Ο ΟΘΩΝ ΣΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ

Η ΠΡΩΤΗ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ  ΕΛΛΑΔΑΣ  ΤΟΥΡΚΙΑΣ

 

            Ένα από τα  ατμοκίνητα για ταξιδιώτες ήταν το «Φραγκίσκος Α», με αυτό ταξίδεψε  ο Όθωνας και ο Μαξιμιλιανός από την Νάπολη στο Πρίντεζι .

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Πορτραίτο του Όθωνα με φουστανέλα την περίοδο της Αντιβασιλείας. Λιθογραφία Gottlieb Bodmer (1804 – 1837).

            Στις 8/4/1833 σάλπαρε λοιπόν το ατμοκίνητο αυτό από την Νάπολη με 80 περιηγητές, ένας εκ των οποίων ήταν ο Μαξιμιλιανός .

            Μια τέτοια κρουαζιέρα την εποχή εκείνη στοίχιζε:

 

Α θέση 425 σπανιόλικα τάληρα

Β θέση 400 σπανιόλικα τάληρα

Γ θέση 300 σπανιόλικα τάληρα

Δ θέση  75 σπανιόλικα τάληρα

 

            Το «Φραγκίσκος Α» πέρασε από την Μεσσήνη, την Μάλτα, την Κέρκυρα και στις 17/4/1833 έπιασε Πάτρα, όπου ξεμπάρκαρε ο Μαξιμιλιανός για να το ξανασυναντήσει στον Πειραιά, εν τω μεταξύ έκανε μια βόλτα στην Ολυμπία, Δελφούς και μετά στο Ναύπλιο, όπου και συνάντησε τον αδελφό του Όθωνα, με την συντροφιά του Αρμανσπεργκ και της οικογένειας του (γυναίκα και 3 κόρες, η Μαμά στόχευε να δώσει την μια κόρη της για νύφη στον Όθωνα) επισκέφτηκαν την Αθήνα, (στον δρόμο οι χωρικοί έβλεπαν το γυναικομάνι και νόμιζαν ότι είναι το χαρέμι του Όθωνα!).

            Από τον Πειραιά λοιπόν πήραν ξανά το «Φραγκίσκος Α» ο Μαξιμιλιανός και πήγε για την Κωνσταντινούπολη, Μυτιλήνη και Τένεδο.

 

            Ο Όθωνας με την πρόφαση ότι θέλει να πάει να γνωρίσει τα νησιά μας μπαρκάρισε στην Αγγλική φρεγάδα «Μαγαδασκάρη» που τον είχε φέρει από το Πρίντεζι στο Ναύπλιο. Σάλπαρε λοιπόν για το Αιγαίο. Ο Όθωνας κατάφερε τον Λάιονς να τον πάει στην Σμύρνη απ όπου θα πέρναγε γυρίζοντας από την Κωνσταντινούπολη το «Φραγκίσκος Α» προκειμένου να κάνει έκπληξη στον αδελφό του.

            Στις 23 Μαΐου η «Μαγαδασκάρη»  έπιασε Σμύρνη και την άλλη μέρα ο Όθων ξεμπάρκαρε ινκόγκνιτο για να δει την πολιτεία (εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία δεν είχαν ακόμα διπλωματικές σχέσεις).

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Αγγλική φρεγάδα «Μαγαδασκάρη».

            Σεργιανίζοντας λοιπόν στο παζάρι γνωρίστηκε και τότε οι Έλληνες της Σμύρνης  τον δέχθηκαν με ενθουσιασμό και του έκαναν μέχρι και δοξολογία στην Αγία Φωτεινή με «κραυγαλέους πολυετισμούς». Στην ίδια αυτή εκκλησία σε 30 χρόνια οι Σμυρνιοί θα δεχόντουσαν με τον ίδιο ενθουσιασμό τους αξιωματικούς της φρουράς του Ναυπλίου που είχε επαναστατήσει εναντίον του Όθωνα.

            Επισκέφτηκε την Ευαγγελική σχολή που τον υποδέχθηκε ο διευθυντής Αβραάμ Ομηρόλης από την Καισαρεία, όπου τον προσφώνησε “εν επισήμω ρωμαϊκή στολή”.

            Ο Όθων έκανε περιπάτους στο Χατζηλάρ, στο Μπουνάρμπασι, στον Μπουρνόβα δόθηκε χορός προς τιμή του από την οικογένεια Ουίτελ καθώς και χορός της λέσχης των Ρωμιών εμπόρων(η μετέπειτα Ελληνική λέσχη).

