Σταυρός αγιασμού
17ος - 18ος αι.
Μονή Διονυσίου
Ξύλο,
επιχρυσωμένο ασήμι
30,4 x 16,6 εκ.
Πρόκειται για αμφιπρόσωπο ξύλινο σταυρό, με τρεις
οριζόντιες κεραίες, στηριζομένη σε βάση από επιχρυσωμένο ασήμι.
Έχει 42 θέματα που είναι σκαλισμένα στις δύο
επιφάνειες. Στις πλευρικές άκρες διακρίνονται τα ακρόλεξα:
Τ(όπος)
Κ(ρανίου)
Π(αράδεισος)
Γ(έγονε)
Και
Α(ρχή)
Π(ίστεως)
Μ(υστήριο)
Σ(ταυρός)
Καθώς και οι συντομογραφίες:
ΠΡΔ(Πρόδρομος)
Δ~ι (Διονυσίου)
Μνημονεύεται συντομογραφικά το όνομα του κατασκευαστή
ξυλογλύπτη: Καλλινίκου (Καλιν~κ), σ αυτόν αποδίδονται και δύο ακόμα σταυροί που
φυλάσσονται στην Ι Μονή Διονυσίου.
Στον πυρήνα του σταυρού καταγράφονται πολυπρόσωπες
παραστάσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα δουλεμένες με επηρεασμό από κρητικά
εικονογραφικά πρότυπα και από τον ενετοκρατούμενο χώρο.
Σε κάθε πλευρά διακρίνεικανείς 21 παραστάσεις από τον
κύκλο Ιησού – Παναγίας καθώς και ευαγγελιστές και άγιοι, τις παραστάσεις
συνοδεύουν μικτές μεγαλογράμματες και μικρογράμματες επιγραφές. Σε πολλές
απεικονίσεις αποδίδεται σκηνικό βάθος.
Ο σταυρός πιθανότατα αντιγράφει το θεματολόγιο
εμπλουτισμένο κάποιου επιστυλίου τέμπλου ( πχ της Μονής Παντοκράτορος).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ εκδόσεις ΥΠ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,
ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, Ι.Κ.ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ, ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ
ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1997
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου