ΜΝΗΜΕΙΟ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ

           

            Στον καθολικό ναό του Ναυπλίου "Μεταμόρφωση του Σωτήρος" στεγάζεται το παλαιότερο μνημείο Φιλελλήνων της Ελληνικής Επαναστάσεως, το οποίο το ίδρυσε το 1840 ο γάλλος συνταγματάρχης A.I. Touret, έχει σχήμα προσόψεως αρχαίου ναού επί 4 κιόνων, πάνω του γράφτηκαν 280 ονόματα φιλελλήνων που έπεσαν κατά την Επανάσταση.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Καθολική Εκκλησία Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Η σημερινή μορφή του μνημείου παραπέμπει σαφώς σε τέμενος, που η τοπική παράδοση αποδίδει στη χήρα του Αγά Πασά, Φατμέ, η οποία φέρεται να το ανήγειρε στη μνήμη του συζύγου της μετά τον αιφνίδιο θάνατό του).

            Όλοι οι φορείς από τον Δήμο Ναυπλιέων, μέχρι το Υπουργείο Πολιτισμού και την Αρχιεπισκοπή Αθηνών Καθολικών φροντίζουν για την διατήρηση αυτού του μνημείου.

Το 1881 ο Ελβετός Ερρίκος  Forsesy συμπλήρωσε με ονόματα των πεσόντων κατά την Επανάσταση φιλελλήνων. Στην Γερμανία εκπονήθηκε το βιβλίο « Ο καιρός των φιλελλήνων» του Μαξιμιλιανού Kehrig – Korn και Γουλιέλμου Barth που συμπεριελάμβανε κατάλογο 800 ονομάτων - πολλά από αυτά είναι στον πιο πάνω κατάλογο αλλά με διαφορετικό γραφικό τύπο – απ ότι φαίνεται το έργο της καταγραφής δεν έχει ολοκληρωθεί και το πιθανότερο είναι ο αριθμός των πεσόντων Φιλελλήνων κατά την Επανάσταση να ανέρχεται στους 1.100.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το 1839, με τη μεσολάβηση του βασιλιά Όθωνας, ο Δήμος Ναυπλίου παραχώρησε το τέμενος στην Καθολική Εκκλησία, για τις εκκλησιαστικές ανάγκες των τριακοσίων περίπου Ελλήνων και ξένων Καθολικών – κυρίως των Βαυαρών στρατιωτών που ανήκαν στην ακολουθία του βασιλιά. Ο Όθωνας αφιέρωσε το ναό στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, σε ανάμνηση της μεταμόρφωσης της Ελλάδας μετά την απελευθέρωσή της από τους Οθωμανούς.

Ο γάλλος συνταγματάρχης A.I. Touret γεννήθηκε στην πόλη Sarreguemines, ο άνθρωπος αυτός κατανάλωσε την ζωή του στην υπηρεσία της Ελλάδας , παράτησε το 1825 την πατρίδα του τον βαθμό αξιωματικού  των Ουσάρων και μαζί με άλλους εθελοντές ήρθε στην Ελλάδα πολέμησε στο Φάληρο, την Κόρινθο, την Μεθώνη, μετείχε σε επιχείρηση εφοδιασμού της Ακροπόλεως  και στην εκστρατεία της Χίου, υπήρξε φρούραρχος των Αθηνών,   πέθανε 28 Αυγούστου 1857 στο ατμόπλοιο που τον επέστρεφε στην πατρίδα του.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : L. Lange, Η Φραγκοκκλησιά.

Δεν έχει πια πιστούς στ’ Ανάπλι

ο φράγκικος Χριστός.

Ούτε Ντομένικος, ούτε Τζαννίνος

ούτε Φουμέλης πια γονατιστός.

Δεν προσκυνιέται πια στ’ Ανάπλι

ο φράγκικος Χριστός.

Ούτε στα χέρια του νεκρό τον αγκαλιάζει

του Όθωνα ο παπάς ο σεβαστός.

