Κυριακή 27 Δεκεμβρίου 2015

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΚΤΙΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟΝ 2ο ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ


 

           

 

 

 



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Παρά την γνώμη που είχαν για τους Έλληνες τα Ευζωνάκια αποδείχτηκαν καλύτεροι πολεμιστές από τους Βούλγαρους.




Η έπαρση που έδειχναν οι Βούλγαροι μεταξύ των δύο Βαλκανικών Πολέμων δεν στηριζόταν μόνο στην αριθμητική υπεροχή τους αλλά και στις εκτιμήσεις που είχαν για την ποιοτική κατάσταση του Ελληνικού Στρατού.

            Οι εκθέσεις του στρατηγού Χεζαπτσίεφ που διοικούσε την βουλγαρική  ταξιαρχία Θεσσαλονίκης μιλούσαν για αγύμναστους και ανίκανους στρατιώτες.

            Ο στρατηγός  Χεζαπτσίεφ ήταν ένας στενοκέφαλος, κούφιος, φανατικός, πονηρός και άνους καραβανάς που τον εξαπάτησαν τα φαινόμενα, είδε αυτός ο άνθρωπος τα αδύνατα ευζωνάκια και δεν του γέμισαν το μάτι, οι στρατιώτες αυτοί ήταν σαν απολειφάδια μπροστά στους μεγαλόσωμους Βούλγαρους στρατιώτες, οι στρατιώτες αυτοί δεν μπορούσαν ούτε να βροντούν τα τακούνια των τσαρουχιών τους, όπως οι Βούλγαροι τις μπότες τους, ούτε να ισοζυγίζουν τα τουφέκια τους, ούτε να τηρούν ρυθμούς κινήσεων στην οπλασκία, η δε παρέλασή τους ήταν αξιοθρήνητη. Βέβαια δεν τους είχε δει στην μάχη.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Υποστράτηγος Georgi Todorov (Георги Тодоров) έξω από την  Θεσσαλονίκη την άνοιξη του 1913.




            Μετά τον 2ο Βαλκανικό πόλεμο στο Βουκουρέστι ο στρατηγός Φίτσερ που ήταν η οργανωτική φυσιογνωμία της Βουλγαρίας και είχε σπουδάσει στην Στρατιωτική Ακαδημία του Βερολίνου έδωσε συνέντευξη, εκεί αποκάλυψε στον Έλληνα δημοσιογράφο Σπ Μελά το περιεχόμενο των εκθέσεων του   στρατηγού Χεζαπτσίεφ από την Θεσσαλονίκη, οι εκθέσεις αυτές έδινε απελπιστικές περιγραφές για τον στρατό μας «αγύμναστος, απείθαρχος, αποσυντεθειμένος. Θα διαλυόταν με την πρώτη σύγκρουση.».


Ακόμα και την εποχή που έδινε σαν ηττημένος την συνέντευξη έλεγε: «… ακόμη και σήμερα μπορώ να πω ότι δεν απέχουν από την αλήθεια», όταν ρωτήθηκε πως εξηγεί τις νίκες του Ελληνικού Στρατού απάντησε: « Κατά τις επιχειρήσεις, αναπτύχθηκε αιφνιδίως στον ελληνικό πεζικό κάτι απρόβλεπτο, ένα κάτι, ένα πνεύμα ορμής και αυτοθυσίας, που κατέρριψε την θαυμασίαν άμυναν του βουλγαρικού στρατού.».

Για το πυροβολικό μας το χαρακτήρισε «Αριστοκρατικό όπλο, παρουσιάστηκε σχεδόν πάντοτε αργά εις το πεδίον της μάχης, αφού το πεζικό είχε ταλαιπωρηθεί αρκετά. Πρέπει όμως να ομολογηθεί συγχρόνως ότι έδειξε ικανότητα στην εκτίμηση των αποστάσεων και στο ορθώς βάλλειν…».

Οι κρίσεις του για την ηγεσία μας ήταν: «Προτιμούσε πάντα την γραμμική παράταξη, χωρίς κλιμάκωση εφεδρειών κατά βάθος. Δεν είχε δυνάμεις έτοιμες για την καταδίωξη και ουδέποτε επωφελήθηκε των επιτυχιών του δια να καταφέρει καίριον πλήγμα. Αν εις την μάχη Κιλκίς Λαχανά κατεδίωκε τας υπάρχουσας δυνάμεις μας, εάν διέθετε Σώματα που θα επροχωρούσαν γοργά  και θα καταλάμβαναν τις γέφυρες του Στρυμόνος, η εκεί ήττα μας θα μεταβάλλετο εις καταστροφήν και ο ελληνοβουλγαρικός πόλεμος θα τελείωνε εκεί. Αλλά η βραδύτης των κινήσεων του ελληνικού στρατού έδωσε τον καιρό στον στρατηγό ιβάνωφ, έναν από τους ικανώτερους αρχηγούς μας, να διαφύγει και ν ανασυνταχτεί για νέα αντίσταση.».






ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Είσοδος στην Θεσσαλονίκη του   εβδόμου τμήματος Ρίλας .


            Άσκημη γνώμη για τον Ελληνικό Στρατό είχαν και Έλληνες αξιωματικοί. Πριν ξεκινήσουν οι επιχειρήσεις του 2ου Βαλκανικού Πολέμου ο Ε Βενιζέλος ρώτησε φίλο του αξιωματικό :

«Ποια η γνώμη σας, μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα με τους Βουλγάρους σε περίπτωση πολέμου;»

«Εκπλήσσομαι για την ερώτησή σας, γιατί δεν πιστεύω να υπάρχει άνθρωπος, ικανός να πιστεύει ότι είναι δυνατόν η Ελλάς να μονομαχήσει με την Βουλγαρία. Η ήττα της θα ήταν αναπόφευκτη, γοργή και συντριπτική. Μη ξεχνάτε ποια ήταν η κατάστασις του Ελληνικού Στρατού προ δύο μόλις ετών, όταν ήρθατε εις την Αθήνα…».

«Και όμως, υπάρχουν πολλοί αξιωματικοί και μάλιστα διακεκριμένοι, που έχουν αντίθετη άποψη…»

«Αυτό είναι πλάνη, κατά τον πόλεμο κατά της Τουρκίας δεν απαντήσαμε σοβαρές δυνάμεις. Ο στρατός μας έδειξε αναντίρρητα μεγάλη γενναιότητα, αλλά πρέπει να μη ξεχνούμε ότι είμαστε πάντοτε τετραπλάσιοι αριθμητικώς και με μεγάλη υπεροχή σε πυροβολικό και υλικό πολέμου….»

«Τι φρονείτε για την περίπτωση πολέμου Ελλάδος και Σερβίας εναντίον της Βουλγαρίας;»

«Είμαι απολύτως αισιόδοξος για την περίπτωσιν αυτήν ….»





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Ευρωπαϊκός τύπος είχε μια πολύ ιδανική άποψη για τους Βούλγαρους.




Ας δούμε όμως τι γράφει Ο Άγγλος Δημοσιογράφος ΚΡΩΦΟΡΝΤ ΠΡΑΪΣ ανταποκριτής της Εφημερίδος «ΤΑΙΜΣ» σχετικά με τους δύο στρατούς λίγο πριν εμπλακούν στον 2ο Βαλκανικό πόλεμο.

   «Τα Βουλγάρικα στρατεύματα …..άνευ μισθού και σιτηρεσίου, ήτο ότι θα καθίστων την λαφυραγωγίαν και την αρπαγήν τα μόνα μέσα προς πορισμόν των προς ζωάρκειαν …» , «Τα Βουλγάρικα στρατεύματα …..άνευ μισθού και σιτηρεσίου, ήτο ότι θα καθίστων την λαφυραγωγίαν και την αρπαγήν τα μόνα μέσα προς πορισμόν των προς ζωάρκειαν …» , αλλά σε μια ανταπόκρισή του από την Θεσσαλονίκη επισημαίνει:

«..η αρρενωπή διάπλασις και το στρατιωτικόν παράστημα των Βουλγάρων. Ο Έλλην στρατιώτης εν συγκρίσει προς τον Βούλγαρον, είναι μοκρόσκοπικός , έχει ολιγωτέραν πειθαρχίαν, μέχρις ότου δε η στολή την οποίαν του δώσουν ανασχηματισθή και διδαχθή ο ίδιος  πώς να την φορή, ο διαβάτης ο οποίος ρίπτει επ αυτού το βλέμμα, πρέπει να τύχει συγγνώμης, αάν διστάση να του αποδώση αμέσως την στρατιωτικήν εκείνην αξίαν, την οποίαν τα κατορθώματά του κατά τους δύο αυτούς πολέμους τον επέδειξαν ότι κατέχει εις τόσον μέγαν βαθμόν.
 

            Η αναγκαία όμως αυτή υπαγωγή του Έλληνος εις τους νόμους της πειθαρχίας δεν θα είνε και πολύ εύκολος. Την φύσει δημοκρατική ψυχήν του θα κατέστρεφεν η άκαμπτος της Βουλγαρικής η της Πρωσσικής στρατιωτικής ανατροφής, χωρίς να επιφέρη κανέν άλλο χρήσιμον αποτέλεσμα. Ο Έλλην έχει ευστροφον πνεύμα, είναι ειθισμένος να σκέπτεται και να συζητή, ουδέποτε δε δύναται να μεταβληθή εις πολεμικήν μηχανήν. Το προτιμότερον είναι να καλλιεργηθεί η ατομική του αυτή νοημοσύνη και να διδαχθή να εκτιμά την λογικήν ανάγκην της ακριβείας εις τας στρατιωτικάς κινήσεις.

