάξουν με δικούς τους διπλωμάτες που κρατούσαν οι Γερμανοί.

Την 22/4/1941 και ενώ η κυβέρνηση ετοιμαζόταν να αποχωρήσει για την Κρήτη, μια πολυπληθείς ομάδα υπαλλήλων του υπουργείου Εξωτερικών επισκέφτηκε τον Τσουδερό και δήλωσε:

-«Κύριε πρόεδρε, θα παραιτηθούμε όλοι αν πάρετε μαζί σας τον Γερμανό πρεσβευτή και το προσωπικό της πρεσβείας του. Αυτό θεωρούμε ότι αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου». Ο Τσουδερός ρώτησε :

-«Και τι σας νοιάζει εσάς;» και τότε εισέπραξε την πιο κάτω απάντηση:

-«Φοβούμαστε ότι οι Γερμανοί θα εφαρμόσουν αντίποινα όταν καταλάβουν την Αθήνα, ίσως και να την βομβαρδίσουν . Γι αυτό , σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόφασή σας , θα παραιτηθούμε».

 Ήταν εύλογες οι ανησυχίες των υπαλλήλων διότι Βασιλεύς και κυβέρνηση θα βρισκόντουσαν υπό την προστασία των Βρετανών την στιγμή που ο κόσμος αυτός έμενε στο έλεος του κατακτητή.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Φυσικά δεν απεβίωσε ο Κορυζής, αυτοκτόνησε και στην θέση του τοποθετήθηκε ο Τσουδερός.

Ο Τσουδερός έδωσε μια λύση στο ζήτημα η οποία περιέσωζε τα προσχήματα, ζήτησε να αναχωρήσει ο Γερμανός πρεσβευτής με τους υπαλλήλους του σε 24 ώρες για την Τουρκία. Η Ελληνική απαίτηση διαβιβάστηκε αμέσως στον πρίγκιπα Έρμπαχ, ο οποίος μπρος στον κίνδυνο να μετατραπεί σε όμηρο, δέχτηκε αμέσως, αλλά πριν εκπνεύσει το 24ωρο η  Κυβέρνηση και ο Βασιλιάς είχαν φύγει για Κρήτη.

Τι συνέβη  μετά την αποχώρηση, στις 23/4/1941, της Ελληνικής κυβέρνησης;

Το πρωί της 27ης Απριλίου στο Ψυχικό, όπου βρισκόταν η κατοικία του Γερμανού πρεσβευτή στην Αθήνα, άρχισε να παρατηρείται ζωηρή κίνηση, ασυνήθιστη για την πάντα ήσυχη αυτή αθηναϊκή περιοχή.

Από τις 8 το πρωί, όταν ελαφρές μηχανοκίνητες φάλαγγες διέσχιζαν τη λεωφόρο Κηφισίας προς το κέντρο της πόλης, στις κατοικίες του πρεσβευτή της Γερμανίας πρίγκιπα Έρμπαχ και του στρατιωτικού ακολούθου Κλεμ φον Χόχενμπεργκ υψώθηκε η γερμανική σημαία με τη σβάστικα.

Ο Κλεμ, που μέχρι τότε βρισκόταν υπό κατ’ οίκον περιορισμό, φρουρούμενος από ομάδα αστυνομικών του Κέντρου Αλλοδαπών, βγήκε ευδιάθετος στον κήπο του και σε άπταιστα ελληνικά (μέχρι την καταστροφή του 1922 ζούσε στη Σμύρνη) έδωσε διαταγή στον σοφέρ του (ένα ξεπεσμένο Ρώσο πρίγκιπα) να ετοιμάσει το αυτοκίνητο, ενώ ζήτησε από τον επικεφαλής της φρουράς υπαστυνόμο Αντ. Βολταιράκη να ετοιμασθεί για να τον συνοδεύσει. Μετά λίγα λεπτά, το αυτοκίνητο του ιδιόρρυθμου Γερμανού στρατιωτικού ακολούθου, του οποίου η πολυετής παραμονή στην πρωτεύουσα άφησε εποχή στους αθηναϊκούς κύκλους, ξεκινούσε. Ο ίδιος καθόταν αγέρωχος στο πίσω κάθισμα, φορώντας την επίσημη στολή του, ενώ ο Έλληνας υπαστυνόμος ήταν δίπλα στον οδηγό, δίκην ιδιωτικού σωματοφύλακα.

Σε λίγο βρισκόταν στην κοντινή οικία του Έρμπαχ, στον περίβολο της οποίας είχαν συγκεντρωθεί το προσωπικό της πρεσβείας και άλλοι Γερμανοί, που στο αντίκρισμα του Κλεμ ανέκραξαν εν χορώ το «Χαιλ Χίτλερ». Λίγο αργότερα, έφθασαν και οι πρώτοι Γερμανοί μοτοσικλετιστές, στους οποίους οι Γερμανίδες της πρεσβείας πρόσφεραν πρόχειρες ανθοδέσμες. Ταυτόχρονα, από ένα στρατιωτικό αυτοκίνητο της Βέρμαχτ κατέβαινε ένας αξιωματικός που ζήτησε να δει τον πρίγκιπα Έρμπαχ. Μαζί του έφερνε ένα κλειστό φάκελο. Ήταν το μήνυμα του Χίτλερ, που όριζε τον μέχρι τότε πρεσβευτή της Γερμανίας ως προσωρινό διοικητή της Ελλάδος.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

-          ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ του Σ Ν Γρηγοριάδη τόμος Ι εκδόσεις ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ 1940

            Κατά τον ελληνοιταλικό πόλεμο του 1940-41 παρά το μικρό μέγεθος της Ελληνικής αεροπορίας η οποία ανερχόταν σε αναλογία 1 προς 6 της Ελληνικής αεροπορίας απέναντι στην Regia Aeronautica  (ιταλική αεροπορία), πραγματοποιήθηκαν αξιόλογη εκπροσώπηση, πέρα από την αριθμητική υπεροχή η ιταλική αεροπορία ήταν εφοδιασμένη με σύγχρονα αεροπλάνα MACCHI και FIAT έναντι των πεπαλαιωμένων πολωνικών PZL που διέθετε η Ελλάδα, το χειρότερο όμως ήταν ήδη η Πολωνία είχε ήδη κατακτηθεί και υπήρχε τεράστια έλλειψη ανταλλακτικών, ενώ η εκπαίδευση των Ελληνων χειριστών στις σύγχρονες τακτικές ήταν ελλιπής .

