Παπα-Εφτίμ

 

Ο Ευθύμιος Καραχισσαρίδης (Παύλος Καραχισαρίδης ή Καραχισαρλίογλου), γεννήθηκε το 1884 στο Ακντάγ Ματέν του Πόντου και σπούδασε στην Εμπορική Σχολή της Άγκυρας. Το 1911 παντρεύτηκε τη Μαρία Καλφόγλου και απέκτησαν τρεις κόρες (τη Μαίρη, την Πολυάννα και τη Ναταλία) και δύο γιους (τον Γεώργιο και τον Αριστείδη). Ήταν τουρκόφωνος χριστιανός ορθόδοξος. Ήταν ιερέας, ο οποίος όμως αποστάτησε και πολέμησε στο πλευρό των Τούρκων του Κεμάλ Ατατούρκ στον Μικρασιατικό απελευθερωτικό Πόλεμο.

 

Το 1914, για να αποφύγει τη στράτευση, κατέφυγε στην ιδιαίτερη πατρίδα του και ζήτησε από τον μητροπολίτη Καισαρείας Νικόλαο Σακκόπουλο να τον χειροτονήσει ιερέα με το όνομα Ευθύμιος ή παπα-Ευθύμ’. Το 1918 αντικατέστησε τον ιερέα στο χωριό Κεσκίν (είχε μεταβεί στην Πόλη για νοσηλεία), βοηθούντος και του εξαδέλφου του Παντελή Καραχισαρίδη που ήταν σχολάρχης της τοπικής αστικής σχολής.

Αυτός ήταν ο μπροστάρης της ιδέας των νεότουρκων του Κεμάλ να αντικατασταθεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο από ένα «τουρκο-ορθόδοξο (Πατρίκχανε), στο οποίο ο ίδιος θα ήταν ο «Πατριάρχης»!

 

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο παπα-Ευθύμ'

 

Τον Νοέμβριο του 1921 ο παπα-Ευθύμ δηλώνει διά του Τύπου ότι είναι Γενικός Επίτροπος των Τουρκορθόδοξων Χριστιανών και προχωρά στην ίδρυση αυτοκέφαλης Τουρκορθόδοξης Εκκλησίας. Καλεί τις χριστιανικές κοινότητες της Μικράς Ασίας να στείλουν αντιπροσώπους στην Καισάρεια με σκοπό τη συγκρότηση ενός ορθόδοξου συμβουλίου.

Έφτασε στο ευτελές σημείο να ζητεί από άλλους ιερείς να αναπέμπουν δεήσεις υπέρ του Μουσταφά Κεμάλ!

Το 1923 εγκαθίσταται στην Κωνσταντινούπολη και αυτοανακηρύσσεται σε «Πατριάρχη της Τουρκορθοδόξου Εκκλησίας».

Το 1924 ο παπα-Εφτίμ κατέλαβε μία ορθόδοξη χριστιανική εκκλησία στον Γαλατά της Κωνσταντινούπολης, την Παναγία την Καφατιανή, η οποία φυσικά δεν πειράχτηκε από τον εξαγριωμένο τουρκικό όχλο στα Σεπτεμβριανά του 1955. Στην πύλη του ναού υπάρχει η επιγραφή «Ανεξάρτητο Τουρκικό Ορθόδοξο Πατριαρχείο. Αρχιεπισκοπή Ιστανμπούλ».

Το 1934 εγκαταλείπει το επίθετο Καραχισαρίδης, και με την υποχρεωτική απόκτηση επιθέτου από όλους του πολίτες επιλέγει το όνομα Ζεκί Ερενερόλ.

 

Η περίεργη αυτή αίρεση, αν μπορούμε να την πούμε έτσι, μέχρι πρόσφατα διατηρούσε στενές σχέσεις με το φασιστικό τουρκικό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) και είχε εμπλακεί στην οργάνωση Εργκένεκον, η οποία διαλύθηκε από τον Τ. Ερντογάν.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το τουρκορθόδοξο Πατριαρχείο.