Του Όθωνα ο παπάς τα μεγαλεία,

το Ντόμινους βαπτίσκουμ δε θα πει,

ούτε κι ο Νιόνιος πρόξενος ντυμένος

στον Επιτάφιο δε θα μπη.

Του Παναγιώτη ο γκρας δε θ’ αναστήση

ούτε και φέτος στη φραγκοκλησιά,

και μόνος πια ο Απρίλης θα στολήση

ολόκληρο ένα τάφο με δροσιά.

Εφημερίδα «ΑΡΓΟΝΑΥΠΛΙΑ» της 23^ης Σεπτεμβρίου 1973,  έμμετρο του λαϊκού βάρδου Α Αναπλιώτη. 

            Ο  Τουρέ που ήταν ένθερμος καθολικός και προσωπικός φίλος του Όθωνα συνετέλεσε ουσιαστικά να δωριθεί στην τότε πολυάριθμη ρωμαιοκαθολική κοινότητα του Ναυπλίου (300 περίπου δημότες ήταν καθολικοί)  παλαιό μουσουλμανικό τέμενος, η δωρεά έγινε με την αριθμό 320 απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών της 20 Φεβρουαρίου/ 4 Μαρτίου 1839 της οποίας είχε προηγηθεί η υπ αριθμ 17442 πρόταση της Βασιλικής Γραμματείας. Το τέμενος περιελάμβανε 4 τούρκικα λουτρά που μετατράπηκαν σε ενοριακούς χώρους το 1839 χωρίς να γίνει αρχιτεκτονική αλλαγή.

            Απέναντι της αγίας τράπεζας, στο εσωτερικό του ναού δημιουργήθηκε ο 1841 μεγάλη ξύλινη αψίδα επί της οποίας ανεγράφησαν τα ονόματα των ξένων αγωνιστών, το κατασκεύασμα αυτό είναι γνωστό σαν « Μνημείο των Φιλελλήνων», αυτός που κόσμησε το Μνημείο είναι πιθανά ο γερμανός καλλιτέχνης H Siegel, o οποίος υπήρξε και ο γλύπτης στο προάστιο Πρόνοια του περίφημου λέοντος των Βαυαρών.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Auguste Hilarion Touret Γάλλος φιλέλληνας, πρώην αξιωματικός των Ουσάρων. Ήρθε στην Ελλάδα το 1825 και τάχτηκε στο ιππικό σώμα του Φαβιέρου. Διακρίθηκε στις μάχες του Φαλήρου και της Χίου. Μετά την απελευθέρωση παρέμεινε στον Ελληνικό Στρατό. Στο Ναύπλιο κατοίκησε μόνιμα το 1832 και ήταν η ψύχη της καθολικής κοινότητας, έως το 1845 όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα με τον τίτλο «υπασπιστή του Βασιλιά».

            Το « Μνημείο των Φιλελλήνων» είναι κενοτάφιο «των αγωνισθέντων εν Ελλάδι αλλοεθνών, των τε πεσόντων εν ταις μάχαις και των αποθανόντων κατά την διάρκει του αγώνος και μετέπειτα εν τη υπηρεσία του Ελληνικού Κράτους», ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 1840 και εγκαινιάστηκε παρουσία του βασιλέως τον Μάιο του 1841. Στους 4 κίονες έχουν αναγραφεί 280 ονόματα φιλελλήνων με την ένδειξη του τόπου που φονεύθηκαν.

Το  « Μνημείο των Φιλελλήνων» μπορεί να το δει κανείς και σήμερα στο Ναύπλιο στην Καθολική εκκλησία του Ναυπλίου «Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Μία από τις 4 στήλες με ονόματα καθολικών (στην πλειοψηφία τους) φιλελλήνων που βρίσκεται μέα στον καθολικό ναό της   "Μεταμόρφωσης του Σωτήρος"  του Ναυπλίου, στην κολώνα αυτή φαίνεται το όνομα του Μπάυρον.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΤΟ  ΜΝΗΜΕΙΟ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ του Μάρκου Ρούσσου- Μηλιδώνη