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Πολωνικό μαχητικό αεροπλάνο  PZL P24G  της Ελληνικής αεροπορίας

Ο ΑΘΛΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΙΝΟΥ ΜΗΤΡΑΛΕΞΗ

             Ο Μητραλέξης γεννήθηκε το 1916 στο χωριό Μίλα της Μεσσηνίας, με την έναρξη του πολέμου βρέθηκε να υπηρετεί  στην 22^η Μοίρα Διώξεως στις Σέδες της Θεσσαλονίκης. Και μετά τον τορπιλισμό της Έλλης μεταφέρθηκε στο βοηθητικό αεροδρόμιο της Μίκρας με αποστολή την αεροπορική κάλυψη της Θεσσαλονίκης.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Μαρίνος Μητραλέξης.

            Στις 2/11/1940 δόθηκε «συναγερμός απογείωση» στην 22^η Μοίρα διότι πετούσαν πάνω από την Βέροια με κατεύθυνση την Θεσσαλονίκη 27 τρικινητήρια βομβαρδιστικά CANT Z1007bis  συνοδευόμενα από ισχυρή δύναμη καταδιωκτικών. Τα PZL βρέθηκαν στον αέρα, τα ιταλικά βομβαρδιστικά πετούσαν στα 6.000 μέτρα , δεν άργησαν να συναντηθούν τα αντίπαλα αεροπλάνα πάνω από τον Λαγκαδά και ακολούθησε λυσσώδης αερομαχία, η αερομαχία μεταφέρθηκε στο πεδίο δράσης των αντιαεροπορικών της Θεσσαλονίκης.

            Μέσα σε αυτή την κατάσταση ο Μαρίνος Μητραλέξης είχε «πάρει την ουρά» ενός εχθρικού βομβαρδιστικού και έβαλε εναντίον του, δεχόμενος τα ιταλικά πυρά από τα πολυβόλα της ουράς του ιταλικού, τα πυρομαχικά όμως του Μητραλέξη εξαντλήθηκαν και οι ιταλοί συνέχισαν να βάλουν κατά του Μητραλέξη, τότε πραγματοποιήθηκε ένας αεροπορικός άθλος προ των έκπληκτων ματιών ιταλών και ελλήνων μαχητών, ο Μητραλέξης αντί να προσπαθήσει να απεμπλακεί «εμβόλισε» με την έλικα το πηδάλιο της ουράς του ιταλικού βομβαρδιστικού. Το ιταλικό βομβαρδιστικό έπεσε σε περιδίνηση και συνετρίβη, ενώ τα τέσσερα από τα πέντε μέλη του ιταλικού πληρώματος  του πήδηξαν με αλεξίπτωτα , ο χειριστής ανθυποσμηναγός  Β.   Pasqualotto δεν κατάφερε να σωθεί.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το Ιταλικό βομβαρδιστικόμετά την πτώση του.

            Το αεροπλάνο του Μ Μητραλέξη μετά τον «εμβολισμό» ο κινητήρας άρχισε να «στριγκλίζει» και υποχρεώθηκε σε άμεση αναγκαστική προσγείωση . Έτσι προσγειώθηκε ομαλά στον χώρο που είχε συντριβεί το ιταλικό βομβαρδιστικό, ο Μαρίνος Μητραλέξης βγήκε από το αεροπλάνο κατευθύνθηκε προς τους τέσσερις διασωθέντες ιταλούς, τους οποίους πλησίαζαν εξαγριωμένοι χωρικοί από την γύρω περιοχή  και βγάζοντας το όπλο του το πρότεινε στους χωρικούς που πλησίαζαν με αξίνες τους έντρομους ιταλούς, μετά χαιρέτησε τους ιταλούς, τους συστήθηκε και έμαθε τα ονόματά τους. Επρόκειτο για τους D Peteruzo, M Capaleni, B Trezolani και G Brussolo, εν τω μεταξύ έφτασε η χωροφυλακή που τους παρέλαβε και με συνοδεία του Μητραλέξη παραδόθηκαν στη Στρατιωτική Διοίκηση Θεσσαλονίκης..

            Το επεισόδιο είναι μοναδικό, ο Μητραλέξης τιμήθηκε με την ανώτατη διάκριση, το Χρυσό Αριστείο Ανδρείας και είναι ο μοναδικός Έλληνας αεροπόρος του πολέμου που έτυχε αυτής της διάκρισης κατά τον πόλεμο.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η εφημερίδα "Πρωία" , στο φύλλο της 17ης Νοεμβρίου , δημοσίευσε συνέντευξη του Ιταλού ανθυποσμηναγού Μπρουσόλο Γκαριπάλδο , ενός από τους διασωθέντες αιχμαλώτους , ο οποίος επιβεβαίωσε το συμβάν και απέρριψε τις οποίες εκδοχές ήθελαν την κατάρριψη του εχθρικού αεροπλάνου ως ατύχημα.

            Ο Μητραλέξης χάθηκε στις 19/10/1948 μαζί με τους αντισμήναρχο Πολίτη και επισμηναγό Γαλανάκο με το αεροπλάνο τους τύπου Oxford, λόγω βλάβης, στα νερά του Αιγαίου ανοικτά της Τήνου.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

-          ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ της  ΥΙΠΑ τόμος Γ 1990

-          Η ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 40 του Η Δ Καρταλαμάκη

OFF SHORE ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Off shore εταιρίες είναι εκείνες που λειτουργούν ως μέσο συνεργασίας μεταξύ της χώρας όπου λειτουργεί η Off shore και οποιασδήποτε άλλης χώρας ενδιαφέρεται για τη διενέργεια εμπορικών δραστηριοτήτων, χρησιμοποιούνται για «φθηνό παρκάρισμα χρήματος».

Σαν παράδειγμα ας φέρω τις δραστηριότητες όπου κάποιοι προμηθεύονται από την Kύπρο στεντς για καρδιοπαθείς έναντι 2.500 ευρώ, τα οποία αφού κάνουν τον γύρο μέσω «οφ σορ» εταιρειών πωλούνται στη χώρα μας για 9.500 ευρώ.

Βασικό χαρακτηριστικό τους είναι το προνομιακό φορολογικό καθεστώς, που συνίσταται στους ιδιαίτερα χαμηλούς συντελεστές φορολόγησης και στην αποφυγή διπλής φορολογίας. Οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι εταιρίες αυτές μπορεί να είναι τραπεζικές, επενδυτικές κ.ο.κ., με επιφύλαξη των εκάστοτε τοπικών νομικών ιδιαιτεροτήτων.Βάση λειτουργίας τους αποτελεί το νομοθετικό πλαίσιο της χώρας που αποδέχεται τα προιόντα εξαγωγής ή τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Οι off shore δεν διαφοροποιούνται από τις εγχώριες εταιρίες, απλά προσφέρουν φορολογικές απαλλαγές.

