Στο τέλος του 19ου αιώνα έγινε μια δίκη στην Λαμία για ενα θέμα χρηματισμού και διαφθοράς, την παρακολούθησε ο Caston Deschamps και την περιέγραψε, εκπλήσσει πως αυτός ο Γάλλος περιηγητής κατάλαβε σε βάθος και την επαρχιακή δικαιοσύνη αλλά και γενικότερες διαπροσωπικές σχέσεις των παραγόντων της, είναι βέβαιο ότι όποιος διαβάσει τις αφηγήσεις του αντιλαμβάνεται ότι απεικονίζει με ακρίβεια την ελληνική πραγματικότητα.
Οι ένορκοι της Λαμίας είχαν κληρωθεί λίγο πολύ από παντού. Υπήρχε η ελπίδα ότι η συνείδηση των νησιωτών, ενωμένη με τη συνείδηση των Ελλήνων της ηπειρωτικής Ελλάδας, θα έδινε έναν μέσον όρο εντελώς αμερόληπτο και αρκετά φερέγγυο σε ενδεχόμενες απόπειρες απάτης και δωροδοκίας. Αυτοί οι ένορκοι με τα τόσο διαφορετικά γλωσσικά ιδιώματα πραγματικά εκδήλωσαν ζωηρότατη επιθυμία να εφαρμόσουν στους ενόχους την αυστηρότητα των δικαίων νόμων.
Οι συνεδρίες έγιναν σε μια μεγάλη τετράγωνη ασβεστωμένη αίθουσα, που μύριζε έντονα φουστανέλα. Στον τοίχο του βάθους, μια χρωμολιθογραφία αυστριακής κατασκευής , καδραρισμένη με τέσσερα ξύλινα ραβδάκια, απεικόνιζε τον βασιλέα Γεώργιο.
Ο πρόεδρος καθόταν πίσω από ένα είδος πάγκου, που έμοιαζε αρκετά με αυτόν των δικών μας δικαστηρίων. Ήταν κοντός, καστανός, αξύριστος, με εύθυμη και καλοσυνάτη όψη. Οι δύο πάρεδροι, αντίθετα προς ότι συνηθίζουν οι δικαστές μας, δεν κοιμούνταν. Ίσα ίσα, δεν σταματούσαν να κουνιούνται και παρηγορούνταν για τη σιωπή τους κάνοντας χειρονομίες.
Οι κατηγορούμενοι περιτριγυρισμένοι από αστυφύλακες σε επιφυλακή, ήταν πάρα πολλοί. Ο σημαντικότερος απ όλους ήταν ένας ψηλός γέροντας με λευκή γενειάδα, όψη αστού και προσεκτικά κουμπωμένη μαύρη ρεντιγκότα. Οι υπόλοιποι, προφανώς υφιστάμενοι, είχαν συνηθισμένα ρούχα, ύπουλες φυσιογνωμίες και πάσχιζαν να ρίξουν στον γέροντα όλο το βάρος των αδικημάτων τους.
Η αποδεικτική διαδικασία κράτησε πάρα πολύ. Ο πρόεδρος έπρεπε να παλέψει επιδέξια με τους ξύπνιους λεβέντες, που έπαιζαν στα δάκτυλα την πρακτική του συλλογισμού και ήταν ειδικοί στα κατορθώματα της λογικής. Κάποιες φορές, ο άξιος αυτός άνθρωπος έχανε την υπομονή του και έκανε στους θρασείς συνομιλητές του απότομες ερωτήσεις που εντυπωσίαζαν με την ορθή τους σύνταξη και την πετυχημένη επιλογή των εκφράσεων.
Η διαδικασία αυτή κράτησε τρεις μέρες. Ολόκληρη η Λαμία ήταν σε κατάσταση αναμονής. Οι μάρτυρες που εκκλήθηκαν από το δικαστήριο ήταν δημοφιλείς και περιζήτητοι στα καφενεία και δεν αντιστέκονταν στον πειρασμό να ανταλλάξουν λίγα ποτηράκια ρακή με εκμυστηρεύσεις στις οποίες προσπαθούσαν να δώσουν σπουδαιότητα.
Τέλος ο εισαγγελέας πήρε τον λόγο. Μίλησε πολύ καλά, χωρίς να φοβάται τις απειλές που είχε δεχθεί και τα τρομερά αντίποινα που του είχαν αναγγείλει οι οικογένειες των υποδίκων. Ένοιωθε την υποστήριξη του τότε πρωθυπουργού κ Τρικούπη. Η κυβέρνηση ήθελε να τελειώνει μια και καλή με τις κλεψιές και τις λεηλασίες, που απειλούσαν να μειώσουν την Ελλάδα στα μάτια της Ευρώπης. Ο εισαγγελέας ζήτησε, με πολύ κουράγιο, την επιβολή της μεγίστης ποινής.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :
Ο τσοπάνης με το λάγιο αρνί στους ώμους του και την γκλίτσα του στις αρχές του 1900.
- Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΗΜΕΡΑ του Caston Deschamps εκδόσεις ΒΗΜΑ περιηγήσεις
«Παρακολούθησαν, στην Φθιώτιδα, μια δίκη με μεγάλη απήχηση. Το Κακουργιοδικείο της Λαμίας έχει αναλάβει να εξετάσει τη διαγωγή ολόκληρου του προσωπικού των Τελωνείων του Πειραιά. Στην Ελλάδα ο νόμος επιβάλλει οι κατηγορούμενοι να δικάζονται πάντα σε διαφορετικό τόπο από εκείνον όπου συνελήφθησαν. Καθώς οι κάτοικοι μιας επαρχίας είναι, σχεδόν όλοι, συγγενείς ή φίλοι, ο νομοθέτης φοβήθηκε μήπως το οικογενειακό πνεύμα υπερισχύσει, στην ψυχή των ενόρκων, εις βάρος της δικαιοσύνης. Ο Σόλων, που γνώριζε καλά τη χώρα του, είχε εγκρίνει το σοφό αυτό μέτρο.