Όπως αναφέρει ο Α. Μασσαβέτας στο βιβλίο του «Κωνσταντινούπολη, η πόλη των απόντων», μετά τα τραγικά γεγονότα της γενοκτονίας των Αρμένιων και των Ασσύριων, οι Καραμανλήδες, δηλαδή οι τουρκόφωνοι χριστιανοί ορθόδοξοι της Μ. Ασίας, αποτελούσαν τους μόνους Χριστιανούς στην περιοχή. Το εθνικιστικό κεμαλικό κίνημα προωθούσε εδώ και χρόνια την ιδέα να υποστηριχθούν οι Καραμανλήδες για να αποκοπούν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και να δημιουργήσουν μια νέα εκκλησιαστική αρχή κι έτσι να εκτουρκισθούν και να μην υποστηρίξουν την απόβαση των Ελλήνων στη Σμύρνη το 1919. Μάλιστα διέδιδαν ότι οι Καραμανλήδες ήταν απόγονοι γνήσιων Τούρκων που είχαν φτάσει στη Μ. Ασία πριν τη μάχη στο Μάτζικερτ το 1071 και είχαν εκχριστιανισθεί!

 

Ο παπα-Εφτίμ, αφού αποστάτησε και πήγε με την πλευρά των Τούρκων, συμμετείχε στο υπουργικό συμβούλιο του Κεμάλ, έκλεισε στην περιοχή του, που έλεγχαν τα κεμαλικά στρατεύματα τα 68 ελληνικά σχολεία και προωθούσε τον εκτουρκισμό των Καραμανλήδων, δείχνοντας έτσι στην παγκόσμια κοινή γνώμη ότι στη Μ. Ασία δεν υπάρχουν άλλες εθνότητες παρά μόνο Τούρκοι, που είναι είτε Μουσουλμάνοι είτε Χριστιανοί Ορθόδοξοι!

Όπως αναφέρει ο Β. Τζανακάρης στο βιβλίο του «Δακρυσμένη Μικρασία» ο παπα-Εφτίμ ενεπλάκη και στις κόντρες που σημειώθηκαν στην ορθόδοξη Εκκλησία τον καιρό του Εθνικού Διχασμού (1916-1922). Τον Μάιο του 1923 οπαδοί του παπα-Ευθύμ, με την ανοχή της τουρκικής αστυνομίας, μπήκαν στο Πατριαρχείο και άρπαξαν τον Πατριάρχη Μελέτιο Μεταξάκη. Ευτυχώς με παρέμβαση της γαλλικής χωροφυλακής ο Πατριάρχης γλύτωσε από βέβαιη εκτέλεση.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ο τάφος του με τα λόγια του Κεμάλ.

Τελικά, όμως, το 1924 έγινε η ανταλλαγή πληθυσμών με θρησκευτικά κριτήρια και ο παπα-Εφτίμ έμεινε χωρίς πιστούς. Ενώ τα αδέλφια του έφυγαν στην Ελλάδα, ο παπα-Εφτίμ με τη βοήθεια της τουρκικής κυβέρνησης δεν κρίθηκε ανταλλάξιμος και κρατήθηκε στην Κωνσταντινούπολη για να δημιουργήσει εμπόδια στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και τους Έλληνες της Πόλης που δεν μετακινήθηκαν στον ελλαδικό χώρο. Παρόλο που οι Καραμανλήδες της Πόλης δεν τον ακολούθησαν, ο ίδιος με τη στήριξη των κεμαλιστών κατέλαβε και 2 άλλες ορθόδοξες εκκλησίες, τον Άι-Γιάννη των Χίων και τον Άγιο Νικόλαο, το Πατριαρχείο τον αφόρισε.

Το 1953 τίθεται επικεφαλής διαδήλωσης κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου και υπέρ της απομάκρυνσης του Αθηναγόρα.

Το 1962 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο. Λόγω της κατάστασης της υγείας του παρέδωσε την διαχείριση των υποθέσεων της «Εκκλησίας» του στον γιο του Τουργκούτ (πρώην Γεώργιο) Ερενερόλ, που επαγγελόταν τον γιατρό και τον αντικατέστησε.