 

            Στις 28 Μαΐου 1833 έφτασε το  «Φραγκίσκος Α» και στις 5 Ιουνίου τα δύο αδέλφια μπάρκαραν μαζί με τους τουρίστες για Σύρα.

 

  



'Ο Βασιλεύς 'Οθων εν Σμύρνη.


          «Τη 15/27 Μαΐου 1833 έφθασεν εις τήν Σμύρνην τό ατμόπλοιον Φραγκίσκος Α' έχων έπιβάτας πολλούς επισήμους μεταξύ τών οποίων και την Α. Β. Υ. τον Διάδοχον τοϋ Βαυαρικού Θρόνου πρίγκιπα Μαξιμιλιανόν.

Η Α. Β. Υ. αφού έθεώρησε διάφορα μέρη και καταστήματα της πόλεως ταύτης, είς τάς 20 του αυτού μηνός τό Σάββατον εδέχθη και τελετήν χαρμόσυνον και πολλά λαμπράν είς τήν Έλληνικήν λέσχην (Καζίνο) την οποίαν έπρόσφερον εις αυτήν οι έμποροι Ελληνες, τήν δέ 23 άνεχώρησε δια Κωνσταντινούπολιν.

»Εις τάς δε Ιουνίου Έφθασε είς τον λιμένα μας ή Αγγλική φρεγάτα Μαδαγασκάρ φέρουσα χαράν και άγαλλίασιν εις όλους τους κατοίκους, διότι ήλθε επί αυτής ό Μεγαλειότατος Βασιλεύς τής "Ελλάδος "Οθων ό Α'. Την δε ακόλουθον ημέραν ολον το παραθαλάσσιον ητο πλήρες από Θεατάς οι όποιοι έπεθύμουν να ίδωσι την Μεγαλειότητα του οτε απέβαινε, ώστε η Α. Μ. ήναγκάσθη νά άποβη είς μεμονωμένην τινά σκάλαν και επεριδιάβαζε καθ εκάστην εις την πόλιν και τα διάφορα μέρη αυτής.
 
»Την 7ην εδέχθη μιαν έπιτροπήν εκ μέρους των Ελλήνων έμπορων και τοις Έδειξε μεγάλην φιλοφροσύνην και ομολόγησε τα προς τους Έλληνας αγαθά του φρονήματα και ακολούθως καθ' έκάστην έξήρχετο και περιήρχετο την πόλιν και τα πέριξ χωρία. Την 9ην επήγε εις Βουτζά, την 11ην εις Βουρνόβα, όπου ετίμησε με την βασιλικήν παρουσίαν και την οικίαν "Αγγλου τινός εμπόρου και χορόν τελούμενον εις αυτήν.
Τάς 13/ 25 του παρόντος πάλιν έφθασε εις τον λιμένα μας το άτμόπλοιον Φραγκίσκος Α' και αράξε τας 8 ώρας το πρωί περικυκλούμενον από μέγαν αριθμόν βαρκών με επιβάτας προθύμους να προϋπαντήσωσι η να ίδωσι την Α. Β. Υ. τον πρίγκιπα Μαξιμιλιανόν επιστρέφοντα από Κωνσταντινούπολιν.

Μόλις δ άραξε το άτμόπλευστον και η Α..Μ. "Οθων Α' Βασιλεύς τής Ελλάδος εβγήκε από την Άγγλικήν φρεγάτα Μαδαγασκάρ και έφθασεν εις αυτό οπού ή υψηλότης του ό αδελφός τής Α. Μ. προϋπάντησε και την υπεδέχθη φιλοφρονέστατα εις την είσοδον του καταστρώματος. Και ολίγας στιγμάς ύστερον επέστρεψαν όμού και ήλθεν εις την Μαδαγασκάρ .

Περί δε τας 11 ώρας απέβησαν εις το οίκημα του τής Αγγλίας Προξένου. Κατά δε τας 12 ώρας ακριβώς επένευσε ή Α. Μ. και ή Α. Β. Υ. έχοντες και τους αξιωματικούς των να επισκεφθώσι και την Έλληνικήν 'Εκκλησίαν τής Άγ. Φωτεινής.

