Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΛΕΙΤΟΥ ( ΤΟΥ ΜΕΛΑΝΑ)

 

Ο Μ Αλέξανδρος και ο στρατός του βρίσκεται  βαθιά στην Ασία λίγο πριν εισβάλει στην Ινδία, και συγκεκριμένα στην Μαρακάνδα ( Σαμαρκάνδη), ο χαρακτήρας του Μακεδόνα βασιλιά άρχισε να αλλάζει προς το ασιατικό, στενοί του συνεργάτες άρχισαν να επαναστατούν στις ασιάτικες   συνήθειες του Αλεξάνδρου (τώρα αυτή η αλλαγή είναι κάτι που θα πρέπει πολύ προσεκτικά να προσεγγίσουμε σε κάποια παρουσίαση), ένας από τους στενότερους φίλους τους είναι ο Κλείτος ο Μέλας, ο αδελφός της Λανίκης ( που υπήρξε τροφός του Αλεξάνδρου), ο Κλείτος ήταν ο εταίρος που έσωσε την ζωή του Αλεξάνδρου στον Γρανικό κόβοντας το χέρι του Σπιθριδάτη που ύψωσε το ξίφος του να χτυπήσει το κεφάλι του Αλεξάνδρου.

 

Ο Κλείτος ο Μέλας ήταν άνδρας απότομος, εκρηκτικός και άνθρωπος του καθήκοντος, αλλά όχι υποτακτικός, ο χαρακτήρας του ήταν αγέρωχος και συχνά περιγελούσε τις «ιδιαιτερότητες» του Αλεξάνδρου, ήταν αυτό που θα λέγαμε η «παλιά φρουρά» του Μακεδονικού στρατού.

Η σύγκρουση με ένα τέτοιο άνθρωπο, του Αλεξάνδρου που γινόταν «ασιατικότερος» και όλο και περισσότερο περιστοιχιζόταν από κόλακες, με τον Έλληνα αξιωματικό ήταν αναπόφευκτη.

 

Ο Αλέξανδρος ήδη είχε σκοτώσει τον Φιλώτα και τον Παρμενίωνα, ξεκίνησε λοιπόν μια θυσία (όχι όπως κάθε χρόνο συνήθιζε στον Διόνυσο αλλά προς τιμή των Διόσκουρων, του Κάστορος και του Πολυδεύκη, που ήταν θεοί και ήρωες της Σπάρτης), ο Αλέξανδρος ήταν ήδη σε πολύ κακή διάθεση, είχε δει στον ύπνο του τον Κλείτο μαυροφορεμένο δίπλα στους γιους του Παρμενίωνος, οι μάντεις Αρίστανδρος και Κλεομένης του είχαν πει «Πονειροόν είναι το σημείον».

Στο συμπόσιο που ακολούθησε προσκεκλημένος ήταν και ο Κλείτος ο Μέλας (που και αυτός είχε κάνει θυσία). Έδειξε στον Κλείτο κάτι φρούτα που του είχαν στείλει από την Ελλάδα, στην συνέχεια ακολούθησε γερή οινοποσία και επικράτησε ευθυμία, ώσπου άρχισε η απαγγελία σατιρικών ποιημάτων του Πράνιχου ή Περίων τα οποία είχαν δόση ειρωνείας σε βάρος των  Ελλήνων στρατηγών του (για κάποιες αποτυχίες τους) το γεγονός αυτό στεναχώρησε τους Μακεδόνες στρατηγούς και έβρισαν «τον τε ποιητήν και τον άδοντα», η γελοιοποίηση των στρατηγών διασκέδασε τον Αλέξανδρο και παρότρυνε τον τραγουδιστή να συνεχίσει, και τότε τον λόγο πήρε ο μεθυσμένος Κλείτος ο Μέλας είπε λοιπόν στον Αλέξανδρο ότι δεν είναι καλό να χλευάζονται οι Μακεδόνες στρατηγοί ενώ βρισκόντουσαν ανάμεσά τους βάρβαροι  και να γελούν εις βάρος των Ελλήνων, που στο κάτω κάτω ήταν στρατιωτικά υποδεέστεροι.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η δολοφονία του Κλειτού. (έργο του Castaigne 1898-1899).

Ο Αλέξανδρος βρισκόταν σε κλοιό κολάκων, οι οποίοι του φούσκωναν τα μυαλά ότι τα σπουδαία αυτός τα έκανε μειώνοντας τους παλαιούς του φίλους.

Σε αυτό το κλίμα ο Κλείτος ο Μέλας του είπε ότι «… το πολύ γαρ μέρος των Μακεδόνων είναι έργα…» και όταν κάποιοι άρχισαν να μειώνουν ακόμα και τον Φίλιππο, ότι «ουδέ θαυμαστά Φιλίππω κατεπράχθη»,  τίποτα το αξιοθαύμαστο δεν έκανε, για να υψώσουν τον Αλέξανδρο, ο Κλειτός ο Μέλας υπενθύμισε στον Αλέξανδρο ότι «Αύτη σε η χειρ, φαναί, ω Αλέξανδρε, εν τω τότε έσωσε» δηλαδή δείχνοντάς του το χέρι του, του είπε : «Αυτό το χέρι Αλέξανδρε, σ έσωσε».

Ο Αλέξανδρος ανταπάντησε και διαμάχη έφτασε σε σημείο να φωνάζει ο Αλέξανδρος τους υπασπιστές του «εβόα καλών τους υπασπιστάς» για να συλλάβουν τον Κλειτό… κανείς όμως δεν υπάκουε και τότε είπε ο Αλέξανδρος με πίκρα ότι κατάντησε σαν τον Δαρείο που τον έσερνε ο Βήσσος, με μόνο τον τίτλο του βασιλιά, και εκεί ξεχύλισε η οργή του. Κινήθηκε απειλητικά προς τον Κλείτο, οι εταίροι προσπάθησαν να τον συγκρατήσουν, αλλά αυτός πήρε την λόγχη ενός σωματοφύλακα και μ αυτή σκότωσε τον Κλείτο (άλλοι λένε ότι τον σκότωσε με σάρισα).


 

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Κατά μία εκδοχή ο Κλειτός ο Μέλας οδηγήθηκε στην σκηνή του Πτολεμαίου του Λαγού, για να καταλαγιάσουν τα πάθη και οι εγωισμοί των δύο ανδρών.

Υπάρχει η διήγηση ότι ο Κλείτος απομακρύνθηκε από άλλους από το τείχος και την τάφρο και τον πήγαν κοντά στον Πτολεμαίο τον Λαγού, αλλά η οργή του δεν μαζευόταν και επανήλθε στον χώρο του συμποσίου την ώρα που ο Αλέξανδρος καλούσε επιθετικά το όνομά του, ο Κλείτος μπήκε ειρωνικά και είπε :

«Ούτος τοι εγώ ο Κλείτος, ω Αλέξανδρε» δηλαδή «Να εδώ είμαι εγώ ο Κλείτος Αλέξανδρε».

(Ο Πλούταρχος λέει ότι μπαίνοντας ο Κλείτος είπε ένα στοίχο από την Ανδρομάχη του Ευριπίδη «Οιμοί, καθ Ελλάδα ως κακώς νομίζεται» δηλαδή «Αλίμονο, πόσο ούτο το κακό στην Ελλάδα συνηθίζεται», δηλαδή μια παρότρυνση Να σταματήσουν τα μάταια λόγια)

 

Όπως και αν έχει το πράγμα, φούντωσε ο θυμός του Αλέξανδρου και σκότωσε τον Κλείτο.

 

Ο Αλέξανδρος βλέποντας νεκρό τον παιδικό του φίλο, πάγωσε, κάποιοι λένε ότι πάνω στον νεκρό Κλείτο έβγαλε λόγο επικρίνοντας την ύβρη, το βέβαιο είναι ότι ο Αλέξανδρος αμέσως τρόμαξε με το έγκλημα που έκανε, και παραλίγο να αυτοκτονήσει, στηρίζοντας μια σάρισα στον τοίχο για να πέσει επάνω της, απομακρύνθηκε ο Αλέξανδρος, αλλά έπεσε στο κρεβάτι του θρηνώντας φωνάζοντας το όνομα του Κλείτου    και της Λανίκης και κατηγορούσε τον εαυτό του σαν «φονέα τε των φίλων», έμεινε νηστικός για μέρες.

 

  

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Μια ακόμα απεικόνιση του δράματος της  Μαρακάνδας.

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

ΑΝΔΡΙΑΝΟΣ Δ 8-9

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ» Δ 50

ΚΟΥΡΤΙΟΣ VIII, I 22ii, 12

ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ τόμος 2 του Σ Ι ΚΑΡΓΑΚΟΥ