Τα κύρια πλεονεκτήματα είναι:

§ Ανωνυμία. Σαν παράδειγμα θα φέρω τις οφ σορ εταιρείες των νησιών Μάρσαλ του Ειρηνικού, είναι μετοχικές που οι μετοχές ανήκουν στον κομιστή, άρα κανείς δεν ξέρει σε ποιόν ανήκουν .

§ Εντεταλμένες υπηρεσίες μέσω δικηγόρων.

§ Υψηλότερο επίπεδο προστασίας προσωπικών δεδομένων.

§ Περιορισμένη ευθύνη χωρίς απαίτηση αποπληρωμής κεφαλαίου.

§ Νόμιμη απαλλαγή φόρων. Εξοικονόμηση αφορολόγητου εισοδήματος. Μία Αγγλική LTD (Ε.Π.Ε) παραδείγματος χάρη . πρέπει να υποβάλει απολογισμούς μια φορά το χρόνο και να πληρώνει φόρους με βάση τα κέρδη που έκανε. Για να κερδίσει πλεονεκτήματα, όπως απαλλαγή φόρου, απαλλαγή απολογισμών ή απαλλαγή από τον ετήσιο απολογισμό θα πρέπει να αναζητήσει την ίδρυση μιας offshore εταιρείας.

§ Καμία φορολόγηση οποιουδήποτε εισοδήματος.

§ Δεν απαιτούνται λογιστικές διαδικασίες.

§ Δεν απαιτούνται αναφορές.

§ Χωρίς έξοδα για λογιστές.

§ Χωρίς λογιστικό έλεγχο.

§ Δεν απαιτούνται επαγγελματικές ή λογιστικές γνώσεις.

§ Η επιχειρηματική δραστηριότητα θα διεξάγεται διεθνώς.

§ και πολύ περισσότερα.

Στην Ευρώπη λειτουργούν off shore εταιρίες στο Λουξεμβούργο, το Μονακό, τη Μάλτα, την Κύπρο κτλ.

Κατάλογος των χωρών που θεωρούνται ο παράδεισος των off shore εταιρειών είναι:

Aruba, Bahamas, Bahrain, Barbados, Belize, Bermuda, Botswana, Brit. Virgin Isl, Brunel, Cayman Isl, Cook Islands, Costa Rica, Curacao, Cyprus, Dominica, Dom. Republic, Dubai, Gibraltar, Grenada, Guernsey, Hong Kong, Ireland, Isle of Man, Jebel Ali, Jersey, Labuan, Liberia, Liechtenstein, Luxembourg, Macao, Madeira, Malta, Marshall Isl., Mauritius, Monaco, Montenegro, Nauru, Nevis, New Zealand, Niue, Panama, San Marino, Sark, Seychelles, Singapore, Switzerland, St. Kitts, St. Lucia, St. Vincent, Turks & Caicos, Vanuatu.

Ειδικά στις Σεϋχέλλες ισχύουν τα ποιο κάτω:

Συνδυάζουν μία σταθερή νομοθετική διάταξη και μία σταθερή κυβέρνηση χωρίς δυσκολίες εγγραφής, εντός 48 ωρών σε πολύ ανταγωνιστικές τιμές. Τα έξοδα σύστασης ξεκινούν από 590€ μόνο. Οι συσταθείσες εταιρείες στις Σεϋχέλλες απαλλάσσονται οποιουδήποτε φόρου, είναι εξουσιοδοτημένες να ασκούν όλους τους τύπους επαγγελμάτων και μπορούν να έχουν πελάτες, εργολάβους, προμηθευτές και υπαλλήλους από οποιαδήποτε χώρα.

Φυσικά Off shore εταιρείες υπάρχουν και σε άλλα κράτη πχ στην Ελλάδα Off shore εταιρεία είχε ένας βασικός υπουργός της κυβερνήσεως Καραμανλή που εμπλάκηκε στην υπόθεση Βατοπέδι, πήρε η μονή δια των αμφισβητούμενων χρυσόβουλων μια έκταση που θεωρούσε ότι της ανήκε. Έχουμε πολλές αδιαφανείς οικονομικές συναλλαγές. Εκατομμύρια πηγαινοέρχονταν από οφ σορ εταιρείες στο Βατοπέδι και αντιστρόφως. Πέντε από αυτά τα εκατομμύρια κατέληξαν σε λογαριασμό του κ. Βουλγαράκη. Να δεχθούμε την εξήγηση του υπουργού ότι αυτό το τεράστιο ποσό ήταν για τη σύζυγό του, η οποία είναι συνδικαιούχος του λογαριασμού του. Τι «παίζει» με τον ειδικό ετήσιο φόρο 3% επί της αντικειμενικής αξίας ακινήτων στην Ελλάδα στα οποία offshore εταιρείες έχουν δικαιώματα επικαρπίας καθώς και πλήρους ή ψιλής κυριότητας. Εδώ όμως υπάρχει ένα «παράθυρο» το οποίο μπορούν να εκμεταλλευθούν ενδεχομένως οι επιχειρήσεις. Οι εταιρείες απαλλάσσονται από το φόρο, εφόσον υπάρχει σύμβαση διοικητικής συνδρομής για την καταπολέμηση της απάτης και της φοροδιαφυγής μεταξύ της Ελλάδας και της χώρας της έδρας τους. Τέτοια σύμβαση υπάρχει για παράδειγμα μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, όπου έχουν κατευθυνθεί πολλά ελληνικά κεφάλαια. Ο φορολογικός νόμος 3522/2006 με την οποία οι offshore εταιρείες που κατέχουν ακίνητα τα οποία δεν χρησιμοποιούν ή δεν ενοικιάζουν απαλλάχτηκαν από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων από την 1/1/2007.

Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, οι offshore εταιρείες ελέγχουν ήδη το 4% της κεφαλαιοποίησης του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Θέλοντας να περιορίσει το ξέπλυμα χρήματος και να διασφαλίσει όρους διαφάνειας στις συναλλαγές του Χρηματιστηρίου, πρόσφατα η Επιτροπή αποφάσισε να απαγορεύσει στις Χρηματιστηριακές Εταιρείες να ανοίγουν κωδικούς και να προχωρούν σε συναλλαγές με υπεράκτιες (off-shore) εταιρείες, εάν δεν γνωρίζουν τον τελικό τους δικαιούχο-ιδιοκτήτη.
Σύμφωνα με τους βρετανικούς «Financial Times», «οι Ελληνες εκτιμάται ότι έχουν περισσότερα από 25 δισεκατομμύρια ευρώ σε υπεράκτιους (off shore) τραπεζικούς λογαριασμούς». Το Λιχτενστάιν, μια χώρα 35.000 κατοίκων στο κέντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ Αυστρίας και Ελβετίας, έχει προσελκύσει χιλιάδες πλούσιους επενδυτές διεθνώς, προσφέροντας απόλυτη εμπιστευτικότητα στην κίνηση κάθε τραπεζικού λογαριασμού και στην «ταυτότητα» του δικαιούχου του.