Άμα δ' έμβήκεν εις την αΰλήν τής Εκκλησίας τον υπεδέχθησαν 12 ιερείς ενδεδυ-μένοι χρυσοϋφάντους Ιερατικός στολάς και επεσυνώδευσαν την Α. Μ. και την Α. Β. Υ. μετά ψαλμών και υμνητών προπορευόμενων πολλών τετραφώτων λαμπάδων και τού Τιμίου Σταυρού έως την θύραν του Καθολικού, εκεί ότε τον προϋπάντησεν ό άρχιερεύς Σμύρνης Σεραφείμ ενδεδυμένος την ίερατιχήν στολήν και κρατών το ίερον Ευαγγέλιον.
Εις όλα δεικνύουσα μεγίστην εΰμένειαν ή Α. Μ. κατεδέχθη να την συνοδεύσει ό άρχιερεύς έως εις τον ομφαλόν τής Εκκλησίας και να προσφέρει τον θρόνον όπου και άνέβη διά μεγίστην όλων άγαλλίασιν καθώς και ή Α. Β. Υ. εις τον σύνθρονον και έγινε υπέρ τής Α. Μ. και πολυχρονισμός.

Ακολούθως δ' εξήρχοντο συνοδευόμενοι από τον Αρχιερέα.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το ατμοκίνητο για ταξιδιώτες «Φραγκίσκος Α».

Άπειρον δέ πλήθος το όποιον μόλις έκρατούσε την χαράν και τον ένθουσιασμόν έως τότε, και εξεφράζοντο οι περισσότεροι με δάκρυα, ευθύς ότε τους είδον εις την θύραν του ναού έκραξαν και αντήχησαν πανταχόθεν κραυγαί άγαλλιάσεως «ζήτωσαν», «ζήτω ό Βασιλεύς» το όποιον και έπανέλαβον ότε ή Α. Μεγαλειότης αναβάσα την κλίμακα τής Μητροπόλεως έμπροσθεν τής Θύρας έστρεφε προς τον λαόν και έρριψε βλέμμα ευνοϊκόν με σημείον εκφραστικόν τής ευχαριστήσεως του.

Διέτριψαν δε εις το Συνοδικόν τής Μητροπόλεως τέταρτον τής ώρας.
Και ο μεν Άρχιερεύς ηυχήθη τ ανήκοντα και παρέστησε τα των Ελλήνων περί τής Μεγαλειότητας του αισθήματα ότι πρώτος Βασιλεύς τής Ελλάδος μιμούμενος κατά πάντα τον άκρως φιλέλληνα και καθ όλα περικλεέστατον Βασιλέα Μεγαλειότατον αυτού πατέρα, θέλει γίνει αναγεννητής τής Ελλάδος, και θέλει καταστήσει τους «Ελληνας "Εθνος λαμπρόν και το κατάταξη εις την σειράν των μεγάλων τής Ευρώπης Κρατών».

Η δέ Α. Μ. άπεκρίθη ευμενέστατα
'Από τάς παλαιάς και νέας Ιστορίας μανθάνω εις ποιαν κλασσΙκήν γήν βασίλευω εις γήν βαμμένην από αίματα ευκλεών ηρώων.

»Οι "Έλληνες είναι άξιοι τής ελευθερίας την οποίαν τόσον ακριβώς ήγόρασαν μέ το αίμα των Μόνον μου έργον το να αγωνίζομαι να διατήρησω και να είσάξω εις την των ήρωων ένδοξον πατρίδα την αληθή εύδαιμονίαν διά την οποίαν μόνον ή θεία πρόνοια μ' έψήφισε και αυτοί με εδέχθησαν βασιλέα των».

Ή δε Α. Β. Υ. ότε ό Αρχιερεύς παρακαλεί να ψυλάττη άπαραμείωτον την προς τους Έλληνας άγάπην άπεκρίθη:

»Εγώ τους Έλληνας τους αγαπώ και θέλω τους αγαπάν και θέλω συνεργεΐν εις τας προόδους τον καθώς εξ αρχής έως τώρα».
Ταύτα δ' όλα μεθερμηνεύων από το Γερμανικόν ό της Α.Μ. υπασπιστής Δημήτριος Βότσαρης.

 

 

 

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης.

 

 

Τότε δε ή Α. Μ. ηυδόκησε να έπισκεφθη και τήν Έλληνικήν Σχολήν τήν Ευαγγελικήν λεγομένην και Ελληνιστί ερώτησε τον Αρχιερέα περί τής Σχολής, περί τού αριθμού των διδασκάλων και του πλήθους των μαθητών.

Αφού δε κατεδέχθη ευμενώς να δεχθεί γλυκίσματα τινά και να πίη Θάσσου ρόφημα προσφερόμενον ιδιοχείρως υπό τού Αρχιερέως εκίνησε να υπάγη εις την σχολήν όπου το εν τη Εκκλησία πλήθος άνυπομόνως τον έμπρόσμενε εξ άπλού συμπερασμού ότι έμελλε να τιμηθούν με την Βασιλικήν προστασίαν.

Έχουσα λοιπόν πάλιν τον αρχιερέα προπορευόμενων δώδεκα Ιερέων εισήλθον εις την σχολήν και ανέβη την μεγάλην στοάν και αμέσως οι μαθηταί έψαλλον ύμνον διά στίχων τον οποίον τυπωμένον εις λευκόν μεταξωτών προσέφερεν ανήλικος τις μαθητής εις την Α. Μ. και τον εδέχθη ευμενέστατα αμέσως δι' όλου όμου τής Ελληνικής Σχολής, οι μαθηταί από 5 οικήματα έκραξαν τρεις φοράς το «ζήτω ό Βασιλεύς», το επανέλαβε δε ό παρευρισκόμενος λαός. Μετά δε τούτο ή Α. Μ. έκαμε ερωτήσεις εις τον τής Σχολής διδάσκαλον περί τού αριθμού των μαθητών, περί του είδους των μαθημάτων, περί του ζήλου των μαθητών του, και ότι ακούει καλάς προόδους, επί τέλους είπε: «Επιθυμώ να βλέπω σχολεία πολλά εις την Ελλάδα και εν τέλει και τους Έλληνας εντός ολίγου σοφόν Έθνος», ύστερον δε ηθέλησε να μάθωσι δια του προστάτη τής Σχολής το Προξένου τής Αγγλίας κυρίου Ρ. Γ. Βράντ αν έπινεύη να είδη και το εν τη Σχολή ελληνοδιδακτικόν, αμέσως δε το έστερξε και ότε ανέβη εις αυτό το όποιον έκοσμείτο από την Σεπτήν είκόνα της Α. Μ. αμέσως οι άλληλοδιδασκόμενοι μαθηταί μετά σημείου ασπασμού έψαλλον δεύτερον ύμνον, δια στίχων, και εις το τέλος έκραξαν τρις ζήτω ό Άναξ.

Αφού δε ηρώτησε και περί του έλληνοδιδακτικοϋ Σχολείου, περί μαθητών και διδασκάλων, και όν τα δυο σχολεία είναι υπό την αυτήν διεύθυνση, μόλις εφάνη εξελθών από την θύραν της Σχολής ό εις αυτήν λαός έκραξε πάλιν το ζήτω.

Όταν δ' εξήλθεν άπό τό Σχολείον προεπορεύετο πολλότατον πλήθος λαού και ακολουθεί δε περισσότερος και αφού έφθασαν εις την πύλην ήτις φέρει εις το οίκημα τού άρχιερέως και την Σχολήν ή Α. Μεγαλειότης και ή Α. Β. Υ. έκαμαν φιλοφρενεστάτην πρόσρησιν εις τον αρχιερέα, συγχρόνως έκαμε νεύμα ασπασμού προς τον λαόν και έπήγεν εις τό Παλάτιον τον τής Αγγλίας Προξένου.

Την δε επαύριον τής 14/26 απέβη πάλιν ή Α. Μ. συνοδευομένη από την Α. Β. Υ. περί τας 11 π. μ. Και αφού περιήλθον δια τελευταίαν φοράν την πόλιν επί 3 ώρας έπαρουσιάσθη ό κ, Βράντ μετά τού διδασκάλου και τού επιτρόπου τής Σχολής να προσφέρωσι εύσεβάστως ευγνωμοσύνην ότι έπηνευσε τόσον μεγαλοψυχως να τίμηση την Σχολήν τον με την σεβαστήν του παρουσίαν.

Δεχθείς δ' αυτούς εΰνοϊκώτατα ηρώτησε ένα έκαστον περί διαφόρων πραγμάτων και περί τού εμπορίου κ.τ.λ. Εξέφρασε την ευχαρίστησίν του διά τον ζήλον και τον ενθουσιασμόν τού λαοΰ, διά την θέσιν και κάλλος τής πόλεως ήκουσε μετ ευχα-ριστήσεως περί τού Νοσοκομείου και περί τού εν αυτή σχολείου των κορασίδων και ότι αν δεν άναχωρησωσι σήμερον ήθελον έπισκεφθώσι και εκείνο.

