ΕΒΡΑΙΚΗ ΦΑΣΟΛΑΔΑ

ΕΒΡΑΙΚΗ ΦΑΣΟΛΑΔΑ

            Στην Θεσσαλονίκη όπου υπήρχε πολυπληθής εβραϊκή κοινότητα προπολεμικά, φυσικά ο κύριος όγκος αυτής της παροικίας ήταν φτωχοί άνθρωποι και όταν λέμε φτωχοί εννοούμε πολύ φτωχοί.

 

            Η βασική επιδίωξη της φτωχομάζας είναι πως θα γεμίσει το τσουκάλι, συνήθως όπου φτώχια και πολλά παιδιά και το πρόβλημα γίνεται οξύτερο.

            Οι πόλεις τότε δεν είχαν σούπερ μάρκετ αλλά μπακάλικα και τα προϊόντα δεν ήταν τυποποιημένα αλλά χύμα και τοποθετούνταν σε τσουβάλια (συνήθως και έξω από το μαγαζί για να τα βλέπει η πελατεία).

 

            Έφευγαν τα φτωχόπαιδα της εβραϊκής συνοικίας κάθε πρωί και επισκεπτόντουσαν ένα – ένα τα μπακάλικα. Ακουμπούσαν τα χέρια τους στο τσουβάλι με τα φασόλια και όταν τα σήκωναν έπαιρναν και 3-4 φασόλια που λόγω της μικρής ποσότητας ο μπακάλης δεν εντόπιζε την κλοπή, φεύγανε μετά και στην γωνιά του δρόμου τα 3-4 φασόλια τα έβαζαν στην τσέπη τους. Η διαδικασία αυτή γινόταν σ όλα τα μπακάλικα της Θεσσαλονίκης.

            Το βραδάκι συγκεντρωνόταν η εβραϊκή οικογένεια   και όλα τα παιδιά άδειαζαν τα φασόλια που συναπεκόμισαν στο οικογενειακό τραπέζι. Η εβραία μαμά με αυτή την σοδιά την επομένη έφτιαχνε την φασολάδα της οικογένειας.

            Φυσικά τα αδέλφια κάθε οικογένειας το πρωί συνεννοούντο για το τι ακριβώς θα αποσπάσουν από τα μπακάλικα, σήμερα φασόλια, αύριο κουκιά, μεθαύριο ρύζι κοκ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Παραδοσιακός Εβραίος της παλαιάς Θεσσαλονίκης.

Aς δούμε όμως πως περιγράφει αυτή την υπόθεση ο Ηλίας Πετρόπουλος:

"Η φτώχια των εβραίων της Σαλονίκης άφησε εποχή. Οι πεινασμένοι εβραίοι έφταναν στο Μπεχ-τσινάρ (όπου τα σφαγεία) είτε με τα πόδια, είτε σκαλωμαρία με το τράμ της γραμμής Βαρδάρι-Κήπος Πριγκήπων. 

Οι εβραίοι έκαναν αυτό το αληθινό ταξίδι, τα χαράματα, με την κρυφήν ελπίδα πως θα τους αφήσουν να μπουν στα σφαγεία, για να μάσουν από χάμω λίγα ξεσκλίδια από τα πελεκημένα κρέατα. 

Τα χασαπάκια (είναι όλοι τους λεβεντόπαιδα και κιμπάρηδες) τους λυπόσαντε τους φουκαράδες τους εβραίους και, όχι μόνο τους επέτρεπαν να ξεδιαλέξουν, μέσα στην ματωμένη λάσπη των τσιμεντένιων αυλακιών, τα τιποτένια κρεατάκια, αλλά τους εχάριζαν και καμιά άκρη ουράς, ή λίγα κόκαλα, ή κανά ζευγάρι αυτιά. 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Εβραίοι ψαράδες και μαουνιέρηδες.








Οι εβραίοι, οι εβραιοπούλες, μάζεβαν οτι ήταν να μάσουν και τραβάγανε για την παράγκα τους. Εκεί, όλο και θα βρισκότανε καμμιά χούφτα φασόλια, που θα είχαν κλέψει τα εβραιάκια από κάποιο μπακάλικο. Αυτό το πλιάτσικο ήταν εύκολο, γιατί οι μπακάληδες αράδιαζαν στο πεζοδρόμιο τσουβάλια με όσπρια, ή πατάτες.

 Η εβρέισα νοικοκυρά έβραζε τα φασόλια μαζί με τα κόκολα, τα ξεσκλίδια, τις ουρές και τα αφτιά. Αυτή, και μόνο αυτή, είναι η (απαισίας μνήμης) εβρέικη φασουλάδα. Ωστόσο, θα προσθέσω όμως οτι η εβρέικη φασουλάδα, χάρη στα μεδούλια και τα φασόλια (60% άμυλο), θα πρέπει να ήτανε δυναμωτική για τα δυστυχισμένα παιδάκια."

            Η τακτική αυτή της οικογενειακής συνεργασίας έθρεψε την εβραϊκή φτωχολογιά, μέχρι που στην Ελλάδα μπήκε η Βέρμαχτ. 





ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

“η Εθνική Φασουλάδα” του Ηλία Πετρόπουλου