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΚΑΤΑ ΕΛ-ΑΛ

            Ο ψυχρός πόλεμος έχει διακόψει στην πραγματικότητα τις επαφές Ανατολής  - Δύσης, οι σχέσεις των δύο μεγάλων συνασπισμών πραγματοποιούνται στα πεδία των τοπικών πολέμων, στις 19/7/1955 επιτέλους μαζεύονται στην Γενεύη οι ηγέτες των τεσσάρων μεγάλων Αϊζενχάουερ, Ντάλες από τις ΗΠΑ, Χρουστσόφ, Μολότοφ από την ΕΣΣΔ, Ήντεν, Μακ Μίλαν από το Ηνωμένο Βασίλειο και Έντγκαρ Φωρ,  Πιναί από την Γαλλία συνομιλίες για αφοπλισμό, ευρωπαϊκή ασφάλεια κλπ  ζητήματα, η διάσκεψη δεν κατέληξε σε συγκεκριμένες αποφάσεις, έδειξε όμως την  διάθεση για συνεννόηση, έτσι δίκαια ονομάστηκε «διάσκεψη ελπίδων» και αυτό το πρώτο βήμα  έκανε την ανθρωπότητα να μιλά για το «πνεύμα της Γενεύης».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το αεροπλάνο της ΕΛ ΑΛ που καταρρίφτηκε από τους Βουλγάρους.

            Δεν πρόλαβαν να περάσουν δέκα μέρες από την διάσκεψη της Γενεύης και στις 27/7/1955 ένα τετρακινητήριο της ΕΛ – ΑΛ που εκτελούσε αεροπορική συγκοινωνία Λονδίνο-Βιέννη-Αθήνα-Κωνσταντινούπολη-Τελ Αβιβ πλήττεται από βολή αντιαεροπορικού πυροβόλου στην περιοχή Πετριτσίου της Βουλγαρίας.

            Το αεροπλάνο πέφτει φλεγόμενο σε βουλγαρικό έδαφος,  οι 58 επιβάτες του και τα μέλη του πληρώματος καίγονται.

 

            Το συμβάν δίνει τροφή στον τύπο της Δεξιάς στην Ελλάδα, αλλά και παγκόσμια προκαλεί συγκίνηση. Την άλλη μέρα η βουλγαρική κυβέρνηση εκφράζει την λύπη της και δηλώνει ότι συγκρότησε ανακριτική επιτροπή με επικεφαλής τον υπουργό Εξωτερικών για να εξακριβώσει τους λόγους της κατάρριψης.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ:  Μνημείο για την πτώση της 402 της ΕΛ ΑΛ.

            Τι συνέβη όμως, το αεροπλάνο της ΕΛ - ΑΛ έχασε τον προσανατολισμό του και αντί να ακολουθήσει την ροή του Αξιού ακολούθησε τον Στρυμόνα, οι βούλγαροι ισχυρίστηκαν ότι τα αντιαεροπορικά τους έριξαν προειδοποιητικές βολές στο αεροπλάνο που είχε χάσει την πορεία του, και μετά πραγματοποίησαν την κατάρριψη.

Και έτσι όμως να είναι δεν πραγματοποιείς κατάρριψη επιβατικού αεροπλάνου, η καχυποψία φεύγει τελευταία και το «πνεύμα της Γενεύης»  έρχεται αργοπορημένο στα Βαλκάνια. Τέλος πάντων «όλοι» αναγνώρισαν ότι το συμβάν ήταν έγκλημα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

- ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΤΗΝ ΧΟΥΝΤΑ του Σπ Λιναρδάτου εκδόσεις ΒΗΜΑ-βιβλιοθήκη

ΚΕ ΣΑΝ ΜΑΧΗ ΑΝΤΙΠΕΡΙΣΠΑΣΜΟΥ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Βάση του Khe Sanh, στο Νότιο  Vietnam

            Τον Ιούλιο του 1967 η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος αναγνώρισε την αποτυχία του στις στρατιωτικές επιχειρήσεις και συνειδητοποίηση της αδυναμίας να σημειώσουν νίκη (οι μηνιαίες απώλειές του ΛΣΒ ισοδυναμούσαν με την στράτευση των νεοσυλλέκτων του )  και αποφάσισε να αναπροσανατολίσει με τρεις  στόχους :

Α. Την δημιουργία απόκλισης μεταξύ Κυβέρνησης και λαού στις ΗΠΑ σχετικά με τον πόλεμο στο Βιετνάμ

Β. Υπόθαλψη των εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Νοτιοβιετναμέζους του προέδρου Νγκουγιέν Βαν Θιού.

Γ. Κλιμάκωση του πολέμου φθοράς.

            Στα τέλη του 1967 αποστρατεύτηκαν 200 ηλικιωμένοι αξιωματικού του Β Βιετνάμ από εκείνους που θεωρούσαν «ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΑ».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Νότιο Βιετνάμ 1965 Μια μητέρα με τα 3 παιδιά της, διασχίζει κολυμπώντας ένα ποτάμι για να ξεφύγει από τις αμερικανικές βόμβες. Η φωτογραφία ελήφθη απ' τον Ιάπωνα Kyoichi Sawada.

            Εν τω μεταξύ η αμερικανική ηγεσία παραπλανούσε τον αμερικανικό λαό,    όπως παραδέχτηκε και ο υπουργός Αμύνης Ρόμπερτ Μακναμάρα , για την εξέλιξη και την προοπτική τερματισμού του πολέμου στο Βιετνάμ.

            Με βάση την λογική της διάψευσης των αμερικανικών ισχυρισμών οι Βορειοβιετναμέζοι σχεδίασαν την επίθεση του Τετ ( επίθεση σε  πολλά σημεία), στόχος ήταν η κατάδειξη στην αμερικανική κοινή γνώμη ότι η κυβέρνηση του ψεύδεται. Οι Β Βιετναμέζοι ξεκίνησαν τις διαπραγματεύσεις για ειρήνη με τις ΗΠΑ και προγραμμάτισαν τον αντιπερισπασμό με κτυπήματα ανάλογα του Ντιεν Μπιεν Φου επί δύο αμερικανικών βάσεων που ήταν κοντά στα σύνορα του Ντακ Το (η πολιορκία του διάρκεσε 22 ημέρες) και του Κε Σαν. Η επίθεση στο Κε Σαν δημιούργησε την πεποίθηση ότι ήταν η αποφασιστική μάχη στο Βιετνάμ, ενώ ο σχεδιασμός της μάχης του Κε Σαν  ήταν μάχη αντιπερισπασμού και ο στρατηγός Γκιαπ καθόριζε την λογική με την περίφημη φράση του « Η ζωή ή ο θάνατος 100, 1000 ή και δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων , ακόμη κι αν αυτοί τυχαίνει να είναι συμπατριώτες μας, δεν σημαίνει απολύτως τίποτα».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Νότιο Βιετνάμ 1966 Ένα τεθωρακισμένο των ΗΠΑ σέρνει έναν νεκρό Βιετκόνγκ.

            Το Κε Σαν βρισκόταν 20 χιλιόμετρα  από τον δρόμο Χο Τσι Μινχ, 8 χιλιόμετρα από το Λάος. Από το 1964 οι πεζοναύτες είχαν δημιουργήσει βάση κοντά στην πόλη Κε Σαν   Η βάση του Κε σαν ενισχύθηκε με χιλιάδες συσκευές ανίχνευσης που σκορπίστηκαν στην ζούγκλα με την επιχείρηση «Νιαγάρας», έτσι οι αμερικάνοι διαπίστωσαν ότι ο ΛΣΒ είχε συγκεντρώσει 15.000 άνδρες. Η βάση φρουρείται αρχικά από μια μικρή δύναμη των ΗΠΑ συνεπικουρούμενη από 200 ντόπιους και επιτηρούσε τις κινήσει του ΛΣΒ στο Λάος, η λογική για την βάση ήταν η ρήση του στρατηγού Ουέστμορλαντ «Εγκαταλείποντας το Κε Σαν, παραδίδεις όλα τα πλεονεκτήματα σου και αποδέχεσαι την  μεταφορά των επιχειρήσεων στην παραλιακή ζώνη της επαρχίας Κουάνγκ Τρι, παρέχοντας στον εχθρό μια λεωφόρο εισβολής στον Νότο», αντίθετα ο ταγματάρχη Λόουελ Ηνγκλις δήλωνε ξεκάθαρα «Όταν βρίσκεσαι στο Κε Σαν είναι σαν να βρίσκεσαι στο πουθενά. Ακόμα κι αν το χάσεις, δεν έχεις χάσει ουσιαστικά τίποτα».

            Το 1966 ο Ουέστμορλαντ στέλνει το 1/3 τάγμα  και ο ΛΣΒ στέλνει τμήματα της 325C μεραρχίας (το χρυσό αστέρι του ΛΣΒ). Το 3^ο Σύνταγμα πεζοναυτών καταλαμβάνει στρατηγικούς λόφους  και την φρούρηση της βάσης αναλαμβάνει το 1/26 τάγμα πεζοναυτών. Το Νοέμβριο του 1967 διαπιστώνονται η ύπαρξη πολλών μονοπατιών που άνοιξε ο ΛΣΒ από τα μονοπάτια αυτά συγκεντρώνονται δύο μεραρχίες  με πυροβολικό του ΛΣΒ. Ο Ουέστμόρλαντ   χάρηκε που ο ΛΣΒ αποφάσισε να αναμετρηθεί μαζί του σε αραιοκατοικημένη περιοχή. Οι αμερικανοί εφαρμόζουν το σχέδιο  Niagara I ρίχνοντας καταρράκτη βομβών κατά του ΛΣΒ, και τον Niagara ΙΙ που προέβλεπε εξοντωτικό αεροπορικό βομβαρδισμό (η αμερικανική δύναμη αποτελείτο  από 2.000 αεροπλάνα και 3.000 ελικόπτερα) .

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο πόλεμος του Βιετνάμ ονομάστηκε «πόλεμο του Μακναμάρα», μετά την ήττα των ΗΠΑ στο Βιετνάμ, αφιέρωσε τη ζωή του στο να αναδείξει πόσο άχρηστοι είναι οι πόλεμοι.

από: Palmografos.com - Πέθανε ο Ρόμπερτ Μακναμάρα - "Το Βιετνάμ ήταν λάθος!" - Νέος Κόσμος (Αυστραλίας)

            Ο ΛΣΒ χτύπησε 00.30 της 21/1/1968 έπειτα από προπαρασκευή πυροβολικού, 300 πεζοί του ΛΣΒ χτύπησαν το ύψωμα 861 και διείσδυσαν στο συρματόπλεγμα απωθούμενοι από τον λόχο Κ, ο ΛΣΒ επανέλαβε την επιχείρηση και ένα από τα βλήματά του χτύπησε αποθήκη πυρομαχικών, η έκρηξη ήταν πολύ ισχυρή ώστε ανατράπηκαν ελικόπτερα κατέρρευσαν κτήρια και μια πυρακτωμένη βροχή βλημάτων τύλιξε την βάση, καταστράφηκαν πολλές δυνατότητες του αεροδρομίου του Κε Σαν. Η βάση ενισχύθηκε με το 37 τάγμα  νοτιοβιετναμέζους Ρέηντζερ έτσι ο Λόουντς διέθετε 6.000 άνδρες και ο ΛΣΒ 20.000 άνδρες. Μετά την έκρηξη στην πυριτιδαποθήκη το πρόβλημα των αμερικανών ήταν ο ανεφοδιασμός του και όποια προμήθεια έφτανε ήταν αεροπορικώς. Ο ΛΣΒ είχε αναπτύξει ισχυρή αντιαεροπορική ομπρέλα.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :

Πόλεμος του Βιετνάμ, Αμερικανός στρατιώτης , αιχμάλωτος, επέτειος της καταρίψης 2000 αμερικανικών αεροπλάνων.

            Η μάχη του Κε Σαν κράτησε 77 ημέρες, ο Γκιαπ εξαπέλυε τον έναν καταιγισμό πυροβολισμού μετά τον άλλον. Η αμερικανική κοινή γνώμη παρακολουθούσε τηλεοπτικά τις μεταδόσεις από το πεδίο της μάχης και ο πρόεδρος Τζόνσον υπήρξε το πραγματικό θύμα της μεγάλης αυτής δημοσιότητας στο Κε Σαν, ο Τζόνσον είχε τόσο αγχωθεί για την εξέλιξη της μάχης ώστε ζήτησε ομοίωμα της βάσης του Κε Σαν στο γραφείο του για να παρακολουθεί την εξέλιξη της μάχης. Ο Τζόνσον ήταν καλύτερα ενημερωμένος για την μάχη του Κε Σαν απ ότι οι στρατιώτες που πολεμούσαν, ο διοικητής της φρουράς συνταγματάρχης Ντέηβιντ Λόουντς είπε σε συνέντευξη του : «Ο πρόεδρος και ο σύμβουλός του Ουόλτ Ρόστοου βρισκόταν πνευματικά  μέσα στο ίδιο χαράκωμα με τους πεζοναύτες μας!». Φυσικά το Κε Σαν του 1968 δεν είχε καμιά σχέση με το Ντιεν Μπιεν Φου του 1954. Ο στρατηγός Γκιαπ δεν είχε ποτέ την πρόθεση να καταλάβει το Κε Σαν, ο ΛΣΒ είχε στραμμένη την προσοχή του αλλού.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Πρόεδρος Τζόνσον ενημερώνεται για τις επιχειρήσεις στο Khe Sanh  

            Στην μάχη αυτή το πυροβολικό των ΗΠΑ έριξε 158.891 οβίδες κατά του ΛΣΒ και δέχτηκαν σαν απάντηση 10% από ότι έριξαν, τα ελικόπτερα των ΗΠΑ μετέφεραν στην βάση 465 τόνους εφόδια .