Προσέτι κατά πλάτος ήρώτησε τον διδάσκαλον (αφού τον έγκαρδίωσε ότι ηύχαριστήθη χθες από την Σχολήν του) από πότε έκτίσθη ή Σχολή και πώς. Ότε δε ήκουσε προ εκατόν χρόνων ακριβώς δι' ιδίων άναλωμάτων Χίου τινός Στάρη Παντελή υπό προστασίαν Άγγλικήν η όποια και την διέσωσε έως τώρα και την διατηρεί υπό την προστασίαν τού έκλαμπροτάτου Προξένου κ. Βράντ πρώτον έδειξεν εύγνωμοσύνην εις τον κύριον Πρόξενον ρητώς.

Ακολούθως δε τον παρεκίνησε να την προστατεύη πάντοτε και θέλει προξενεί μεγάλην ευχαρίστησιν εις την Α. Μ. και δεύτερον πάλιν ρητώς εσύστησε την Σχολήν εις τον Κύριον Πρόξενον και εξεφράσθη την τελευταίαν ευγνωμοσύνην.

Αφού δε τα ίδια επανέλαβεν η Α. Β. Υ. κατέβησαν αμέσως εις το παραθαλάσσιον όπου επρόσμενε η βάρκα και εμβάντες εις αυτήν επήγαν εις την φρεγάταν η οποία αφού έμεινε ακόμη δύο ώρας περίπου μετά τας 5 απέπλευσε δια την Σύρον φέρουσα τους δύο σεβαστούς αδελφούς. Και ενόσω έφαίνετο εις τον ευρύ λιμένα της Σμύρνης ακόμη οι οφθαλμοί των Ελλήνων δακρύοντες οι περισσότεροι ήσαν αναπόσπαστοι από αυτήν και εσυνωδευσαν με τας ευχάς των τον όντως άπροσδοκητως τιμήσαντα την Σμύρνην και χαροποιήσαντα όλους, μάλιστα δε τους Έλληνας άπαξάπαντας μυριοπόθητον Βασιλέα τον πρώτον Άνακτα της Ελλάδος Όθωνα Α'. Και ούτω διελύθη το δεκαήμερον όνειρον τής απροσδόκητου και άπαραδειγματίστου ταύτης ευτυχίας εις την Σμύρνην» .

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο  Όθωνας Προφανώς όταν επισκέφτηκε την Σμύρνη φορούσε ευρωπαική ενδυμασία και όχι Ελληνική.

 
Ό υμνος πού έψαλλον οι μαθηταί εις την Εύυγελικήν Σχολήν όταν την επεσχέφθη ο Βασιλεύς "Οθων.


»Μάς ελαμψεν δόξης επληρώθη ή ελπις
Χαίρε πόλις του Θησέως και Ομήρου η Πατρίς
Ο πρώτος της Ελλάδος άναξ σ' επισκέπτεται κλεινώς
Και τής φήμης σου λαμπρύνει και ευφραίνει ευμενώς.
Ό νέος Άχιλλεύς
και δεύτερος Θησεύς
Χαίρε λοιπόν ενθύμως ψάλλε
Ζήτω ό Βασιλεύς.»

Εις την άλληλοδιδακτικήν Σχολήν.

»Πρώτος Βασιλεύς Ελλάδος επιβλέπει εις υμάς
Εις τοιαύτην ευτυχίαν ας προσφέρωμεν τιμάς
Και συστήσωμεν χορείαν σήμερον νεανικήν
Και ας υμνήσωμεν συμφώνως δόξαν την Βασιλικήν .
Ζήτω ό *Άναξ».

 

 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Σμύρνη προ του 1922.

 

Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ

 

Οι Τούρκοι όσο ήταν ο Όθων στην Σμύρνη παρίσταναν πως τάχατες δεν ήξεραν τίποτα. Όταν όμως έφυγε και ο Βαλής έγραψε στο Ντιβάνι τα όσα γίνηκαν, ο Βεζίρης σκέφτηκε ότι κάποιος πρέπει να πληρώσει για το απερίσκεπτο παρατράγουδο Άγγλων και Όθωνα. Ζήτησε λοιπόν η Μεγάλη Πόρτα από τον Πατριάρχη να τιμωρήσει τον Μητροπολίτη Σμύρνης για τους  «κραυγαλέους πολυετισμούς» και αυτός υπάκουσε στην προσταγή έτσι ο Σεραφείμ Μητροπολίτης Σμύρνης έχασε το δεσποτικό του θρόνο.