 Τις πρώτες πρωινές ώρες της 15ης Μαρτίου 1968 πέθανε ο ψευτοπατριάρχης. Ο θάνατός του πυροδότησε ξαφνική ένταση στις σχέσεις μεταξύ Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και τουρκικών Αρχών, όταν ο Πατριάρχης Αθηναγόρας δέχτηκε τηλεφώνημα από τον νομάρχη Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος αξίωνε ο ψευτοπατριάρχης των... τουρκορθόδοξων παπα-Ευθύμ’ να ταφεί στο κοιμητήριο των ελληνορθόδοξων πατριαρχών, στο κοιμητήριο του Βαλουκλή! Κηδεύτηκε στο κέντρο του ελληνορθόδοξου κοιμητήριου του Σισλί, παρ’όλη την αντίδραση Ελλήνων της Πόλης και αργότερα δίπλα του κηδεύτηκαν και οι γιοι του.

Στον τάφο του έχει χαραχθεί μια δήλωση που είχε κάνει γι’ αυτόν ο Κεμάλ το 1923: «Ο Παπαευτίμ’ άξιζε όσο μια στρατιωτική μεραρχία...».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο παπα-Εφτίμ μιλά σε Τούρκους.

Οι πιστοί του δεν ξεπερνούσαν τα 20 άτομα και μάλιστα η οικογένεια του παπα-Εφτίμ ήταν μέλος των Γκρίζων Λύκων. Ο αρχηγός του φασιστικού τουρκικού Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) ήταν πάντα παρόν σε κηδείες μελών της αίρεσης τιμώντας τους αγώνες τους. Οι κηδείες γίνονταν και με το χριστιανικό και με το μουσουλμανικό τυπικό.

 

Όπως αναφέρει ο Α. Μασσαβέτας τώρα «Πατριάρχης» είναι ο εγγονός του ιδρυτή της οργάνωσης, ο Umit Erenerol, γνωστός ως παπα-Εφτίμ Δ΄. Η εγγονή του παπα-Εφτίμ, η Σεβγκί Ερενερόλ, υπήρξε υποψήφια βουλευτής του φασιστικού τουρκικού Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ). Σε κάθε διαδήλωση έξω από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήταν παρούσα ζητώντας την εκδίωξή του από την Τουρκία. Παρούσα ήταν και σε κάθε δίκη στη γείτονα χώρα εναντίον φιλελεύθερων διανοούμενων με την κατηγορία της «προσβολής του τουρκισμού». Πρωτοστάτησε επίσης και με τον Μουαμέρ Καραμπουλούτ στον αγώνα «κατά της τρομοκρατίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου».

Ο Μουαμέρ Καραμπουλούτ ήταν πρόεδρος του ιδρύματος Νοέλ Μπαμπά (ο γέρος με τα δώρα). Στόχος του ιδρύματος ήταν να κάνει γνωστό στην κοινή γνώμη ότι ο Santa Claus (ο Άγιος Νικόλαος από τα Μύρα της Μ. Ασίας), γεννήθηκε στο Ντέμρε της Μ. Ασίας, ήταν Τούρκος και κομμάτι του τούρκικου πολιτισμού, ενός πολιτισμού ανεκτικότητας και συναδέλφωσης.

Το 2008 η Ερενερόλ, η εγγονή του «Τουρκο-ορθόδοξου Πατριάρχη», συνελήφθη και οδηγήθηκε στη φυλακή κατηγορούμενη για συμμετοχή στην οργάνωση Εργκένεκον που στόχο είχε να «σώσει» την Τουρκία από τον Ερντογάν και τις ξένες συνωμοσίες. Μάλιστα η Παναγία η Καφατιανή ήταν το κέντρο της οργάνωσης!

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η σημαία του Τουκορθόδοξου Πατριαρχείου (Türk Ortodoks Kilisesi).

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Κωνσταντινούπολη, η πόλη των απόντων του Α. Μασσαβέτας

Δακρυσμένη Μικρασία του Β. Τζανακάρης