«Με του Βορηά τα Κύματα»

Αλέξανδρος Μωραϊτίδης (Απόσπασμα)

ΜΕ ΤΟΥ ΒΟΡΗΑ ΤΑ ΚΥΜΑΤΑ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΩΡΑΪΤΙΔΗΣ



ΕΚΔΟΣΕΙΣ Π. ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ
ΑΘΗΝΑ 2008

1898

Η αγία Φωτεινή.   Ο ναός.   Πως εκτίσθη.  Το περίφημον τέμπλεον.   Ο στολισμός του Ναού.   Αι ακολουθίαι.  Οι ιεροψάλται.   Σκέψεις.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το καμπαναριο της Αγίας φωτεινής, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή οι τούρκοι το ανατίναξαν.

     Διακρίνω το περίφημον κωδωνοστάσιον της Αγίας Φωτεινής, ένα πάλλευκον και πολυσύνθετον κομψόν οικοδόμημα από ωραία λευκά μάρμαρα, με κίονας και κιονίσκους και τόξα και τοξίδια, με εύμορφα γεγλυμμένα στολίσματα, όπου αλλού πουθενά δεν έχω ιδεί. Ας εισέλθωμεν λοιπόν εις την Μητρόπολιν της Σμύρνης. Μεγάλη, δενδροφυτευμένη, ανθόσπαρτος και δροσόλουστος πλατεία, με πλατάνους χλοεράς και ευώδεις βασιλικούς, περικλείει τον σεπτόν ναόν της αγίας Φωτεινής, ταπεινόν έξωθεν, ευτελή, άνευ τρούλλου, πλην γέμοντα ένδον αρχαιότητος, καλλιτεχνημάτων και κατανύξεως. Καθώς επληροφορήθην, καθ' ην χρονικήν περίοδον εκτίσθη η Αγία Φωτεινή, ο Σουλτάνος είχεν απαγορεύσει εις τους Έλληνας την ανακαίνισιν ή ανέγερσιν Ναών.

 Όμως οι Σμυρναίοι κατώρθωσαν να λάβουν μίαν άδειαν, ισχύουσαν δια 40 ημέρας. Κτίσται λοιπόν 100 με βοηθούς άλλους τόσους, θεμελιωθέντος του Ναού, ειργάζοντο και τας νύκτας ακόμη, ίνα καταστή δυνατόν να τελειωθή ο Ναός εντός της ορισθείσης προθεσμίας. Όπερ και κατωρθώθη. Όμως απέμεινε μικρόν μέρος αυτού, προς τον Νάρθηκα, άστεγον. Επειδή δε εξημέρονε Κυριακή, και είχεν αποφασισθή να γείνουν τα εγκαίνια του Ναού κατ' αυτήν την ημέραν, και τελεσθή η πρώτη λειτουργία, εστέγασαν το μέρος εκείνο με μουσαμάν. Πλήθος λοιπόν κόσμου, όλοι οι ευλαβείς Σμυρναίοι, άρχοντες και εργατικοί, και οι των διαφόρων Ισναφίων, επλήρωσαν τον Ναόν με χαράν απερίγραπτον, η οποία άστραπτεν εις τα πρόσωπα όλων. Αίφνης όμως μία θύελλα, μία λαίλαψ επισυμβάσα, ανέτρεψε τον μουσαμάν, βροχή δε ραγδαία επακολουθήσασα κατεπλημμύρησε τον Ναόν. Όμως, τούτο είνε το θαυμαστόν, κανείς δεν μετεκινήθη από την θέσιν έως τέλους της θείας Λειτουργίας.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Οι Σμυρνιοί το ξαναέφτιαξαν στην Ν Σμύρνη στις ίδιες διαστάσεις με το παλιό.

     Ήτο Σάββατον εσπέρας ότε εισήλθον. Εψάλλετο ο εσπερινός.
Ο μητροπολίτης Σμύρνης, ο σεβασμιώτατος κ. Βασίλειος, με την λευκήν γενειάδα του, με την αφελή όλην μορφήν του και με τα γυαλιά του, εχοροστάτει. Παρ' αυτώ, επί χαμηλοτέρου θρόνου, ο μέγας αρχιδιάκονος ως φρουρός, εξάς δ' όλη ιερέων ετέλει τον εσπερινόν μετά διακόνων.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: το καμπαναριο αποτελεί ένα κόσμημα για την ευρύτερη πόλη των Αθηνών.

Και δεν ήτο —μη θαρρήτε— καμμία πανήγυρις. Απλώς ήτο απλής Κυριακής εσπερινός. Σαββατόβραδον. Ιερεύς εν μέσω ιστάμενος ανέγνω το Κάθισμα του Ψαλτηρίου. Οι ψάλται με το ιερόν των ένδυμα, με τους βοηθούς των, έψαλλον παναρμονίως όλην την ακολουθίαν του εσπερινού, ενώ ο ναός επληρούτο (ακούσατε! ακούσατε!) επληρούτο κόσμου. Όχι αργού, αλλά κόσμου της δουλειάς, όστις όμως αφίνει προς στιγμήν την εργασίαν του (άκουε ουρανέ! ενωτίζου η γη!) αφίνει την εργασίαν του, δια να προσευχηθή. (Τι λέγεις, κύριε πρώην πρεσβευτά, από το Λονδίνον, με τα γυαλιά; Χρειάζεται μεταρρύθμισιν η ορθόδοξος Εκκλησία της Σμύρνης;) Μου φαίνεται ότι τα κεφάλια μας, δυστυχώς, χρειάζονται μεταρρύθμισιν και ξεθυμαίνομεν, πότε εις το κακόμοιρον το Σύνταγμα, και πότε εις την δυστυχισμένην την Εκκλησίαν! Και ο «Ιερός Σύνδεσμος» τα χάφτει αυτά τα δόγματα από την Λόντραν, χωρίς να διαμαρτυρηθή. Και ημπορεί κανείς να πιστεύση τουλάχιστον, ότι δεν είναι διαμαρτυρόμενος. Καλό κι' αυτό!