Οι ένορκοι της Λαμίας είχαν κληρωθεί λίγο πολύ από παντού. Υπήρχε η ελπίδα ότι η συνείδηση των νησιωτών, ενωμένη με τη συνείδηση των Ελλήνων της ηπειρωτικής Ελλάδας, θα έδινε έναν μέσον όρο εντελώς αμερόληπτο και αρκετά φερέγγυο σε ενδεχόμενες απόπειρες απάτης και δωροδοκίας. Αυτοί οι ένορκοι με τα τόσο διαφορετικά γλωσσικά ιδιώματα πραγματικά εκδήλωσαν ζωηρότατη επιθυμία να εφαρμόσουν στους ενόχους την αυστηρότητα των δικαίων νόμων.
Οι συνεδρίες έγιναν σε μια μεγάλη τετράγωνη ασβεστωμένη αίθουσα, που μύριζε έντονα φουστανέλα. Στον τοίχο του βάθους, μια χρωμολιθογραφία αυστριακής κατασκευής , καδραρισμένη με τέσσερα ξύλινα ραβδάκια, απεικόνιζε τον βασιλέα Γεώργιο.
Ο πρόεδρος καθόταν πίσω από ένα είδος πάγκου, που έμοιαζε αρκετά με αυτόν των δικών μας δικαστηρίων. Ήταν κοντός, καστανός, αξύριστος, με εύθυμη και καλοσυνάτη όψη. Οι δύο πάρεδροι, αντίθετα προς ότι συνηθίζουν οι δικαστές μας, δεν κοιμούνταν. Ίσα ίσα, δεν σταματούσαν να κουνιούνται και παρηγορούνταν για τη σιωπή τους κάνοντας χειρονομίες.
Οι κατηγορούμενοι περιτριγυρισμένοι από αστυφύλακες σε επιφυλακή, ήταν πάρα πολλοί. Ο σημαντικότερος απ όλους ήταν ένας ψηλός γέροντας με λευκή γενειάδα, όψη αστού και προσεκτικά κουμπωμένη μαύρη ρεντιγκότα. Οι υπόλοιποι, προφανώς υφιστάμενοι, είχαν συνηθισμένα ρούχα, ύπουλες φυσιογνωμίες και πάσχιζαν να ρίξουν στον γέροντα όλο το βάρος των αδικημάτων τους.
Η αποδεικτική διαδικασία κράτησε πάρα πολύ. Ο πρόεδρος έπρεπε να παλέψει επιδέξια με τους ξύπνιους λεβέντες, που έπαιζαν στα δάκτυλα την πρακτική του συλλογισμού και ήταν ειδικοί στα κατορθώματα της λογικής. Κάποιες φορές, ο άξιος αυτός άνθρωπος έχανε την υπομονή του και έκανε στους θρασείς συνομιλητές του απότομες ερωτήσεις που εντυπωσίαζαν με την ορθή τους σύνταξη και την πετυχημένη επιλογή των εκφράσεων.
Η διαδικασία αυτή κράτησε τρεις μέρες. Ολόκληρη η Λαμία ήταν σε κατάσταση αναμονής. Οι μάρτυρες που εκκλήθηκαν από το δικαστήριο ήταν δημοφιλείς και περιζήτητοι στα καφενεία και δεν αντιστέκονταν στον πειρασμό να ανταλλάξουν λίγα ποτηράκια ρακή με εκμυστηρεύσεις στις οποίες προσπαθούσαν να δώσουν σπουδαιότητα.
Τέλος ο εισαγγελέας πήρε τον λόγο. Μίλησε πολύ καλά, χωρίς να φοβάται τις απειλές που είχε δεχθεί και τα τρομερά αντίποινα που του είχαν αναγγείλει οι οικογένειες των υποδίκων. Ένοιωθε την υποστήριξη του τότε πρωθυπουργού κ Τρικούπη. Η κυβέρνηση ήθελε να τελειώνει μια και καλή με τις κλεψιές και τις λεηλασίες, που απειλούσαν να μειώσουν την Ελλάδα στα μάτια της Ευρώπης. Ο εισαγγελέας ζήτησε, με πολύ κουράγιο, την επιβολή της μεγίστης ποινής.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ :
Ο τσοπάνης με το λάγιο αρνί στους ώμους του και την γκλίτσα του στις αρχές του 1900.
Οι ένορκοι συνεδρίασαν για δώδεκα ώρες, μελέτησαν ένα τεράστιο ερωτηματολόγιο και βγήκαν με μια αυστηρή ετυμηγορία από την αίθουσα συσκέψεων όπου είχαν κλειστεί. Ο γενικός διευθυντής των Τελωνείων κρίθηκε ένοχος για κατάχρηση δημοσίων χρημάτων και καταδικάστηκε σε πολλά χρόνια φυλάκισης. Οι ένοχοι ξαναοδηγήθηκαν στη φυλακή τους με ισχυρή αστυνομική συνοδεία, ανάμεσα στον κάπως έκπληκτο κόσμο: Πήραν τόσο στα σοβαρά παραπτώματα που μέχρι τότε περνούσαν για πταίσματα; Όμως ο διευθυντής των Τελωνείων ήταν ταυτόχρονα, πολιτική προσωπικότητα. Πιθανότατα η πρώτη φροντίδα της κυβέρνησης που διαδέχτηκε τον κ Τρικούπη ήταν να ανοίξει το κελί του και να του δώσει προαγωγή.».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου