ΤΟΥΡΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

            Το 1858 τρία μόλις χρόνια μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο,  ο Γάλλος περιηγητής Leon Heuzey, έφυγε από το νεοσύστατο ελληνικό βασίλειο για να επισκεφτεί την τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία, περιττό να πούμε ότι ο άνθρωπος αυτός είχε όλα τα χαρτιά του νόμιμα και θεωρημένα από τις τουρκικές προξενικές αρχές, μόλις όμως πέρασε τα Ελληνοτουρκικά σύνορα (που ήταν έξω από την Λαμία), είχε την ατυχία να συναντήσει τούρκο κρατικό λειτουργό, ο οποίος τον υποχρέωσε να επιστρέψει στην Ελλάδα, παραθέτω την σχετική του διήγηση που παρουσιάζει τον οθωμανικό κρατικό μηχανισμό λίγο πριν της διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :  Έλληνες όπως τους φωτογράφισε ο  Γαλλοελβετός φωτογράφος Φρεντ Μπουασονά.

            «……….. Η ομάδα μας σταμάτησε μπροστά σ έναν μικρόσωμο άνθρωπο με αυταρχικό ύφος, που φορά φέσι και τη στολή (σταμπουλίνα) των τούρκων υπαλλήλων. 

Είναι επόπτης υγείας, παντοδύναμος εκτελεστής του νόμου της καραντίνας που η Ελλάδα και η Τουρκία αποφασίζουν, διακόπτουν και ξαναθέτουν σε ισχύ με κάθε ευκαιρία, απλώς για να κοροϊδεύουν η μια την άλλη. Αφού άφησε να περάσουν οι σύντροφοί μας του ταξιδιού μέσα σε λίγα λεπτά, ο μικρόσωμος άνδρας προχωρεί προς το μέρος μας και απότομα μας διατάζει να κατέβουμε από τα άλογα. Δεν βλέπουμε ούτε ο Ενστέν ούτε εγώ κανέναν λόγο να υπακούσουμε  σε αυτή την απρεπή συμπεριφορά: τα φιρμάνια μας, τα πιστοποιητικά μας υγείας είναι απολύτως εντάξει, υπογεγραμμένα από τον πρόξενο της Τουρκίας στη Λαμία. Τα προτείνουμε από ψηλά, καθισμένοι στα  άλογά μας, στον συνομιλητή μας. Κάνει τότε πως παίρνει αυτός τα χαρτιά με τσιμπίδα, λες και του φέρναμε τη χολέρα. Προσθέτει όμως πως πρέπει οπωσδήποτε να ξεπεζέψουμε για να μπορέσει να μετρήσει το ύψος μας. Αυτό πια καταντά γελοίο. Θεωρώντας ότι η ενέργεια αυτή έθιγε την ευρωπαϊκή μας αξιοπρέπεια, συνεχίσαμε να μένουμε έφιπποι.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Τούρκοι στρατιώτες το 1848.

            Όπως ήταν φυσικό, μας απαγορεύτηκε  η είσοδος. Πρέπει  να κάνουμε μεταβολή και να επιστρέψουμε πίσω στα ελληνικά σύνορα, που απείχαν περισσότερο από μια λεύγα.

 Είναι αργά. Δεν έχουμε φάει από την Λαμία και, σαν να μην έφτανε αυτό, μια ψιλή βροχή άρχισε να μουσκεύει τα ρούχα μας. Ξαναφεύγουμε με τη συνοδεία καμιά δωδεκαριά Αλβανών, των οποίων η παρουσία δεν είναι καθόλου καθησυχαστική. Δεν είναι άλλοι από τους στρατιώτες του Χασίμ αγά που γυρίζουν στον στρατώνα τους, αλλά χωρίς τον αρχηγό τους, που έμεινε στον Δομοκό. Στον δρόμο , ένας επιχειρεί πολλές φορές να μου, αποσπάσει το δίκανο που είχα κρεμασμένο στον ώμο μου,  κι αυτό, λέει, από καθαρή φιλοφροσύνη για να με βοηθήσει να μην το κουβαλάω. Το είχε κιόλας αρπάξει από το λουρί, αλλά του εξηγώ ότι το τουφέκι είναι γεμάτο και ότι προτιμώ να το κρατάω εγώ ο ίδιος.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Λαμία πολλές δεκαετίες μετά την επίσκεψη του περιηγητή Leon Heuzey (η φωτογραφία μπαίνει για να αντιληφτεί κανείς για το μέγεθος της πόλης στα 1858). 

            Τελικά στο ύψος της τουρκικής σκοπιάς , οι φύλακες μας σταματούν και μας αφήνουν να συνεχίσουμε μόνοι μέχρι το ελληνικό φυλάκιο. Εκεί νέα περιπέτεια :  μάταια φωνάζουμε τον φρουρό από μακριά μέσα στην νύχτα. Μας απαντά ότι, σύμφωνα με το στρατιωτικό κανονισμό, οι πύλες κλείνουν με την δύση του ηλίου και ξανανοίγουν την επομένη με την ανατολή.

 Αναγκαζόμαστε να τυλιχτούμε μέσα στις κουβέρτες μας κοντά στο πρόχωμα του οχυρού κάτω από την αστροφεγγιά και χωρίς δείπνο! Ευτυχώς η βροχή δεν κράτησε πολύ, αλλά για μένα η νύχτα είναι γεμάτη συλλογισμούς. Θα πρέπει να κάνουμε μια μεγάλη παράκαμψη με πολλούς ενδιάμεσους σταθμούς και να μπούμε στην Τουρκία από τον δρόμο του Βόλου.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Αλβανός στρατιώτης στις υπηρεσίες του Σουλτάνου το 1880.

            Το συμπέρασμα είναι ότι ορκίζομαι ποτέ να μην προκαλέσω σε ταξίδι προβλήματα αυθιξίας  που μας κλείνουν έτσι τον δρόμο.».

Σταμπουλίνα : Είδος ρεντιγκότας (μακρύ και ευρύχωρο κουστούμι) με κουμπιά στα δεξιά.

Λεύγα : Μέτρο μήκους με ποικίλη τιμή που ξεκινά από 4.444,44 μ μέχρι 7.420 μ.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ του Leon Heuzey, εκδόσεις ΒΗΜΑ περιηγήσεις.