     Τάξις, σεμνοπρέπεια και ακρίβεια απαράμιλλος. Που να φανή το θαύμα αυτό εν Αθήναις, όπου ο εσπερινός τελείται σαν κρυφά, σαν αγγαρία, σαν με εντροπήν μήπως αποκληθώσιν από την Λόντραν βαττολογούντες οι χριστιανοί.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Tο τέμπλο, ο άμβωνας και ο δεσποτικός θρόνος (που σήμερα έχουν μεταφερθεί στην Αγία Φωτεινή της Ν Σμύρνης)  κατασκευάστηκαν τον 19ο αιώνα και βρίσκονταν στον Aγιο Iωάννη τον Θεολόγο, στις τουρκικές συνοικίες  (έτσι γλίτωσε ο ναός από τη φωτιά).

     Άξιον σημειώσεως είνε ότι η ελληνική Χριστιανική κοινωνία της Σμύρνης, διεκρίθη πάντοτε, μάλιστα εις τους προ της Επαναστάσεως χρόνους δια την ευσέβειαν, την ευλάβειαν και τα φιλακόλουθα ωραία χριστιανικά αισθήματά τους. Ημπορεί να συνετέλεσεν εις τούτο η ιστορική Σχολή της, η Ευαγγελική καλούμενη, ένθα εδίδαξαν επισημότατοι κληρικοί της Ελληνικής ορθοδοξίας, εν οίς ο Μέγας Οικονόμος. Ημπορεί να συνετέλεσαν εις τούτο και οι ευλαβέστατοι ιεροκήρυκες οπού ποτέ δεν έλειψαν από την πόλιν αυτήν, την καθαρώς Ελληνικήν, τους χρόνους εκείνους, εν οίς ο αγιώτατος εκείνος Ιωάννης ο εκ Λίνδου, διδάσκαλος και ερμηνευτής και συγγραφεύς εκ των ευδοκιμωτάτων, ο γενόμενος Αρχιερεύς μετά ταύτα, του οποίου τα ιερά συγγράμματα και σήμερον ακόμη αναγινώσκονται από τους ευλαβείς χριστιανούς, ως η Αποστολική Σαγήνη, η περίφημος ερμηνεία του εις το Άσμα Ασμάτων και η Χρυσοπηγή του, η όντως χρυσή μετάφρασις της ερμηνείας του θείου Χρυσοστόμου εις την Γένεσιν. Αυτά όλα συνετέλεσαν εις το να σχηματίσωσιν εν Σμύρνη μίαν ευλαβεστάτην κοινωνίαν, ήτις μεταξύ άλλων, πλουσιώτατα συνέτρεχεν εις την εκτύπωσιν εν Βενετία όλων των ιερών συγγραμμάτων, δι' ων εγαλουχείτο το Ελληνικόν Γένος εν ταις μαύραις της δουλείας του ημέραις, ων η ανάγνωσις τόσον είχε παιδαγωγήσει χριστιανικούς και τους αριστοκρατικούς οίκους εκεί των Ελλήνων, ώστε πολλοί τούτων ήσαν αυτόχρημα Εκκλησίαι, ως ο του Μαυρογορδάτου, ως αναφέρουσιν οι πρόλογοι των εκδόσεων αυτών όπως υπήρχον οι οίκοι των πρώτων Χριστιανών, κατά τον θείον Παύλον.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η ΑΓΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ σήμερα στην Ν Σμύρνη.

     Θαρρείς κ' είναι μουσείον χριστιανικόν εν ενεργεία ο ναός αυτός. Μουσείον μάλιστα ζων. Το σεπτότερον δε, το παρέχον τόσον θάμβος, το καταπλήσσον αμέσως τον εισερχόμενον, το προξενούν, το χορηγούν, το επιβάλλον την κατάνυξιν, είνε το μέγα αυτού τέμπλεον. Υψηλόν, βαρύ, μεγαλοπρεπές. Σαν να σου παρουσιάζεται με όλην την υπερήφανον αίγλην της καμμία βυζαντινή σκηνογραφία αίφνης, αφού έμβης εις τον ναόν. Και το περιβάλλει ο λαός με όλην την αγάπην του• το καμαρόνει, το λατρεύει.

      — Είδες το τέμπλεον;

     Σε ερωτούν πάντοτε, ότε περί της Αγίας Φωτεινής γίνεται λόγος. Είνε έργον εκ ξύλου καστανοχρόου, του παρελθόντος αιώνος ή των αρχών του παρόντος, ότε δεν είχεν ακουσθή ακόμη η Αναγέννησις, και έζη η Ανατολή με τας παραδόσεις της βυζαντινής τέχνης, γνήσια πρότυπα περισώζουσα, αριστουργηματικόν λεπτούργημα ξυλογλυπτικής. Ό,τι είναι τα μικροσκοπικά αγιοσκαλίσματα του διασήμου ξυλογλύπτου Κοσμά του Λαυριώτου, του επιλεγομένου Κοσμαδέλη. Το αυτό είνε εν μεγαλογραφία το τέμπλεον της Αγίας Φωτεινής. Έργον πολυπλοκώτατον από των σομακίου πορφυλοκεύκων κιονίσκων του μέχρι του Μεγάλου Σταυρού, όστις εν μέσω φύλλων χρυσών, μέσα εις τα άνθη, τους ήλιους τους χρυσούς, εστεφανωμένος, νικητής, ίσταται υψηλά, σαν κλωνάρι τρυφερόν που το ενηγκαλίσθη ο κισσός, τρόπαιον καλλίνικον της ορθοδοξίας. Όλα τα λουλούδια τού κάμπου, όλα τα αγριολούλουδα τού βουνού, όλοι οι καρποί των δένδρων και όλα τα πουλιά, συνδεθέντα από τον ξυλογλύπτην αρμονικώς με κλάδους και φύλλα, εις ποικίλους σχηματισμούς, απετέλεσαν το καλλιτέχνημα τούτο, το μέγα και σεμνόν, δι’ όπερ, θαρρείς, εκτίσθη ο ναός, έτσι βιαστικά, μη τυχόν και φθαρή το καλλιτέχνημα.

     Και εξέχουσιν εν αρμονία τα άνω μέρη αυτού, σαν εξώσται με πύργους, πύργους με τας επάλξεις των, τους πύργους της Νέας Σιών. Εις τα δύο δε θαυμάσια βημόθυρά του υπάρχουν ωραίαι ξυλόγλυπτοι και πολυσύνθετοι παραστάσεις, ως η Κοίμησις και τα εισόδια της Θεοτόκου.