            Ο Έλλην στρατιώτης της σήμερον είναι υπέροχον όργανον επιθέσεως, ο πατριωτισμός εις την υψίστην του έντασιν αντικαθιστά εν αυτώ την πειθαρχίαν και οι αξιωματικοί είναι αναγκαίοι να τον ακολουθούν μάλλον παρά να τον διατάσσουν….

            Εκείνο που είδαν οι Θεσσαλονικείς είνε: αφ ενός μεν τους Βούλγαρους σκοπούς ισταμένους άκαμπτους και ευθυτενείς εις προσοχήν έξωθι της κατοικίας του στρατηγού των, κι αφ ετέρου τον Έλληνα σκοπόν φρουρούντα έμπροσθεν του ανακτόρου του Βασιλικού του Αρχιστρατήγου με την ράχιν ακουμπισμένη επί της σκοπιάς και εκ του θεάματος αυτού ήντλησαν τα τόσον πρόδηλα συμπεράσματά των…. Οι Θεσσαλονικείς επίστευον τους Βουλγάρους ως έθνος ρωμαλέων, εργατικωτάτων, αποφασιστικών και ήκιστα ποιητικών καλλιεργητών του εδάφους, οι οποίοι έκαναν θαυμαστά βήματα εθνικής προόδου…..Όλαι αυταί αι αντιλήψεις είναι αναμφιβόλως αληθείς.










ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Ανώτατη Στρατιωτική ηγεσία  του βουλγαρικού στρατού το 1910. Αυτοί ηγήθηκαν στους δύο βαλκανικούς πολέμους.
















Η φυλή κατέχει αναντιλέκτως πολλά θαυμαστά και επίφθονα προσόντα. Οι Θεσσαλονικείς ανέγνωσαν περί του Βουλγάρου στρατιώτου ότι ήτο ανίκητος και ότι οι Βούλγαροι ήσαν ταυτόχρονως και Πρώσοι και οι Ιάπωνες της Ανατολής…. Ενώ δια τούτους και άλλους λόγους οι Βούλγαροι είχον καταστή το χαιδεμένο παιδί της εν Θεσσαλονίκης Ευρωπαϊκής παροικίας, αι συμπάθειαι και των Ισραηλιτών εστράφησαν προς την αυτήν διεύθυνσιν, κυρίως διότι εφοβούντο το εμπορικόν «savoir fair» του Έλληνος και εθεώρουν τον Βούλγαρον εμπορικώς υποδεέστερον των…


Η Βουλγαρόφιλος ατμόσφαιρα , εξηκουλούθει υφισταμένη μέχρις ότου ήρχισαν να γίνωνται γνωσταί λεπτομέρειαι των αποτροπαίων φρικαλεοτήτων, τας οποίας διέπραξαν κυρίως τα σώματα των ατάκτων βουλγάρων, τα οποία παρηκολούθουν τον τακτικόν Βουλγάρικον στρατόν. Τότε οι  ιθαγενείς κάτοικοι ενέπεμψαν μια φωνή και καρδιά αίνους ευχαριστίας εις τον Ύψιστον, ότι η πόλις των είχεν συνθηκολογήσει προς τους Έλληνας.»

 

            Όλα αυτά όμως τα ανέτρεψε ο Έλληνας φαντάρος και στην σύγκρουση Ελλάδος – Βουλγαρίας τσάκισε ο τσολιάς τον μουζίκο, από όλες αυτές τις περιγραφές μπορεί κανείς να εντοπίσει ότι ο Άγγλος Πράις (που προφανώς θα ήταν και το μάτι των αγγλικών μυστικών υπηρεσιών) είχε δει πολύ ακριβέστερα από τους στρατιωτικούς τις δυνατότητες των δύο λαών και τις αποτύπωσε με θαυμαστή ακρίβεια.

 
 
 
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Είχε δημιουργηθεί ένας μύθος για τις ικανότητες του Βούλγαρου στρατιώτη, τις οποίες διέγραψαν οι εύζωνες, η μαχητικότητα των Βουλγάρων είχε αρχίσει να δείχνει πόσο πλαστή ήταν από την εποχή του Μακεδονικού αγώνα. Στην αφίσα γράφει "Създателите-герои на Велика България" «Οι δημιουργοί ήρωες της Μεγάλης Βουλγαρίας»  .
 


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

ΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ 1912-1913 του σπ Μελά εκδόσεις το ΒΗΜΑ βιβλιοθήκη

Κρώφορντ Πράις, Οι Βαλκανικοί Αγώνες. Πολιτική και στρατιωτική ιστορία των εν Μακεδονία Βαλκανικών Πολέμων (μτφρ.), Αθήνα 1915

Κρώφορδ Πράις, Βαλκανικοί Αγώνες, εκδόσεις "Εκάτη"

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ

Στο βιβλίο της της Ιζαμπέλλας Παλάσκα αναφέρεται μια άγνωστη και εκπληκτική εξιστόρηση προσπάθειας του Θ Πάγκαλου να δει τον Μουσολίνι, ο ο...