     Κ’ επί των τοίχων δε τού ναού, υψηλά όμως εν σκότει, υπάρχουσι καλαί τοιχογραφίαι, δυσκόλως φαινόμεναι κάτωθεν. Η όρασις τού Ησαΐου, η ανάβασις τού Ηλία, οι τρεις Παίδες εν τη καμίνω, ο Δανιήλ εν τω λάκκω, η οπτασία τού Ιεζεκιήλ, η Σταύρωσις, θαυμάσια γραφή, παριστώσα την στιγμήν αυτήν της σταυρώσεως, ότε οι σταυρωταί, θηρία, βαστάζουσι τον Κύριον Ημών, άκακον, ως αρνίον, αγόμενον τού θύεσθαι. Η δε συνήθης παρ’ ημίν εικών της Σταυρώσεως, αυτή επιγράφεται: «Και κλίνας την κεφαλήν παρέδωκε το πνεύμα». Άλλη ωραία γραφή επιγράφεται: «ο θρήνος της Παναγίας», έν θα παρίσταται μόνη η Θεοτόκος, βαστάζουσα νεκρόν τον Υιόν αυτής εις τας άχραντους αγκάλας, μέγαν μεγαλωστί, κατανυκτικώτατον διπρόσωπον σύμπλεγμα, αναφρικιαστικάς συγκινήσεις προκαλούν. 

   

     Και όμως παραδόξως ήκουσα ότι το συμβούλιον της Ελληνικής Κοινότητος απεφάσισε την κατεδάφισιν της αγίας Φωτεινής και την ανοικοδόμησιν επί των θεμελίων αυτής άλλης μητροπόλεως. Ευτυχώς αι εφημερίδες της Σμύρνης διευθύνονται από ορθοδόξους έλληνας, τηρούντας τα πάτρια έργω και λόγω. Των οποίων το μάτι δεν ξιππάζεται προς την θέαν των οθνείων, ουδέ το ους σαγηνεύεται από τους πολιτισμένους δήθεν λόγους των εν Εσπερία σπουδασάντων θεολόγων και επιδεικνυόντων την σπουδήν αυτών εν τη καταστροφή παντός βυζαντινού, αι εφημερίδες, λέγω της Σμύρνης εξηγέρθησαν και έγραψαν κατά της μελετωμένης αυτής ιεροσυλίας, ήτις ελπίζομεν ότι δεν θα συντελεσθή.

     Την επαύριον εκκλησιάσθην πάλιν εις την αγίαν Φωτεινήν. Ελειτουργούσεν ο Μητροπολίτης Σμύρνης. Λίγο-λίγο εγέμισεν η εκκλησία από Σμυρναίους. Τα εργατικά ισνάφια, του εμπορίου τού πολυδαιδάλου οι αντιπρόσωποι, τα πληρώματα των εμπορικών μας ιστιοφόρων οπού προτιμούν ιδιαιτέρως την αγίαν Φωτεινήν, κατέλαβον όλας τας στοάς την αυλήν ακόμη ολόκληρον. Ήτο προεόρτια της Μεταμορφώσεως, ωραία ακολουθία. Ο δε ονομαστός πρωτοψάλτης της Σμύρνης, ο γλυκύμολπος Μισαϊλίδης, έψαλε τας ωραίας καταβασίας Χοροί Ισραήλ με ιδιαιτέραν τινά διάθεσιν, ίσως ενθουσιασθείς από την γοητεύουσαν ποίησιν του θείου μελωδού Κοσμά, τόσον χαριτωμένα, τόσον γλυκά, ώστε όταν έψαλλε της εννάτης ωδής τον ειρμόν Ο τόκος σου άφθορος εδείχθη, παρ’ ολίγον να χειροκροτήσω, παρ’ ολίγον να φωνάξω: Να μουσική μια φορά! Και όντως είνε γλυκύτατον το σμυρναϊκόν ιδίωμα της Βυζαντινής μουσικής, το οποίον πρώτον ανέδειξεν ο πρωτοψάλτης της Σμύρνης, ο αηδονόστομος Νικόλαος, τού οποίου τα μουσουργήματα ακουόμενα αφίνουσιν ανεξάλειπτον γοητείαν βαθειά εις την καρδίαν δια το πάθος των δια τούτο εξόχως αρέσκουσιν εις τους ιεροψάλτας, αν και εις το Φανάριον, όπου προτιμάται η αυστηρά και απλούστατη γραμμή Πέτρου του Λαμπαδαρίου, δεν τα δέχονται. Εν Αθήναις δε μετά πολλής περιπαθείας τα προτιμά πάντοτε και τα εκτελεί εις τον ιερόν Ναόν τού αγίου Γεωργίου Καρύτση ο αγαπητός ιατρός κ. Θεοχάρης με την συμπαθητικήν φωνήν του.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Μωραϊτίδης Αλέξανδρος

     Εις την αγίαν Φωτεινήν τελείται καθ’ εκάστην η θεία Λειτουργία —εις τα δύο του παρεκκλήσια όμως— δεξιά και αριστερά, κατανυκτικότατα πάντοτε και σεμνότατα, διότι οι ιερείς της αγίας Φωτεινής εναρμονίζουσι την φωνήν των σύμφωνα με τας οδηγίας τού κ. Μισαηλίδου. και ούτως αποκτά μίαν χάριν εμμελή πάσα ιερουργία των, έστω και εν καθημερινή. Εκείνο δε όπου μου εκίνησε την περιέργειαν ιδιαιτέρως είνε τούτο, ότι εις τας καθημερινάς αυτάς λειτουργίας ψάλλει πάντοτε ένας τυφλός με μίαν γλυκυτάτην φωνήν ψάλτης, όστις χωρίς να βλέπη, εξ ακοής μόνον, έμαθε και εκτελεί θαυμασίως, χωρίς να παρεκκλίνη διόλου από την γραμμήν του συνθέτου, χωρίς να παρίδη κανένα φθόγγον, όλα τα ωραιότερα μουσουργήματα των ονομαστότερων πρωτοψαλτών της Σμύρνης. Ω Σμύρνη μου ωραία, πατρίς του τυφλού Ομήρου! Ω γλυκύτατη Ιωνία, κοιτίς της τέχνης και των γραμμάτων. Τον τυφλόν αυτόν ψάλτην μ’ αρέση να τον ακούω κάθε πρωί ψάλλοντα τον Χερουβικόν ύμνον και το Άξιον εστίν εις εναρμόνιον πρώτον ήχον. Έχει την καταγωγήν του από τους αοιδούς των Ομηρικών επών χωρίς άλλο.